Sangha (Pali: saṅgha; Sanskrit: संघ saṃgha) Pali dilinde ve Sanskritçe'de ortak amaç veya vizyona sahip topluluk, dernek ya da cemiyet anlamında kullanılan bir kelimedir. Budist Keşişler Topluluğu da denir. Değişik anlamlarda Budist veya Jainist grupları tanımlamak amacıyla da kullanılmaktadır. Geleneksel olarak Sangha Budistlerde iki anlamda kullanılmaktadır: en yaygın olarak rahipler Sanghası, yani rahip ve rahibelerden oluşan topluluk anlamına gelir. Daha dar anlamda ise, Sangha, arya-sangha, "soylu Sangha" da denilen belli bir yüksek farkındalığa ulaşmış varlıkların oluşturduğu topluluk veya gerçeğin ne olduğunu arayanların oluşturduğu topluluk (örneğin "Satsang") anlamında da kullanılmaktadır. Bu madde de öncelikle anlatılan rahipler Sanghasıdır. Budistler geleneksel olarak, aydınlanmaya giden yolda en uygun ortamı rahip yaşantısının sağladığını kabul eder. Ayrıca Sangha Buda'nın öğretilerinin korunması, çevrilmesi, ileriye taşınması ve yayılmasından sorumludur.
Rahipler Sanghası
Budist geleneğini ve öğretilerini uygulayan bir topluluktur. Rahip (bhikku) ve rahibelerden (bhikkhuni) oluşmaktadır.
Soylu Sangha (Arya-Sangha)
Soylu Sangha, Sanskritçede “Arya-Sangha” olarak geçmektedir. Budist öğretisine göre, aydınlanma yolunda ilk adımı başarıyla geçenlerdir. Dolayısıyla bu, şu anlama da gelmektedir: Onlar, egolarından kurtulabilmişlerdir; ancak bu tamamen aydınlanma demek değildir. Çünkü Budizm anlayışına göre, onların algılaması kısmen ince bir perdeyle karartılmıştır; örneğin çok incelmiş duygu ve hisler biçiminde hala sersem haldedir. Ancak bu duygular daha ziyade geçip giden “gökteki bulutlar” olarak algılanır. O duygular kişi ile özleşmemekte, sağlıklı bir mesafeden algılanabilmektedir. Bu nedenle „uyanış“ genellikle „kurtuluş“ olarak ifade edilmektedir. Soylu Sangha, Budistlerin sığınak olarak nitelendirdikleri biridir. (Diğer iki sığınak, Buda ve Dharma öğretisidir.)
Budizm’de Keşişlik
Bizzat Buda tarafından yaşamın içine çekilen keşiş ve rahibelerin oluşturduğu topluluk Sangha’nın Budist keşişliği (Dhamma), öğretilerin korunması ve yayılması konusunda önemli bir etkisi vardır. Henüz amatör olanlarla ortak 4 ayrı grup oluşturulmuştur ve Sangha adını verdiğimiz bu gruplar Buda’nın öğretilerinin takipçisidirler.
Genel özellikleri
Hristiyan toplulukların aksine keşiş topluluğu başlangıçtan itibaren vardı. Bu topluluk ilk olarak keşişler için, daha sonraları ise rahibeler içinde oluşturulmuştur. Adaylar ilk yıllarda sadece Buda tarafından seçilmekteydi. Hızla büyüyen topluluk ile daha sonraları Buda, keşiş tayin etme hakkını müritlerine devretmiştir. Budist keşiş ve rahibelerin yaşamları genellikle Hristiyan topluluklarınkinden daha ().
İlk başlarda geçimini sadaka ve hayırlarla sağlayan evsiz gezici rahipler vardı. Daha sonraları ise Buda’nın yaşamını devam ettirebilmesi için varlıklı üyeler tarafından geçici ve daimi kalacak yerler tesis edilmiştir. O zamana kadar sadece yağış dönemleri için barınaklar yapılmıştır. Ama bu barınaklar sonunda tekrar yıkılmaktaydı. Yaşam tarzlarında kısmen farklılıklar gözlemlense de Budizm’de sadece bir tane topluluk vardır. Farklı okul isimleri şeklinde ifade edilmesinin sebebi de topluluğun bölünmesinin büyük suç olarak görülmesi olabilir. Buda’nın zamanında da topluluğun bölünmesi için girişimler ve eğilimler vardı ve şüphesiz bunların çoğu siyasi amaçla yapılıyordu.
Budist keşişlere gösterilen büyük bir saygı vardır ve bu saygının çoğu keşiş ve rahibeleri temsil eden Dhamma’ya (Budist öğreti) gösterilmeden önce kişilere gösterilirdi.
Günümüzde Asya’da daha az insan, keşiş hayatını tercih etmektedir. Bundan 40 yıl önce sayıları yaklaşık bir milyon kadardı. Tibetli keşiş ve rahibelerin 110.000’i aşkın sayıları bugün 2,7 milyona ulaşmıştır.
Keşişlik ve Rahibelik kuralları
Budist topluluk kurallarında, -bu kurallar (Pali) Patimokkha ya da (Sanskritçe) Pratimoksha adıyla da bilinir- hem keşiş ve rahibeliğin kuralları belirlenir hem de topluluk yaşamındaki törenler düzenlenir. Bu kurallar topluluk yaşantısının bütün alanlarını kapsar ve düzenler. Tam anlamıyla bir rahibe olmanın kuralları tam anlamıyla bir keşiş olmanın kurallarından daha fazladır. Bu topluluğa girmenin ve yola başlamanın bir yolu da tamlığa ulaşmış bir yaşam tarzının yanı sıra olmaktır. Topluluktaki kurallar demokratiktir ve büyük çoğunlukları Buda öğretileri ile uyuma yönlendirir. Bir keşiş ya da bir rahibe 4 ana suçtan birini işlerse rahip atamasını kaybeder. Kişi yanlış bir adımında amatör durumuna geri döner ve artık hayatında hiçbir zaman topluluğa üye olarak kabul edilemez. Ancak Buda keşiş ya da rahibe olarak çalışmasına izin verebilir. Hiçbir hata ortaya çıkmazsa bu iş planlandığı gibi tamamlanır.
Dış bağlantılar
- Polonya'da Budist Rahiplar 3 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Lehçe
- İngilizce
- "Sangha'nın görevleri" yazan Ajaan Lee Dhammadharo5 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . İngilizce
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sangha Pali saṅgha Sanskrit स घ saṃgha Pali dilinde ve Sanskritce de ortak amac veya vizyona sahip topluluk dernek ya da cemiyet anlaminda kullanilan bir kelimedir Budist Kesisler Toplulugu da denir Degisik anlamlarda Budist veya Jainist gruplari tanimlamak amaciyla da kullanilmaktadir Geleneksel olarak Sangha Budistlerde iki anlamda kullanilmaktadir en yaygin olarak rahipler Sanghasi yani rahip ve rahibelerden olusan topluluk anlamina gelir Daha dar anlamda ise Sangha arya sangha soylu Sangha da denilen belli bir yuksek farkindaliga ulasmis varliklarin olusturdugu topluluk veya gercegin ne oldugunu arayanlarin olusturdugu topluluk ornegin Satsang anlaminda da kullanilmaktadir Bu madde de oncelikle anlatilan rahipler Sanghasidir Budistler geleneksel olarak aydinlanmaya giden yolda en uygun ortami rahip yasantisinin sagladigini kabul eder Ayrica Sangha Buda nin ogretilerinin korunmasi cevrilmesi ileriye tasinmasi ve yayilmasindan sorumludur Rahipler SanghasiBudist gelenegini ve ogretilerini uygulayan bir topluluktur Rahip bhikku ve rahibelerden bhikkhuni olusmaktadir Soylu Sangha Arya Sangha Soylu Sangha Sanskritcede Arya Sangha olarak gecmektedir Budist ogretisine gore aydinlanma yolunda ilk adimi basariyla gecenlerdir Dolayisiyla bu su anlama da gelmektedir Onlar egolarindan kurtulabilmislerdir ancak bu tamamen aydinlanma demek degildir Cunku Budizm anlayisina gore onlarin algilamasi kismen ince bir perdeyle karartilmistir ornegin cok incelmis duygu ve hisler biciminde hala sersem haldedir Ancak bu duygular daha ziyade gecip giden gokteki bulutlar olarak algilanir O duygular kisi ile ozlesmemekte saglikli bir mesafeden algilanabilmektedir Bu nedenle uyanis genellikle kurtulus olarak ifade edilmektedir Soylu Sangha Budistlerin siginak olarak nitelendirdikleri biridir Diger iki siginak Buda ve Dharma ogretisidir Budizm de KesislikBizzat Buda tarafindan yasamin icine cekilen kesis ve rahibelerin olusturdugu topluluk Sangha nin Budist kesisligi Dhamma ogretilerin korunmasi ve yayilmasi konusunda onemli bir etkisi vardir Henuz amator olanlarla ortak 4 ayri grup olusturulmustur ve Sangha adini verdigimiz bu gruplar Buda nin ogretilerinin takipcisidirler Genel ozellikleri Hristiyan topluluklarin aksine kesis toplulugu baslangictan itibaren vardi Bu topluluk ilk olarak kesisler icin daha sonralari ise rahibeler icinde olusturulmustur Adaylar ilk yillarda sadece Buda tarafindan secilmekteydi Hizla buyuyen topluluk ile daha sonralari Buda kesis tayin etme hakkini muritlerine devretmistir Budist kesis ve rahibelerin yasamlari genellikle Hristiyan topluluklarinkinden daha Ilk baslarda gecimini sadaka ve hayirlarla saglayan evsiz gezici rahipler vardi Daha sonralari ise Buda nin yasamini devam ettirebilmesi icin varlikli uyeler tarafindan gecici ve daimi kalacak yerler tesis edilmistir O zamana kadar sadece yagis donemleri icin barinaklar yapilmistir Ama bu barinaklar sonunda tekrar yikilmaktaydi Yasam tarzlarinda kismen farkliliklar gozlemlense de Budizm de sadece bir tane topluluk vardir Farkli okul isimleri seklinde ifade edilmesinin sebebi de toplulugun bolunmesinin buyuk suc olarak gorulmesi olabilir Buda nin zamaninda da toplulugun bolunmesi icin girisimler ve egilimler vardi ve suphesiz bunlarin cogu siyasi amacla yapiliyordu Budist kesislere gosterilen buyuk bir saygi vardir ve bu sayginin cogu kesis ve rahibeleri temsil eden Dhamma ya Budist ogreti gosterilmeden once kisilere gosterilirdi Gunumuzde Asya da daha az insan kesis hayatini tercih etmektedir Bundan 40 yil once sayilari yaklasik bir milyon kadardi Tibetli kesis ve rahibelerin 110 000 i askin sayilari bugun 2 7 milyona ulasmistir Kesislik ve Rahibelik kurallari Budist topluluk kurallarinda bu kurallar Pali Patimokkha ya da Sanskritce Pratimoksha adiyla da bilinir hem kesis ve rahibeligin kurallari belirlenir hem de topluluk yasamindaki torenler duzenlenir Bu kurallar topluluk yasantisinin butun alanlarini kapsar ve duzenler Tam anlamiyla bir rahibe olmanin kurallari tam anlamiyla bir kesis olmanin kurallarindan daha fazladir Bu topluluga girmenin ve yola baslamanin bir yolu da tamliga ulasmis bir yasam tarzinin yani sira olmaktir Topluluktaki kurallar demokratiktir ve buyuk cogunluklari Buda ogretileri ile uyuma yonlendirir Bir kesis ya da bir rahibe 4 ana suctan birini islerse rahip atamasini kaybeder Kisi yanlis bir adiminda amator durumuna geri doner ve artik hayatinda hicbir zaman topluluga uye olarak kabul edilemez Ancak Buda kesis ya da rahibe olarak calismasina izin verebilir Hicbir hata ortaya cikmazsa bu is planlandigi gibi tamamlanir Dis baglantilarPolonya da Budist Rahiplar3 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lehce Ingilizce Sangha nin gorevleri yazan Ajaan Lee Dhammadharo5 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce