Russell'ın çaydanlığı, diğer bir adıyla göksel çaydanlık, filozof Bertrand Russell tarafından dinlerin yanlışlanamaz savlarının yanlışlanması görevinin kuşkuculara düştüğü görüşünü çürütmek amacıyla ileri sürülen bir benzeşim. dergisinin 1952'de içeriğine kattığı (ama hiç yayımlamadığı) Bir Tanrı var mı? isimli makalesinde, Russell aşağıdakileri söyler:
“ | Eğer ben Dünya ve Mars arasında eliptik bir yörüngede Güneş'in etrafında dönen porselen bir çaydanlık olduğunu öne sürseydim ve bu çaydanlığın en güçlü teleskoplarımızla bile tespit edilemeyecek kadar küçük olduğunu ekleyecek kadar da dikkatli olsaydım, kimse bu görüşümün tersini kanıtlayamazdı. Ama devam edip de bu savımın yanlışlanamaz nitelikte oluşundan dolayı insan aklının ondan kuşku duymasının kabul edilemez bir küstahlık olacağını söyleseydim, herkes haklı olarak saçmaladığımı düşünürdü. Ancak, eğer böyle bir çaydanlığın varlığı eski kitaplarca onaylansaydı, her pazar günü kilisede kutsal gerçeklik olarak öğretilseydi ve okullarda çocukların beynine kazınsaydı, onun varlığından kuşku duymak bir gariplik belirtisi olarak görülür ve o kuşkuyu duyan kişi, yakınçağda bir ruh doktoruyla, daha önceki çağlardaysa bir Engizisyon yargıcıyla görüştürülürdü. | „ |
Bir Şeytan'ın Papazı isimli kitabında, Richard Dawkins çaydanlık fikrini biraz daha ileri götürür:
“ | Organize dinlerin, açık düşmanlığımızı haketmesinin nedeni şudur ki, Russell'ın çaydanlığına olan bir inancın aksine, din güçlüdür, etkilidir, vergiden muaftır ve kendini korumaktan aciz küçük çocuklara sistematik biçimde aşılanır. Çocuklar gelişim yıllarını çaydanlıklar hakkında manyakça kitaplar ezberleyerek harcamaya zorlanmazlar. Devletin okulları, anababaları yanlış biçimdeki çaydanlıklara inanmayı tercih eden çocukları okul sisteminin dışında tutmaz. Çaydanlığa inananlar, çaydanlığa inanmayanları ya da çaydanlık kâfirlerini veya çaydanlık sapkınlarını hatta çaydanlığı inkar edenleri ölümüne taşlamaz. Anneler çocuklarını, bir değil de üç çaydanlığa inanan çaydanlık-gâvuru eşlerle evlenmemeleri için uyarmaz. Önce sütü koyanlar, önce çayı koyanların dizlerini parçalamaz. | „ |
Russell'in çaydanlığı kavramı daha mizahi ve dinleri açıkça parodileştiren biçimlere de gelişmiştir; Tek Boynuzlu Görünmez Pembe At ve Uçan Spagetti Canavarı bunlara iki örnektir.
Ayrıca bakınız
- Cahilin Savı
- The Root of All Evil?, Richard Dawkins tarafından yazılan ve sunulan bir TV belgeseli
Kaynakça
- ^ "Bir Tanrı var mı?"20 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- Bertrand Russell: Bir Tanrı Var mı?20 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Russell in caydanligi diger bir adiyla goksel caydanlik filozof Bertrand Russell tarafindan dinlerin yanlislanamaz savlarinin yanlislanmasi gorevinin kuskuculara dustugu gorusunu curutmek amaciyla ileri surulen bir benzesim dergisinin 1952 de icerigine kattigi ama hic yayimlamadigi Bir Tanri var mi isimli makalesinde Russell asagidakileri soyler Eger ben Dunya ve Mars arasinda eliptik bir yorungede Gunes in etrafinda donen porselen bir caydanlik oldugunu one surseydim ve bu caydanligin en guclu teleskoplarimizla bile tespit edilemeyecek kadar kucuk oldugunu ekleyecek kadar da dikkatli olsaydim kimse bu gorusumun tersini kanitlayamazdi Ama devam edip de bu savimin yanlislanamaz nitelikte olusundan dolayi insan aklinin ondan kusku duymasinin kabul edilemez bir kustahlik olacagini soyleseydim herkes hakli olarak sacmaladigimi dusunurdu Ancak eger boyle bir caydanligin varligi eski kitaplarca onaylansaydi her pazar gunu kilisede kutsal gerceklik olarak ogretilseydi ve okullarda cocuklarin beynine kazinsaydi onun varligindan kusku duymak bir gariplik belirtisi olarak gorulur ve o kuskuyu duyan kisi yakincagda bir ruh doktoruyla daha onceki caglardaysa bir Engizisyon yargiciyla gorusturulurdu Bir Seytan in Papazi isimli kitabinda Richard Dawkins caydanlik fikrini biraz daha ileri goturur Organize dinlerin acik dusmanligimizi haketmesinin nedeni sudur ki Russell in caydanligina olan bir inancin aksine din gucludur etkilidir vergiden muaftir ve kendini korumaktan aciz kucuk cocuklara sistematik bicimde asilanir Cocuklar gelisim yillarini caydanliklar hakkinda manyakca kitaplar ezberleyerek harcamaya zorlanmazlar Devletin okullari anababalari yanlis bicimdeki caydanliklara inanmayi tercih eden cocuklari okul sisteminin disinda tutmaz Caydanliga inananlar caydanliga inanmayanlari ya da caydanlik kafirlerini veya caydanlik sapkinlarini hatta caydanligi inkar edenleri olumune taslamaz Anneler cocuklarini bir degil de uc caydanliga inanan caydanlik gavuru eslerle evlenmemeleri icin uyarmaz Once sutu koyanlar once cayi koyanlarin dizlerini parcalamaz Russell in caydanligi kavrami daha mizahi ve dinleri acikca parodilestiren bicimlere de gelismistir Tek Boynuzlu Gorunmez Pembe At ve Ucan Spagetti Canavari bunlara iki ornektir Ayrica bakinizCahilin Savi The Root of All Evil Richard Dawkins tarafindan yazilan ve sunulan bir TV belgeseliKaynakca Bir Tanri var mi 20 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarBertrand Russell Bir Tanri Var mi 20 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce