Sapanca, Sakarya iline bağlı ilin batı sınırında yer alan ilçe. Nüfusu 2022 itibarıyla 44.712'dir.
Sapanca | |
---|---|
Türkiye'de bulunduğu yer | |
İlçe sınırları haritası | |
Ülke | Türkiye |
İl | Sakarya |
Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
İdare | |
• Kaymakam | Abdurrezzak Canpolat |
• Belediye başkanı | Nihat Arda Şahin (CHP) |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 119 km² |
Rakım | 36 m |
Nüfus (2018) | |
• Toplam | 41,055 |
• Kır | - |
• Şehir | 43.018 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
Posta kodu | 54600 |
İl alan kodu | 0264 |
İl plaka kodu | 54 |
Resmî site http://www.sapanca.bel.tr |
Tarihçe
Bilinen yazılı belgelere göre MÖ 1200 yılında Frigyalıların bölgeye gelmesiyle, bir yerleşim yeri olarak adı geçen Sapanca, gerçek anlamda MS 378 yılında Bitinya Krallığı tarafından kurulmuştur. İlk defa 391 senesine ait Lazca bir kaynakta Siphonensis Lacus ismi kullanıldı. Doğu Roma İmparatorluğu döneminde Buanes, Sofhan ve Sofhange adıyla anılmıştır.
Sapanca ve çevresinde 1075 tarihinde Anadolu Selçukluları'nın gelmesiyle bölge Ayan ve Ayanköy adıyla anılmaya başlamıştır. Haçlı Seferleri sonrasında bölge yeniden Bizanslılar'a geçmiştir. 1640 yılında Erzurum seyahatine giderken kasabadan geçen Evliya Çelebi, kasaba hakkında şu bilgileri vermektedir:
"Bir zamanlar İzmitli bir ihtiyar buradaki orman ve çalıları temizleyerek saban yürüttüğünden Sabancı Koca adıyla bir köy kurulur. Sonra zaman geçtikçe Mamur bir hale gelerek Kanuni Sultan Süleyman zamanında kasaba olmuştur."
Kasabada Sarı Rüstem Paşa 170 ocaklı bir han yaptırmıştır. Güzel bir camisi hamamı ve çarşısı vardır. İmaretleri gök kurşunla kaplıdır. 1000 kadar kiremit örtülü ev vardır. İmaretlerin tamamı Mimar Sinan yapısıdır. Bir diğer Mimar Sinan eseri ise Pertev Paşa hanıdır. Bu hayrat eserin çoğu Rüstem Paşa'nın olduğu için vakfın mütevellisi tarafından idare edilmektedir. Buranın bir yeni çeri Serdarı vardır. Övüleceklerinden beyaz kirazı meşhurdur. Hamamının dibinde bir ekmekçi dükkânı vardır. Bir dervişin hayır duası bereti ile bir çeşit beyaz ve has ekmek somun pişirir ki sabanca somunu adıyla her tarafta şöhret bulmuştur. Kırk bile dursa kuruyup küflenip lezzetini kaybetme ihtimali yoktur. O kadar meşhurdur ki birini ılgarla taze taze Acem şahına götürmüşler o da beğenmiş. O kadar lezzetli ve has ekmek olmasını bazıları suyundadır derler.
1837 yılında 2. Mahmut Döneminde Adapazarı kaza merkezi haline getirilmiştir. Sapanca buraya nahiye olarak bağlanmıştır. İzmit - Bolu yolu Sapanca'dan geçmekte idi. Kâtip Çelebi, Cihannümâ adlı eserinde bu yolun Sapanca kısmı hakkında yolun burada yarım mil su içinden geçtiğini ve suların kabarık olduğu zaman üzengiye çıktığını kaydetmektedir. Aynı tarif 19 yüzyılın ilk yarısında Charles Texir tarafından yapılmıştır. Bir saat kadar gölün kumları üzerinde gidilmektedir. Bazı yerlerde sular eğer kolonlarına kadar çıkar. 1890 yılında Sapanca'ya gelen demir yolu yukarıda sözü edilen dar kıyıdan yarma açılmak suretiyle geçilmiştir. Demir yolunun inşaasından sonra kara yolu ihmal edilmiş ve hemen hemen geçilmez olmuştur. 93 Harbinden sonra ilçenin birçok mahallesine Laz nüfus gelmiştir.
