Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sasa Bey Hamamı ya da Şehir Hamamı, Akhisar'daki bir hamamdır. Sasa Bey tarafından 15. yüzyılda yaptırılan hamamın erkekler ve kadınlar bölümü vardı. Günümüzde kadınlar bölümü kısmen yıkılmış olup kullanılmazken erkekler bölümü faaldir.
 Sasa Bey Hamamı'nın ön cephesinden bir görünüm (Şubat 2008) | |
 | |
| Diğer ad(lar) | Şehir Hamamı |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Durum | Faal |
| Tür | Hamam |
| Konum | Akhisar, Türkiye |
| Koordinatlar | 38°55′29″K 27°50′24″D / 38.92472°K 27.84000°D |
| Tamamlanma | 1435 ya da 1436 öncesi |
| Teknik ayrıntılar | |
| Yapı sistemi | Kâgir |
| Malzeme | Taş · tuğla |
Tarihi
Paşa Ali Bey'in oğlu Sasa Bey, yaptırdığı hamamın gelirlerinin üçte ikisini oğullarına vakfederken kalan kısmı kurduğu imaretin yiyecek masraflarına ayırmıştı. Sasa Bey'in 1435 ya da 1436 tarihli vakfiyesine göre yapı, bu tarihten önce inşa edilmişti.
Konumu ve mimarisi
Dış
Akhisar'ın Ulucami Mahallesi'nde, 47. Sokak üzerinde konumlanır. Batıdaki bölümü kadınlara, doğudaki bölümü erkeklere ayrılmıştır. Kadınlar bölümünün bir kısmı yıkılmış olup erkekler bölümü işlevseldir. Birbiri ardına gelen moloz taş ve tuğla sıralarından meydana gelen almaşık bir duvar örgüsüne sahiptir. Taşlar arasında yer yer dikine tuğlalar vardır.
Güneye bakan ön cephesinde, erkekler soyunmalığının olduğu kısımda, profilli silmelerle vurgulanan ve yuvarlak kemerli bir alınlık bulunur. Soyunmalığı örten kubbe, oluklu kiremitle kaplıdır. Kubbenin sekizgen kasnağındaki üç sıralık kirpi saçağın günümüzde yalnızca üç cephede izleri kalmıştır. Bu kubbenin dışındaki tüm kubbe ve tonozlar, dıştan betonla kaplanmıştır. Erkekler soyunmalığının batısındaki kadınlar soyunmalığının kubbesi, bir sıra kirpi saçakla sonlanan sekizgen prizma şeklindeki bir kasnak üzerindedir. Günümüzde, hamamın kuzeydoğu ve güneydoğu köşelerindeki kısımlarının üzerine bir ev inşa edilmiştir. Güney cephesinin doğu ucundaki dikdörtgen bir kapıdan, düz ahşap bir tavanla örtülü, günümüzde hamamın bir parçası olarak kullanılmayan mekâna giriş yapılır. Kapının doğusunda dikdörtgen bir pencere yer alır. Mekânın diğer duvarlarından daha ince olan güney ve doğu duvarları sonradan inşa edilmiştir.
Erkekler bölümü
Yapının güney cephesindeki yuvarlak kemerli bir açıklıktan, soyunmalık mekânına giriş yapılır. Girişin her iki yanında, yuvarlak kemerli birer pencere konumlanır. Giriş açıklığı ile pencerelerin söve ile kemerlerinde silmelidir. Kare planlı soyunmalık, merkezinde alçı girlandlarla süslü bir rozet kabartmasının olduğu bir kubbetle örtülüdür. Mekânın batı ve güney duvarlarında ikişer, doğu duvarında ise bir sivri kemerli niş bulunur. Doğudaki nişte bir pencere konumlanır. Ortasında sekizgen planlı bir havuzun bulunduğu mekânın doğusundaki dışındaki tüm duvarlarında ahşap kabinler vardır. Doğu duvarının kuzey kesimindeki sonradan açılan dikdörtgen açıklıkla tuvalet ve tıraşlık, kuzey duvarının doğu kesimindeki dikdörtgen açıklıkla ılıklık mekânına ulaşılır.
Kuzey-güney doğrultusunda uzanan dikdörtgen planlı mekânın batı duvarının kuzey ucundaki ılıklığa açılan açıklık, sonradan duvar örülerek kapatılmıştır. Mekân, enlemesine bir kemerle iki bölüme ayrılmışsa da bu kemer daha sonradan örülen bir duvarla kapatılmış ve duvara iki dikdörtgen kapı eklenmiştir. İki kemerle üç bölüme ayrılan mekânın güneyindeki tuvalet kısmının ortadaki bölümü bir kubbe, yanlarındaki bölümler kuzey-güney yönlü birer beşik tonozla örtülüdür. Mekânın kuzeyindeki tıraşlık olduğu düşünülen kısmını örten ve geçişi pandantiflerle sağlanan kubbede filgözleri bulunur.
Soyunmalığın kuzeyinde konumlanan dikdörtgen planlı ılıklık, kuzey-güney doğrusunda uzanır. Enine bir kemerle iki bölüme ayrılan mekânın kuzey kısmı ortasında bir kubbe olan bir beşik tonozla, güney kısmı ise pandantif geçişli bir kubbeyle örtülüdür. Kubbelerde filgözleri bulunur. Mekânın kuzey duvarına bitişik konumdaki baca, sonradan eklenmiştir. Kuzey kesimindeki sonradan inşa edilen duvarlarla oluşturulan yıkanma hücrelerinde birer mermer kurna yer alır. Ilıklığın doğu duvarının güney kısmındaki dikdörtgen bir açıklığın açıldığı mekânın inşa amacı bilinmemektedir. Filgözlerinin yer aldığı, pandantif geçişli bir kubbeyle örtülü mekânda; her birinde mermer birer kurnanın olduğu, sonradan eklenen üç yıkanma hücresi bulunur. Mekânın kuzey duvarındaki dikdörtgen pencere ise, doğu-batı doğrultusunda uzanan, beşik tonozla örtülü su deposuna açılır.
Ilıklığın batı duvarının güney ucunda yer alan ve sıcaklığa ulaşan açıklık, sonradan örülerek kapatılmıştır. Herhangi bir girişi olmayan, kuzey-güney doğrultusunda uzanan dikdörtgen planlı bu kısım, bir duvarla iki bölüme ayrılır. Bu duvarın doğu ucundaki açıklık da sonradan örülerek kapatılmıştır. Duvarın kuzeyindeki kısmı örten kubbe ile güneyindeki kısmı örten düz beton bir çatıda filgözleri bulunur. Kuzeydeki kısımda, sonradan eklenen yıkanma hücreleri vardır.
Kadınlar bölümü
Soyunmalık mekânının kubbesi, güney duvarı ve kuzey duvarının batı ucundaki nişin kemeri günümüzde yıkılmış, kuzey duvarının doğu kesimi ise tahrip olmuş hâldedir. Yıkılan güney duvarının yerine sonradan daha alçak bir duvar inşa edilmiştir. Nişin batı ucunda, sonradan şekli değiştirilmiş, ılıklık mekânına açılan lentolu bir açıklık bulunur. Kare planlı ılıklık mekânını örten pandantif geçişli kubbede filgözleri yer alır. Mekânın batı duvarında, sonradan açılan dikdörtgen şeklindeki bir giriş; doğu duvarının kuzey kesiminde ise sıcaklığa açılan dikdörtgen açıklık vardır.
Kuzey-güney doğrultusunda uzanan dikdörtgen planlı sıcaklık, enlemesine bir sivri kemerle ikiye ayrılır. Kuzeyde kalan kısım, daha önceleri kuzey-güney doğrultusundaki bir beşik tonozla örtülüyken günümüzde düz bir beton tavanla örtülüdür. Sonradan eklenen yıkanma hücrelerinin yer aldığı güneyde kalan kısmın örtüsü ise pandantif geçişli bir kubbe şeklindedir. Mekânın doğu duvarında, erkekler sıcaklık mekânına açılan dikdörtgen şeklindeki açıklık, örülerek kapatılmıştır.
Kaynakça
- ^ Uzunçarşılıoğlu, İsmail Hakkı (Temmuz 1939). "Çelebi Mehmed tarafından verilmiş bir temliknâme ve Sasa Bey âilesi". Belleten. 3 (11-12): 389-400. 15 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
- ^ Müderrisoğlu, Mehmet Emin (1956). Akhisarlı Türk Büyükleri ve Eserleri. İzmir: Piyasa Matbaası. s. 17.
