Samson (İbranice: שִׁמְשׁוֹן,Arapça: شمسون Şemsun, Yunanca: Σαμψών), doğaüstü güçleri olduğuna inanılan İbrani efsanevi kahraman. Eskiçağ gizem dünyasında yer edinmiştir. Ahdi Atik'in "Yargıçların Vasiyetnamasi" adlı kitabında 12 İbrani yargıç içinden sonuncusu olduğu düşünülmektedir. Ağırlıkla bir aslanı parçalarken, bir eşeğe ait çene kemiği ile çokça Filistinli'yi vahşice insanlık dışı öldürdüğü ve onları çoğu savaşta yendiği efsanesi kulaktan kulağa ve yazılı olarak süregelmiştir. Samson uzun saçlarından güç alırdı. Dalila'ya aşıktır. Onun bu sevgisini öğrenen Dalila, Samson uyuduğu esnada saçlarını kesip gözlerini kör eder ve Filistlilere teslim eder. Samson'un saçları tekrar uzar ve Dagon Tapınağı'nda yapılan bir tören sırasında yapının sütunlarını yıkar ve böylece bin kadar Filistlinli enkazın altında kalır. buda samson'un katil olduğunu kanıtlar
Hakkında
Hakimler Kitabı'na göre Samson'un anne-babası Danoğulları kabilesindendi. Tanrı, Kudüs yakınlarındaki Zora'da çiftçilik yapan Manoa adındaki bir adamın kısır olan zevcesine, meleklerinden birini gönderir. Melek, kadına, kısır olduğunu fakat gebe kalıp çocuk doğuracağını müjdeler. Kadın, olanları kocasına anlatır. Kocası ona inanmaz ve Tanrı'ya yalvararak meleği tekrar göndermesini diler. Tanrı, meleği tekrar gönderir ve melek, kadına söylediklerini kocasına da müjdeler. Manoa, Tanrı'ya ekmek ve oğlak takdim eder. Az zaman sonra bir oğlu olur ve adını Samson olarak belirler.
Çocuk büyür ve bir nezir (Tanrı'ya adanmış kişi) olur; saçını kesmemek, şarap içmemek ve ölüye el sürmemek üzere ant içerek kendini Tanrı'ya adar. Samson olağanüstü güçlüdür; bir aslanı elleriyle parçalar, bir eşek çenekemeğiyle binden fazla Fenikeli'yi öldürür ve tutuklu bulunduğu Gazze kentinin kapılarını sökerek kaçar.
Nezirlik andını bozmasıyla gücünü yitirmesi, efsanenin ahlaki içeriğini oluşturur. Samson andını ilk kez, Timna kentinde gördüğü bir kızla ziyafet düzenleyip eğlenerek bozar. Sonra, İsrailoğullarının can düşmanı sayılan Fenikeli halkından olmasına karşın bu kızla evlenir. Düğünde sorduğu bir bilmece yüzünden kız tarafıyla kavgaya tutuşur ve karısının geri götürülmesi üzerine Timna'ya inip çok sayıda Fenikeli'yi öldürür. Gazze'de bir fahişeyle beraberken de gene Fenikelilerle dövüşür ve onları uzaklaştırır. Sonra Sorek Vadisinden Delila adlı bir başka Fenikeli'ye aşık olur ve onun oyununa gelip düşmanlarının eline düşer. Delila, Samson'un ağzından laf alarak gücünün uzun saçlarından kaynaklandığını öğrenir. Uykudayken saçlarını kesip Samson'u Fenikelilere teslim eder. Samson, gözleri oyulduktan sonra bir değirmende köle olarak çalıştırılır. Ama saçları yeniden uzayınca eski gücüne kavuşur ve Tanrı Dagon'a adanan büyük Filist toprağını yerle bir eder; kendisi de tapınakta bulunan Fenikelilerle birlikte ölür.
İslâm'da
Şemsun'un adı Kuran'da açıkça zikredilmez, ayrıca İslâm bilginlerinin kaleme aldığı klasik tarih kitaplarında Şemsun'un hikâyesi, İsrailoğullarının mevcut kaynaklarından farklılıklar arz edecek şekilde hikâye edilmektedir.
İslâm'da Kuran'daki birçok âyetin belirli olaylardan sonra nâzil olduğuna inanılır. Kadir suresinin nüzul sebeplerinden birisi olarak, kaynaklarda Şemsun zikredilmektedir. İbn-i Mesud’dan nakledildiğine göre, bir keresinde, Muhammed, İsrailoğulları arasından Allah yolunda silahlı olarak bin ay cihad eden bir adamdan söz etti. Ashab, bu zâta hayran oldular ve kendi amellerini de onunkinden az gördüler. Bunun üzerine Kadir suresi nâzil oldu:
“Doğrusu, Biz, onu Kadr gecesinde indirdik. Kadir gecesini sana ne bildirdi? Kadir gecesi, bin aydan daha hayırlıdır. Onda, melekler ve ruh Rablerinin izniyle her bir iş için iner de iner. O gece tan ağarıncaya kadar bir esenliktir.”