Cumhuriyet devrinde karayolu gölün dar kıyısından değil, yamaçların gerisinden geçirilmiştir. Böylece kasaba tarihi ulaşım yolu görevini hem demir hem de karayolu ile yerine getirmeye devam etmiştir. 1950'li yıllarda E5 Karayolu'nun gölün karşı kıyısından geçirilmesiyle Sapanca bir müddet önemini yitirir gibi olduysa da 1989 yılında TEM Otoyolu'nun ilçeden geçmesi ile tarihi misyonuna yeniden kavuşmuş oldu. Sapanca 1957'de bucak olarak bağlı olduğu merkez ilçeden ayrılıp ayrı bir ilçe olmuştur.
Coğrafi konumu
Sapanca, Sakarya iline bağlı bir ilçedir. Kuzeyinde Sapanca Gölü, doğusunda Arifiye, güneyinde Samanlı Dağları, Geyve ve Pamukova ilçesi, batısında da Kocaeli merkez ilçesi İzmit yer alır. Yüzölçümü 119 km² denizden yüksekliği de 36 m'dir. Sakarya'nın alan olarak yüzölçümü en küçük, nüfus yoğunluğu en fazla olan ilçesidir.
İklimi
İklimi Akdeniz iklimi ile Karadeniz iklimi arasında geçiş özelliği gösterir. Kışları bol yağışlı yağışlar genellikle yağmur şeklindedir. Yağışın en çok düştüğü mevsim kış, en az olduğu mevsim yazdır. Yazları sıcak ve kuraktır, bağıl nem yüksektir. En sıcak ay 22,8 °C ile Temmuz, en soğuk ay 5,5 °C ile Ocak ayıdır. Yıllık ortalama sıcaklık 14,3 °C'dir.
Ayrıca anlık ölçülen en düşük sıcaklık -11,2 °C (01.03.2000) en yüksek sıcaklık ise 40,2 °C'dir (08.18.2007).
Yeryüzü şekilleri
İlçe toprakları yer şekilleri bakımından iki bölüme ayrılır.
Birinci bölümü, Bolu'nun güneyinden uzanan Köroğlu Dağları'nın bölgedeki uzantısı olan Samanlı Dağları'nın kuzey yamaçları ve bu yamaçlarda oluşmuş vadileri içine alır. Bu bölüm oldukça engebelidir. İkinci bölümünü ise, Samanlı Dağları'nın kuzey eteklerinde Sapanca ilçe merkezinin de yer aldığı dağ eteği ovasıdır. Bu ova dağların kuzey yamaçlarından inen derelerin taşıdığı alüvyonlarla oluşmuştur.
Bu dağlardan inen derelerin en önemlileri İstanbul Deresi, Kurtköy Deresi ve Mahmudiye Deresidir. Ayrıca ilçenin en önemli deresi olan Akçay Deresi de Sakarya Nehri ile birleşir. Kuzey Anadolu Fay Hattı Sapanca Gölü'nden geçer. Bu sebeple ilçe, birinci derece deprem bölgesidir. Ancak fay hattının gölden geçmesi ilçe merkezinin ve diğer yerleşim alanlarının depremden daha az etkilenmesini sağlamıştır. İlçe 17 Ağustos 1999 depremini bu sebeple az hasarla atlatmıştır.
Nüfus
Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
---|---|---|---|
1960 | 13.114 | 5.788 | 7.326 |
1965 | 14.388 | 6.873 | 7.515 |
1970 | 16.762 | 8.423 | 8.339 |
1975 | 16.888 | 9.040 | 7.848 |
1980 | 18.969 | 10.423 | 8.546 |
1985 | 21.206 | 11.679 | 9.527 |
1990 | 25.167 | 14.124 | 11.043 |
2000 | 36.496 | 21.727 | 14.769 |
2007 | 35.551 | 23.202 | 12.349 |
2008 | 36.916 | 31.535 | 5.381 |
2009 | 36.856 | 31.614 | 5.242 |
2010 | 37.652 | 32.289 | 5.363 |
2011 | 38.089 | 32.732 | 5.357 |
2012 | 38.291 | 33.000 | 5.291 |
2013 | 39.061 | 39.061 | veri yok |
2014 | 39.437 | 39.437 | veri yok |
2015 | 39.686 | 39.686 | veri yok |
2016 | 40.045 | 40.045 | veri yok |
2017 | 40.343 | 40.343 | veri yok |
2018 | 41.055 | 41.055 | veri yok |
2019 | 42.416 | 42.416 | veri yok |
2020 | 43.018 | 43.018 | veri yok |
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Turizm
İlçe İstanbul başta olmak üzere civar kentler olan yakınlığı ve bir göl ve yeşillikler beldesi olması sebebiyle son dönemde kısa süreli tatiller için tercih edilmektedir. Özellikle göl civarına kurulan turistik tesisler ile turizm geliri her geçen gün artmaktadır. 1999 yılındaki deprem sonrası göl kenarındaki tesislerin kullanılamaz duruma gelmesi sonucu gerileme gösteren ilçedeki turizm son yıllarda yeniden canlanmaya başlamıştır. Özellikle ilçe çevresinde bulunan Maşukiye, Kırkpınar gibi yerleşim birimlerinde pek çok tatil köyleri ve yazlıklar kurulmuştur.
