Sarkis Zabunyan (Sarkis olarak bilinir, d. 26 Eylül 1938, İstanbul), kavramsal sanatçı, ressam. İstanbul doğumlu Ermeni sanatçı, Türkiye'nin öncü çağdaş sanatçılarından birisi olarak tanınır. 1960’ta İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'ni bitirdikten sonra 1963’e kadar Türkiye’de çalışmış; 1964’te Fransa’ya yerleşmiştir. Uluslararası üne sahip sanatçı, Paris’te Dekoratif Sanatlar Okulu’nda dersler vermektedir ve Fransız vatandaşı olmuştur.
Sarkis | |
---|---|
Sarkis, 2006 | |
Genel bilgiler | |
Doğum adı | Sarkis Zabunyan |
Doğum | 26 Eylül 1938 İstanbul |
Evlilik(ler)i | Işıl Akyüz |
Sanat eğitimi | İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi |
Ödüller | |
1967 Paris Bienali Resim Ödülü, 1985-Fransa Sanat ve Edebiyat Şövalyesi Nişanı, 1991-Fransa Ulusal Heykel Büyük Ödülü | |
Resimle başladığı sanat hayatına heykel, işitsel ve görsel enstalasyonlarla devam eden Sarkis'in eserleri Louvre Müzesi, Solomon R. Guggenheim Müzesi, MAXXI, Pompidou Merkezi gibi birçok sanat kurumunda sergilenmiştir. Yapıtlarında mimari, müzik, görsel sanatlar gibi birbirinden farklı disiplinlerin etkilerini görmek mümkündür.
Yaşamı ve sanatı
1938 yılında İstanbul'da doğdu. Sivas'tan İstanbul'a göç etmiş bir Ermeni ailenin çocuğudur. Babası kasap Garabet Zabunyan, annesi ev hanımı Duru Zabunyan'dır. Orta öğrenimini Saint Michel Fransız Lisesi'nde tamamladıktan sonra 1957 yılında İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nin (bugünkü Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi) İç Mimarlık bölümünde öğrenim görmeye başladı. Mezuniyetinin ardından 1960 yılında Ankara'da askerlik hizmeti sırasında Behruz Çinici'nin ODTÜ şantiyesini yürütmekte olan mimarlık ofisinde çalıştı. 1962 yılının sonunda Ankara’da Bayındırlık Bakanlığı’nda çalıştı; toplu konut çizimleri yaptı.
Sanat yaşamına resimle başlayan sanatçı ilk sergisini 1960 yılında İstanbul'da Alman Kültür Merkezi'nde açtı. 1963'e kadar Türkiye’de çalıştıktan sonra 1964’te Fransa’ya yerleşti. 1964'te Paris'te Dekoratif Sanatlar Okulu'nda dersler vermeye başladı. 1967’de Paris Bienali'nde resim dalında birincilik ödülüne layık görüldü. 1960'ların sonundan itibaren yerleştirme sanatının bir ikonu hâline geldi. Sarkis, 1969 yılında "Tavırlar Biçime Dönüşünce" ve 1977'te 6. Documenta sergilerine katıldı ve Avrupa’nın her yerinde çok sayıda kişisel sergi açtı. 1985 yılında Fransız Kültür Bakanlığı tarafından kendisine "Sanat ve Edebiyat" nişanı verildi.
Sarkis, 1985 yılında Yıldız Üniversitesi’nde düzenlenen "Öncü Türk Sanatından Bir Kesit" sergisine katılmak için 21 yıl sonra Türkiye'ye geldi. Bu sergide galeri mekanına yaklaşık iki metre karelik bir alanda briketlerden oluşan, bir yüzü diğerlerine göre daha yüksek tutulmuş bir yapı kurdu. Tamamen teyp bandı ile sarmalanan yapının üzerinde küçük bir notla sanatçının adı, soyadı ve teyp bandında Bach'a ait bir müzik kayıtlı olduğu belirtilmişti. Türkiye'deki görsel sanatlar dünyasında ilk defa görülen bir yapıt olarak değerlendirilen bu eserde, pek çok eserinde olduğu gibi bellek konusuna göndermede bulunmuştur.
1986 yılında İstanbul'da Maçka Sanat Galerisi'nde gerçekleştirdiği "Çaylak Sokak" sergisi ile en kapsamlı etkinliğini gerçekleştirdi. Yaşantısında yer etmiş anıları ve anılarının önemli nesneleri serginin ana temasını oluşturmaktaydı. Çocukluğunun yaz tatillerinde yanında çıraklık yaptığı kunduracı dayısının tezgâhını bu sergi için galeride dayısına yeniden kurdurdu. Andrey Tarkovski'’nin Nostalji filminin ses bantlarından oluşan bir heykel koydu. Amcasının içinde domates yetiştirmeye başladığı eski küçük bir banyo küvetini de içi su dolu olarak galerinin ana mekanına yerleştirip içinde küçük bir balıkçı takası maketini yüzdürdü ve içine teyp bantlarından oluşturulmuş bir figür koydu. Teyzesinin eski lambalı radyosunu, artık yürüyemeyen babasının ayakkabılarını, 1963 yılından kalma bir yağlıboya tuvali sergide kullandı.
Sanatçı, daha sonraki çalışmalarında da tarihsel göndermeler içeren farklı nesneleri müzelerin geniş mekanlarında kullanarak yerleştirmeler gerçekleştirmiştir. Tüm çalışmalarında yaşamıyla, geçmişiyle yani belleğiyle ilişki kurmaktadır. Özellikle belleğinde önemli bir yer tutan Çaylak Sokak, yapıtlarında sürekli olarak izleyicilerin karşısına çıkar.II. Dünya Savaşı dönemi İstanbul'una tanıklık eden çocukluk yıllarının etkisiyle Blackout (Karartma) ve Leidschatz (Istırap Hazinesi) kavramlarını çalışmalarının adları olarak sıklıkla kullandı. Blackout 1974 ile 1977 yılları arasında gerçekleştirdiği çalışma serisine verdiği isimdir. Leidschatz kavramını ise Aby Warburg’un "İnsanlığın ıstırap hazinesi, insanın serveti hâline dönüşüyor." ifadesinden esinlenerek çalışmalarına yansıtmıştır. Sanatındaki kilit kavramlardan biri, Almanca savaş ganimeti anlamına gelen kriegsschatz’dır. İşlerinin müzelerde oradan buradan toplanmış harp ganimetleri gibi sergilenmesine karşı olan sanatçı; tamamlanıp bir kenara konan, satılan objeler yerine çevreyle ilişki içinde sürekli değişen işler üretmiştir.
Sarkis, 2008 senesinde başladığı mimari desen yorumlamalarını ise ilk olarak 2010’da İstanbul'da açılan OPUS sergisinde, daha sonra 2011’de OPUS II başlığıyla Paris'te de sundu. Aynı yıl Üsküdar'daki Atik Valide Külliyesi'ne yaprak altınla kaplanmış inşaat iskelesini yerleştirdi.
Ödülleri
- 1967 - Paris Bienali Resim Ödülü
- 1985 - Fransa Kültür Bakanlığı Sanat ve Edebiyat Şövalyesi Nişanı
- 1991 - Fransa Kültür Bakanlığı Ulusal Heykel Büyük Ödülü
Kaynakça
- ^ Gençay, Hazal. "Sarkis: Yerleştirme Sanatının İkonu". Artfulliving.com.tr, 15 Mart 2017. 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2020.
- ^ a b c Uz, Ayfer; Uz, Nurbiye. "Türkiye'de 1980'li Yıllarda Değişen Sanat Anlayışı ve İlk Kavramsal Sanat İzleri (Bedri Baykam ve Sarkis)". Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi Cilt 5, Sayı 2, 2018. 23 Mart 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2020.
- ^ Karaçalı Annepçioğlu, Hülya. "Gesamtkunstwerk kavramı ve Sarkis üzerine bir inceleme" (PDF). SANAT YAZILARI, (41), 2019. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Eylül 2020.
- ^ "Sarkis Zabunyan". Türk Kültür Vakfı sitesi. 18 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2020.
- ^ a b Üngür, erdem. "Sarkis'in Opus Serisi Üzerinden Mimari Temsilin Doğasına Bir Bakış". 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2020.
- ^ Gürsel, Burçe. "Sarkis'in Mekân İçinde Mekân Yaratan İşleri". Mimarlık dergisi, Sayı 351, Ocak Şubat 2010. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2020.
- ^ a b c d Karaçalı Annepçioğlu, Hülya. "Bellek ve Sanat İlişkisi: Canan Tolon ve Sarkis Zabunyan". Art -Sanat Sayı 12, Yıl: 2019. 9 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2020.
- ^ "Sarkis". Dirimart.com.tr sitesi. 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Eylül 2020.
- ^ "Larousse'a geçen Türk ressam" (PDF). Taha Toros Arşivi, Dosya No: 454 (Hürriet gazetesi, 30 Haziran 1986). 8 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Eylül 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sarkis Zabunyan Sarkis olarak bilinir d 26 Eylul 1938 Istanbul kavramsal sanatci ressam Istanbul dogumlu Ermeni sanatci Turkiye nin oncu cagdas sanatcilarindan birisi olarak taninir 1960 ta Istanbul Devlet Guzel Sanatlar Akademisi ni bitirdikten sonra 1963 e kadar Turkiye de calismis 1964 te Fransa ya yerlesmistir Uluslararasi une sahip sanatci Paris te Dekoratif Sanatlar Okulu nda dersler vermektedir ve Fransiz vatandasi olmustur SarkisSarkis 2006Genel bilgilerDogum adiSarkis ZabunyanDogum26 Eylul 1938 85 yasinda IstanbulEvlilik ler iIsil AkyuzSanat egitimiIstanbul Devlet Guzel Sanatlar AkademisiOduller1967 Paris Bienali Resim Odulu 1985 Fransa Sanat ve Edebiyat Sovalyesi Nisani 1991 Fransa Ulusal Heykel Buyuk Odulu Resimle basladigi sanat hayatina heykel isitsel ve gorsel enstalasyonlarla devam eden Sarkis in eserleri Louvre Muzesi Solomon R Guggenheim Muzesi MAXXI Pompidou Merkezi gibi bircok sanat kurumunda sergilenmistir Yapitlarinda mimari muzik gorsel sanatlar gibi birbirinden farkli disiplinlerin etkilerini gormek mumkundur Yasami ve sanati1938 yilinda Istanbul da dogdu Sivas tan Istanbul a goc etmis bir Ermeni ailenin cocugudur Babasi kasap Garabet Zabunyan annesi ev hanimi Duru Zabunyan dir Orta ogrenimini Saint Michel Fransiz Lisesi nde tamamladiktan sonra 1957 yilinda Istanbul Devlet Guzel Sanatlar Akademisi nin bugunku Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi Ic Mimarlik bolumunde ogrenim gormeye basladi Mezuniyetinin ardindan 1960 yilinda Ankara da askerlik hizmeti sirasinda Behruz Cinici nin ODTU santiyesini yurutmekte olan mimarlik ofisinde calisti 1962 yilinin sonunda Ankara da Bayindirlik Bakanligi nda calisti toplu konut cizimleri yapti Sanat yasamina resimle baslayan sanatci ilk sergisini 1960 yilinda Istanbul da Alman Kultur Merkezi nde acti 1963 e kadar Turkiye de calistiktan sonra 1964 te Fransa ya yerlesti 1964 te Paris te Dekoratif Sanatlar Okulu nda dersler vermeye basladi 1967 de Paris Bienali nde resim dalinda birincilik odulune layik goruldu 1960 larin sonundan itibaren yerlestirme sanatinin bir ikonu haline geldi Sarkis 1969 yilinda Tavirlar Bicime Donusunce ve 1977 te 6 Documenta sergilerine katildi ve Avrupa nin her yerinde cok sayida kisisel sergi acti 1985 yilinda Fransiz Kultur Bakanligi tarafindan kendisine Sanat ve Edebiyat nisani verildi Sarkis 1985 yilinda Yildiz Universitesi nde duzenlenen Oncu Turk Sanatindan Bir Kesit sergisine katilmak icin 21 yil sonra Turkiye ye geldi Bu sergide galeri mekanina yaklasik iki metre karelik bir alanda briketlerden olusan bir yuzu digerlerine gore daha yuksek tutulmus bir yapi kurdu Tamamen teyp bandi ile sarmalanan yapinin uzerinde kucuk bir notla sanatcinin adi soyadi ve teyp bandinda Bach a ait bir muzik kayitli oldugu belirtilmisti Turkiye deki gorsel sanatlar dunyasinda ilk defa gorulen bir yapit olarak degerlendirilen bu eserde pek cok eserinde oldugu gibi bellek konusuna gondermede bulunmustur 1986 yilinda Istanbul da Macka Sanat Galerisi nde gerceklestirdigi Caylak Sokak sergisi ile en kapsamli etkinligini gerceklestirdi Yasantisinda yer etmis anilari ve anilarinin onemli nesneleri serginin ana temasini olusturmaktaydi Cocuklugunun yaz tatillerinde yaninda ciraklik yaptigi kunduraci dayisinin tezgahini bu sergi icin galeride dayisina yeniden kurdurdu Andrey Tarkovski nin Nostalji filminin ses bantlarindan olusan bir heykel koydu Amcasinin icinde domates yetistirmeye basladigi eski kucuk bir banyo kuvetini de ici su dolu olarak galerinin ana mekanina yerlestirip icinde kucuk bir balikci takasi maketini yuzdurdu ve icine teyp bantlarindan olusturulmus bir figur koydu Teyzesinin eski lambali radyosunu artik yuruyemeyen babasinin ayakkabilarini 1963 yilindan kalma bir yagliboya tuvali sergide kullandi Sanatci daha sonraki calismalarinda da tarihsel gondermeler iceren farkli nesneleri muzelerin genis mekanlarinda kullanarak yerlestirmeler gerceklestirmistir Tum calismalarinda yasamiyla gecmisiyle yani bellegiyle iliski kurmaktadir Ozellikle belleginde onemli bir yer tutan Caylak Sokak yapitlarinda surekli olarak izleyicilerin karsisina cikar II Dunya Savasi donemi Istanbul una taniklik eden cocukluk yillarinin etkisiyle Blackout Karartma ve Leidschatz Istirap Hazinesi kavramlarini calismalarinin adlari olarak siklikla kullandi Blackout 1974 ile 1977 yillari arasinda gerceklestirdigi calisma serisine verdigi isimdir Leidschatz kavramini ise Aby Warburg un Insanligin istirap hazinesi insanin serveti haline donusuyor ifadesinden esinlenerek calismalarina yansitmistir Sanatindaki kilit kavramlardan biri Almanca savas ganimeti anlamina gelen kriegsschatz dir Islerinin muzelerde oradan buradan toplanmis harp ganimetleri gibi sergilenmesine karsi olan sanatci tamamlanip bir kenara konan satilan objeler yerine cevreyle iliski icinde surekli degisen isler uretmistir Sarkis 2008 senesinde basladigi mimari desen yorumlamalarini ise ilk olarak 2010 da Istanbul da acilan OPUS sergisinde daha sonra 2011 de OPUS II basligiyla Paris te de sundu Ayni yil Uskudar daki Atik Valide Kulliyesi ne yaprak altinla kaplanmis insaat iskelesini yerlestirdi Odulleri1967 Paris Bienali Resim Odulu 1985 Fransa Kultur Bakanligi Sanat ve Edebiyat Sovalyesi Nisani 1991 Fransa Kultur Bakanligi Ulusal Heykel Buyuk OduluKaynakca Gencay Hazal Sarkis Yerlestirme Sanatinin Ikonu Artfulliving com tr 15 Mart 2017 29 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2020 a b c Uz Ayfer Uz Nurbiye Turkiye de 1980 li Yillarda Degisen Sanat Anlayisi ve Ilk Kavramsal Sanat Izleri Bedri Baykam ve Sarkis Avrasya Sosyal ve Ekonomi Arastirmalari Dergisi Cilt 5 Sayi 2 2018 23 Mart 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2020 Karacali Annepcioglu Hulya Gesamtkunstwerk kavrami ve Sarkis uzerine bir inceleme PDF SANAT YAZILARI 41 2019 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Eylul 2020 Sarkis Zabunyan Turk Kultur Vakfi sitesi 18 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2020 a b Ungur erdem Sarkis in Opus Serisi Uzerinden Mimari Temsilin Dogasina Bir Bakis 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2020 Gursel Burce Sarkis in Mekan Icinde Mekan Yaratan Isleri Mimarlik dergisi Sayi 351 Ocak Subat 2010 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2020 a b c d Karacali Annepcioglu Hulya Bellek ve Sanat Iliskisi Canan Tolon ve Sarkis Zabunyan Art Sanat Sayi 12 Yil 2019 9 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2020 Sarkis Dirimart com tr sitesi 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Eylul 2020 Larousse a gecen Turk ressam PDF Taha Toros Arsivi Dosya No 454 Hurriet gazetesi 30 Haziran 1986 8 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Eylul 2020