Vehb b. Münebbih’in naklettiğine göre annesi onu Allah'a nezretmişti. Kendisi putlara tapınan bir topluluk kasabasından idi. O kasabaya yakın bir yerde yerleşmişti. Tek başına onlara karşı cihad etmeye koyuldu. Onların kimilerini öldürüyor, kimilerini esir alıyor ve cihadını devam ettiriyordu. Onlarla bir devenin iki çene kemiği ile karşılaşırdı. Onlarla çarpıştığında susayacak oldu mu bu iki çene kemiğinden tatlı bir su fışkırırdı, o da bu sudan içerdi. Bu şahsa pek büyük bir güç verilmişti. Demir silah ya da başka bir şey ona acı ve ızdırap vermezdi. Bu şahsın adı Şemsun idi.
Taberi, Milletler ve Hükümdarlar Tarihi'nde Şemsun'un hayatından başka kesitler sunar. Şemsun (ya da Samson), bir Yunan karyesinde yaşıyordu. Şemsun, Allah’a bağlı idi. Annesi onu mâbedin hizmetine nezretmişti. Yaşadığı şehrin halkı putperest olup, Şemsun’un evi onlardan birkaç km. uzaktaydı. Tek başına bu putperest ahâliye karşı gazâ yapar, onları öldürerek, ganimet elde ederdi. Bu ganimetlerle hayatını temin ederdi. Putperestlerle savaşırken elinde bir devenin çenekemiğini bulundurur, yanında bu çene kemiği olmadıkça düşmanlarıyla savaşmazdı. Susadığı zaman bu çene kemiğinin içindeki bir taştan tatlı su akar ve o da içerdi. Kendisi çok kuvvetli olup hiçbir bağla bağlamak onu zapt etmiyordu. Putperestler onu savaş yoluyla alt edemeyeceklerine kanaat getirince, eşi vasıtasıyla onu mağlup etmeye karar verdiler. Zevcesi, onu bağlamak için sağlam bir ip istedi. Uyurken zevcesi onun ellerini boynuna doğru bağladı. Şemsun uyanarak bağı kopardı. Şemsun bunu neden yaptığını sorunca, zevcesi onun kuvvetini denemek istediğini bahane etti.
Eşi, çeşitli yollar denediyse de Şemsun her defasında bağdan kurtuldu. Bunun üzerine eşi, kendisini neyle bağlarsa kurtulamayacağını sordu. Şemsun ona şöyle dedi, “Annem beni nezretmişti, beni ancak kendi saçlarım zapt edebilir”. Uyurken, zevcesi bu defa Şemsun’un saçlarını kullanarak onun ellerini bağladı. Peşinden onun düşmanlarına haber verdi. Putperestler gelip Şemsun’un kulaklarını kestiler, gözlerini oydular ve mabedin minaresinin arka tarafında durarak halka teşhir ettiler. Minare birkaç sütuna dayanıyordu. Hükümdar da halkla birlikte, Şemsun’un infazını seyretmek için minareye toplanmıştı. Organları kesilmiş olan Şemsun, Allah’a dua edip kendisini o halkın başına bela etmesini diledi. Allah duasını kabul etti ve ona, halkın onu seyretmek için çıktıkları minarenin iki sütununu tutarak sallamasını ilham etti. Sütunları çeker çekmez Şemsun’un organları eski hâline geldi, minare ise, üzerindeki halkla beraber yıkılarak o topluluğu helak etti.
Kaynakça
- ^ Van der Toorn; ve diğerleri. Dictionary of deities and demons in the Bible. Google Books. s. 404. 25 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Şubat 2018.
- ^ Samson, Genel Kültür Ansiklopedisi (4. cilt) (Cem Ofset bas.). Sabah. t.y. s. 1847.
- ^ Tanah; Hâkimler, 13:3
- ^ Tanah; Hâkimler, 13:24
- ^ Tanah; Hakimler, 16:4
- ^ Tanah; Hakimleri, 16:4-30
- ^ Taberi, Milletler ve Hükümdarlar Tarihi'nde Şemsun ve Samson'un aynı şahıs olduğunu zikreder
- ^ Beyhaki, es-Suneni'l-Kübrâ, IV, 306; İbn-i Kesir, Tefsir, IV, 531
- ^ Ebu’l-Leys Semerkandi, Tefsiru’l Kur’an, Sezgin Naşriyat ve Ciltevi: 6/452-453
- ^ Kuran, 97:1-5 6 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Kurtubi, el-Camiu li-Ahkami’l-Kur’an, 22. Cüz, s. 394
- ^ Taberi; Milletler ve Hükümdarlar Tarihi, c. III; s. 941 vd.; çev. Zâkir Kadirî Ugan, Ahmet Temir; MEB Yayınları: 2207; İstanbul:1991
- ^ a.g.e. s.941-942
- ^ a.g.e. s.942-943
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Samson Ibranice ש מ ש ו ן Arapca شمسون Semsun Yunanca Sampswn dogaustu gucleri olduguna inanilan Ibrani efsanevi kahraman Eskicag gizem dunyasinda yer edinmistir Ahdi Atik in Yargiclarin Vasiyetnamasi adli kitabinda 12 Ibrani yargic icinden sonuncusu oldugu dusunulmektedir Agirlikla bir aslani parcalarken bir esege ait cene kemigi ile cokca Filistinli yi vahsice insanlik disi oldurdugu ve onlari cogu savasta yendigi efsanesi kulaktan kulaga ve yazili olarak suregelmistir Samson uzun saclarindan guc alirdi Dalila ya asiktir Onun bu sevgisini ogrenen Dalila Samson uyudugu esnada saclarini kesip gozlerini kor eder ve Filistlilere teslim eder Samson un saclari tekrar uzar ve Dagon Tapinagi nda yapilan bir toren sirasinda yapinin sutunlarini yikar ve boylece bin kadar Filistlinli enkazin altinda kalir buda samson un katil oldugunu kanitlarSamson un aslanla olan mucadelesi 1525 Alman Ronesans ressami e ait bir tasvir HakkindaHakimler Kitabi na gore Samson un anne babasi Danogullari kabilesindendi Tanri Kudus yakinlarindaki Zora da ciftcilik yapan Manoa adindaki bir adamin kisir olan zevcesine meleklerinden birini gonderir Melek kadina kisir oldugunu fakat gebe kalip cocuk doguracagini mujdeler Kadin olanlari kocasina anlatir Kocasi ona inanmaz ve Tanri ya yalvararak melegi tekrar gondermesini diler Tanri melegi tekrar gonderir ve melek kadina soylediklerini kocasina da mujdeler Manoa Tanri ya ekmek ve oglak takdim eder Az zaman sonra bir oglu olur ve adini Samson olarak belirler Cocuk buyur ve bir nezir Tanri ya adanmis kisi olur sacini kesmemek sarap icmemek ve oluye el surmemek uzere ant icerek kendini Tanri ya adar Samson olaganustu gucludur bir aslani elleriyle parcalar bir esek cenekemegiyle binden fazla Fenikeli yi oldurur ve tutuklu bulundugu Gazze kentinin kapilarini sokerek kacar Nezirlik andini bozmasiyla gucunu yitirmesi efsanenin ahlaki icerigini olusturur Samson andini ilk kez Timna kentinde gordugu bir kizla ziyafet duzenleyip eglenerek bozar Sonra Israilogullarinin can dusmani sayilan Fenikeli halkindan olmasina karsin bu kizla evlenir Dugunde sordugu bir bilmece yuzunden kiz tarafiyla kavgaya tutusur ve karisinin geri goturulmesi uzerine Timna ya inip cok sayida Fenikeli yi oldurur Gazze de bir fahiseyle beraberken de gene Fenikelilerle dovusur ve onlari uzaklastirir Sonra Sorek Vadisinden Delila adli bir baska Fenikeli ye asik olur ve onun oyununa gelip dusmanlarinin eline duser Delila Samson un agzindan laf alarak gucunun uzun saclarindan kaynaklandigini ogrenir Uykudayken saclarini kesip Samson u Fenikelilere teslim eder Samson gozleri oyulduktan sonra bir degirmende kole olarak calistirilir Ama saclari yeniden uzayinca eski gucune kavusur ve Tanri Dagon a adanan buyuk Filist topragini yerle bir eder kendisi de tapinakta bulunan Fenikelilerle birlikte olur Islam daSemsun un adi Kuran da acikca zikredilmez ayrica Islam bilginlerinin kaleme aldigi klasik tarih kitaplarinda Semsun un hikayesi Israilogullarinin mevcut kaynaklarindan farkliliklar arz edecek sekilde hikaye edilmektedir Islam da Kuran daki bircok ayetin belirli olaylardan sonra nazil olduguna inanilir Kadir suresinin nuzul sebeplerinden birisi olarak kaynaklarda Semsun zikredilmektedir Ibn i Mesud dan nakledildigine gore bir keresinde Muhammed Israilogullari arasindan Allah yolunda silahli olarak bin ay cihad eden bir adamdan soz etti Ashab bu zata hayran oldular ve kendi amellerini de onunkinden az gorduler Bunun uzerine Kadir suresi nazil oldu Dogrusu Biz onu Kadr gecesinde indirdik Kadir gecesini sana ne bildirdi Kadir gecesi bin aydan daha hayirlidir Onda melekler ve ruh Rablerinin izniyle her bir is icin iner de iner O gece tan agarincaya kadar bir esenliktir Vehb b Munebbih in naklettigine gore annesi onu Allah a nezretmisti Kendisi putlara tapinan bir topluluk kasabasindan idi O kasabaya yakin bir yerde yerlesmisti Tek basina onlara karsi cihad etmeye koyuldu Onlarin kimilerini olduruyor kimilerini esir aliyor ve cihadini devam ettiriyordu Onlarla bir devenin iki cene kemigi ile karsilasirdi Onlarla carpistiginda susayacak oldu mu bu iki cene kemiginden tatli bir su fiskirirdi o da bu sudan icerdi Bu sahsa pek buyuk bir guc verilmisti Demir silah ya da baska bir sey ona aci ve izdirap vermezdi Bu sahsin adi Semsun idi Taberi Milletler ve Hukumdarlar Tarihi nde Semsun un hayatindan baska kesitler sunar Semsun ya da Samson bir Yunan karyesinde yasiyordu Semsun Allah a bagli idi Annesi onu mabedin hizmetine nezretmisti Yasadigi sehrin halki putperest olup Semsun un evi onlardan birkac km uzaktaydi Tek basina bu putperest ahaliye karsi gaza yapar onlari oldurerek ganimet elde ederdi Bu ganimetlerle hayatini temin ederdi Putperestlerle savasirken elinde bir devenin cenekemigini bulundurur yaninda bu cene kemigi olmadikca dusmanlariyla savasmazdi Susadigi zaman bu cene kemiginin icindeki bir tastan tatli su akar ve o da icerdi Kendisi cok kuvvetli olup hicbir bagla baglamak onu zapt etmiyordu Putperestler onu savas yoluyla alt edemeyeceklerine kanaat getirince esi vasitasiyla onu maglup etmeye karar verdiler Zevcesi onu baglamak icin saglam bir ip istedi Uyurken zevcesi onun ellerini boynuna dogru bagladi Semsun uyanarak bagi kopardi Semsun bunu neden yaptigini sorunca zevcesi onun kuvvetini denemek istedigini bahane etti Esi cesitli yollar denediyse de Semsun her defasinda bagdan kurtuldu Bunun uzerine esi kendisini neyle baglarsa kurtulamayacagini sordu Semsun ona soyle dedi Annem beni nezretmisti beni ancak kendi saclarim zapt edebilir Uyurken zevcesi bu defa Semsun un saclarini kullanarak onun ellerini bagladi Pesinden onun dusmanlarina haber verdi Putperestler gelip Semsun un kulaklarini kestiler gozlerini oydular ve mabedin minaresinin arka tarafinda durarak halka teshir ettiler Minare birkac sutuna dayaniyordu Hukumdar da halkla birlikte Semsun un infazini seyretmek icin minareye toplanmisti Organlari kesilmis olan Semsun Allah a dua edip kendisini o halkin basina bela etmesini diledi Allah duasini kabul etti ve ona halkin onu seyretmek icin ciktiklari minarenin iki sutununu tutarak sallamasini ilham etti Sutunlari ceker cekmez Semsun un organlari eski haline geldi minare ise uzerindeki halkla beraber yikilarak o toplulugu helak etti Kaynakca Van der Toorn ve digerleri Dictionary of deities and demons in the Bible Google Books s 404 25 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Subat 2018 KB1 bakim Digerlerinin yanlis kullanimi link Samson Genel Kultur Ansiklopedisi 4 cilt Cem Ofset bas Sabah t y s 1847 Tanah Hakimler 13 3 Tanah Hakimler 13 24 Tanah Hakimler 16 4 Tanah Hakimleri 16 4 30 Taberi Milletler ve Hukumdarlar Tarihi nde Semsun ve Samson un ayni sahis oldugunu zikreder Beyhaki es Suneni l Kubra IV 306 Ibn i Kesir Tefsir IV 531 Ebu l Leys Semerkandi Tefsiru l Kur an Sezgin Nasriyat ve Ciltevi 6 452 453 Kuran 97 1 5 6 Subat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kurtubi el Camiu li Ahkami l Kur an 22 Cuz s 394 Taberi Milletler ve Hukumdarlar Tarihi c III s 941 vd cev Zakir Kadiri Ugan Ahmet Temir MEB Yayinlari 2207 Istanbul 1991 a g e s 941 942 a g e s 942 943