Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
es-Sâlih Eyyûb ya da tam adıyla Ebü’l-Fütûh el-Melikü’s-Sâlih Necmüddîn Eyyûb b. Muhammed (1205, Kahire - 1249, Mansure) 1240-1249 döneminde Eyyubiler Mısır Sultanı olarak ve 1239 ile 1245-1224 döneminde Eyyubiler Suriye Sultanı olarak hükümdarlık yaptı.
| es-Sâlih Eyyûb | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Eyyubiler Mısır Sultanı | |||||
| Hüküm süresi | 1240-1249 | ||||
| Önce gelen | II. Âdil Seyfeddin | ||||
| Sonra gelen | Muazzam Turanşah | ||||
| Eyyubiler Suriye Sultanı | |||||
| Hüküm süresi | 1245-1249 | ||||
| Önce gelen | Salih İsmail bin Adil | ||||
| Sonra gelen | Muazzam Turanşah | ||||
| Doğum | 5 Kasım 1205 Kahire | ||||
| Ölüm | 23 Kasım 1249 (44 yaşında) Mansure | ||||
| Eş(ler)i | Şecerüddür | ||||
| |||||
| Hanedan | Eyyûbîler | ||||
| Dini | Sünni İslam (Eş'ari) | ||||
Yaşamı
Gençliği
1221'de Beşinci Haçlı Seferi'nde Haçlıları Mansure yakınlarında sularla çevrilip teslim oluşu ve Dimyat kalesi Eyyubilere teslim edilmesi sürecinde Haçlıların Sultan Kamil bin Adil'e rehinesi Jean de Brienne iken, Eyyubilerin Haçlılara verdiği rehine Sultan Kamil bin Adil'in oğlu olan es-Sâlih Eyyûb oldu.
1234'te Sultan Kamil bin Adil Artuklular aleyhinde güneydoğu Anadolu'ya ve Elcezire'ye çıktığı seferde onların merkezi Hasankeyf kalesini eline geçirdi ve bu kale komutanlığı ve Elcezire emirliğine sultanın oğlu olan es-Sâlih Eyyûb getirildi.
1234'te Mısır'da iken babası Sultan Kamil bin Adil, oğlu es-Sâlih Eyyûb'un bazı memluklularla birlikte hareket ederek bir komplo ile Eyyubiler tahtını ele geçirme girişimi yapacağı haberini aldı. Oğlunun bu girişimini önlemek için Sultan Kamil onu Şam Emiri olarak Suriye'ye gönderdi. Aynı zamanda es-Sâlih Eyyûb'un Eyyubiler Mısır Sultanlığı'na varis olmadığını bildirdi. Ama çok geçmeden, es-Sâlih Eyyûb Şam'da pek az zaman kaldıktan sonra amcası olan es-Sâlih Eyyûb üzerine Şam'a yürüdü ve şehri eline geçirdi. es-Sâlih Eyyûb kuzeye Elcezire'ye kaçtı. Orada iken Cengiz Han'in istilasında ülkelerinden kaçmış Azerbaycan'a girip yerleşmiş ama sağa sola akınlar yapıp talan ile geçinen ordusu kalıntılarının büyük biri ile anlaştı.
1238'de Eyyubiler Sultanı olan Kamil bin Adil Mısır'da öldü. Kendine varis olarak Elcezire Emirliğini es-Sâlih Eyyûb'a vermişti. Eyyubiler Mısır Sultanlığı ve Eyyubiler Suriye Sultanlığı'ni ise diğer oğlu II. Âdil'de vermişti,
Fakat Eyyubiler prensleri arasında taht kavgası hemen çıktı. Önce amcası olan Salih İsmail 1239'da kendini Eyyubiler Suriye Sultanı olarak ilan etti. Elindeki Suriye ordusu ile üzerinde hükûmet sürdüğü toprakları genişletme politikası uygulamaya koyuldu.
es-Sâlih Eyyûb Mısır'da iyi ilişkiler kurduğu Memluklu emirler ile tekrar haberleşmeye girişti ve onlardan kardeşi II. Âdil'i Mısır'dan atmalarını istedi. es-Sâlih Eyyûb Mısır'ı istila etmek için bir ordu ile Mısır'a yürümek üzere idi ki bu memluklu emirlerden haber geldi. Memluklular kardeşi Sultan II. Âdil'i Bilhays'ta çadırında yakalayıp tutuklamışlardı ve kendisini Mısır Sultanı ilan etmişlerdi. es-Sâlih Eyyûb gayet acele olarak Mısır'a geçti. Haziran 1240'ta bir zafer alayı ile Kahire'ye girdi. es-Sâlih Eyyûb, Eyyubiler Mısır Sultanı ve üst Eyyubiler sultanı olarak tahta geçti.
Memluklularin önem kazanması
Kahire'de Sultan olan es-Sâlih Eyyûb, kardeşi II. Âdil'i yakalayıp tahttan indiren memluklu emirler ve askerler yüzünden, ne saltanatını ve ne de şahsını emniyette hissetmekteydi. Ayrıca Eyübiler prensleri de devamlı olarak birbirleri ile mücadele halinde idiler. Mısır'da "Eşrefiye" adı verilen güçlü bir Memluklu emirleri kliğinin kendisini tutmadığını ve amcası olan ve Eyyubiler Suriye Sultanlığını ele geçirmiş olan ile ilişkiler kurup kendini Eyyubiler tahtından atırmaya çalıştıklarını duymuştu. Salih İsmail II. Âdil'i tahttan indirip kendini tahta geçiren memluluklara kliğine bile inanamaz duruma geçmişti. Bu nedenle Kahire kalesine kendini kapamıştı. Tam bu sıralarda Kafkaslarda, kuzey Karadeniz kıyılarında ve Kıpçakların yerleştiği şimdiki güney Rusya'da politik durum kötüye gittiği için çok sayıda Kıpçak Türk genci köle olarak Kahire esir pazarına getirilmekte idi. Sultan es-Sâlih Eyyûb esir pazarından çok sayıda Kıpçak asıllı köle satın almaya ve bunlardan kendine şahsen bağlı olan kölemen koruma birlikleri kurmaya başladı. Böylece küçük sayıda eski köle Memluklu askere dayanmak prensibinden ayrıldı ve her biri 800-1000 Kıpçak köleden oluşan memluklu birlikleri kurmaya başladı. Bu memluklu birlikler için Nil Nehri'nde bulunan "Rawda Adası"'nda kışlalar kuruldu. Bu memluklu birliklerine kışlaları nehir-şu yakınında olduğu için "Bahriye" veya "Bahri Memlukluları" denilmeye başlandı. Ayrıca Salih Eyüb tarafından kuruldukları için de bazen de "Salihiye" adı ile de anıldılar. Bu kölemen memluklu askerleri birliklerini ve kışlasının es-Sâlih Eyyûb'un sultanlığının başlangıcında kurulması önemli tarihsel gelişmeler doğurmuştur; çünkü bu "Bahriye" veya "Bahri Memluklu"ları Eyyubiler devletinin sona ermesine neden olmuşlar ve çok özel bir siyasi yapısı bulunan 'nin ortaya çıkmasına nüve teşkil etmişlerdir.
Haçlılarla ve Diğer Eyyubilerle Savaşlar
1240-1243 döneminde es-Sâlih Eyyûb Filistin'de bulunan Haçlılar devletlerine, Suriye'de bulunan Eyyubiler emirlerine ve daha önce kendisine müttefik olan ve geçici olarak Diyar Mudar'da yerleşmiş olan Harezmşahlar ordusu kalıntılarına karşı askerî harekâtlarla uğraşmak zorunda kaldı. Kurduğu Bahri Memluklular ordusunu Mısır'da sulh ve sükunu korumak için görevlendirdi. Buna benzer olarak Harezmşahlar ordusu kalıntılarını da Suriye'deki Eyyubiler emirlerini dize getirip kontrol etmek için kullandı.
1244'te Harezmşahlar ordusu kalıntıları es-Sâlih Eyyûb'un daveti üzerine Suriye ve Filistin üzerine büyük bir talan akınına giriştiler. Bu akın sırasında bir Harezmşahlar akıncı ordusu 1229'da Altıncı Haçlı Seferi sırasında Eyyubiler Sultan Kamil bin Adil ile Kutsal Roma İmparatoru II. Friedrich arasında yapılan bir barış antlaşması ile Haçlı Kudüs Krallığı'na teslim edilmiş olan, Kudüs şehrini 15 Temmuz 1244'te ellerine geçirdiler. Şehrin altını üstüne getirerek şehri yakıp yıktılar ve şehri harabeye döndürdüler. Bu çapulcu ordusu ayrıldıktan sonra şehir ne Müslümanlar ne de Hristiyanlar tarafından yaşanacak bir yer olmaktan çıktı. Ama bu harap şehrin idaresi yine Eyyubiler eline geçti.
Bundan sonra 1244 yılının sonlarına doğru es-Sâlih Eyyûb yine Harezmşahlar kalıntıları müttefikleri ile birlikte, Haçlı Kudüs Krallığı ile müttefik olan amcası olan Eyyubiler Suriye Sultanı Sultan Salih İsmail'e karşı bir askeri sefer açtı ve onu Harbiye Muharebesi'nde yenilgiye uğrattı.
Yine 1244'te Bağdat'ta bulunan Abbasiler halifesi Mutasım es-Sâlih Eyyûb'ü Sultan olarak şereflendirdi.
1246'da ise es-Sâlih Eyyûb o zamana kadar müttefiki olan Harezmşahlar kalıntılarının fazla güç kazandıklarını; çok geçmeden onları kontrol edemeyeceğini ve kendi arazilerinin onların talan hücumlarına maruz kalabileceğini anladı. Bunun önlemek için onlara karşı bir askerî harekâta geçti. Bu harekâtta önce bu Harezmşahlar akıncı ordusunu "Humus Muharebesi"'nde yenilgiye uğratıp bu akıncı gücün komutanının bu muharebede ölmesine neden oldu. Lidersiz kalan Harzemşahlar kalıntılarını da küçük kısımlara bölüp Suriye ve Filistin'de yerleştirdi.
Temmuz 1244'te Kudüs'ün Harezmşahlar kalıntısı ordusu tarafından tümüyle talan edilmesi ve harap olan şehrin Eyyubiler eline geçmişi Batı Avrupa'da büyük etkiler yaptı. Avrupa'da yeni bir Haçlı ordusu kurulmak üzere büyük bir dinsel faaliyet başladı. Yeni kurulan Haçlı ordusu Fransa Kralı IX. Louis sevk ve idaresi altında 1248'da gemi ile Avrupa'dan ayrıldı ve böylece Yedinci Haçlı Seferi'ni başladı. Bu Haçlı ordusu Filistin'e gitmedi. Önce Kıbrıs'a geçti ve oradan da Mısır'a yönelip orada karaya çıkıp Dimyat kalesini eline geçirdi.
Ölümü ve değerlendirilmesi
Fransa Kralı IX. Louis sevk ve idaresi altında Yedinci Haçlı Seferi Haçlı ordusu Mısır'a çıkartma yapıp 30 yıl kadar önceki Haçlı seferinde Haçlıların gayet zor ve uzun bir kuşatmadan sonra ellerine geçirebildikleri Dimyat kalesini bu seferde hiç Mısırlı direnişi görmeden kolayca ellerine geçirdiler. O zaman es-Sâlih Eyyûb Suriye'de bulunmaktaydı ve amcası olan Suriye Sultanı İsmail Salih ile savaş içinde idi. Fakat Haçlı ordusunun Mısır'a çıkartma yaptığı haberi gelir gelmez es-Sâlih Eyyûb büyük bir acele ile Mısır'a geçti. Sultan es-Sâlih Eyyûb önce babası Sultan Kamil bin Adil gibi barışçıl ve antlaşma ile bu sorunu çözmek için IX. Louis'a barış teklif edip Dimyat kalesini Mısır Eyübilerine geri verirlerse Kudüs'ü Haçlılara vermeyi kabul edebileceğini bildirdi. Fakat IX. Louis Sultan es-Sâlih Eyyûb'un hasta olduğunu bilmekte idi ve gayet edepsizce bir yanıt verip "yenilmiş ve ölmekte olan bir inançsız kişi" ile bir antlaşma yapamayacağını bildirdi. Memluklu emirleri idaresi altında bulunan Mısır ordusu Kahire'den ayrılmış Haçlı hücumunu önlemek için Sultan Kamil bin Adil tarafından yeniden yaptırılmış olan Mansure kalesinde karargâh kurmuştu. es-Sâlih Eyyûb zaten veremden hasta idi; buraya sedye ile getirildi ve bu ordunun komutasını eline aldı. Fakat tam bu sırada bacağında büyük bir abse çıktı. Mısırlı doktorlar bu absenin kangrene yol açması ile onun ölümüne sebep olmasından korkup bir operasyon yaparak Sultan'ın bacağını kestiler. Bu operasyondan sonra Sultan es-Sâlih Eyyûb kendini toplayamadı ve sağlık durumu kötüleşip komaya girip 22 Kasım 1249'da Mansure'deki ordugahta hayata gözlerini yumdu. Tam o gün Haçlılar IX. Louis komutasında Dimyat kalesinden ayrılıp Kahire'yi ele geçirmek hedefi ile yürüyüşe başladılar.
es-Sâlih Eyyûb'un Mısır Sultanlığına varisi oğlu Muazzam Turanşah'dı. Fakat es-Sâlih Eyyûb oğluna itimadı olmadığı için onu Eyyubilerin merkezi olan Mısır'dan uzaklaştırmak amacıyla ülkesinin kuzey sınırına Elcezire Emiri olarak Hasankeyf'e göndermişti. Yedinci Haçlı Seferi'nde Eyyubiler direnişini kendine destek ve yardım sağlaması için es-Sâlih Eyyûb acele olarak oğlu Muazzam Turanşah'ı Mısır'a getirmesi için Hasankeyf'e kendisinin kölemeni olan ve Bahri Memlükleri komutanı olan Emir Fariseddin Aktay'ı gönderdi. O daha Mısır'a dönmeden Sultan es-Sâlih Eyyûb'un ölmesi ile tam büyük bir savaş sırasında Sultan ve orduların komutanının ölmesi moralman orduya büyük bir aksi tesir yapacağı nedeni ile Sultan es-Sâlih Eyyûb'un ölümünün gizlenmesine karar verildi. Mısır ordusunu idare eden küçük sayıda kōlemen memluklu emirlerin yardım ve desteği ile Sultan es-Sâlih Eyyûb'un dul eşi olan Şecer-üd-Dürr kocasının ölümünü gizli tuttu. Devletin ve ordunun idaresini resmen kendi üzerine ve etrafında bulunan küçük sayılı memluklular grubu elinde kaldı. Şecer-üd-Dürr efektif olarak Mısır Sultanlığı yapmaya başladı ve Sultan Muazzam Turanşah Mısır'a varıncaya kadar es-Sâlih Eyyûb'un ölümü gizlendi.
Sultan Muazzam Turanşah'ın sultanlığı gayet kısa sürdü. Mısır'ın ve ordusunun "Bahri Memlüklular" eline geçmişti. Sultan Muazzam Turanşah bir suikastla öldürüldükten sonra bir karmaşa dönemi ortaya çıktı. Ardından Bahri Memlukluları emirleri Memluklu Devleti'ni kurdular.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- Genel
- İbn Kesîr, (Tr.Hz: Mehmet Keskin) (2000) Büyük İslam Tarihi - El Bıdaye Ve´n-Nihaye 15 Cilt, İstanbul:Çağrı Yayınları c.13 .
- Irwin, Robert, (1986) The Middle East in the Middle Ages: The Early Mamluk Sultanate, 1250-1382,, Londra ve Sydney:Croom Helm, s.20.(İngilizce)
- Humphreys, R.Stephen, (1977), From Saladin to the Mongols: The Ayyubids of Damascus 1193-1260, New York: SUNY Press, .(İngilizce)
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: II. Âdil Seyfeddin | Eyyubiler Mısır Sultanı 1240-1249 | Sonra gelen: Muazzam Turanşah |
| Önce gelen: Salih İsmail bin Adil | Eyyubiler Suriye Sultanı 1245-1249 | Sonra gelen: Muazzam Turanşah |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
es Salih Eyyub ya da tam adiyla Ebu l Futuh el Meliku s Salih Necmuddin Eyyub b Muhammed 1205 Kahire 1249 Mansure 1240 1249 doneminde Eyyubiler Misir Sultani olarak ve 1239 ile 1245 1224 doneminde Eyyubiler Suriye Sultani olarak hukumdarlik yapti es Salih EyyubEyyubiler Misir SultaniHukum suresi1240 1249Once gelenII Adil SeyfeddinSonra gelenMuazzam TuransahEyyubiler Suriye SultaniHukum suresi1245 1249Once gelenSalih Ismail bin AdilSonra gelenMuazzam TuransahDogum5 Kasim 1205 KahireOlum23 Kasim 1249 44 yasinda MansureEs ler iSeceruddurTam adiEbu Fatih Necmeddin Melik es Salih Eyyub bin Nasireddin MuhammedHanedanEyyubilerDiniSunni Islam Es ari YasamiGencligi 1221 de Besinci Hacli Seferi nde Haclilari Mansure yakinlarinda sularla cevrilip teslim olusu ve Dimyat kalesi Eyyubilere teslim edilmesi surecinde Haclilarin Sultan Kamil bin Adil e rehinesi Jean de Brienne iken Eyyubilerin Haclilara verdigi rehine Sultan Kamil bin Adil in oglu olan es Salih Eyyub oldu 1234 te Sultan Kamil bin Adil Artuklular aleyhinde guneydogu Anadolu ya ve Elcezire ye ciktigi seferde onlarin merkezi Hasankeyf kalesini eline gecirdi ve bu kale komutanligi ve Elcezire emirligine sultanin oglu olan es Salih Eyyub getirildi 1234 te Misir da iken babasi Sultan Kamil bin Adil oglu es Salih Eyyub un bazi memluklularla birlikte hareket ederek bir komplo ile Eyyubiler tahtini ele gecirme girisimi yapacagi haberini aldi Oglunun bu girisimini onlemek icin Sultan Kamil onu Sam Emiri olarak Suriye ye gonderdi Ayni zamanda es Salih Eyyub un Eyyubiler Misir Sultanligi na varis olmadigini bildirdi Ama cok gecmeden es Salih Eyyub Sam da pek az zaman kaldiktan sonra amcasi olan es Salih Eyyub uzerine Sam a yurudu ve sehri eline gecirdi es Salih Eyyub kuzeye Elcezire ye kacti Orada iken Cengiz Han in istilasinda ulkelerinden kacmis Azerbaycan a girip yerlesmis ama saga sola akinlar yapip talan ile gecinen ordusu kalintilarinin buyuk biri ile anlasti 1238 de Eyyubiler Sultani olan Kamil bin Adil Misir da oldu Kendine varis olarak Elcezire Emirligini es Salih Eyyub a vermisti Eyyubiler Misir Sultanligi ve Eyyubiler Suriye Sultanligi ni ise diger oglu II Adil de vermisti Fakat Eyyubiler prensleri arasinda taht kavgasi hemen cikti Once amcasi olan Salih Ismail 1239 da kendini Eyyubiler Suriye Sultani olarak ilan etti Elindeki Suriye ordusu ile uzerinde hukumet surdugu topraklari genisletme politikasi uygulamaya koyuldu es Salih Eyyub Misir da iyi iliskiler kurdugu Memluklu