Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sally ve Anne testi, gelişimsel psikolojide bir kişinin diğerlerine yanlış inançlar atfetmek konusunda sosyal bilişimsel yeteneklerini ölçmek için kullanılır. (Wimmer & Perner, 1983).
Testin içeriği
Testi yapan "Sally" ve "Anne" adında iki oyuncak bebek kullanır. Sally’nin bir sepeti ve Anne’in bir kutusu vardır. Teste tabi tutulanlara (genelde çocuklar) basit bir parodi oynanır. Sally sepetine bir misket koyar ve sahneden ayrılır. Sally orada değilken ve ne olduğunu göremezken Anne Sally’nin sepetinden misketi alır ve kendi kutusuna koyar. Sally daha sonra geri döner ve çocuklara Sally’nin misketi için nereye bakacağını düşündükleri sorulur. Çocuklar, eğer Sally’nin ilk olarak içinde olmadığını bilmediğinden misketini aramak için sepetine bakacağını anlarlarsa testi "geçer".
Dört yaşın altındaki normal çocuklar ve her yaştan otistik çocukların tamamı Sally’nin misketinin alındığından habersiz olduğunun farkına varmadan "Anne'in kutusu" diye cevap verecektir.
Baron-Cohen’in otizmde zihin teorisi çalışmalarında, 61 çocuk "Sally" ve "Anne" ile test edilmiştir.
Bebekler tanıtıldıktan sonra çocukların bebeklerin adını anlayıp anlamadıkları test edilmiştir (Adlandırma sorusu).
Bundan sonra Sally bir misket alır ve sepetine saklar. Daha sonra yürüyüş yapmak için odadan çıkar. Sally dışarıdayken, yani onun haberi olmadan, Anne Sally’nin sepetinden misketi alır ve kendi kutusuna koyar. Sally döner ve çocuğa anahtar soru sorulur: 'Sally misketi için nereye bakacak? ' (İnanç sorusu).
Daha sonra iki kontrol sorusu sorulmuştur: Gerçeklik sorusu ve bellek sorusu.
Gerçeklik sorusu "Aslında misket nerededir? " dir. Bu çocuğun misketin sepetten kutuya aktarıldığına dikkat edip etmediğinden emin olmak içindir.
Bellek sorusu "Misket başlangıçta neredeydi?" dir. Bu soru Sally’nin misketi nerede bıraktığını çocuğun unutmadığından emin olmak için sorulur.
Çocuğun bu testi geçebilmesi için 'inanç sorusunu' başarması gerekir. Çocuk Sally’nin kendi inançları olduğunu ve bunların gerçeklerle örtüşmediğini göstermesi gerekir. 'İnanç sorusunun' doğru cevabı Sally’nin sepetini göstermektir. Bu çocuğun, Sally’nin misketinin kendi sepetinde olduğuna inandığını bildiğini gösterecektir. Doğru olmayan cevap Anne’în kutusunu göstermektir çünkü Sally, Anne’in misketi kendi kutusuna sakladığını bilmemektedir.
Yorumu
Bu testi geçen çocukları iki farklı inanç kümesi olduğunu anladıkları varsayılır:
- kendi inançları, kendi gördükleri, duydukları, anımsadıkları, hayal ettikleri üzerine kurulmuş olan ve
- diğerlerinin inançları, onların gördükleri, duydukları üzerine kurulmuş olan.
Bu testi geçen çocukların şu zihinsel yeteneklere sahip olduklarına inanılır:
- diğer kişilerin, kendilerininkilerden farklı algıları, duyguları, inançları ve düşünceleri olacağını ayırt edebilmek;
- diğerlerinin, kendilerinin bildiği her şeyi bilemeyeceğini ayırt edebilmek;
- diğer kişilerin düşüncelerini ve duygularını anlayabilmek;
- diğer kişilerin başkalarıyla olan ilişkilerini öngörebilmek.
Testten geçemeyen çocuklar için bazı psikologlar "zihin teorisi" eksikliğinden söz eder. Bu bağlamda "zihin" algı, inanç, düşünce ve bellek gibi psikolojik süreçler anlamında kullanılır. Ancak Sally ve Anne testinde başarılı olamamak zihinsel durumların farkında olmamak anlamına gelmez.
Büyük insansı maymunlar ve diğer maymunlar
Diğer büyük insansı maymunların insan benzeri zihin teorisi olmadığı bilindiğinden, bunun atalarımızın diğer büyük insansı maymunlardan ayrıldıktan sonra oluştuğu varsayılmaktadır. Suddendorf, bunun 1,8 milyon yıl önce "Homo erectus" ile oluştuğunu önermiştir.
Eleştiriler
Açıkçası, testte oynanan senaryo Sally’nin misketin yeri hakkındaki beklentilerini belirlemek için yeterli bilgi vermemektedir. Örneğin, Sally ve Anne’in daha önce misketin olası yerleri hakkında konuşup konuşmadıkları söylenmemektedir. Dolayısıyla "Bilmiyorum" bir anlamda en doğru cevaptır.
Olumlu bir cevap ancak durum hakkında belirtilmeyen kısımlar üzerine varsayımlarda bulunarak verilebilir. Yapılabilecek birçok varsayım kümesi bulunur ve verilebilecek az sayıda cevap olması nedeniyle testin birçok olası varsayımı yeterli derecede ayırt edemediğini göstermektedir. Ayrıca cevapları "geçer" ve "geçmez" olarak kategorilendirmek bu bilgilerin çoğuna ulaşmayı da engeller. Geçmek için çeşitli yollar vardır ve kalmak için ise daha da fazla yol bulunur.
Bu sorunlar nedeniyle testi tanı aracı olarak kullanmanın sınırları bulunur. Testin standart yorumu sosyal anlayışın gelişiminin en yaygın modelinin belirli bir aşamasını tanımlar ama standart modeli izlemeyenlere uygulandığında yanıltıcı olabilir.
Notlar
- Suddendorf T. & Whiten, A. (2001). "Mental evolution and development: evidence for secondary representation in children, great apes and other animals." Psychological Bulletin, 629–650. (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sally ve Anne testi gelisimsel psikolojide bir kisinin digerlerine yanlis inanclar atfetmek konusunda sosyal bilisimsel yeteneklerini olcmek icin kullanilir Wimmer amp Perner 1983 Testin icerigiTesti yapan Sally ve Anne adinda iki oyuncak bebek kullanir Sally nin bir sepeti ve Anne in bir kutusu vardir Teste tabi tutulanlara genelde cocuklar basit bir parodi oynanir Sally sepetine bir misket koyar ve sahneden ayrilir Sally orada degilken ve ne oldugunu goremezken Anne Sally nin sepetinden misketi alir ve kendi kutusuna koyar Sally daha sonra geri doner ve cocuklara Sally nin misketi icin nereye bakacagini dusundukleri sorulur Cocuklar eger Sally nin ilk olarak icinde olmadigini bilmediginden misketini aramak icin sepetine bakacagini anlarlarsa testi gecer Dort yasin altindaki normal cocuklar ve her yastan otistik cocuklarin tamami Sally nin misketinin alindigindan habersiz oldugunun farkina varmadan Anne in kutusu diye cevap verecektir Baron Cohen in otizmde zihin teorisi calismalarinda 61 cocuk Sally ve Anne ile test edilmistir Bebekler tanitildiktan sonra cocuklarin bebeklerin adini anlayip anlamadiklari test edilmistir Adlandirma sorusu Bundan sonra Sally bir misket alir ve sepetine saklar Daha sonra yuruyus yapmak icin odadan cikar Sally disaridayken yani onun haberi olmadan Anne Sally nin sepetinden misketi alir ve kendi kutusuna koyar Sally doner ve cocuga anahtar soru sorulur Sally misketi icin nereye bakacak Inanc sorusu Daha sonra iki kontrol sorusu sorulmustur Gerceklik sorusu ve bellek sorusu Gerceklik sorusu Aslinda misket nerededir dir Bu cocugun misketin sepetten kutuya aktarildigina dikkat edip etmediginden emin olmak icindir Bellek sorusu Misket baslangicta neredeydi dir Bu soru Sally nin misketi nerede biraktigini cocugun unutmadigindan emin olmak icin sorulur Cocugun bu testi gecebilmesi icin inanc sorusunu basarmasi gerekir Cocuk Sally nin kendi inanclari oldugunu ve bunlarin gerceklerle ortusmedigini gostermesi gerekir Inanc sorusunun dogru cevabi Sally nin sepetini gostermektir Bu cocugun Sally nin misketinin kendi sepetinde olduguna inandigini bildigini gosterecektir Dogru olmayan cevap Anne in kutusunu gostermektir cunku Sally Anne in misketi kendi kutusuna sakladigini bilmemektedir YorumuBu testi gecen cocuklari iki farkli inanc kumesi oldugunu anladiklari varsayilir kendi inanclari kendi gordukleri duyduklari animsadiklari hayal ettikleri uzerine kurulmus olan ve digerlerinin inanclari onlarin gordukleri duyduklari uzerine kurulmus olan Bu testi gecen cocuklarin su zihinsel yeteneklere sahip olduklarina inanilir diger kisilerin kendilerininkilerden farkli algilari duygulari inanclari ve dusunceleri olacagini ayirt edebilmek digerlerinin kendilerinin bildigi her seyi bilemeyecegini ayirt edebilmek diger kisilerin dusuncelerini ve duygularini anlayabilmek diger kisilerin baskalariyla olan iliskilerini ongorebilmek Testten gecemeyen cocuklar icin bazi psikologlar zihin teorisi eksikliginden soz eder Bu baglamda zihin algi inanc dusunce ve bellek gibi psikolojik surecler anlaminda kullanilir Ancak Sally ve Anne testinde basarili olamamak zihinsel durumlarin farkinda olmamak anlamina gelmez Buyuk insansi maymunlar ve diger maymunlarDiger buyuk insansi maymunlarin insan benzeri zihin teorisi olmadigi bilindiginden bunun atalarimizin diger buyuk insansi maymunlardan ayrildiktan sonra olustugu varsayilmaktadir Suddendorf bunun 1 8 milyon yil once Homo erectus ile olustugunu onermistir ElestirilerAcikcasi testte oynanan senaryo Sally nin misketin yeri hakkindaki beklentilerini belirlemek icin yeterli bilgi vermemektedir Ornegin Sally ve Anne in daha once misketin olasi yerleri hakkinda konusup konusmadiklari soylenmemektedir Dolayisiyla Bilmiyorum bir anlamda en dogru cevaptir Olumlu bir cevap ancak durum hakkinda belirtilmeyen kisimlar uzerine varsayimlarda bulunarak verilebilir Yapilabilecek bircok varsayim kumesi bulunur ve verilebilecek az sayida cevap olmasi nedeniyle testin bircok olasi varsayimi yeterli derecede ayirt edemedigini gostermektedir Ayrica cevaplari gecer ve gecmez olarak kategorilendirmek bu bilgilerin coguna ulasmayi da engeller Gecmek icin cesitli yollar vardir ve kalmak icin ise daha da fazla yol bulunur Bu sorunlar nedeniyle testi tani araci olarak kullanmanin sinirlari bulunur Testin standart yorumu sosyal anlayisin gelisiminin en yaygin modelinin belirli bir asamasini tanimlar ama standart modeli izlemeyenlere uygulandiginda yaniltici olabilir Notlar Baron Cohen S Leslie AM Frith U 1985 Does the autistic child have a theory of mind PDF Cognition 21 1 ss 37 46 doi 10 1016 0010 0277 85 90022 8 PMID 2934210 28 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Subat 2008 KB1 bakim Birden fazla ad yazar listesi link Ingilizce Suddendorf T amp Whiten A 2001 Mental evolution and development evidence for secondary representation in children great apes and other animals Psychological Bulletin 629 650 Ingilizce