Sarayburnu Atatürk Anıtı, İstanbul Belediyesi tarafından Avusturyalı heykeltıraş Heinrich Krippel'e yaptırılmış anıt heykeldir.
Anıtın önden görünümü (2005) | |
Genel bilgiler | |
---|---|
Tür | Anıt |
Konum | Fatih, İstanbul, Türkiye |
Koordinatlar | 41°00′59″K 28°59′10″D / 41.01639°K 28.98611°D |
Başlama | 25 Ağustos 1925 |
Tamamlanma | 1926 |
Yükseklik | kaide 3 m - heykel y. 3 m |
Tasarım ve inşaat | |
Mimar(lar) | Heinrich Krippel |
Türkiye'de dikilen ilk Mustafa Kemal Atatürk anıtı olarak bilinir. 3 Ekim 1926'da dönemin belediye başkanı Şehremini Emin Erkul tarafından açılmıştır.
Tarihçe
Anıt, Sarayburnu Parkı'ndadır. Buraya Mustafa Kemal Paşa'nın bir heykelinin dikilmesi fikri dönemin Belediye Başkanı Emin Bey'e (Erkul) aittir. Belediye Meclisi tarafından da onaylanan bu önerinin gerçekleştirilmesi için bir komisyon kurularak çalışmalara başlanmıştır. Heykelin yapımı heykeltıraş Heinrich Krippel'e verilmiştir. Heykel sanatçının Viyana'daki atölyesinde, dökümü de Viyana'da Birleşik Maden İşletmelerinde yapılmış, parçalar halinde Türkiye'ye getirilmiş ve heykeltıraşın denetiminde yerine oturtulmuştur. 25 Ağustos 1925 tarihinde yapımına başlanan anıt, 3 Ekim 1926'da törenle açılmıştır. İstanbul halkı anıta büyük ilgi göstermiş ve gecenin geç saatlerine kadar akın akın seyre gelmiştir. Atatürk, heykelin açılışından sonra belediye yetkililerine gönderdiği telgrafta şunları söylemiştir:
"Muhterem İstanbul Halkının ilk defa heykelimi dikmek suretiyle gösterdiği yüksek kadirşinaslıktan ve resm-i küşat münasebetiyle hakkımda izhar buyurulan necip hissiyattan dolayı samimi teşekkürlerimi arzederim. Sözün bundan sonrası heykeltıraşlarındır."
Anıtın heykeltıraşı Heinrich Krippel, Ankara'daki Zafer Anıtı, Samsun'daki Onur Anıtı ve Konya'daki Atatürk anıtına da imzasını atmıştır. Anıtın son yıllarda bakımsız kalması eleştiri konusu olmuştur. Bunun üzerine İstanbul Büyükşehir Belediyesi, anıtı 2020 yılında restore etmiştir.
Özellikleri
Atatürk'ün Kurtuluş Savaşı için Samsun'a giderken İstanbul'dan hareket ettiği yere konulan anıt, mermer kaide ve bronz heykel olmak üzere iki kısımdan oluşmakta ve İki kademeli dörtgen bir platform üzerinde bulunmaktadır. Kaidenin üç cephesine bronz madalyon şeklinde yazıtlar monte edilmiştir. Fakat artık bunların hiçbirisi mevcut değildir.
Atatürk, dikdörtgen kaide üzerinde sivil giysili devlet adamı kimliğiyle görülmektedir. Sarayburnu Atatürk Anıtı, ele alınan dönem içinde Atatürk'ün devlet adamı olarak betimlendiği az sayıdaki örneklerden birisidir. Atatürk'ün sol eli beline dayalı, sağ elini yumruk biçiminde sıkarak aşağıya doğru uzatmış, başı dik, kaşları hafif çatık, gözleri hafif kısıktır; dinamik duruşuyla kararlı bir ifade içinde görülmektedir.
Heykelin kaidesinin önüne Hattat Kamil Akdik'in yazısı ile "tarihi ihtilas 1336", arka yüzüne heykelin dikiliş tarihi (1926), yan tarafına Cumhuriyet'in ilân tarihi yazılmıştır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "İlk Atatürk heykelini çeviren metal paravanlar kaldırıldı". NTV. ntv.com.tr. DHA. 19 Ağustos 2018. 19 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ağustos 2018.
- ^ "Türkiye'de yapılan ilk Atatürk heykeli, perdelerin arkasında". Vatan. 13 Ekim 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2015.
- ^ "Türkiye'nin ilk Atatürk anıtı restore edildi". Diken. 2 Eylül 2020. 2 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2020.
- ^ A A M Cumhuriyet Dönemi Anıt Heykelleri, Yrd. Doç. Dr. Kıvanç Osma, Ankara 2003, s.32-33, .