emirler ile tekrar haberlesmeye giristi ve onlardan kardesi II Adil i Misir dan atmalarini istedi es Salih Eyyub Misir i istila etmek icin bir ordu ile Misir a yurumek uzere idi ki bu memluklu emirlerden haber geldi Memluklular kardesi Sultan II Adil i Bilhays ta cadirinda yakalayip tutuklamislardi ve kendisini Misir Sultani ilan etmislerdi es Salih Eyyub gayet acele olarak Misir a gecti Haziran 1240 ta bir zafer alayi ile Kahire ye girdi es Salih Eyyub Eyyubiler Misir Sultani ve ust Eyyubiler sultani olarak tahta gecti Memluklularin onem kazanmasi Kahire de Sultan olan es Salih Eyyub kardesi II Adil i yakalayip tahttan indiren memluklu emirler ve askerler yuzunden ne saltanatini ve ne de sahsini emniyette hissetmekteydi Ayrica Eyubiler prensleri de devamli olarak birbirleri ile mucadele halinde idiler Misir da Esrefiye adi verilen guclu bir Memluklu emirleri kliginin kendisini tutmadigini ve amcasi olan ve Eyyubiler Suriye Sultanligini ele gecirmis olan ile iliskiler kurup kendini Eyyubiler tahtindan atirmaya calistiklarini duymustu Salih Ismail II Adil i tahttan indirip kendini tahta geciren memluluklara kligine bile inanamaz duruma gecmisti Bu nedenle Kahire kalesine kendini kapamisti Tam bu siralarda Kafkaslarda kuzey Karadeniz kiyilarinda ve Kipcaklarin yerlestigi simdiki guney Rusya da politik durum kotuye gittigi icin cok sayida Kipcak Turk genci kole olarak Kahire esir pazarina getirilmekte idi Sultan es Salih Eyyub esir pazarindan cok sayida Kipcak asilli kole satin almaya ve bunlardan kendine sahsen bagli olan kolemen koruma birlikleri kurmaya basladi Boylece kucuk sayida eski kole Memluklu askere dayanmak prensibinden ayrildi ve her biri 800 1000 Kipcak koleden olusan memluklu birlikleri kurmaya basladi Bu memluklu birlikler icin Nil Nehri nde bulunan Rawda Adasi nda kislalar kuruldu Bu memluklu birliklerine kislalari nehir su yakininda oldugu icin Bahriye veya Bahri Memluklulari denilmeye baslandi Ayrica Salih Eyub tarafindan kurulduklari icin de bazen de Salihiye adi ile de anildilar Bu kolemen memluklu askerleri birliklerini ve kislasinin es Salih Eyyub un sultanliginin baslangicinda kurulmasi onemli tarihsel gelismeler dogurmustur cunku bu Bahriye veya Bahri Memluklu lari Eyyubiler devletinin sona ermesine neden olmuslar ve cok ozel bir siyasi yapisi bulunan nin ortaya cikmasina nuve teskil etmislerdir Haclilarla ve Diger Eyyubilerle Savaslar 1240 1243 doneminde es Salih Eyyub Filistin de bulunan Haclilar devletlerine Suriye de bulunan Eyyubiler emirlerine ve daha once kendisine muttefik olan ve gecici olarak Diyar Mudar da yerlesmis olan Harezmsahlar ordusu kalintilarina karsi askeri harekatlarla ugrasmak zorunda kaldi Kurdugu Bahri Memluklular ordusunu Misir da sulh ve sukunu korumak icin gorevlendirdi Buna benzer olarak Harezmsahlar ordusu kalintilarini da Suriye deki Eyyubiler emirlerini dize getirip kontrol etmek icin kullandi 1244 te Harezmsahlar ordusu kalintilari es Salih Eyyub un daveti uzerine Suriye ve Filistin uzerine buyuk bir talan akinina giristiler Bu akin sirasinda bir Harezmsahlar akinci ordusu 1229 da Altinci Hacli Seferi sirasinda Eyyubiler Sultan Kamil bin Adil ile Kutsal Roma Imparatoru II Friedrich arasinda yapilan bir baris antlasmasi ile Hacli Kudus Kralligi na teslim edilmis olan Kudus sehrini 15 Temmuz 1244 te ellerine gecirdiler Sehrin altini ustune getirerek sehri yakip yiktilar ve sehri harabeye dondurduler Bu capulcu ordusu ayrildiktan sonra sehir ne Muslumanlar ne de Hristiyanlar tarafindan yasanacak bir yer olmaktan cikti Ama bu harap sehrin idaresi yine Eyyubiler eline gecti Bundan sonra 1244 yilinin sonlarina dogru es Salih Eyyub yine Harezmsahlar kalintilari muttefikleri ile birlikte Hacli Kudus Kralligi ile muttefik olan amcasi olan Eyyubiler Suriye Sultani Sultan Salih Ismail e karsi bir askeri sefer acti ve onu Harbiye Muharebesi nde yenilgiye ugratti Yine 1244 te Bagdat ta bulunan Abbasiler halifesi Mutasim es Salih Eyyub u Sultan olarak sereflendirdi 1246 da ise es Salih Eyyub o zamana kadar muttefiki olan Harezmsahlar kalintilarinin fazla guc kazandiklarini cok gecmeden onlari kontrol edemeyecegini ve kendi arazilerinin onlarin talan hucumlarina maruz kalabilecegini anladi Bunun onlemek icin onlara karsi bir askeri harekata gecti Bu harekatta once bu Harezmsahlar akinci ordusunu Humus Muharebesi nde yenilgiye ugratip bu akinci gucun komutaninin bu muharebede olmesine neden oldu Lidersiz kalan Harzemsahlar kalintilarini da kucuk kisimlara bolup Suriye ve Filistin de yerlestirdi Temmuz 1244 te Kudus un Harezmsahlar kalintisi ordusu tarafindan tumuyle talan edilmesi ve harap olan sehrin Eyyubiler eline gecmisi Bati Avrupa da buyuk etkiler yapti Avrupa da yeni bir Hacli ordusu kurulmak uzere buyuk bir dinsel faaliyet basladi Yeni kurulan Hacli ordusu Fransa Krali IX Louis sevk ve idaresi altinda 1248 da gemi ile Avrupa dan ayrildi ve boylece Yedinci Hacli Seferi ni basladi Bu Hacli ordusu Filistin e gitmedi Once Kibris a gecti ve oradan da Misir a yonelip orada karaya cikip Dimyat kalesini eline gecirdi Olumu ve degerlendirilmesi Fransa Krali IX Louis sevk ve idaresi altinda Yedinci Hacli Seferi Hacli ordusu Misir a cikartma yapip 30 yil kadar onceki Hacli seferinde Haclilarin gayet zor ve uzun bir kusatmadan sonra ellerine gecirebildikleri Dimyat kalesini bu seferde hic Misirli direnisi gormeden kolayca ellerine gecirdiler O zaman es Salih Eyyub Suriye de bulunmaktaydi ve amcasi olan Suriye Sultani Ismail Salih ile savas icinde idi Fakat Hacli ordusunun Misir a cikartma yaptigi haberi gelir gelmez es Salih Eyyub buyuk bir acele ile Misir a gecti Sultan es Salih Eyyub once babasi Sultan Kamil bin Adil gibi bariscil ve antlasma ile bu sorunu cozmek icin IX Louis a baris teklif edip Dimyat kalesini Misir Eyubilerine geri verirlerse Kudus u Haclilara vermeyi kabul edebilecegini bildirdi Fakat IX Louis Sultan es Salih Eyyub un hasta oldugunu bilmekte idi ve gayet edepsizce bir yanit verip yenilmis ve olmekte olan bir inancsiz kisi ile bir antlasma yapamayacagini bildirdi Memluklu emirleri idaresi altinda bulunan Misir ordusu Kahire