Sağduyu Tanrısızlığın İlmihali, 1772'de Fransa'da Aydınlanma filozofu Baron d'Holbach tarafından ateist papaz Jean Meslier'nin adı kullanılarak Le Bon Sens, ou Idées naturelles opposées aux idées surnaturelles ("Sağduyu, veya doğaüstü fikirlere karşı doğal fikirler") başlığıyla yayımlanmış bir din eleştirisi kitabıdır. Türkiye'de ilk olarak Doktor Abdullah Cevdet tarafından "Rahib Melye'nin Vasiyetnamesi Hakkında" adıyla 1924 yılında eski harflerle neşredilmiştir. 1928'de Atatürk'ün emriyle Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları'nca "Aklı Selim" adıyla basılmıştır. Ertesi yıl 2. baskısı yeni harflerle yapılan kitap bugün ise Kaynak Yayınları'nca "Sağduyu Tanrısızlığın İlmihali" adıyla yayımlanmaktadır.
Le Bon Sens, ou Idées naturelles opposées aux idées surnaturelles | |
1928 tarihli Türkçe çevirinin kapağı | |
Yazar | Baron d'Holbach |
---|---|
Çevirmen | Abdullah Cevdet |
Ülke | Fransa |
Konu | Din |
Yayım | 1772 (özgün) 1928 (Türkçe) |
Yayımcı | Kaynak Yayınları |
Medya türü | Baskı |
Sayfa | 349 |
ISBN | |
Tam metin | Vikikaynak'ta Sağduyu Tanrısızlığın İlmihali |
Kitabın ilk baskısı Mustafa Kemal Atatürk'e Dr. Abdullah Cevdet'in yeni harfler ile yazdığı 29 Aralık 1928 tarihli ve imzalı "En büyük acizden en büyük iktidara" ithafını içermektedir. Devamında ise 1912'de İstanbul'da yazmış olduğu şu dörtlüğü eski harfler ile eklemiştir:
Ölen tayyûr-i hayalâta muntazır-ı elzem
Yanan tebessümü bir gülistan-ı lügattır
Bu maneviyyat-ı meçhûle-i yetimânem
Okunmadan yakılan nâme-i muhabbettir
Atatürk'ün çeşitli yerlerin altını çizerek okuduğu bu baskı Çankaya'daki (Atatürk Müze Köşkü) Kütüphanesinde 146 numarayla kayıtlı bulunmaktadır.
Kitabın yazarının kim olduğuyla ilgili tartışmalar
Kerim Sadi'ye göre, Aklı Selim (Le Bon Sens), Rahip Jean Meslier'nin değil, 18. yüzyılın maddeci filozoflarından Baron d'Holbach'ın (1723-1789) Système de la Nature (Doğanın Sistemi) adlı eserinin bir özetidir. Bu görüşe göre, Doktor Abdullah Cevdet'i ve Bakanlığı bu hataya sürükleyen, "19. yüzyılın başında yayıncıların Aklı Selim'i rahibe mal etmeleri ve Vasiyetname ile Aklı Selim'in bir arada basılagelmesidir."
Plehanov'un Materyalizm Üzerine Üç Deneme adlı kitabında da, Le Bon Sens (Aklı Selim) adlı eserin d'Holbach'ın olduğu belirtiliyor. Cemil Sena'nın Filozoflar Ansiklopedisi'nde, kitabın d'Holbach tarafından "Rahip Meslier" takma adıyla yazıldığı ifadesine yer veriliyor. Lange da kitabın d'Holbach tarafından yazıldığını söylüyor. Vorlandere ise Jean Meslier yazdı diyor.
Kaynakça
- ^ https://archive.org/details/rahibmelyeninvas00mesl Archive.org
- ^ . 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2010.
- ^ Meslier, Jean. Sağduyu Tanrısızlığın İlmihali. 6. baskı. İstanbul: Kaynak Yayınları, 1997. s. 27
- ^ Aktaran Doğa ve Bilim dergisi, Haziran 1983, yıl 3, Sayı 15, s. 65-66.
- ^ Kaynak Yayınları, İstanbul, Ocak 1987, s. 61, 64, 67
- ^ Doğu Perinçek, Kemalist Devrim-2 Din ve Allah, Kaynak Yayınları, 1. basım, İstanbul, Eylül 1994, s. 62, dipnot 51 ve s. 105, dipnot 59.
