Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aşk Gibi Aydınlık Ölüm Gibi Karanlık (Kürtçe: Ronî Mîna Evîne - Tarî Mîna Mirinê), Mehmed Uzun'un 1998 yılında Avesta Kitap'tan çıkardığı romanıdır. Norveç'in yayınevlerinden Cappelen tarafından Norveç'te de yayımlanan roman Baz ve Kevok adındaki protagonistlerin etrafında şekillenmektedir. Kitabın girişinde Gılgamış Destanı'ndan bir alıntı yapılmıştır. Bin yıldan sonra Baz da, aynı fersahlardan geçerek, Dağlar Ülkesi'ne, "karanlık" diyara doğru yola çıkar, ancak amacı Gılgamış'ın amacıyla aynı değildir. Biri ölümsüzlük otunu arar, öteki koynunda ölümü gezdirir. Bu yüzden amaçları gibi kaderleri de birbirine benzemez. Böylece, roman umutsuzlukla son bulur. Selim Temo'ya göre Baz, Gılgamış'ın aksine “ışığı bulduğu yerde kaybeder”.
| Ronî Mîna Evîne, Tarî Mîna Mirinê | ||||
 | ||||
| Yazar | Mehmed Uzun | |||
|---|---|---|---|---|
| Çevirmen | Muhsin Kızılkaya | |||
| Dil | Kürtçe | |||
| Tür | Roman | |||
| Yayım | 1998 (özgün) 2000 (Türkçe) | |||
| Yayımcı | Avesta Kitap (Kürtçe) Gendaş Yayınları (Türkçe) İthaki Yayınları (Türkçe) | |||
| Sayfa | 358 | |||
| ISBN | ||||
| Seri | ||||
| ||||
Yazar Mehmed Uzun, sonraki yıllarda romanın devamını konu alan bir kitap yazmayı planlasa da buna ömrü yetmedi.
Konu
Romandaki olaylar "Büyük Ülke" adlı bir yerde geçiyor. Büyük Ülke, sömürgeciliği anlatmak için kullanılan bir alegori. Bir askerî darbeyle iktidarı ele geçiren General Serdar tarafından yönetilen ülke, Kürtlerin sömürgecilik baskısını yaşadığı Kürt bölgesinden, Dağlar Ülkesi'nden oluşmaktadır. Darbe sonrası vatanından sürgün edilen halkın zorunlu değişime maruz bırakılmasının etkileri, Büyük Ülke'nin başkentinde yaşayan, 20'li yaşlarında bir üniversite öğrencisi olan Kevok karakteriyle yansıtılmıştır. Kevok da benzer kaderi paylaşan diğer yurttaşları gibi, anadilinden koparılmış bir şekilde, Fransızca eğitim almaktadır. Büyük Ülkenin ikinci resmî dilinin Fransızca olması emperyalist bir bakış açısı sunuyor. Sömürgeciliğin egemen olduğu böyle bir kültürel ortamda neredeyse asimile olan Kevok'un aksine, sevgilisi Jîr, anadilini bilen ve hükûmet tarafından halkına karşı uygulanan baskıcı rejimin farkında olan genç bir devrimcidir. Jîr ile olan ilişkisi sayesinde zamanla kendi halkının durumunun daha çok farkına varan Kevok, sevgilisinin okulu bırakıp mücadeleye katılmasına daha fazla engel olamaz. Önceleri cesaret edemese de, daha sonra Jîr'i bulmak ümidiyle, Kevok da gerillaya katılarak dağlara çıkar. Bir takım mücadelelerden sonra, Kevok Jîr'in izini bulamaz ve Baz komutasındaki silahlı kuvvetler tarafından ele geçirilir. Baz çok küçükken Dağlar Ülkesi'nde esir alınarak kökenlerinden koparılmış bir askerdir. Özünden habersiz bir şekilde, tamamen farklı bir kültürel ortamda hayatını sürdürmesine rağmen Baz, yine de Kevok ile olan görüşmeleri sırasında gerçek kimliğinin, kendi bildiği gibi olmadığını hisseder. General Serdar'ın sağ kolu olan Baz, gerilla eylemleri nedeniyle, Kevok'u defalarca sorguya çeker ve etnik kimliğinden vazgeçerek itaat göstermeye zorlar. Burada Baz, Türk devletinin sömürgeci iradesini temsil ederken, bu rejime karşı Kürt muhalefetini temsil eden Kevok ise sürekli bir direniş gösterir. İkili, sorgular esnasında politik konular hakkında konuşmaya başladıkça, Baz, mensubu olduğu hükûmetin uyguladığı baskıcı politikanın hiç de adil olmadığını düşünmeye başlar. Roman boyunca bu karakterlerin, tamamen zıt konumlarda olsalar bile, arasındaki sınırların o kadar katı olmadığına vurgu yapılıyor. Zamanla Kevok'a aşık olan Baz, gerçek kimliğini öğrenerek, Kevok'la kaçar. Mücadelelerini son aşamada kaybeden Baz ve Kevok'un mağlubiyeti, Kürt halkının verdiği mücadelenin simgesel bir örneğidir.
Yayımlanma
Roman, Kürtçe olarak yazıldı. Kürtçeden Türkçeye tercüme edilen ilk roman olan Aşk Gibi Aydınlık Ölüm Gibi Karanlık, Türkçeye Muhsin Kızılkaya tarafından çevrilerek 22 Ocak 2000 tarihinde 'ün organize ettiği bir panel ve kokteylle 'nde tanıtımı yapıldı. Diyarbakır 4 No'lu Devlet Güvenlik Mahkemesi, kitap hakkında toplatma kararı aldı fakat kitap İstanbul'da basıldığı için Diyarbakır DGM'nin toplatma yetkisi olmadığından 4 Şubat 2000'de toplatma kararı iptal edildi. İstanbul Devlet Güvenlik Mahkemesi Savcısı Ali Yorulmaz kitapta "Yasadışı terör örgütüne yardım etmek" suçu işlendiğini iddia ederek yazar hakkında üç ile beş yıl, yayıncı hakkında ise altı aydan az olmamak üzere hapis cezası istedi. 4 Nisan 2001 tarihinde yapılan duruşmada esas hakkında görüş belirten savcı beraat talep etti ve mahkeme heyeti, "isnat edilen suçun oluşmadığına" kanaatine vararak oy birliğiyle beraat kararı verdi.
Kaynakça
- ^ Temo, Selim (7 Mayıs 2013) [2 Ekim 2007]. . Cafrande. 7 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2020.
- ^ Uzun, Mehmed (2008). Ölüm Meleğiyle Randevu. Derleyen: Muhsin Kızılkaya: İthaki Yayınları. s. 179. ISBN .
- ^ Atikoğlu, Ayça (16 Şubat 2000). "Kürtçe'den Türkçe'ye ilk kez..." Milliyet. 26 Ekim 2000 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Ağustos 2018.
- ^ Uzun, Mehmed (2008). Küllerinden Doğan Dil ve Roman. İthaki. ISBN .
- ^ Azadiya Welat, Çeviren: Metin Aksoy, 29 Ocak-4 Şubat 2000 tarihli sayısı
- ^ Uzun, Mehmed (2002). Zincirlenmiş Zamanlar Zincirlenmiş Sözcükler. İthaki. ISBN .
- ^ Varlık, Yasemin (7 Nisan 2001). "Mehmet Uzuna Beraat". Bianet. 8 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mart 2017.
- ^ Nilsson, Henrik (28 Kasım 2003). "Henrik Nilsson läser Mehmed Uzun". Sydsvenskan. 16 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2018.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ask Gibi Aydinlik Olum Gibi Karanlik Kurtce Roni Mina Evine Tari Mina Mirine Mehmed Uzun un 1998 yilinda Avesta Kitap tan cikardigi romanidir Norvec in yayinevlerinden Cappelen tarafindan Norvec te de yayimlanan roman Baz ve Kevok adindaki protagonistlerin etrafinda sekillenmektedir Kitabin girisinde Gilgamis Destani ndan bir alinti yapilmistir Bin yildan sonra Baz da ayni fersahlardan gecerek Daglar Ulkesi ne karanlik diyara dogru yola cikar ancak amaci Gilgamis in amaciyla ayni degildir Biri olumsuzluk otunu arar oteki koynunda olumu gezdirir Bu yuzden amaclari gibi kaderleri de birbirine benzemez Boylece roman umutsuzlukla son bulur Selim Temo ya gore Baz Gilgamis in aksine isigi buldugu yerde kaybeder Ask Gibi Aydinlik Olum Gibi KaranlikRoni Mina Evine Tari Mina MirineYazarMehmed UzunCevirmenMuhsin KizilkayaDilKurtceTurRomanYayim1998 ozgun 2000 Turkce YayimciAvesta Kitap Kurtce Gendas Yayinlari Turkce Ithaki Yayinlari Turkce Sayfa358ISBN975 308 163 4SeriAsk Gibi Aydinlik Olum Gibi Karanlik Yazar Mehmed Uzun sonraki yillarda romanin devamini konu alan bir kitap yazmayi planlasa da buna omru yetmedi KonuRomandaki olaylar Buyuk Ulke adli bir yerde geciyor Buyuk Ulke somurgeciligi anlatmak icin kullanilan bir alegori Bir askeri darbeyle iktidari ele geciren General Serdar tarafindan yonetilen ulke Kurtlerin somurgecilik baskisini yasadigi Kurt bolgesinden Daglar Ulkesi nden olusmaktadir Darbe sonrasi vatanindan surgun edilen halkin zorunlu degisime maruz birakilmasinin etkileri Buyuk Ulke nin baskentinde yasayan 20 li yaslarinda bir universite ogrencisi olan Kevok karakteriyle yansitilmistir Kevok da benzer kaderi paylasan diger yurttaslari gibi anadilinden koparilmis bir sekilde Fransizca egitim almaktadir Buyuk Ulkenin