- ^ a b c d e f g h Ünalan, Sibel (2001). "Akhisar hamamları". Sanat Tarihi Dergisi. 11 (11): 205-222. 15 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mayıs 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sasa Bey Hamami ya da Sehir Hamami Akhisar daki bir hamamdir Sasa Bey tarafindan 15 yuzyilda yaptirilan hamamin erkekler ve kadinlar bolumu vardi Gunumuzde kadinlar bolumu kismen yikilmis olup kullanilmazken erkekler bolumu faaldir Sasa Bey HamamiSasa Bey Hamami nin on cephesinden bir gorunum Subat 2008 Diger ad lar Sehir HamamiGenel bilgilerDurumFaalTurHamamKonumAkhisar TurkiyeKoordinatlar38 55 29 K 27 50 24 D 38 92472 K 27 84000 D 38 92472 27 84000Tamamlanma1435 ya da 1436 oncesiTeknik ayrintilarYapi sistemiKagirMalzemeTas tuglaTarihiPasa Ali Bey in oglu Sasa Bey yaptirdigi hamamin gelirlerinin ucte ikisini ogullarina vakfederken kalan kismi kurdugu imaretin yiyecek masraflarina ayirmisti Sasa Bey in 1435 ya da 1436 tarihli vakfiyesine gore yapi bu tarihten once insa edilmisti Konumu ve mimarisiDis Akhisar in Ulucami Mahallesi nde 47 Sokak uzerinde konumlanir Batidaki bolumu kadinlara dogudaki bolumu erkeklere ayrilmistir Kadinlar bolumunun bir kismi yikilmis olup erkekler bolumu islevseldir Birbiri ardina gelen moloz tas ve tugla siralarindan meydana gelen almasik bir duvar orgusune sahiptir Taslar arasinda yer yer dikine tuglalar vardir Guneye bakan on cephesinde erkekler soyunmaliginin oldugu kisimda profilli silmelerle vurgulanan ve yuvarlak kemerli bir alinlik bulunur Soyunmaligi orten kubbe oluklu kiremitle kaplidir Kubbenin sekizgen kasnagindaki uc siralik kirpi sacagin gunumuzde yalnizca uc cephede izleri kalmistir Bu kubbenin disindaki tum kubbe ve tonozlar distan betonla kaplanmistir Erkekler soyunmaliginin batisindaki kadinlar soyunmaliginin kubbesi bir sira kirpi sacakla sonlanan sekizgen prizma seklindeki bir kasnak uzerindedir Gunumuzde hamamin kuzeydogu ve guneydogu koselerindeki kisimlarinin uzerine bir ev insa edilmistir Guney cephesinin dogu ucundaki dikdortgen bir kapidan duz ahsap bir tavanla ortulu gunumuzde hamamin bir parcasi olarak kullanilmayan mekana giris yapilir Kapinin dogusunda dikdortgen bir pencere yer alir Mekanin diger duvarlarindan daha ince olan guney ve dogu duvarlari sonradan insa edilmistir Erkekler bolumu Yapinin guney cephesindeki yuvarlak kemerli bir acikliktan soyunmalik mekanina giris yapilir Girisin her iki yaninda yuvarlak kemerli birer pencere konumlanir Giris acikligi ile pencerelerin sove ile kemerlerinde silmelidir Kare planli soyunmalik merkezinde alci girlandlarla suslu bir rozet kabartmasinin oldugu bir kubbetle ortuludur Mekanin bati ve guney duvarlarinda ikiser dogu duvarinda ise bir sivri kemerli nis bulunur Dogudaki niste bir pencere konumlanir Ortasinda sekizgen planli bir havuzun bulundugu mekanin dogusundaki disindaki tum duvarlarinda ahsap kabinler vardir Dogu duvarinin kuzey kesimindeki sonradan acilan dikdortgen aciklikla tuvalet ve tiraslik kuzey duvarinin dogu kesimindeki dikdortgen aciklikla iliklik mekanina ulasilir Kuzey guney dogrultusunda uzanan dikdortgen planli mekanin bati duvarinin kuzey ucundaki ilikliga acilan aciklik sonradan duvar orulerek kapatilmistir Mekan enlemesine