Röportaj, bir gazete yazarının ünlü, tanınmış kişiler, yerler ve olaylarla ilgili inceleme ve araştırmalarına kendi görüşlerini de ekleyerek oluşturduğu yazı türüdür. Röportaj kelimesinin kökeni, Latincede 'toplamak', 'getirmek' anlamlarında kullanılan reportare fiiline dayanır. Türkçeye, Fransızca "reportage" isminden geçmiştir.
Terminolojisi
Röportaj, bir gazete yazısı olmasına karşın, gezi türüyle iç içe olması, bazen sanatsal kaygılarla kaleme alınması, sıradan bir aktarma değil de özel bir yorum değerlendirme değeri taşıması gibi özellikleriyle, edebiyat türü olarak da kabul edilmektedir.
Röportaj, başlangıçta "sorular" ve "yanıtlar"dan oluşan "mülakat"tan farklı değilken gazeteciliğin gelişmesi ve ünlü edebiyatçıların röportaj türünde de yapıtlar ortaya koymaya başlamasıyla, daha çok araştırma, inceleme, soruşturmaya dayanan ve bazı gerçeklerin ortaya çıkmasına yardımcı olan bir dal haline gelmiştir.
Konuları
Röportajlar, yurt içi ya da yurt dışı siyasal, toplumsal, ekonomik, kültürel, vb. birçok konuda olabilir. İyi bir röportaj yazarının ele aldığı konuyu enine boyuna araştırması, incelemesi, ilgililerle görüşmesi, konuyla ilgili yerleri gezip görmesi, gerekli belgeleri toplaması gerekir. Yani röportaj, yalnızca gözlemlerin, izlenimlerin ya da konuşmaların aktarılması değil, bunların ötesinde bir yorum ve değerlendirme yazısıdır.
Röportaj, gazete ve gazetecilikle birlikte gelişen bir türdür. Dünyadaki aşağı yukarı bütün gazete ve dergilerde görülen röportajlar, konuyla ilgili olarak çekilen fotoğraflarla bütünlenmekte, fotoğraf röportaja belgesellik, gerçekçilik ve görsellik sağlamaktadır.
Röportaj hangi konuyla ilgiliyse önceden yapılmış örnek röportajlardan yardım alınmalıdır ve çok fazla özel olmadan tüm sorular - konuyla ilgili- merak edilenler sorulmalıdır.
Röportaj yazarlığı
Dünyada pek çok ünlü edebiyatçı, aynı zamanda röportaj yazarlığı da yapmıştır. Bunlar arasında Jack London, Ernest Hemingway, İlya Ehrenburg, Mihail Şolohov, Jean-Paul Sartre vb. anılabilir. Curzio Malaparte ile de, gazetecilikten yetişme röportaj yazarlarındandır.
Foto röportaj
Foto röportaj, yazıya ve başka bir elemana gerek duymadan, bir olayı anlatabilmektir. 1980’lerin başında yükselişe geçen, 80’lerin sonundan 2000’lerin ortalarına kadar duraklama dönemini yaşayan, dijital ortamda çokça ilgi gören foto röportaj aynı zaman belgesel niteliği taşır ve oldukça önemlidir. Bu işle ilgilenen fotoğrafçı sayısı gün geçtikçe artmaktadır. Foto röportaj aynı zamanda uzun soluklu bir çalışmayı beraberinde getirir.