ikinci resmi dilinin Fransizca olmasi emperyalist bir bakis acisi sunuyor Somurgeciligin egemen oldugu boyle bir kulturel ortamda neredeyse asimile olan Kevok un aksine sevgilisi Jir anadilini bilen ve hukumet tarafindan halkina karsi uygulanan baskici rejimin farkinda olan genc bir devrimcidir Jir ile olan iliskisi sayesinde zamanla kendi halkinin durumunun daha cok farkina varan Kevok sevgilisinin okulu birakip mucadeleye katilmasina daha fazla engel olamaz Onceleri cesaret edemese de daha sonra Jir i bulmak umidiyle Kevok da gerillaya katilarak daglara cikar Bir takim mucadelelerden sonra Kevok Jir in izini bulamaz ve Baz komutasindaki silahli kuvvetler tarafindan ele gecirilir Baz cok kucukken Daglar Ulkesi nde esir alinarak kokenlerinden koparilmis bir askerdir Ozunden habersiz bir sekilde tamamen farkli bir kulturel ortamda hayatini surdurmesine ragmen Baz yine de Kevok ile olan gorusmeleri sirasinda gercek kimliginin kendi bildigi gibi olmadigini hisseder General Serdar in sag kolu olan Baz gerilla eylemleri nedeniyle Kevok u defalarca sorguya ceker ve etnik kimliginden vazgecerek itaat gostermeye zorlar Burada Baz Turk devletinin somurgeci iradesini temsil ederken bu rejime karsi Kurt muhalefetini temsil eden Kevok ise surekli bir direnis gosterir Ikili sorgular esnasinda politik konular hakkinda konusmaya basladikca Baz mensubu oldugu hukumetin uyguladigi baskici politikanin hic de adil olmadigini dusunmeye baslar Roman boyunca bu karakterlerin tamamen zit konumlarda olsalar bile arasindaki sinirlarin o kadar kati olmadigina vurgu yapiliyor Zamanla Kevok a asik olan Baz gercek kimligini ogrenerek Kevok la kacar Mucadelelerini son asamada kaybeden Baz ve Kevok un maglubiyeti Kurt halkinin verdigi mucadelenin simgesel bir ornegidir YayimlanmaRoman Kurtce olarak yazildi Kurtceden Turkceye tercume edilen ilk roman olan Ask Gibi Aydinlik Olum Gibi Karanlik Turkceye Muhsin Kizilkaya tarafindan cevrilerek 22 Ocak 2000 tarihinde un organize ettigi bir panel ve kokteylle nde tanitimi yapildi Diyarbakir 4 No lu Devlet Guvenlik Mahkemesi kitap hakkinda toplatma karari aldi fakat kitap Istanbul da basildigi icin Diyarbakir DGM nin toplatma yetkisi olmadigindan 4 Subat 2000 de toplatma karari iptal edildi Istanbul Devlet Guvenlik Mahkemesi Savcisi Ali Yorulmaz kitapta Yasadisi teror orgutune yardim etmek sucu islendigini iddia ederek yazar hakkinda uc ile bes yil yayinci hakkinda ise alti aydan az olmamak uzere hapis cezasi istedi 4 Nisan 2001 tarihinde yapilan durusmada esas hakkinda gorus belirten savci beraat talep etti ve mahkeme heyeti isnat edilen sucun olusmadigina kanaatine vararak oy birligiyle beraat karari verdi Kaynakca Temo Selim 7 Mayis 2013 2 Ekim 2007 Cafrande 7 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Aralik 2020 Uzun Mehmed 2008 Olum Melegiyle Randevu Derleyen Muhsin Kizilkaya Ithaki Yayinlari s 179 ISBN 978 975 273 408 1 Atikoglu Ayca 16 Subat 2000 Kurtce den Turkce ye ilk kez Milliyet 26 Ekim 2000 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Agustos 2018 Uzun Mehmed 2008 Kullerinden Dogan Dil ve Roman Ithaki ISBN 9789752731004 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Azadiya Welat Ceviren Metin Aksoy 29 Ocak 4 Subat 2000 tarihli sayisi Uzun Mehmed 2002 Zincirlenmis Zamanlar Zincirlenmis Sozcukler Ithaki ISBN 9789752732537 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Varlik Yasemin 7 Nisan 2001 Mehmet Uzuna Beraat Bianet 8 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mart 2017 Nilsson Henrik 28 Kasim 2003 Henrik Nilsson laser Mehmed Uzun Sydsvenskan 16 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2018