den ayrilmis Hacli hucumunu onlemek icin Sultan Kamil bin Adil tarafindan yeniden yaptirilmis olan Mansure kalesinde karargah kurmustu es Salih Eyyub zaten veremden hasta idi buraya sedye ile getirildi ve bu ordunun komutasini eline aldi Fakat tam bu sirada bacaginda buyuk bir abse cikti Misirli doktorlar bu absenin kangrene yol acmasi ile onun olumune sebep olmasindan korkup bir operasyon yaparak Sultan in bacagini kestiler Bu operasyondan sonra Sultan es Salih Eyyub kendini toplayamadi ve saglik durumu kotulesip komaya girip 22 Kasim 1249 da Mansure deki ordugahta hayata gozlerini yumdu Tam o gun Haclilar IX Louis komutasinda Dimyat kalesinden ayrilip Kahire yi ele gecirmek hedefi ile yuruyuse basladilar es Salih Eyyub un Misir Sultanligina varisi oglu Muazzam Turansah di Fakat es Salih Eyyub ogluna itimadi olmadigi icin onu Eyyubilerin merkezi olan Misir dan uzaklastirmak amaciyla ulkesinin kuzey sinirina Elcezire Emiri olarak Hasankeyf e gondermisti Yedinci Hacli Seferi nde Eyyubiler direnisini kendine destek ve yardim saglamasi icin es Salih Eyyub acele olarak oglu Muazzam Turansah i Misir a getirmesi icin Hasankeyf e kendisinin kolemeni olan ve Bahri Memlukleri komutani olan Emir Fariseddin Aktay i gonderdi O daha Misir a donmeden Sultan es Salih Eyyub un olmesi ile tam buyuk bir savas sirasinda Sultan ve ordularin komutaninin olmesi moralman orduya buyuk bir aksi tesir yapacagi nedeni ile Sultan es Salih Eyyub un olumunun gizlenmesine karar verildi Misir ordusunu idare eden kucuk sayida kōlemen memluklu emirlerin yardim ve destegi ile Sultan es Salih Eyyub un dul esi olan Secer ud Durr kocasinin olumunu gizli tuttu Devletin ve ordunun idaresini resmen kendi uzerine ve etrafinda bulunan kucuk sayili memluklular grubu elinde kaldi Secer ud Durr efektif olarak Misir Sultanligi yapmaya basladi ve Sultan Muazzam Turansah Misir a varincaya kadar es Salih Eyyub un olumu gizlendi Sultan Muazzam Turansah in sultanligi gayet kisa surdu Misir in ve ordusunun Bahri Memluklular eline gecmisti Sultan Muazzam Turansah bir suikastla olduruldukten sonra bir karmasa donemi ortaya cikti Ardindan Bahri Memluklulari emirleri Memluklu Devleti ni kurdular Ayrica bakinizEyyubiler Misir Sultanligi Eyyubi Hukumdarlari ListesiKaynakcaOzel TDV Islam Ansiklopedisi 3 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ocak 2023 a b c d Humphreys R Stephen From Saladin to the Mongols the Ayyubids of Damascus 1193 1260 p 239 GenelIbn Kesir Tr Hz Mehmet Keskin 2000 Buyuk Islam Tarihi El Bidaye Ve n Nihaye 15 Cilt Istanbul Cagri Yayinlari c 13 Irwin Robert 1986 The Middle East in the Middle Ages The Early Mamluk Sultanate 1250 1382 Londra ve Sydney Croom Helm ISBN 0709913087 s 20 Ingilizce Humphreys R Stephen 1977 From Saladin to the Mongols The Ayyubids of Damascus 1193 1260 New York SUNY Press ISBN 0873952634 Ingilizce Resmi unvanlarOnce gelen II Adil Seyfeddin Eyyubiler Misir Sultani 1240 1249 Sonra gelen Muazzam TuransahOnce gelen Salih Ismail bin Adil Eyyubiler Suriye Sultani 1245 1249 Sonra gelen Muazzam Turansah