Sıdıka Devletabadi (Farsça: صدیقه دولتآبادی), İranlı gazeteci, yazar ve kadın hakları savunucusudur. 1882 yılında İsfahan kentinde doğan Devletabadi, 1961 yılında 79 yaşındayken Tahran'da ölmüş ve burada gömülmüştür.
Sıdıka Devletabadi | |
---|---|
Kendi dilinde adı | Farsça: صدیقه دولتآبادی |
Doğum | 1882 İran, İsfahan |
Ölüm | 30 Temmuz 1961 İran, Tahran |
Meslek | Gazeteci · yazar · kadın hakları aktivisti |
Dil | Farsça |
Milliyet | Fars |
Eğitim | Sorbonne Üniversitesi |
Hayatı
Dönemin önde gelen İranlı ailelerinden Mohtaram Eskandiari ve Dorrat-Al-Ma’ali ailelerinin bir üyesi olan Sıdıka Devletabadi, yaşamı boyunca yaptığı faaliyetlerle ülkesinin önemli kadın figürlerinden biri haline gelmiştir. Annesi ulema bir aileye mensup; babası ise devrin tanınmış müçtehitlerinden 'dir.
Kişisel eğitimini tamamlamak adına 1922-1926 yılları arasında Fransa'da bulunan Devletabadi, bir yandan okurken öbür taraftan da kadın hakları konusundaki çalışmalarına devam etmiştir. 1926 yılında Paris’te yapılan Uluslararası Kadın Konferansı’nda İran'ı temsilen konuşmacı olarak etkinlikte boy göstermiş; 1927 yılında ülkesine döndüğünde ise örtüsünü çıkaran ilk kadınlardan biri olmuştur. 1906 Anayasası sonrasında İran'da kurulan ilk kadın derneklerinden olan Encümen-i Azadi-i Zenan'ın da encümen üyesidir.
Diğer kadınların da eğitim almaları ve kendilerini geliştirmeleri için çok mücadele veren Devletabadi; İsfahan’da ilk kez kadınlara yönelik bir okulun açılmasına öncülük etmiştir. Ayrıca; ülkede kadınlar tarafından basılan üçüncü gazete olan ve 1919 yılında yayın hayatına başlayan Zaban-e Zanan'ın (Kadınların Sesi) da kurucusudur. Bu gazete, İran basın tarihinde yarattığı etki kadar ismiyle de öne çıkan bir yayın kuruluşu olmuştur. O tarihe dek isminde kadın kelimesi barındıran herhangi bir yayının basılması yasakken, adında kadın geçen ilk gazete olmuştur. Temel olarak kadınların eğitimi ve ekonomik özgürlüğü hakkında içeriklerin yazıldığı Zaban-e Zanan'da başörtüsü de eleştirilmiş, kadınların baskıyla kapatılmasına karşı çıkılmıştır. İsfahan'da çıkarılmaya başlanan gazete sonraki yıllarda Sıdıka Devletabadi tarafından Tahran’a taşınmıştır.
Kaynakça
- ^ a b Çevik, Elif (2015). "Pehlevi Dönemi Kadın Modernleşmesi (1921-1979)" (PDF). Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. s. 46. Erişim tarihi: 17 Ocak 2020.
- ^ Kabiri, Sabour (2019). "İran Modernleşmesi Bağlamında Sosyolojinin Doğuşu ve Kurumlaşması" (PDF). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. s. 84. Erişim tarihi: 18 Ocak 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sidika Devletabadi Farsca صدیقه دولت آبادی Iranli gazeteci yazar ve kadin haklari savunucusudur 1882 yilinda Isfahan kentinde dogan Devletabadi 1961 yilinda 79 yasindayken Tahran da olmus ve burada gomulmustur Sidika DevletabadiKendi dilinde adiFarsca صدیقه دولت آبادیDogum1882 Iran IsfahanOlum30 Temmuz 1961 Iran TahranMeslekGazeteci yazar kadin haklari aktivistiDilFarscaMilliyetFarsEgitimSorbonne UniversitesiHayatiDonemin onde gelen Iranli ailelerinden Mohtaram Eskandiari ve Dorrat Al Ma ali ailelerinin bir uyesi olan Sidika Devletabadi yasami boyunca yaptigi faaliyetlerle ulkesinin onemli kadin figurlerinden biri haline gelmistir Annesi ulema bir aileye mensup babasi ise devrin taninmis muctehitlerinden dir Kisisel egitimini tamamlamak adina 1922 1926 yillari arasinda Fransa da bulunan Devletabadi bir yandan okurken obur taraftan da kadin haklari konusundaki calismalarina devam etmistir 1926 yilinda Paris te yapilan Uluslararasi Kadin Konferansi nda Iran i temsilen konusmaci olarak etkinlikte boy gostermis 1927 yilinda ulkesine dondugunde ise ortusunu cikaran ilk kadinlardan biri olmustur 1906 Anayasasi sonrasinda Iran da kurulan ilk kadin derneklerinden olan Encumen i Azadi i Zenan in da encumen uyesidir Diger kadinlarin da egitim almalari ve kendilerini gelistirmeleri icin cok mucadele veren Devletabadi Isfahan da ilk kez kadinlara yonelik bir okulun acilmasina onculuk etmistir Ayrica ulkede kadinlar tarafindan basilan ucuncu gazete olan ve 1919 yilinda yayin hayatina baslayan Zaban e Zanan in Kadinlarin Sesi da kurucusudur Bu gazete Iran basin tarihinde yarattigi etki kadar ismiyle de one cikan bir yayin kurulusu olmustur O tarihe dek isminde kadin kelimesi barindiran herhangi bir yayinin basilmasi yasakken adinda kadin gecen ilk gazete olmustur Temel olarak kadinlarin egitimi ve ekonomik ozgurlugu hakkinda iceriklerin yazildigi Zaban e Zanan da basortusu de elestirilmis kadinlarin baskiyla kapatilmasina karsi cikilmistir Isfahan da cikarilmaya baslanan gazete sonraki yillarda Sidika Devletabadi tarafindan Tahran a tasinmistir Kaynakca a b Cevik Elif 2015 Pehlevi Donemi Kadin Modernlesmesi 1921 1979 PDF Ankara Hacettepe Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu s 46 Erisim tarihi 17 Ocak 2020 Kabiri Sabour 2019 Iran Modernlesmesi Baglaminda Sosyolojinin Dogusu ve Kurumlasmasi PDF Istanbul Istanbul Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu s 84 Erisim tarihi 18 Ocak 2020