Son senelerde gelişme gösteren bir diğer bölge ise Maşukiye yakınlarındaki Samanlı Dağlarından en yükseği olan Kartepe'dir. Burada kurulan yeni tesisler ile kış turizmi de gelişmeye başlamıştır.
2006 yılında turizme açılan 5 yıldızlı Richmond Oteli, 2007 yılı anayasa tasarısının hazırlanması sırasında dönemin bakanlarını konuk etmiştir. 12 Nisan 2008 tarihinde Sapanca'nın Kırkpınar mahallesinde 5 yıldızlı spa wellness konseptli NG Sapanca Otel açılmıştır.
İlçenin İstanbul’a yakınlığı sebebiyle birçok firma tarafından talep görmesi sebebiyle banket (toplantı) turizminde talep görmüş ve 2019 yılında Göl Mahallesi'nde 5 yıldızlı Elite World Grand Sapanca ve 2020 yılında ise yine Kırkpınar Mahallesi'nde 5 yıldızlı NG Enjoy hizmet vermeye başlamıştır.
Tüm dünyada yaşanan Covid-19 salgını sonlarında ülkede turizm anlayışında yaşanan değişimin izole tatil anlayışını öne çıkarmasıyla ilçede villa ve bungalov turizmi öne çıkarmış bu sebeple 2022 verilerine göre 2 binin üzerinde bungalov inşa edilmiştir.
Tarihi yerler
Bizans devri lahit ve mezar taşları
Bizanslılar döneminden kalma lahitler Sapanca Hükûmet Konağı önünde sergilenmektedir. Lahitlerden ikisi 1976 yılında İlmiye köyü yakınlarında, diğer ikisi ise 1987 yılında TEM Otoyolu'nun yapım çalışmaları sırasında bulunmuştur. Ayrıca Kurtköy köyiçi mevkiinde Bitinyalılar dönemine ait son kralın saklanmak için yaptırttığı kalelenin kalıntıları mevcuttur.
Vecihi kapısı
Elde kesin bir bilgi bulunmamakla beraber Mimar Sinan tarafından yaptırıldığı söylenen Kemer'in bulunduğu yerden İpek Yolu'nun geçtiği rivayet edilir. Kemer birkaç kez onarım gördüğünden bugün sadece ana gövdesi tarihi eser niteliğindedir. Kemer'in ilk onarımı 1905 yılında orijinal yapısı korunarak Sapanca'da Nahiye Müdürlüğü yapan Yanyalı Vecihi Orhon tarafından yapılmıştır.
Rahime Sultan Camii ve Rahime Sultan Tuğrası
Sultan Abdülmecit'in 4. hanımı Rahime Sultan tarafından 1892 yılında yaptırılmıştır. 1967'de onarım görmüştür. Özgün yapısını büyük oranda koruyan caminin 17 Ağustos depreminden sonra minaresi hasar görmüştür.
Rüstempaşa Camii
Kanuni Sultan Süleyman'ın damadı ve veziri olan Rüstem Paşa tarafından 1555 yılında Mimar Sinan'ın kalfalarına yaptırılmıştır. İlçe Merkezinde bulunan camii zaman içerisinde bazı tadilatlar görmesine rağmen hâlen ibadete açıktır.
Hasan Fehmi Paşa Camii
Osmanlı Veziri Hasan Fehmi Paşa tarafından 1885 yılında yaptırılmıştır. Sapanca'ya 3 km uzaklıkta Mahmudiye köyünde bulanan camiinin içi çok güzel işlemlerle süslüdür.
Camii Cedid
Çarşı içinde bulunan camii 1899 yılında yaptırılmıştır. Bu cami isminden de anlaşıldığı gibi Camii Cedid Mahallesinde yer almaktadır. Cami son yıllarda yapılan restorasyon ile yenilenmiştir.
Kaynakça
- ^ . 9 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Özgün, M. Recai (1996). Lazlar. Kadıköy: Çiviyazıları. ss. 106-107. ISBN .
- ^ (PDF). Resmî Gazete. 27 Haziran 1957. 23 Kasım 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2024.
- ^ "İklim: Sapanca". climate-data.org. 29 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Sapanca Nüfusu - Sakarya". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Sakarya Sapanca Nüfusu". nufusune.com.
- ^ "Hafta sonu Sapanca'dayız". sabah.com.tr. 29 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Kasım 2016.
Dış bağlantılar
- Sapanca Kaymakamlığı22 Aralık 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sapanca Belediyesi10 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sapanca Sakarya iline bagli ilin bati sinirinda yer alan ilce Nufusu 2022 itibariyla 44 712 dir SapancaIlceTurkiye de bulundugu yerIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlSakaryaCografi bolgeMarmara BolgesiIdare KaymakamAbdurrezzak Canpolat Belediye baskaniNihat Arda Sahin CHP Yuzolcumu Toplam119 km Rakim36 mNufus 2018 Toplam41 055 Kir Sehir43 018Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu54600Il alan kodu0264Il plaka kodu54Resmi site http www sapanca bel trSapanca sehir merkeziTarihceBilinen yazili belgelere gore MO 1200 yilinda Frigyalilarin bolgeye gelmesiyle bir yerlesim yeri olarak adi gecen Sapanca gercek anlamda MS 378 yilinda Bitinya Kralligi tarafindan kurulmustur Ilk defa 391 senesine ait Lazca bir kaynakta Siphonensis Lacus ismi kullanildi Dogu Roma Imparatorlugu doneminde Buanes Sofhan ve Sofhange adiyla anilmistir Sapanca ve cevresinde 1075 tarihinde Anadolu Selcuklulari nin gelmesiyle bolge Ayan ve Ayankoy adiyla anilmaya baslamistir Hacli Seferleri sonrasinda bolge yeniden Bizanslilar a gecmistir 1640 yilinda Erzurum seyahatine giderken kasabadan gecen Evliya Celebi kasaba hakkinda su bilgileri vermektedir Bir zamanlar Izmitli bir ihtiyar buradaki orman ve calilari temizleyerek saban yuruttugunden Sabanci Koca adiyla bir koy kurulur Sonra zaman gectikce Mamur bir hale gelerek Kanuni Sultan Suleyman zamaninda kasaba olmustur Kasabada Sari Rustem Pasa 170 ocakli bir han yaptirmistir Guzel bir camisi hamami ve carsisi vardir Imaretleri gok kursunla kaplidir 1000 kadar kiremit ortulu ev vardir Imaretlerin tamami Mimar Sinan yapisidir Bir diger Mimar Sinan eseri ise Pertev Pasa hanidir Bu hayrat eserin cogu Rustem Pasa nin oldugu icin vakfin mutevellisi tarafindan idare edilmektedir Buranin bir yeni ceri Serdari vardir Ovuleceklerinden beyaz kirazi meshurdur Hamaminin dibinde bir ekmekci dukkani vardir Bir dervisin hayir duasi bereti ile bir cesit beyaz ve has ekmek somun pisirir ki sabanca somunu adiyla her tarafta sohret bulmustur Kirk bile dursa kuruyup kuflenip lezzetini kaybetme ihtimali yoktur O kadar meshurdur ki birini ilgarla taze taze Acem sahina goturmusler o da begenmis O kadar lezzetli ve has ekmek olmasini bazilari suyundadir derler 1837 yilinda 2 Mahmut Doneminde Adapazari kaza merkezi haline getirilmistir Sapanca buraya nahiye olarak baglanmistir Izmit Bolu yolu Sapanca dan gecmekte idi Katip Celebi Cihannuma adli eserinde bu yolun Sapanca kismi hakkinda yolun burada yarim mil su icinden gectigini ve sularin kabarik oldugu zaman uzengiye ciktigini kaydetmektedir Ayni tarif 19 yuzyilin ilk yarisinda Charles Texir tarafindan yapilmistir Bir saat kadar golun kumlari uzerinde gidilmektedir Bazi yerlerde sular eger kolonlarina kadar cikar 1890 yilinda Sapanca ya gelen demir yolu yukarida sozu edilen dar kiyidan yarma acilmak suretiyle gecilmistir Demir yolunun insaasindan sonra kara yolu ihmal edilmis ve hemen hemen gecilmez olmustur 93 Harbinden sonra ilcenin bircok mahallesine Laz nufus gelmistir Cumhuriyet devrinde karayolu golun dar kiyisindan degil yamaclarin gerisinden gecirilmistir Boylece kasaba tarihi ulasim yolu gorevini hem demir hem de karayolu ile yerine getirmeye devam etmistir 1950 li yillarda E5 Karayolu nun golun karsi kiyisindan gecirilmesiyle Sapanca bir muddet onemini yitirir gibi olduysa da 1989 yilinda TEM Otoyolu nun ilceden gecmesi ile tarihi misyonuna yeniden kavusmus oldu Sapanca 1957 de bucak olarak bagli oldugu merkez ilceden ayrilip ayri bir ilce olmustur Cografi konumuSapanca Sakarya iline bagli bir ilcedir Kuzeyinde Sapanca Golu dogusunda Arifiye guneyinde Samanli Daglari Geyve ve Pamukova ilcesi batisinda da Kocaeli merkez ilcesi Izmit yer alir Yuzolcumu 119 km denizden yuksekligi de 36 m dir Sakarya nin alan olarak yuzolcumu en kucuk nufus yogunlugu en fazla olan ilcesidir Iklimi Iklimi Akdeniz iklimi ile Karadeniz iklimi arasinda gecis ozelligi gosterir Kislari bol yagisli yagislar genellikle yagmur seklindedir Yagisin en cok dustugu mevsim kis en az oldugu mevsim yazdir Yazlari sicak ve kuraktir bagil nem yuksektir En sicak ay 22 8 C ile Temmuz en soguk ay 5 5 C ile Ocak ayidir Yillik ortalama sicaklik 14 3 C dir Ayrica anlik olculen en dusuk sicaklik 11 2 C 01 03 2000 en yuksek sicaklik ise 40 2 C dir 08 18 2007 Yeryuzu sekilleriIlce topraklari yer sekilleri bakimindan iki bolume ayrilir Birinci bolumu Bolu nun guneyinden uzanan Koroglu Daglari nin bolgedeki uzantisi olan Samanli Daglari nin kuzey yamaclari ve bu yamaclarda olusmus vadileri icine alir Bu bolum oldukca engebelidir Ikinci bolumunu ise Samanli Daglari nin kuzey eteklerinde Sapanca ilce merkezinin de yer aldigi dag etegi ovasidir Bu ova daglarin kuzey yamaclarindan inen derelerin tasidigi aluvyonlarla olusmustur Bu daglardan inen derelerin en onemlileri Istanbul Deresi Kurtkoy Deresi ve Mahmudiye Deresidir Ayrica ilcenin en onemli deresi olan Akcay Deresi de Sakarya Nehri ile birlesir Kuzey Anadolu Fay Hatti Sapanca Golu nden gecer Bu sebeple ilce birinci derece deprem bolgesidir Ancak fay hattinin golden gecmesi ilce merkezinin ve diger yerlesim alanlarinin depremden daha az etkilenmesini saglamistir Ilce 17 Agustos 1999 depremini bu sebeple az hasarla atlatmistir NufusYil Toplam Sehir Kir1960 13 114 5 788 7 3261965 14 388 6 873 7 5151970 16 762 8 423 8 3391975 16 888 9 040 7 8481980 18 969 10 423 8 5461985 21 206 11 679 9 5271990 25 167 14 124 11 0432000 36 496 21 727 14 7692007 35 551 23 202 12 3492008 36 916 31 535 5 3812009 36 856 31 614 5 2422010 37 652 32 289 5 3632011 38 089 32 732 5 3572012 38 291 33 000 5 2912013 39 061 39 061 veri yok2014 39 437 39 437 veri yok2015 39 686 39 686 veri yok2016 40 045 40 045 veri yok2017 40 343 40 343 veri yok2018 41 055 41 055 veri yok2019 42 416 42 416 veri yok2020 43 018 43 018 veri yok Not Buyuksehir yasasi nedeniyle koyler mahalle statusune gectiginden 2013 ten itibaren kir nufusu tabloda yer almamistir TurizmIlce Istanbul basta olmak uzere civar kentler olan yakinligi ve bir gol ve yesillikler beldesi olmasi sebebiyle son donemde kisa sureli tatiller icin tercih edilmektedir Ozellikle gol civarina kurulan turistik tesisler ile turizm geliri her gecen gun artmaktadir 1999 yilindaki deprem sonrasi gol kenarindaki tesislerin kullanilamaz duruma gelmesi sonucu gerileme gosteren ilcedeki turizm son yillarda yeniden canlanmaya baslamistir Ozellikle ilce cevresinde bulunan Masukiye Kirkpinar gibi yerlesim birimlerinde pek cok tatil koyleri ve yazliklar kurulmustur Son senelerde gelisme gosteren bir diger bolge ise Masukiye yakinlarindaki Samanli Daglarindan en yuksegi olan Kartepe dir Burada kurulan yeni tesisler ile kis turizmi de gelismeye baslamistir 2006 yilinda turizme acilan 5 yildizli Richmond Oteli 2007 yili anayasa tasarisinin hazirlanmasi sirasinda donemin bakanlarini konuk etmistir 12 Nisan 2008 tarihinde Sapanca nin Kirkpinar mahallesinde 5 yildizli spa wellness konseptli NG Sapanca Otel acilmistir Ilcenin Istanbul a yakinligi sebebiyle bircok firma tarafindan talep gormesi sebebiyle banket toplanti turizminde talep gormus ve 2019 yilinda Gol Mahallesi nde 5 yildizli Elite World Grand Sapanca ve 2020 yilinda ise yine Kirkpinar Mahallesi nde 5 yildizli NG Enjoy hizmet vermeye baslamistir Tum dunyada yasanan Covid 19 salgini sonlarinda ulkede turizm anlayisinda yasanan degisimin izole tatil anlayisini one cikarmasiyla ilcede villa ve bungalov turizmi one cikarmis bu sebeple 2022 verilerine gore 2 binin uzerinde bungalov insa edilmistir Tarihi yerlerBizans devri lahit ve mezar taslari Bizanslilar doneminden kalma lahitler Sapanca Hukumet Konagi onunde sergilenmektedir Lahitlerden ikisi 1976 yilinda Ilmiye koyu yakinlarinda diger ikisi ise 1987 yilinda TEM Otoyolu nun yapim calismalari sirasinda bulunmustur Ayrica Kurtkoy koyici mevkiinde Bitinyalilar donemine ait son kralin saklanmak icin yaptirttigi kalelenin kalintilari mevcuttur Vecihi kapisi Elde kesin bir bilgi bulunmamakla beraber Mimar Sinan tarafindan yaptirildigi soylenen Kemer in bulundugu yerden Ipek Yolu nun gectigi rivayet edilir Kemer birkac kez onarim gordugunden bugun sadece ana govdesi tarihi eser niteligindedir Kemer in ilk onarimi 1905 yilinda orijinal yapisi korunarak Sapanca da Nahiye Mudurlugu yapan Yanyali Vecihi Orhon tarafindan yapilmistir Rahime Sultan Camii ve Rahime Sultan Tugrasi Sultan Abdulmecit in 4 hanimi Rahime Sultan tarafindan 1892 yilinda yaptirilmistir 1967 de onarim gormustur Ozgun yapisini buyuk oranda koruyan caminin 17 Agustos depreminden sonra minaresi hasar gormustur Rustempasa Camii Kanuni Sultan Suleyman in damadi ve veziri olan Rustem Pasa tarafindan 1555 yilinda Mimar Sinan in kalfalarina yaptirilmistir Ilce Merkezinde bulunan camii zaman icerisinde bazi tadilatlar gormesine ragmen halen ibadete aciktir Hasan Fehmi Pasa Camii Osmanli Veziri Hasan Fehmi Pasa tarafindan 1885 yilinda yaptirilmistir Sapanca ya 3 km uzaklikta Mahmudiye koyunde bulanan camiinin ici cok guzel islemlerle susludur Camii Cedid Carsi icinde bulunan camii 1899 yilinda yaptirilmistir Bu cami isminden de anlasildigi gibi Camii Cedid Mahallesinde yer almaktadir Cami son yillarda yapilan restorasyon ile yenilenmistir Kaynakca 9 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ozgun M Recai 1996 Lazlar Kadikoy Civiyazilari ss 106 107 ISBN 9758086065 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim PDF Resmi Gazete 27 Haziran 1957 23 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Ocak 2024 Iklim Sapanca climate data org 29 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2016 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Sapanca Nufusu Sakarya nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Sakarya Sapanca Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Hafta sonu Sapanca dayiz sabah com tr 29 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Kasim 2016 Dis baglantilarSapanca Kaymakamligi22 Aralik 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sapanca Belediyesi10 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde