Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Samsun İstiklâl Mahkemesi, 1921 yılında beş ay faaliyet gösteren istiklâl mahkemesi. Olağanüstü yetkilere sahip yargı organı olarak 23 Temmuz 1921'de kurulan mahkeme 20 Ağustos 1921 tarihinde fiilen işlemeye başlamış ve lağvedildiği 27 Aralık 1921 tarihine kadar da yargılamalarını sürdürmüştür.
Görev ve yetkileri
17 Şubat 1921'de kapatılan Sivas İstiklâl Mahkemesinin yerine 23 Temmuz 1921 tarihli 140 numaralı meclis kararıyla kurulan mahkeme önceleri Türkiye Büyük Millet Meclisine bağlı ise de 5 Ağustos 1921 tarihli Başkumandanlık Kanunu ile direkt olarak Mustafa Kemal'e bağlanmıştır. Yetki alanı içerisinde bulunan Samsun, Ordu, Giresun, Amasya, Tokat, Sivas yörelerinde yargılamalar yapan mahkemenin üyeleri Burdur Mebusu Veli Bey, Sinop Mebusu Şevket Bey, Bursa Mebusu Necati Bey, Canik Mebusu Emin Bey ile Yozgat Mebusu Bahri Bey'den oluşmaktaydı. Üyeler 6 ve 7 Ağustos tarihlerinde görev yerlerine hareket etmiş, 17 Ağustos'ta görevlerinin başına geçmiş ve üç gün sonrasında da yargılamalara başlamışlardır.
İstiklâl mahkemelerinden önce dîvân-ı harbler ve bidâyet mahkemelerinin ilgilendiği firar, casusluk, soygunculuk gibi suçlarla ilgilenen Samsun İstiklâl Mahkemesi aynı zamanda Millî Mücadele'ye özgü Tekâlif-i Milliye gibi emirlerin yürütülmesini üstlenmiş ve Koçgiri İsyanı ile Pontusçulukla ilgili davalara bakmıştır. Özellikle Merkez Ordusu ile uyum içerisinde çalışmalarını yürüten mahkeme firariler ve isyankârlar hakkında ordu ile bilgi alışverişi içerisinde bulunmuş, zaman zaman firarilere tekrar orduya katılmaları için yakalanıp yargılanmalarından önce ek süreler tanımıştır. Eylül sonlarında kadar 2.445'i kendileri teslim olmak üzere 12.733 nefer mahkemece yakalanmış, yalnızca ekim ayı içerisinde 5.270 nefer teslim olmuş, teslim olan firarilere 40-80 arası değişen değnek cezaları verilerek tekrar görevli bulundukları Batı Cephesi'ne gönderilmişlerdir.
Mahkeme görev süresince 2.420 kişiyi yargılamış ve 485 idam, 137 gıyaben idam kararı vermiştir. Ayrıca 240 kişiye kalebend ve kürek cezası, 1.163 kişiye de çeşitli cezalar verilmiştir.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b İstiklal Mahkemeleri 2015, s. X.
- ^ Aybars 1975, s. 123.
- ^ İstiklal Mahkemeleri 2015, s. 7.
- ^ Aybars 1975, s. 147.
- ^ a b Aybars 1975, s. 168.
- ^ İstiklal Mahkemeleri 2015, s. 3.
- ^ Aybars 1975, s. 169.
- ^ Aybars 1975, s. 170.
- ^ a b Küçük, Cevdet (2001). "İstiklâl Mahkemeleri". İslâm Ansiklopedisi. 23. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. s. 351.
- Genel
- Aybars, Ergün (1975), İstiklâl Mahkemeleri, Ankara: Bilgi Yayınevi
- İstiklâl Mahkemeleri, 1, Ankara: Türkiye Büyük Millet Meclisi Kütüphane ve Arşiv Hizmetleri Başkanlığı Yayınları, 2015, ISBN
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Samsun Istiklal Mahkemesi 1921 yilinda bes ay faaliyet gosteren istiklal mahkemesi Olaganustu yetkilere sahip yargi organi olarak 23 Temmuz 1921 de kurulan mahkeme 20 Agustos 1921 tarihinde fiilen islemeye baslamis ve lagvedildigi 27 Aralik 1921 tarihine kadar da yargilamalarini surdurmustur Gorev ve yetkileri17 Subat 1921 de kapatilan Sivas Istiklal Mahkemesinin yerine 23 Temmuz 1921 tarihli 140 numarali meclis karariyla kurulan mahkeme onceleri Turkiye Buyuk Millet Meclisine bagli ise de 5 Agustos 1921 tarihli Baskumandanlik Kanunu ile direkt olarak Mustafa Kemal e baglanmistir Yetki alani icerisinde bulunan Samsun Ordu Giresun Amasya Tokat Sivas yorelerinde yargilamalar yapan mahkemenin uyeleri Burdur Mebusu Veli Bey Sinop Mebusu Sevket Bey Bursa Mebusu Necati Bey Canik Mebusu Emin Bey ile Yozgat Mebusu Bahri Bey den olusmaktaydi Uyeler 6 ve 7 Agustos tarihlerinde gorev yerlerine hareket etmis 17 Agustos ta gorevlerinin basina gecmis ve uc gun sonrasinda da yargilamalara baslamislardir Istiklal mahkemelerinden once divan i harbler ve bidayet mahkemelerinin ilgilendigi firar casusluk soygunculuk gibi suclarla ilgilenen Samsun Istiklal Mahkemesi ayni zamanda Milli Mucadele ye ozgu Tekalif i Milliye gibi emirlerin yurutulmesini ustlenmis ve Kocgiri Isyani ile Pontusculukla ilgili davalara bakmistir Ozellikle Merkez Ordusu ile uyum icerisinde calismalarini yuruten mahkeme firariler ve isyankarlar hakkinda ordu ile bilgi alisverisi icerisinde bulunmus zaman zaman firarilere tekrar orduya katilmalari icin yakalanip yargilanmalarindan once ek sureler tanimistir Eylul sonlarinda kadar 2 445 i kendileri teslim olmak uzere 12 733 nefer mahkemece yakalanmis yalnizca ekim ayi icerisinde 5 270 nefer teslim olmus teslim olan firarilere 40 80 arasi degisen degnek cezalari verilerek tekrar gorevli bulunduklari Bati Cephesi ne gonderilmislerdir Mahkeme gorev suresince 2 420 kisiyi yargilamis ve 485 idam 137 giyaben idam karari vermistir Ayrica 240 kisiye kalebend ve kurek cezasi 1 163 kisiye de cesitli cezalar verilmistir KaynakcaOzel a b Istiklal Mahkemeleri 2015 s X Aybars 1975 s 123 Istiklal Mahkemeleri 2015 s 7 Aybars 1975 s 147 a b Aybars 1975 s 168 Istiklal Mahkemeleri 2015 s 3 Aybars 1975 s 169 Aybars 1975 s 170 a b Kucuk Cevdet 2001 Istiklal Mahkemeleri Islam Ansiklopedisi 23 Istanbul Turkiye Diyanet Vakfi s 351 GenelAybars Ergun 1975 Istiklal Mahkemeleri Ankara Bilgi Yayinevi Istiklal Mahkemeleri 1 Ankara Turkiye Buyuk Millet Meclisi Kutuphane ve Arsiv Hizmetleri Baskanligi Yayinlari 2015 ISBN 9789758805464