bir kemerle iki bolume ayrilmissa da bu kemer daha sonradan orulen bir duvarla kapatilmis ve duvara iki dikdortgen kapi eklenmistir Iki kemerle uc bolume ayrilan mekanin guneyindeki tuvalet kisminin ortadaki bolumu bir kubbe yanlarindaki bolumler kuzey guney yonlu birer besik tonozla ortuludur Mekanin kuzeyindeki tiraslik oldugu dusunulen kismini orten ve gecisi pandantiflerle saglanan kubbede filgozleri bulunur Soyunmaligin kuzeyinde konumlanan dikdortgen planli iliklik kuzey guney dogrusunda uzanir Enine bir kemerle iki bolume ayrilan mekanin kuzey kismi ortasinda bir kubbe olan bir besik tonozla guney kismi ise pandantif gecisli bir kubbeyle ortuludur Kubbelerde filgozleri bulunur Mekanin kuzey duvarina bitisik konumdaki baca sonradan eklenmistir Kuzey kesimindeki sonradan insa edilen duvarlarla olusturulan yikanma hucrelerinde birer mermer kurna yer alir Ilikligin dogu duvarinin guney kismindaki dikdortgen bir acikligin acildigi mekanin insa amaci bilinmemektedir Filgozlerinin yer aldigi pandantif gecisli bir kubbeyle ortulu mekanda her birinde mermer birer kurnanin oldugu sonradan eklenen uc yikanma hucresi bulunur Mekanin kuzey duvarindaki dikdortgen pencere ise dogu bati dogrultusunda uzanan besik tonozla ortulu su deposuna acilir Ilikligin bati duvarinin guney ucunda yer alan ve sicakliga ulasan aciklik sonradan orulerek kapatilmistir Herhangi bir girisi olmayan kuzey guney dogrultusunda uzanan dikdortgen planli bu kisim bir duvarla iki bolume ayrilir Bu duvarin dogu ucundaki aciklik da sonradan orulerek kapatilmistir Duvarin kuzeyindeki kismi orten kubbe ile guneyindeki kismi orten duz beton bir catida filgozleri bulunur Kuzeydeki kisimda sonradan eklenen yikanma hucreleri vardir Kadinlar bolumu Soyunmalik mekaninin kubbesi guney duvari ve kuzey duvarinin bati ucundaki nisin kemeri gunumuzde yikilmis kuzey duvarinin dogu kesimi ise tahrip olmus haldedir Yikilan guney duvarinin yerine sonradan daha alcak bir duvar insa edilmistir Nisin bati ucunda sonradan sekli degistirilmis iliklik mekanina acilan lentolu bir aciklik bulunur Kare planli iliklik mekanini orten pandantif gecisli kubbede filgozleri yer alir Mekanin bati duvarinda sonradan acilan dikdortgen seklindeki bir giris dogu duvarinin kuzey kesiminde ise sicakliga acilan dikdortgen aciklik vardir Kuzey guney dogrultusunda uzanan dikdortgen planli sicaklik enlemesine bir sivri kemerle ikiye ayrilir Kuzeyde kalan kisim daha onceleri kuzey guney dogrultusundaki bir besik tonozla ortuluyken gunumuzde duz bir beton tavanla ortuludur Sonradan eklenen yikanma hucrelerinin yer aldigi guneyde kalan kismin ortusu ise pandantif gecisli bir kubbe seklindedir Mekanin dogu duvarinda erkekler sicaklik mekanina acilan dikdortgen seklindeki aciklik orulerek kapatilmistir Kaynakca Uzuncarsilioglu Ismail Hakki Temmuz 1939 Celebi Mehmed tarafindan verilmis bir temlikname ve Sasa Bey ailesi Belleten 3 11 12 389 400 15 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2024 Muderrisoglu Mehmet Emin 1956 Akhisarli Turk Buyukleri ve Eserleri Izmir Piyasa Matbaasi s 17 a b c d e f g h Unalan Sibel 2001 Akhisar hamamlari Sanat Tarihi Dergisi 11 11 205 222 15 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mayis 2024