Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Saraçoğlu Mahallesi; 1940'lı yıllarda, Türkiye'nin başkenti Ankara'da yaşanan konut sıkıntısına çözüm bulmak amacıyla hayata geçirilmiş olan bir toplu konut projesidir. Yapımına dönemin başbakanı Şükrü Saraçoğlu'nun hükûmeti sırasında başlandığı için projenin inşa edildiği bölge yıllar içerisinde bu isimle anılır olmuştur. Günümüzde Çankaya ilçesine bağlı bir mahalle olan Namık Kemal mevkiinde bulunur.
Tarihçe
Cumhuriyetin ilanından sonra hızla gelişen ve planlı bir şekilde büyüyen Ankara'da, 1930'ların sonuna doğru mesken azlığından kaynaklanan ciddi bir barınma sorunu yaşanmaya başlanmıştı. Bürokrasinin ve devlet idaresinin merkezi olan şehirde, özellikle üst düzey memurlar ve askerler barınma ihtiyaçlarını neredeyse karşılayamaz duruma gelmişlerdi. Bunun üzerine; 1940 yılında mevcut problemi çözmeye yönelik bir konut projesi tasarlanması kararlaştırıldı. Fakat böylesi bir tasarının hayata geçirilmesi ancak 1944 yılında çıkartılan Memur Mesken Yasası sonrasında mümkün oldu. Projenin sorumluluğu, aynı yıllarda Anıtkabir'in inşası için düzenlenen uluslararası mimari proje yarışmasında jüri üyeliği görevini de üstlenen Alman mimar Paul Bonatz'a verildi. 1928 tarihli Jansen Planı'nda da öngörüldüğü üzere, proje Güvenpark yakınındaki boş bir kamu arazisi üzerine konumlandırıldı. Emlâk ve Eytam Bankası tarafından fonlanan inşaatın temeli 29 Ekim 1944'te, dönemin başbakanı Şükrü Saraçoğlu tarafından atıldı. İki yıl gibi kısa bir süre içerisinde tamamlandıktan sonra 1946 tarihinde açılışı yapılarak uzun yıllar boyunca pek çok devlet görevlisinin daimi ikametgâhı oldu.
Bir süre atıl vaziyette kalan Saraçoğlu Mahallesi, hakkında yıkım kararı çıkartılacağı söylentileriyle 2012 yılında yeniden gündeme geldi. 2013'te Bakanlar Kurulu kararıyla SİT alanı statüsü kaldırıldı ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na devredilerek Namık Kemal Mahallesi’ni Kurtarma Projesi kapsamında kentsel dönüşüme uğrayarak yenilenmesi planlandı. Fakat bu yıkım ve dönüşüm kararına şiddetle karşı çıkan Mimarlar Odası konuyu yargı sürecine taşıdı ve 2017 yılında Danıştay tarafından projenin devrine yönelik iptal kararı çıktı.
Proje detayları ve mimari
İkinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın en büyük destekleyicilerinden biri olan Bonatz, bu yenilikçi ve çözüm odaklı konut projesinde 1920'ler Almanya'sının sosyal konut anlayışını devam ettirmiştir. Sadece var olan konut sıkıntısını gidermekle kalmayan mimar; plana eklediği oyun parkları, eğitim kurumları ve günümüzde Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi olarak kullanılmaya devam eden sosyal tesis binası aracılığıyla bu projenin gerçek bir mahalleye ve sosyal yaşam alanına dönüşmesinde çok büyük bir rol oynadı. Her ne kadar inşaatın tamamlandığı dönemde projede uygulanan yerleşim düzeni eleştirilere hedef olduysa da binaların topoğrafyaya oldukça başarılı ve uyumlu bir şekilde inşa edildiği kabul edilir.
Mahalle ya da diğer bir değişle proje, yaklaşık 120.000 metrekarelik bir inşaat alanı üzerine kuruludur. Proje kapsamında, her biri farklı tip ve yükseklikte inşa edilmiş olan toplam 75 adet apartman vardır. Bu apartmanlar iki, üç veya beş odalı dairelerden oluşmakta ve her biri bodruma ek olarak iki, üç ya da dört katlıdır. 642 konutun yanı sıra 435 adet de lojman inşa edilmiştir. Mimari üslup bakımından 1940'lı yıllarda Sedat Hakkı Eldem tarafından ortaya atılan "Türk Evi" fikrinin benimsendiği söylenebilir. Binaların dış cephelerinde geniş saçaklara, cumba biçimli çıkmalara ve kafes biçimli balkon korkuluklara sıklıkla yer verilmiş; böylelikle geleneksel Türk sivil mimarisinin özellikleri modern bir proje kapsamında devam ettirilmiştir. Fakat bu benzerlik ve öykünme yalnızca dış cephede kendine yer bulabilmiş; bina içi ve daire planlarında mekân organizasyonu açısından bu geleneksel düzen kullanışsız bulunduğundan farklı bir tasarım tercih edilmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c Bertuğ Ulukan; Resul Daban; Gülçin Sakarya (3 Mayıs 2019). "Türkiye'nin ilk toplu konutları: Saraçoğlu Mahallesi". TRT Haber. 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ "Danıştay Saraçoğlu Mahallesi'nin devrini durdurdu". Bloomberg HT. AA. 28 Mart 2018. 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2021.
- ^ a b . Bir Başkentin Oluşumu: Avusturyalı, Alman ve İsviçreli Mimarların İzleri. Goethe-Institut. 2010. 28 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Saracoglu Mahallesi 1940 li yillarda Turkiye nin baskenti Ankara da yasanan konut sikintisina cozum bulmak amaciyla hayata gecirilmis olan bir toplu konut projesidir Yapimina donemin basbakani Sukru Saracoglu nun hukumeti sirasinda baslandigi icin projenin insa edildigi bolge yillar icerisinde bu isimle anilir olmustur Gunumuzde Cankaya ilcesine bagli bir mahalle olan Namik Kemal mevkiinde bulunur Projenin vaziyet planiTarihceCumhuriyetin ilanindan sonra hizla gelisen ve planli bir sekilde buyuyen Ankara da 1930 larin sonuna dogru mesken azligindan kaynaklanan ciddi bir barinma sorunu yasanmaya baslanmisti Burokrasinin ve devlet idaresinin merkezi olan sehirde ozellikle ust duzey memurlar ve askerler barinma ihtiyaclarini neredeyse karsilayamaz duruma gelmislerdi Bunun uzerine 1940 yilinda mevcut problemi cozmeye yonelik bir konut projesi tasarlanmasi kararlastirildi Fakat boylesi bir tasarinin hayata gecirilmesi ancak 1944 yilinda cikartilan Memur Mesken Yasasi sonrasinda mumkun oldu Projenin sorumlulugu ayni yillarda Anitkabir in insasi icin duzenlenen uluslararasi mimari proje yarismasinda juri uyeligi gorevini de ustlenen Alman mimar Paul Bonatz a verildi 1928 tarihli Jansen Plani nda da ongoruldugu uzere proje Guvenpark yakinindaki bos bir kamu arazisi uzerine konumlandirildi Emlak ve Eytam Bankasi tarafindan fonlanan insaatin temeli 29 Ekim 1944 te donemin basbakani Sukru Saracoglu tarafindan atildi Iki yil gibi kisa bir sure icerisinde tamamlandiktan sonra 1946 tarihinde acilisi yapilarak uzun yillar boyunca pek cok devlet gorevlisinin daimi ikametgahi oldu Bir sure atil vaziyette kalan Saracoglu Mahallesi hakkinda yikim karari cikartilacagi soylentileriyle 2012 yilinda yeniden gundeme geldi 2013 te Bakanlar Kurulu karariyla SIT alani statusu kaldirildi ve Cevre ve Sehircilik Bakanligi na devredilerek Namik Kemal Mahallesi ni Kurtarma Projesi kapsaminda kentsel donusume ugrayarak yenilenmesi planlandi Fakat bu yikim ve donusum kararina siddetle karsi cikan Mimarlar Odasi konuyu yargi surecine tasidi ve 2017 yilinda Danistay tarafindan projenin devrine yonelik iptal karari cikti Proje detaylari ve mimariIkinci Ulusal Mimarlik Akimi nin en buyuk destekleyicilerinden biri olan Bonatz bu yenilikci ve cozum odakli konut projesinde 1920 ler Almanya sinin sosyal konut anlayisini devam ettirmistir Sadece var olan konut sikintisini gidermekle kalmayan mimar plana ekledigi oyun parklari egitim kurumlari ve gunumuzde Adnan Otuken Il Halk Kutuphanesi olarak kullanilmaya devam eden sosyal tesis binasi araciligiyla bu projenin gercek bir mahalleye ve sosyal yasam alanina donusmesinde cok buyuk bir rol oynadi Her ne kadar insaatin tamamlandigi donemde projede uygulanan yerlesim duzeni elestirilere hedef olduysa da binalarin topografyaya oldukca basarili ve uyumlu bir sekilde insa edildigi kabul edilir Mahalle ya da diger bir degisle proje yaklasik 120 000 metrekarelik bir insaat alani uzerine kuruludur Proje kapsaminda her biri farkli tip ve yukseklikte insa edilmis olan toplam 75 adet apartman vardir Bu apartmanlar iki uc veya bes odali dairelerden olusmakta ve her biri bodruma ek olarak iki uc ya da dort katlidir 642 konutun yani sira 435 adet de lojman insa edilmistir Mimari uslup bakimindan 1940 li yillarda Sedat Hakki Eldem tarafindan ortaya atilan Turk Evi fikrinin benimsendigi soylenebilir Binalarin dis cephelerinde genis sacaklara cumba bicimli cikmalara ve kafes bicimli balkon korkuluklara siklikla yer verilmis boylelikle geleneksel Turk sivil mimarisinin ozellikleri modern bir proje kapsaminda devam ettirilmistir Fakat bu benzerlik ve oykunme yalnizca dis cephede kendine yer bulabilmis bina ici ve daire planlarinda mekan organizasyonu acisindan bu geleneksel duzen kullanissiz bulundugundan farkli bir tasarim tercih edilmistir Ayrica bakinizLorcher Plani Jansen PlaniKaynakca a b c Bertug Ulukan Resul Daban Gulcin Sakarya 3 Mayis 2019 Turkiye nin ilk toplu konutlari Saracoglu Mahallesi TRT Haber 18 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Temmuz 2021 Danistay Saracoglu Mahallesi nin devrini durdurdu Bloomberg HT AA 28 Mart 2018 19 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2021 a b Bir Baskentin Olusumu Avusturyali Alman ve Isvicreli Mimarlarin Izleri Goethe Institut 2010 28 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2021