Dış bağlantılar
- Vikikaynak'ta Sağduyu Tanrısızlığın İlmihali ile ilgili metin bulabilirsiniz.
- Kitabın archive.org üzerinde bulunan taratılmış hali.
Kitap ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sagduyu Tanrisizligin Ilmihali 1772 de Fransa da Aydinlanma filozofu Baron d Holbach tarafindan ateist papaz Jean Meslier nin adi kullanilarak Le Bon Sens ou Idees naturelles opposees aux idees surnaturelles Sagduyu veya dogaustu fikirlere karsi dogal fikirler basligiyla yayimlanmis bir din elestirisi kitabidir Turkiye de ilk olarak Doktor Abdullah Cevdet tarafindan Rahib Melye nin Vasiyetnamesi Hakkinda adiyla 1924 yilinda eski harflerle nesredilmistir 1928 de Ataturk un emriyle Turkiye Cumhuriyeti Milli Egitim Bakanligi Yayinlari nca Akli Selim adiyla basilmistir Ertesi yil 2 baskisi yeni harflerle yapilan kitap bugun ise Kaynak Yayinlari nca Sagduyu Tanrisizligin Ilmihali adiyla yayimlanmaktadir Sagduyu Tanrisizligin IlmihaliLe Bon Sens ou Idees naturelles opposees aux idees surnaturelles1928 tarihli Turkce cevirinin kapagiYazarBaron d HolbachCevirmenAbdullah CevdetUlkeFransaKonuDinYayim1772 ozgun 1928 Turkce YayimciKaynak YayinlariMedya turuBaskiSayfa349ISBN978 975 343 094 4Tam metinVikikaynak ta Sagduyu Tanrisizligin Ilmihali Kitabin ilk baskisi Mustafa Kemal Ataturk e Dr Abdullah Cevdet in yeni harfler ile yazdigi 29 Aralik 1928 tarihli ve imzali En buyuk acizden en buyuk iktidara ithafini icermektedir Devaminda ise 1912 de Istanbul da yazmis oldugu su dortlugu eski harfler ile eklemistir Olen tayyur i hayalata muntazir i elzem Yanan tebessumu bir gulistan i lugattir Bu maneviyyat i mechule i yetimanem Okunmadan yakilan name i muhabbettir Ataturk un cesitli yerlerin altini cizerek okudugu bu baski Cankaya daki Ataturk Muze Kosku Kutuphanesinde 146 numarayla kayitli bulunmaktadir Kitabin yazarinin kim olduguyla ilgili tartismalarKerim Sadi ye gore Akli Selim Le Bon Sens Rahip Jean Meslier nin degil 18 yuzyilin maddeci filozoflarindan Baron d Holbach in 1723 1789 Systeme de la Nature Doganin Sistemi adli eserinin bir ozetidir Bu goruse gore Doktor Abdullah Cevdet i ve Bakanligi bu hataya surukleyen 19 yuzyilin basinda yayincilarin Akli Selim i rahibe mal etmeleri ve Vasiyetname ile Akli Selim in bir arada basilagelmesidir Plehanov un Materyalizm Uzerine Uc Deneme adli kitabinda da Le Bon Sens Akli Selim adli eserin d Holbach in oldugu belirtiliyor Cemil Sena nin Filozoflar Ansiklopedisi nde kitabin d Holbach tarafindan Rahip Meslier takma adiyla yazildigi ifadesine yer veriliyor Lange da kitabin d Holbach tarafindan yazildigini soyluyor Vorlandere ise Jean Meslier yazdi diyor Kaynakca https archive org details rahibmelyeninvas00mesl Archive org 22 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2010 Meslier Jean Sagduyu Tanrisizligin Ilmihali 6 baski Istanbul Kaynak Yayinlari 1997 s 27 Aktaran Doga ve Bilim dergisi Haziran 1983 yil 3 Sayi 15 s 65 66 Kaynak Yayinlari Istanbul Ocak 1987 s 61 64 67 Dogu Perincek Kemalist Devrim 2 Din ve Allah Kaynak Yayinlari 1 basim Istanbul Eylul 1994 s 62 dipnot 51 ve s 105 dipnot 59 Dis baglantilarVikikaynak ta Sagduyu Tanrisizligin Ilmihali ile ilgili metin bulabilirsiniz Kitabin archive org uzerinde bulunan taratilmis hali Kitap ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz