Sadır Nurgocoyeviç Caparov (Kırgızca: Садыр Нургожоевич Жапаров; d. 6 Aralık 1968), Kırgız siyasetçi, Eski Kırgızistan başbakanı ve günümüzdeki Kırgızistan cumhurbaşkanı.
Sadır Caparov Садыр Нургожоевич Жапаров | |
---|---|
Kırgızistan cumhurbaşkanı | |
Görevde | |
Makama geliş 28 Ocak 2021 | |
Başbakan | Artyom Novikov (Geçici) Ulukbek Maripov Akılbek Caparov |
Yerine geldiği | Talant Mamıtov (Geçici) |
Yerine gelen | Talant Mamıtov (Geçici) |
Görev süresi 15 Ekim 2020 - 14 Kasım 2020 | |
Yerine geldiği | Sooronbay Ceenbekov |
Kırgızistan başbakanı | |
Görev süresi 6 Ekim 2020 - 14 Kasım 2020 | |
Başkan | Sooronbay Ceenbekov KendisiTalant Mamıtov (Geçici) |
Yerine geldiği | Kubatbek Boronov |
Yerine gelen | Artem Novikov (Geçici) |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Sadır Nurgocoyeviç Caparov 6 Aralık 1968 , Tüp ilçesi, Issık-Göl ili, Kırgızistan SSC, Sovyetler Birliği (şu anda Kırgızistan) |
Partisi | |
Organizasyon | Ata-Curt (2010 yılına kadar) |
Evlilik(ler) | (e. 1991) |
Bitirdiği okul |
14 Kasım 2020'de Caparov, Ocak 2021'deki cumhurbaşkanlığı seçimlerine itiraz etmek için istifa etti. 10 Ocak 2021 tarihinde yapılan seçimler sonucunda Kırgızistan cumhurbaşkanı seçildi.
Hayatının erken dönemi ve eğitimi
Issık-Göl ilinin Tüp ilçesine bağlı Keng-Suu köyünde doğdu. Ortaokul eğitimini 1986 yılında tamamladıktan sonra Kırgız Ulusal Fiziksel Kültür ve Spor Akademisi'ne katıldı. 1987'de Novosibirsk'te bir telekomünikasyon bölümünde komutan olarak iki yıl görev yaptığı Sovyet Ordusu'na alındı. 1989-1991 yılları arasında akademide eğitimine devam etti. 2006 yılında, Kırgız-Rus Slav Üniversitesinden hukuk derecesi ile mezun oldu.
Erken siyasi kariyeri
Siyasi kariyerine 2005 Lale Devrimi'nden sonra başladı. Mart 2005'te, Tyup seçim bölgesinden Yüksek Konsey üyeliğine seçildi. Cumhurbaşkanı Kurmanbek Bakiyev'in destekçisiydi. 2006'da Eyalet Ödülleri Komisyonu'nun bir üyesiydi. 2007'de Af Komisyonu Başkan Yardımcısı oldu.
2007 parlamento seçimlerinde mecliste sandalyelerin çoğunu kazanan cumhurbaşkanlığı yanlısı parti Ak Jol'un listelerine katıldı, ancak cumhurbaşkanına danışman olarak çalışmaya devam etti. 2008'den 2010'a kadar Ulusal Yolsuzluğu Önleme Ajansı'nın yetkili temsilcisi olarak çalıştı.
2010 yılında Cumhurbaşkanı Kurmanbek Bakiyev, 2010 Kırgız Devrimi'nde devrildi. Kısa süre sonra Oş ve Celal-Abad'da meydana gelen etnik gruplar arası çatışmalar sonucunda Caparov ve ortakları aktif rol aldı ama kendi ifadelerine göre çatışmaları önlemeye çalıştılar. Ancak muhalifler tarafından Kırgız milliyetçilerini desteklemekle suçlandılar.
Ekim 2010 seçimlerinde, Kamçıbek Taşiyev liderliğindeki ve sandalyelerin çoğunu kazanan Ata-Curt'un parti listesinde yeniden Yüksek Konsey üyesi seçildi. Oradan Yargı ve Hukuki Konular Komitesi'nin başkanı oldu.
2012'den beri, memleketi Issık-Kul Bölgesinde bulunan Kumtor altın madeninin kamulaştırılmasını savundu ve yönetim şirketini çevre ihlalleri ve yolsuzlukla suçladı. Bu bakımdan vatandaşları arasında popülerlik kazandı.
Sürgün ve hapis
2012 sonbaharında Kumtor'un millileştirilmesi için yapılan mitinglerden birinde protestocular, Bişkek'teki Beyaz Saray'ı ele geçirmeye çalıştı. Taşiyev ile birlikte Kırgız Cumhuriyeti Ceza Kanunu'nun 295. Maddesi uyarınca "iktidara zorla el koyma veya gücü zorla elde tutma" ile suçlandılar. Mart 2013'te, Bişkek Pervomaisky Bölge Mahkemesi onları suçlu buldu ve bir yıl altı ay hapis cezasına çarptırdı. Ancak Haziran 2013'te Bişkek Şehir Mahkemesi siyasileri beraat ettirdi ve mahkemede serbest bırakıldılar.
27 Haziran 2013'te Karakol'da Kumtor'a yönelik protestolar sırasında, protestocular Emilbek Kaptagayev'i kaçırarak rehin almaya çalıştı. Kırgız yetkililer, Caparov ve Kubanıçbek Kadırov'u kaçırma planını düzenlemekle suçladı. Protesto liderleri gözaltına alındı, ancak kaçırma planına katılımı suçlamasını reddederek Kırgızistan'dan bir süre yaşadığı Kıbrıs'a kaçtı.
2017'de Kırgızistan'a dönmeye çalıştı. 25 Mart 2017'de Kırgız-Kazak sınırında gözaltına alındı. Emilbek Kaptagaev'i rehin olarak kaçırmaya teşebbüs ettiği iddia edilen davada 11 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı.
Kırgızistan Başbakanı ve Cumhurbaşkanı Vekili
5 Ekim 2020'de Kırgızistan'da parlamento seçimlerinin sonuçlarına karşı kitlesel gösteriler başladı. 6 Ekim sabahı Kamçıbek Taşiyev liderliğindeki protestocular Caparov'u hapishaneden serbest bıraktılar ve onu bir konuşma yaptığı Bişkek'teki Ala-Too Meydanı'na götürdüler.
6 Ekim akşamı Dostuk Otelindeki milletvekilleri, Başbakanlığa atanmasını onayladı. Ancak, Ata-Meken partisinden bir başka yarışmacı olan Tilek Toktogaziev, Hükûmet Konağı yakınlarındaki bir mitingde, Muhalefet partilerinin liderleri tarafından kurulan Koordinasyon Kurulu toplantısında bu göreve seçildiğinden beri meşru hükûmet başkanı olduğunu söyledi. Toktogaziev, milletvekillerinin bir toplantısı sırasında Dostuk Oteli yakınında toplanan Caparov'un birkaç yüz destekçisinin baskısı altında olduğu için, Caparov'un atanmasının yasadışı olduğunu düşündü. Caparov'un muhalifleri, meclis yeter sayısının bulunmadığına ve seçim prosedürünün ihlal edildiğine de işaret ettiler.
13 Ekim'de Başkan Sooronbay Ceenbekov, ilk oylama sırasında milletvekillerinin vekaleten oy kullanması nedeniyle Caparov'un Başbakanlığa atanmasını reddetti. 14 Ekim'de Caparov'un yeniden için Parlamento'dan tekrar oy kullanılmasını istedi. Ancak ertesi gün 15 Ekim'de Cumhurbaşkanı Ceenbekov, Caparov'un Başkan Vekili ilan edilmesine yüzünden görevden istifa etti. Ancak İsayev, Ceenbekov'un rolünü üstlenmeyi reddetti ve bu da Caparov'un Başkan Vekili olmasına neden oldu.