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Sarayburnu Atatürk Anıtı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Sarayburnu Atatürk Anıtı'nın açılış videosu16 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (1926)
- 2020 yılında gerçekleştirilen restorasyon hakkında İBB tarafından hazırlanan video
- Cumhuriyet Türkiye’sinin ilk heykeli4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Anıtın çeşitli açılardan fotoğrafları)
- (ss. 69-76 Sarayburnu Atatürk anıtı hakkındadır.)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sarayburnu Ataturk Aniti Istanbul Belediyesi tarafindan Avusturyali heykeltiras Heinrich Krippel e yaptirilmis anit heykeldir Sarayburnu Ataturk AnitiAnitin onden gorunumu 2005 Genel bilgilerTurAnitKonumFatih Istanbul TurkiyeKoordinatlar41 00 59 K 28 59 10 D 41 01639 K 28 98611 D 41 01639 28 98611Baslama25 Agustos 1925Tamamlanma1926Yukseklikkaide 3 m heykel y 3 mTasarim ve insaatMimar lar Heinrich Krippel7 Ekim 1926 tarihli Servet i Funun dergisinde Sarayburnu ndaki Ataturk heykelinin acilisi Turkiye de dikilen ilk Mustafa Kemal Ataturk aniti olarak bilinir 3 Ekim 1926 da donemin belediye baskani Sehremini Emin Erkul tarafindan acilmistir TarihceAnit Sarayburnu Parki ndadir Buraya Mustafa Kemal Pasa nin bir heykelinin dikilmesi fikri donemin Belediye Baskani Emin Bey e Erkul aittir Belediye Meclisi tarafindan da onaylanan bu onerinin gerceklestirilmesi icin bir komisyon kurularak calismalara baslanmistir Heykelin yapimi heykeltiras Heinrich Krippel e verilmistir Heykel sanatcinin Viyana daki atolyesinde dokumu de Viyana da Birlesik Maden Isletmelerinde yapilmis parcalar halinde Turkiye ye getirilmis ve heykeltirasin denetiminde yerine oturtulmustur 25 Agustos 1925 tarihinde yapimina baslanan anit 3 Ekim 1926 da torenle acilmistir Istanbul halki anita buyuk ilgi gostermis ve gecenin gec saatlerine kadar akin akin seyre gelmistir Ataturk heykelin acilisindan sonra belediye yetkililerine gonderdigi telgrafta sunlari soylemistir Muhterem Istanbul Halkinin ilk defa heykelimi dikmek suretiyle gosterdigi yuksek kadirsinasliktan ve resm i kusat munasebetiyle hakkimda izhar buyurulan necip hissiyattan dolayi samimi tesekkurlerimi arzederim Sozun bundan sonrasi heykeltiraslarindir Anitin heykeltirasi Heinrich Krippel Ankara daki Zafer Aniti Samsun daki Onur Aniti ve Konya daki Ataturk anitina da imzasini atmistir Anitin son yillarda bakimsiz kalmasi elestiri konusu olmustur Bunun uzerine Istanbul Buyuksehir Belediyesi aniti 2020 yilinda restore etmistir Sarayburnu Parki ndaki Ataturk anitinin arkadan gorunusu Anadolu ya bakan Ataturk tasviriOzellikleriAtaturk un Kurtulus Savasi icin Samsun a giderken Istanbul dan hareket ettigi yere konulan anit mermer kaide ve bronz heykel olmak uzere iki kisimdan olusmakta ve Iki kademeli dortgen bir platform uzerinde bulunmaktadir Kaidenin uc cephesine bronz madalyon seklinde yazitlar monte edilmistir Fakat artik bunlarin hicbirisi mevcut degildir Ataturk dikdortgen kaide uzerinde sivil giysili devlet adami kimligiyle gorulmektedir Sarayburnu Ataturk Aniti ele alinan donem icinde Ataturk un devlet adami olarak betimlendigi az sayidaki orneklerden birisidir Ataturk un sol eli beline dayali sag elini yumruk biciminde sikarak asagiya dogru uzatmis basi dik kaslari hafif catik gozleri hafif kisiktir dinamik durusuyla kararli bir ifade icinde gorulmektedir Heykelin kaidesinin onune Hattat Kamil Akdik in yazisi ile tarihi ihtilas 1336 arka yuzune heykelin dikilis tarihi 1926 yan tarafina Cumhuriyet in ilan tarihi yazilmistir Ayrica bakinizBornova Sari Kosk Ataturk Bustu Ataturk Heykeli Gulhane Parki Kaynakca Ilk Ataturk heykelini ceviren metal paravanlar kaldirildi NTV ntv com tr DHA 19 Agustos 2018 19 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Agustos 2018 Turkiye de yapilan ilk Ataturk heykeli perdelerin arkasinda Vatan 13 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2015 Turkiye nin ilk Ataturk aniti restore edildi Diken 2 Eylul 2020 2 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Eylul 2020 A A M Cumhuriyet Donemi Anit Heykelleri Yrd Doc Dr Kivanc Osma Ankara 2003 s 32 33 ISBN 975 16 1678 6 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Sarayburnu Ataturk Aniti ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Sarayburnu Ataturk Aniti nin acilis videosu16 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1926 2020 yilinda gerceklestirilen restorasyon hakkinda IBB tarafindan hazirlanan video Cumhuriyet Turkiye sinin ilk heykeli4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Anitin cesitli acilardan fotograflari ss 69 76 Sarayburnu Ataturk aniti hakkindadir