Bir olayın (bir yerin, kişinin vb.) foto röportajını yapmaya gitmeden önce bir dizi ön hazırlık yapılması gerekir ve her şey en ince ayrıntısına kadar düşünülmelidir. Foto röportaj betimleyicidir, fotoğrafları inceleyen insanlar fotoğrafçının ne dediğini anlamalıdır, bu yüzden konuyu düzgün seçmek ve konu hakkında bilgi toplamak ciddi önem taşımaktadır. Foto röportaj, senaryolu olmadığı için, konunun tekrar edilebilir olması önem taşımaktadır. Bir yazarın düşünmeye zamanı, bir fotoğrafçıya oranla daha fazladır. Yazar aldığı notlarla, daha sonra yapacağı işi tekrarlayabilir. Bir fotoğrafçı için bu olanak yoktur. Bresson bu konu hakkında şöyle söylemiştir: "Röportaj, bir sorunu, bir olayı ya da izlenimleri saptamak için aklın, gözün ve yüreğin de katılmış olduğu bir süreçtir." Diğer bir konu da flaş kullanma sorunudur. Tanınan birçok foto röportajcı flaş kullanmamaktadır. Flaş kullanılmanın kaçınılmaz olduğu durumlar olsa da kullanmamak, çekimi yapılan olayı kendi ışığı ile çekmek önemlidir. Fotoğrafçılar genel olarak flaş kullanımına kaşıdırlar çünkü fotoğrafın gerçekliğini yok ettiğini düşünürler.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Öğretici Metinler 28 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Erişim tarihi: 26 Mayıs 2016
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Roportaj bir gazete yazarinin unlu taninmis kisiler yerler ve olaylarla ilgili inceleme ve arastirmalarina kendi goruslerini de ekleyerek olusturdugu yazi turudur Roportaj kelimesinin kokeni Latincede toplamak getirmek anlamlarinda kullanilan reportare fiiline dayanir Turkceye Fransizca reportage isminden gecmistir TerminolojisiRoportaj bir gazete yazisi olmasina karsin gezi turuyle ic ice olmasi bazen sanatsal kaygilarla kaleme alinmasi siradan bir aktarma degil de ozel bir yorum degerlendirme degeri tasimasi gibi ozellikleriyle edebiyat turu olarak da kabul edilmektedir Roportaj baslangicta sorular ve yanitlar dan olusan mulakat tan farkli degilken gazeteciligin gelismesi ve unlu edebiyatcilarin roportaj turunde de yapitlar ortaya koymaya baslamasiyla daha cok arastirma inceleme sorusturmaya dayanan ve bazi gerceklerin ortaya cikmasina yardimci olan bir dal haline gelmistir KonulariRoportajlar yurt ici ya da yurt disi siyasal toplumsal ekonomik kulturel vb bircok konuda olabilir Iyi bir roportaj yazarinin ele aldigi konuyu enine boyuna arastirmasi incelemesi ilgililerle gorusmesi konuyla ilgili yerleri gezip gormesi gerekli belgeleri toplamasi gerekir Yani roportaj yalnizca gozlemlerin izlenimlerin ya da konusmalarin aktarilmasi degil bunlarin otesinde bir yorum ve degerlendirme yazisidir Roportaj gazete ve gazetecilikle birlikte gelisen bir turdur Dunyadaki asagi yukari butun gazete ve dergilerde gorulen roportajlar konuyla ilgili olarak cekilen fotograflarla butunlenmekte fotograf roportaja belgesellik gercekcilik ve gorsellik saglamaktadir Roportaj hangi konuyla ilgiliyse onceden yapilmis ornek roportajlardan yardim alinmalidir ve cok fazla ozel olmadan tum sorular konuyla ilgili merak edilenler sorulmalidir Roportaj yazarligiDunyada pek cok unlu edebiyatci ayni zamanda roportaj yazarligi da yapmistir Bunlar arasinda Jack London Ernest Hemingway Ilya Ehrenburg Mihail Solohov Jean Paul Sartre vb anilabilir Curzio Malaparte ile de gazetecilikten yetisme roportaj yazarlarindandir Foto roportajFoto roportaj yaziya ve baska bir elemana gerek duymadan bir olayi anlatabilmektir 1980 lerin basinda yukselise gecen 80 lerin sonundan 2000 lerin ortalarina kadar duraklama donemini yasayan dijital ortamda cokca ilgi goren foto roportaj ayni zaman belgesel niteligi tasir ve oldukca onemlidir Bu isle ilgilenen fotografci sayisi gun gectikce artmaktadir Foto roportaj ayni zamanda uzun soluklu bir calismayi beraberinde getirir Bir olayin bir yerin kisinin vb foto roportajini yapmaya gitmeden once bir dizi on hazirlik yapilmasi gerekir ve her sey en ince ayrintisina kadar dusunulmelidir Foto roportaj betimleyicidir fotograflari inceleyen insanlar fotografcinin ne dedigini anlamalidir bu yuzden konuyu duzgun secmek ve konu hakkinda bilgi toplamak ciddi onem tasimaktadir Foto roportaj senaryolu olmadigi icin konunun tekrar edilebilir olmasi onem tasimaktadir Bir yazarin dusunmeye zamani bir fotografciya oranla daha fazladir Yazar aldigi notlarla daha sonra yapacagi isi tekrarlayabilir Bir fotografci icin bu olanak yoktur Bresson bu konu hakkinda soyle soylemistir Roportaj bir sorunu bir olayi ya da izlenimleri saptamak icin aklin gozun ve yuregin de katilmis oldugu bir surectir Diger bir konu da flas kullanma sorunudur Taninan bircok foto roportajci flas kullanmamaktadir Flas kullanilmanin kacinilmaz oldugu durumlar olsa da kullanmamak cekimi yapilan olayi kendi isigi ile cekmek onemlidir Fotografcilar genel olarak flas kullanimina kasidirlar cunku fotografin gercekligini yok ettigini dusunurler Ayrica bakinizMulakat Ogretici metinlerKaynakca Ogretici Metinler 28 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Erisim tarihi 26 Mayis 2016