Ertesi gün, 15 Ekim'de Ceenbekov cumhurbaşkanlık görevinden istifa ederek Caparov'un kendisini cumhurbaşkanı vekili olarak ilan etmesine neden oldu. Kırgızistan Anayasası'nda Yüksek Konsey başkanının görevi devralması gerektiğini belirten Kanatbek İsayev göreve gelmeyi reddederek Caparov'un cumhurbaşkanı vekili olmasını sağladı. 16 Ekim 2020 tarihinde parlamento tarafından Kırgızistan cumhurbaşkanı olarak onaylandı. Kırgızistan anayasasına göre, cumhurbaşkanlığı seçimleri bir önceki cumhurbaşkanının görevden alınmasından sonraki üç ay içinde yapılacaktır.
Özel hayatı
Caparov evlidir ve dört çocuğu vardır.
Ödülleri
- Issık-Göl ili idaresinin madalyası (2009), Issık-Kul'un sosyo-ekonomik gelişimine katkılarından dolayı
- Afganistan Gazileri Birliği Madalyası (2010)
Kaynakça
- ^ "Kyrgyz parliament approves Japarov's nomination for acting Prime Minister". . 6 Ekim 2020. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2020.
- ^ "Kyrgyz parliament votes to appoint Sadyr Japarov as prime minister". TASS. 6 Ekim 2020. 11 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Kasım 2020.
- ^ . www.ft.com. 10 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2021.
- ^ "Биография Садыра Жапарова". РИА Новости (Rusça). 6 Ekim 2020. 14 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2020.
- ^ "Спикер парламента Кыргызстана отказался стать и.о. президента". www.ukrinform.ru (Rusça). 15 Ekim 2020. 16 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
- ^ "Seizure of Kyrgyzstan nears completion as president steps down | Eurasianet". eurasianet.org (İngilizce). 15 Ekim 2020. 16 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2020.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen Kubatbek Boronov | Kırgızistan başbakanı 2020 | Sonra gelen Artem Novikov Geçici Ulukbek Maripov |
Önce gelen Talant Mamıtov Geçici | Kırgızistan cumhurbaşkanı 2021–günümüz | Görevde |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sadir Nurgocoyevic Caparov Kirgizca Sadyr Nurgozhoevich Zhaparov d 6 Aralik 1968 Kirgiz siyasetci Eski Kirgizistan basbakani ve gunumuzdeki Kirgizistan cumhurbaskani Sadir Caparov Sadyr Nurgozhoevich ZhaparovKirgizistan cumhurbaskaniGorevdeMakama gelis 28 Ocak 2021Basbakan Artyom Novikov Gecici Ulukbek Maripov Akilbek CaparovYerine geldigi Talant Mamitov Gecici Yerine gelen Talant Mamitov Gecici Gorev suresi 15 Ekim 2020 14 Kasim 2020Yerine geldigi Sooronbay CeenbekovKirgizistan basbakaniGorev suresi 6 Ekim 2020 14 Kasim 2020Baskan Sooronbay Ceenbekov KendisiTalant Mamitov Gecici Yerine geldigi Kubatbek BoronovYerine gelen Artem Novikov Gecici Kisisel bilgilerDogum Sadir Nurgocoyevic Caparov 6 Aralik 1968 55 yasinda Tup ilcesi Issik Gol ili Kirgizistan SSC Sovyetler Birligi su anda Kirgizistan PartisiOrganizasyon Ata Curt 2010 yilina kadar Evlilik ler e 1991 Bitirdigi okul 14 Kasim 2020 de Caparov Ocak 2021 deki cumhurbaskanligi secimlerine itiraz etmek icin istifa etti 10 Ocak 2021 tarihinde yapilan secimler sonucunda Kirgizistan cumhurbaskani secildi Hayatinin erken donemi ve egitimiIssik Gol ilinin Tup ilcesine bagli Keng Suu koyunde dogdu Ortaokul egitimini 1986 yilinda tamamladiktan sonra Kirgiz Ulusal Fiziksel Kultur ve Spor Akademisi ne katildi 1987 de Novosibirsk te bir telekomunikasyon bolumunde komutan olarak iki yil gorev yaptigi Sovyet Ordusu na alindi 1989 1991 yillari arasinda akademide egitimine devam etti 2006 yilinda Kirgiz Rus Slav Universitesinden hukuk derecesi ile mezun oldu Erken siyasi kariyeriSiyasi kariyerine 2005 Lale Devrimi nden sonra basladi Mart 2005 te Tyup secim bolgesinden Yuksek Konsey uyeligine secildi Cumhurbaskani Kurmanbek Bakiyev in destekcisiydi 2006 da Eyalet Odulleri Komisyonu nun bir uyesiydi 2007 de Af Komisyonu Baskan Yardimcisi oldu 2007 parlamento secimlerinde mecliste sandalyelerin cogunu kazanan cumhurbaskanligi yanlisi parti Ak Jol un listelerine katildi ancak cumhurbaskanina danisman olarak calismaya devam etti 2008 den 2010 a kadar Ulusal Yolsuzlugu Onleme Ajansi nin yetkili temsilcisi olarak calisti 2010 yilinda Cumhurbaskani Kurmanbek Bakiyev 2010 Kirgiz Devrimi nde devrildi Kisa sure sonra Os ve Celal Abad da meydana gelen etnik gruplar arasi catismalar sonucunda Caparov ve ortaklari aktif rol aldi ama kendi ifadelerine gore catismalari onlemeye calistilar Ancak muhalifler tarafindan Kirgiz milliyetcilerini desteklemekle suclandilar Ekim 2010 secimlerinde Kamcibek Tasiyev liderligindeki ve sandalyelerin cogunu kazanan Ata Curt un parti listesinde yeniden Yuksek Konsey uyesi secildi Oradan Yargi ve Hukuki Konular Komitesi nin baskani oldu 2012 den beri memleketi Issik Kul Bolgesinde bulunan Kumtor altin madeninin kamulastirilmasini savundu ve yonetim sirketini cevre ihlalleri ve yolsuzlukla sucladi Bu bakimdan vatandaslari arasinda populerlik kazandi Surgun ve hapis2012 sonbaharinda Kumtor un millilestirilmesi icin yapilan mitinglerden birinde protestocular Biskek teki Beyaz Saray i ele gecirmeye calisti Tasiyev ile birlikte Kirgiz Cumhuriyeti Ceza Kanunu nun 295 Maddesi uyarinca iktidara zorla el koyma veya gucu zorla elde tutma ile suclandilar Mart 2013 te Biskek Pervomaisky Bolge Mahkemesi onlari suclu buldu ve bir yil alti ay hapis cezasina carptirdi Ancak Haziran 2013 te Biskek Sehir Mahkemesi siyasileri beraat ettirdi ve mahkemede serbest birakildilar 27 Haziran 2013 te Karakol da Kumtor a yonelik protestolar sirasinda protestocular Emilbek Kaptagayev i kacirarak rehin almaya calisti Kirgiz yetkililer Caparov ve Kubanicbek Kadirov u kacirma planini duzenlemekle sucladi Protesto liderleri gozaltina alindi ancak kacirma planina katilimi suclamasini reddederek Kirgizistan dan bir sure yasadigi Kibris a kacti 2017 de Kirgizistan a donmeye calisti 25 Mart 2017 de Kirgiz Kazak sinirinda gozaltina alindi Emilbek Kaptagaev i rehin olarak kacirmaya tesebbus ettigi iddia edilen davada 11 yil 6 ay hapis cezasina carptirildi Kirgizistan Basbakani ve Cumhurbaskani Vekili5 Ekim 2020 de Kirgizistan da parlamento secimlerinin sonuclarina karsi kitlesel gosteriler basladi 6 Ekim sabahi Kamcibek Tasiyev liderligindeki protestocular Caparov u hapishaneden serbest biraktilar ve onu bir konusma yaptigi Biskek teki Ala Too Meydani na goturduler 6 Ekim aksami Dostuk Otelindeki milletvekilleri Basbakanliga atanmasini onayladi Ancak Ata Meken partisinden bir baska yarismaci olan Tilek Toktogaziev Hukumet Konagi yakinlarindaki bir mitingde Muhalefet partilerinin liderleri tarafindan kurulan Koordinasyon Kurulu toplantisinda bu goreve secildiginden beri mesru hukumet baskani oldugunu soyledi Toktogaziev milletvekillerinin bir toplantisi sirasinda Dostuk Oteli yakininda toplanan Caparov un birkac yuz destekcisinin baskisi altinda oldugu icin Caparov un atanmasinin yasadisi oldugunu dusundu Caparov un muhalifleri meclis yeter sayisinin bulunmadigina ve secim prosedurunun ihlal edildigine de isaret ettiler 13 Ekim de Baskan Sooronbay Ceenbekov ilk oylama sirasinda milletvekillerinin vekaleten oy kullanmasi nedeniyle Caparov un Basbakanliga atanmasini reddetti 14 Ekim de Caparov un yeniden icin Parlamento dan tekrar oy kullanilmasini istedi Ancak ertesi gun 15 Ekim de Cumhurbaskani Ceenbekov Caparov un Baskan Vekili ilan edilmesine yuzunden gorevden istifa etti Ancak Isayev Ceenbekov un rolunu ustlenmeyi reddetti ve bu da Caparov un Baskan Vekili olmasina neden oldu Ertesi gun 15 Ekim de Ceenbekov cumhurbaskanlik gorevinden istifa ederek Caparov un kendisini cumhurbaskani vekili olarak ilan etmesine neden oldu Kirgizistan Anayasasi nda Yuksek Konsey baskaninin gorevi devralmasi gerektigini belirten Kanatbek Isayev goreve gelmeyi reddederek Caparov un cumhurbaskani vekili olmasini sagladi 16 Ekim 2020 tarihinde parlamento tarafindan Kirgizistan cumhurbaskani olarak onaylandi Kirgizistan anayasasina gore cumhurbaskanligi secimleri bir onceki cumhurbaskaninin gorevden alinmasindan sonraki uc ay icinde yapilacaktir Ozel hayatiCaparov evlidir ve dort cocugu vardir OdulleriIssik Gol ili idaresinin madalyasi 2009 Issik Kul un sosyo ekonomik gelisimine katkilarindan dolayi Afganistan Gazileri Birligi Madalyasi 2010 Kaynakca Kyrgyz parliament approves Japarov s nomination for acting Prime Minister 6 Ekim 2020 11 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2020 Kyrgyz parliament votes to appoint Sadyr Japarov as prime minister TASS 6 Ekim 2020 11 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2020 Arsivlenmis kopya 17 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Kasim 2020 www ft com 10 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2021 Biografiya Sadyra Zhaparova RIA Novosti Rusca 6 Ekim 2020 14 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2020 Spiker parlamenta Kyrgyzstana otkazalsya stat i o prezidenta www ukrinform ru Rusca 15 Ekim 2020 16 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2020 Seizure of Kyrgyzstan nears completion as president steps down Eurasianet eurasianet org Ingilizce 15 Ekim 2020 16 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2020 Siyasi goreviOnce gelen Kubatbek Boronov Kirgizistan basbakani 2020 Sonra gelen Artem Novikov Gecici Ulukbek MaripovOnce gelen Talant Mamitov Gecici Kirgizistan cumhurbaskani 2021 gunumuz Gorevde