Salerno isyanı, II. Dünya Savaşı sırasında Britanya Ordusunda görev yapan yaklaşık 200 İngiliz askerinin 16 Eylül 1943 tarihinde, Müttefiklerin İtalya'yı işgali harekâtı sürerken eski birliklerine gönderilmek yerine cephedeki yeni birliklerde görevlendirmeyi reddederek başlattıkları eylemdir.
Arka plan
İsyana katılan askerler esas olarak General Bernard Montgomery'nin 8. Ordusuna bağlı olarak görev yapan 50. Northumbria ve 51. Highland Piyade Tümenlerine mensuptu. Bu askerler Müttefik Devletler tarafından yürütülen Kuzey Afrika Cephesi muharebelerinde başarıyla savaşmış deneyimli askerlerdi. Bunların içinden yaklaşık 1500 kişi Trablus'dan gemilerle intikal etmiştir. Bu askerlere Normandiya'ya gerçekleştirilecek olan Overlord Harekâtına katılacakları ve hazırlıklar için şu anda Sicilya'da bulunan ana birlikleriyle beraber İngiltere'ye gönderilecekleri söylenmiştir. Ancak gemide intikal halindeyken kendilerine İtalya'nın Salerno kentine gönderilmekte oldukları, burada ağır kayıp veren General komutasındaki İngiliz 46. Piyade ve General komutasındaki 56. Piyade Tümenlerinin emrinde İtalya'da savaşacakları bildirilir. Her iki tümen de Britanya X. Kolordusunun bir parçası olarak ABD'li General komutasındaki ABD 5. Ordusu emrinde savaşmaktaydı. Bu haber üzerine İngiliz askerler kasıtlı olarak yanlış bilgilendirildiklerini düşünmeye başlamıştır.
İsyan
Kandırıldıklarını düşünen askerler Salerno'ya vardıklarında gördükleri organizasyonluk ve plansızlık artık bardağı taşıran son damla olur. 1500 asker içinden en deneyimsiz olanlar yeni birliklere atanınca 500 deneyimli asker bulundukları yerde kalır. 20 Eylül tarihi geldiğinde bu askerler atandıkları ve hiç tanımadıkları birliklerde görev yapmayı reddederler. Askerlere hitap eden Britanya X. Kolordu komutanı General , yapılan hatayı kabul eder ancak Salerno alındıktan sonra eski birliklerine dönebileceklerini söyler. Komutan ayrıca üzeri kapalı şekilde bu türlü bir eyleme devam ederlerse yaptıklarının isyan kapsamında değerlendirileceği uyarısında da bulunur. Bunun üzerine toplam sayısı yaklaşık 300'e inen askerlerin 108 tanesi daha yeni görevlendirmeyi kabul eder. Geriye kalan 198 asker kararlarında ısrar edince Britanya askerî tarihinde en kalabalık isyancı sayısının yaşandığı eylem hakkında yasal işlem başlatılır.
Sonrası
İsyanla suçlanan askerler silahsızlandırılarak gemilerle Fransız Cezayirine sevk edilir. Ekim ayı sonlarına doğru divanı harp süreci başlar. Yargılanma sonrasında tüm askerler suçlu bulunur, üç tane astsubay çavuş idam cezasına mahkûm edilir. Cezalar 12 yıl kürek cezasına çevrilmiş ve sonrasında mahkûmlar affedilmiştir. Askerler gönderildikleri birliklerde ayrımcılığa uğramış, cephe gerisinde aşağılayıcı görevlerde çalıştırılmış, kazandıkları madalyalar iptal edilmiştir.
Güncel gelişmeler
2000 yılı Mart ayında Avam Kamarasında konuyu gündem eden Aberdeen, South milletvekili savaşmayı reddedenlerin sadece kendilerine verilen sözün yerine getirilmesini talep ettiklerini, isyancı sayılmamaları gerektiğini ve haklarının iade edilmesi gerektiğini bildirmiştir. Ancak konu üzerine söz alan dönemin Savunma Bakanı verilen emrin her ne kadar haksız olsa bile savaş zamanı cephenin ihtiyaçları gereği yapılan uygulamaya karşı çıkmanın büyük bir suç teşkil ettiği ve bağışlanmasının mümkün olmadığını söylemiştir.
Kaynakça
- ^ 22 Mart 2000 tarihli Parlamento zabıtları 7 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 6 Temmuz 2021 tarihinde erişilmiştir
Konuyla ilgili yazılan eser
- Saul David, Mutiny at Salerno: An Injustice Exposed, Londra, 2005, Conway Maritime Press,
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Salerno isyani II Dunya Savasi sirasinda Britanya Ordusunda gorev yapan yaklasik 200 Ingiliz askerinin 16 Eylul 1943 tarihinde Muttefiklerin Italya yi isgali harekati surerken eski birliklerine gonderilmek yerine cephedeki yeni birliklerde gorevlendirmeyi reddederek baslattiklari eylemdir Arka planIsyana katilan askerler esas olarak General Bernard Montgomery nin 8 Ordusuna bagli olarak gorev yapan 50 Northumbria ve 51 Highland Piyade Tumenlerine mensuptu Bu askerler Muttefik Devletler tarafindan yurutulen Kuzey Afrika Cephesi muharebelerinde basariyla savasmis deneyimli askerlerdi Bunlarin icinden yaklasik 1500 kisi Trablus dan gemilerle intikal etmistir Bu askerlere Normandiya ya gerceklestirilecek olan Overlord Harekatina katilacaklari ve hazirliklar icin su anda Sicilya da bulunan ana birlikleriyle beraber Ingiltere ye gonderilecekleri soylenmistir Ancak gemide intikal halindeyken kendilerine Italya nin Salerno kentine gonderilmekte olduklari burada agir kayip veren General komutasindaki Ingiliz 46 Piyade ve General komutasindaki 56 Piyade Tumenlerinin emrinde Italya da savasacaklari bildirilir Her iki tumen de Britanya X Kolordusunun bir parcasi olarak ABD li General komutasindaki ABD 5 Ordusu emrinde savasmaktaydi Bu haber uzerine Ingiliz askerler kasitli olarak yanlis bilgilendirildiklerini dusunmeye baslamistir IsyanBritanya X Kolordu komutani General Richard McCreery 1 Ekim 1944 Kandirildiklarini dusunen askerler Salerno ya vardiklarinda gordukleri organizasyonluk ve plansizlik artik bardagi tasiran son damla olur 1500 asker icinden en deneyimsiz olanlar yeni birliklere ataninca 500 deneyimli asker bulunduklari yerde kalir 20 Eylul tarihi geldiginde bu askerler atandiklari ve hic tanimadiklari birliklerde gorev yapmayi reddederler Askerlere hitap eden Britanya X Kolordu komutani General yapilan hatayi kabul eder ancak Salerno alindiktan sonra eski birliklerine donebileceklerini soyler Komutan ayrica uzeri kapali sekilde bu turlu bir eyleme devam ederlerse yaptiklarinin isyan kapsaminda degerlendirilecegi uyarisinda da bulunur Bunun uzerine toplam sayisi yaklasik 300 e inen askerlerin 108 tanesi daha yeni gorevlendirmeyi kabul eder Geriye kalan 198 asker kararlarinda israr edince Britanya askeri tarihinde en kalabalik isyanci sayisinin yasandigi eylem hakkinda yasal islem baslatilir SonrasiIsyanla suclanan askerler silahsizlandirilarak gemilerle Fransiz Cezayirine sevk edilir Ekim ayi sonlarina dogru divani harp sureci baslar Yargilanma sonrasinda tum askerler suclu bulunur uc tane astsubay cavus idam cezasina mahkum edilir Cezalar 12 yil kurek cezasina cevrilmis ve sonrasinda mahkumlar affedilmistir Askerler gonderildikleri birliklerde ayrimciliga ugramis cephe gerisinde asagilayici gorevlerde calistirilmis kazandiklari madalyalar iptal edilmistir Guncel gelismeler2000 yili Savunma Bakani John Spellar 2000 yili Mart ayinda Avam Kamarasinda konuyu gundem eden Aberdeen South milletvekili savasmayi reddedenlerin sadece kendilerine verilen sozun yerine getirilmesini talep ettiklerini isyanci sayilmamalari gerektigini ve haklarinin iade edilmesi gerektigini bildirmistir Ancak konu uzerine soz alan donemin Savunma Bakani verilen emrin her ne kadar haksiz olsa bile savas zamani cephenin ihtiyaclari geregi yapilan uygulamaya karsi cikmanin buyuk bir suc teskil ettigi ve bagislanmasinin mumkun olmadigini soylemistir Kaynakca 22 Mart 2000 tarihli Parlamento zabitlari 7 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 6 Temmuz 2021 tarihinde erisilmistirKonuyla ilgili yazilan eserSaul David Mutiny at Salerno An Injustice Exposed Londra 2005 Conway Maritime Press ISBN 978 1 84486 019 7Ayrica bakinizEtaples Isyani