Savaş Kralı (šar tamḫāri), Akad kralı Sargon ve Anadolu yaylalarındaki Purušḫanda şehri ile onun kralı Nur-Daggal veya Nur-Dagan'a karşı düzenlediği seferi konu alan eski bir Mezopotamya destanıdır. Bu sefer, tüccarlarına yardım amacıyla gerçekleştirilmiştir. Eser, beş el yazmasında günümüze ulaşmıştır: İki tanesi Mısır’daki Amarna'dan, biri Hitit başkenti Ḫattuša'dan Orta Babil dönemine ait altı parça, biri Aššur’dan ve biri de muhtemelen Yeni Asur dönemine ait olan Ninova’dan. Akad krallarına dair yazılmış yirmi üç hikâye arasında, bu eser yalnızca üç taneden biridir. Diğer ikisi Sargon’un Doğum Efsanesi ve olup, bu hikâyeler, anlatılan olaylardan yaklaşık 1.500 yıl sonra, Yeni Asur ve Yeni Babil dönemlerinde de dolaşımda kalmıştır. Eserin, uzun bir sözlü geleneği takiben ikinci binyılın ilk yarısında yazıya geçirildiği düşünülmektedir, ancak yazım koşulları konusunda yoğun tartışmalar sürmektedir.
Özet
Tüccarlarının şikayetlerine yanıt olarak, Sargon, gönülsüz savaşçılarına Anadolu’ya bir sefer düzenleyerek, gurbetçi Akad tüccarlarını baskı altında tutan zalim hükümdarın yönettiği başlıca şehir olan Purušḫanda’yı fethetme niyetini açıklar. Askerlerin çekincesi, büyük mesafeden kaynaklanan zorlukların ve girişimin belirsizliğinin doğuracağı sıkıntıları öngörmelerinden kaynaklanıyordu. Sargon, onları, tanrıça İštar’ın tapınağında gerçekleştirdiği bir danışma sırasında aldığı kehanetle zafere ulaşacaklarına dair vaatlerle cesaretlendirir. Bu sırada derin bir uykuya dalar ve tanrıçanın kehanetini alır. Ordu, hem yol boyunca hem de Dicle’yi geçerken birçok zorlukla karşılaşır. Geçit vermez çalılıklarla ve lapis lazuli taşlarından oluşan devasa kayalarla dolu dağ geçitlerinde mücadele ederler.
Tanrı Enlil, yaklaşan Sargon ordusuyla ilgili olarak Nur-Dagan’ı uyarır ancak ona güvende olacağını temin eder. Nur-Dagan, savaşçılarına hitap eder ve Puruşhanda’nın uzak konumunun geçmişte diğer tüm düşmanlara karşı koruma sağladığını, bu sefer de benzer bir sonucun ortaya çıkacağını öngörür. Ancak bu öngörü, Sargon’un şehri ani ve tam bir şekilde boyun eğdirmesiyle boşa çıkar. Sargon, şehir kapısında Puruşhanda kralı olarak taç giyerken, Nur-Dagan aşağılayıcı bir şekilde yenilgiyi kabul eder ve Sargon’un eşsiz olduğunu ilan eder.
Uzun bir süre sonra, bazı varyantlara göre 3 yıl, Sargon Puruşhanda’dan ayrılarak Akad’a dönmeye hazırlanır. Ancak askerleri, eli boş dönmemeleri gerektiğini öne sürerek, kapı binasının önünde duran üç ağacı keserler. Destanın çeşitli el yazmaları, anlatı detaylarında farklılıklar gösterir, ancak bu farkların el yazmalarının parçalı durumu nedeniyle abartılmış olabileceği düşünülmektedir.
Başlıca yayınlar
- Ernst F Weidner (1922). Der Zug Sargons von Akkad nach Kleinasien (Boghazköi Studien 6). J. C. Hinrichs'sche.
- W. G. Lambert (1963). "A New Fragment of the King of Battle". Archiv für Orientforschung. 20: 161-162.
- Anson F. Rainey (1978). El-Amarna Tablets 359-379, 2nd edition, revised (AOAT 8). Butzon und Bercker. ss. 10-15, 52-53.
- S. Franke (1989). Das Bild der König von Akkad in ihren Selbstzeugnissen und der Überlieferung (Ph.D. Diss.). University of Hamburg.
- Shlomo Izre’el (1997). The Amarna Scholarly Tablets. Styx. ss. 66-75, 87-88.
- Joan Goodnick Westenholz (1997). Legends of the Kings of Akkade. Eisenbrauns. ss. 102-139.
Yazıtlar
- ^ EA 359 Cairo 48396, SR 12223 in the Mısır Müzesi, Kahire.
- ^ EA 375 BM 134866 in the British Museum, Londra
- ^ Tablet fragments KBo 3.9 (Bo 2400); KBo 3.10 (Bo 7333); KBo 12:1 (110/t); KBo 13.46 (624/u); KBo 22.6 (Bo 68/28) published in CTH 10; and KUB 48.98 (Bo 3715).
- ^ VAT 10290 KAV 138 in the .
- ^ K.13228 British Museum Kouyunjik koleksiyonunda.
Notlar
Kaynakça
- ^ Martin Worthington (2012). Principles of Akkadian Textual Criticism. De Gruyter. s. 6. quoting Volkert Haas (2006) in Hethitische Literatur p. 68 n. 1.
- ^ Oded Tammuz (2004). "Reviewed Work: Legends of the Kings of Akkade: The Texts by Joan Goodnick Westenholz". Israel Exploration Journal. 54 (1): 123-124.
- ^ Richardson, Seth (2014). "The First "World Event"". Isaac Kalimi, Seth Richardson (Ed.). Sennacherib at the Gates of Jerusalem: Story, History and Historiography. Brill. s. 488.
- ^ Joan Goodnick Westenholz (2010). "Akkadian Heroic Traditions". David Konstan, Kurt A. Raaflaub (Ed.). Epic and History. John Wiley & Sons. ss. 37-39.
- ^ Meindert Dikstra (2015). "Prophets, Men of God, Wise Women: Dreams and Prophecies in Hittite Stories". Bob E.J.H. Becking, Hans Barstad (Ed.). Prophecy and Prophets in Stories: Papers Read at the Fifth Meeting of the Edinburgh Prophecy Network, Utrecht, October 2013. Brill. ss. 20-21.
- ^ Christoph Bachhuber (2013). "Sumer, Akkad, Ebla and Anatolia". Harriet Crawford; Harriet Crawford (Ed.). The Sumerian World. Routledge. s. 503.
- ^ Amir Gilan (2010). "Epic and History in Hittite Anatolia". David Konstan, Kurt A. Raaflaub (Ed.). Epic and History. John Wiley & Sons. s. 54.
- ^ Marc Van De Mieroop (1999). Cuneiform Texts and the Writing of History. Routledge. ss. 67-68.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Savas Krali sar tamḫari Akad krali Sargon ve Anadolu yaylalarindaki Purusḫanda sehri ile onun krali Nur Daggal veya Nur Dagan a karsi duzenledigi seferi konu alan eski bir Mezopotamya destanidir Bu sefer tuccarlarina yardim amaciyla gerceklestirilmistir Eser bes el yazmasinda gunumuze ulasmistir Iki tanesi Misir daki Amarna dan biri Hitit baskenti Ḫattusa dan Orta Babil donemine ait alti parca biri Assur dan ve biri de muhtemelen Yeni Asur donemine ait olan Ninova dan Akad krallarina dair yazilmis yirmi uc hikaye arasinda bu eser yalnizca uc taneden biridir Diger ikisi Sargon un Dogum Efsanesi ve olup bu hikayeler anlatilan olaylardan yaklasik 1 500 yil sonra Yeni Asur ve Yeni Babil donemlerinde de dolasimda kalmistir Eserin uzun bir sozlu gelenegi takiben ikinci binyilin ilk yarisinda yaziya gecirildigi dusunulmektedir ancak yazim kosullari konusunda yogun tartismalar surmektedir OzetTuccarlarinin sikayetlerine yanit olarak Sargon gonulsuz savascilarina Anadolu ya bir sefer duzenleyerek gurbetci Akad tuccarlarini baski altinda tutan zalim hukumdarin yonettigi baslica sehir olan Purusḫanda yi fethetme niyetini aciklar Askerlerin cekincesi buyuk mesafeden kaynaklanan zorluklarin ve girisimin belirsizliginin doguracagi sikintilari ongormelerinden kaynaklaniyordu Sargon onlari tanrica Istar in tapinaginda gerceklestirdigi bir danisma sirasinda aldigi kehanetle zafere ulasacaklarina dair vaatlerle cesaretlendirir Bu sirada derin bir uykuya dalar ve tanricanin kehanetini alir Ordu hem yol boyunca hem de Dicle yi gecerken bircok zorlukla karsilasir Gecit vermez caliliklarla ve lapis lazuli taslarindan olusan devasa kayalarla dolu dag gecitlerinde mucadele ederler Tanri Enlil yaklasan Sargon ordusuyla ilgili olarak Nur Dagan i uyarir ancak ona guvende olacagini temin eder Nur Dagan savascilarina hitap eder ve Purushanda nin uzak konumunun gecmiste diger tum dusmanlara karsi koruma sagladigini bu sefer de benzer bir sonucun ortaya cikacagini ongorur Ancak bu ongoru Sargon un sehri ani ve tam bir sekilde boyun egdirmesiyle bosa cikar Sargon sehir kapisinda Purushanda krali olarak tac giyerken Nur Dagan asagilayici bir sekilde yenilgiyi kabul eder ve Sargon un essiz oldugunu ilan eder Uzun bir sure sonra bazi varyantlara gore 3 yil Sargon Purushanda dan ayrilarak Akad a donmeye hazirlanir Ancak askerleri eli bos donmemeleri gerektigini one surerek kapi binasinin onunde duran uc agaci keserler Destanin cesitli el yazmalari anlati detaylarinda farkliliklar gosterir ancak bu farklarin el yazmalarinin parcali durumu nedeniyle abartilmis olabilecegi dusunulmektedir Baslica yayinlar Ernst F Weidner 1922 Der Zug Sargons von Akkad nach Kleinasien Boghazkoi Studien 6 J C Hinrichs sche W G Lambert 1963 A New Fragment of the King of Battle Archiv fur Orientforschung 20 161 162 Anson F Rainey 1978 El Amarna Tablets 359 379 2nd edition revised AOAT 8 Butzon und Bercker ss 10 15 52 53 S Franke 1989 Das Bild der Konig von Akkad in ihren Selbstzeugnissen und der Uberlieferung Ph D Diss University of Hamburg Shlomo Izre el 1997 The Amarna Scholarly Tablets Styx ss 66 75 87 88 Joan Goodnick Westenholz 1997 Legends of the Kings of Akkade Eisenbrauns ss 102 139 Yazitlar EA 359 Cairo 48396 SR 12223 in the Misir Muzesi Kahire EA 375 BM 134866 in the British Museum Londra Tablet fragments KBo 3 9 Bo 2400 KBo 3 10 Bo 7333 KBo 12 1 110 t KBo 13 46 624 u KBo 22 6 Bo 68 28 published in CTH 10 and KUB 48 98 Bo 3715 VAT 10290 KAV 138 in the K 13228 British Museum Kouyunjik koleksiyonunda Notlar Hitit versiyonunda lNu ur da aḫ ḫi lZALAG dda gan icindeki GAN i yanlis bir sekilde ḪE olarak anlamaktadir 4 GIN Kaynakca Martin Worthington 2012 Principles of Akkadian Textual Criticism De Gruyter s 6 quoting Volkert Haas 2006 in Hethitische Literatur p 68 n 1 Oded Tammuz 2004 Reviewed Work Legends of the Kings of Akkade The Texts by Joan Goodnick Westenholz Israel Exploration Journal 54 1 123 124 Richardson Seth 2014 The First World Event Isaac Kalimi Seth Richardson Ed Sennacherib at the Gates of Jerusalem Story History and Historiography Brill s 488 Joan Goodnick Westenholz 2010 Akkadian Heroic Traditions David Konstan Kurt A Raaflaub Ed Epic and History John Wiley amp Sons ss 37 39 Meindert Dikstra 2015 Prophets Men of God Wise Women Dreams and Prophecies in Hittite Stories Bob E J H Becking Hans Barstad Ed Prophecy and Prophets in Stories Papers Read at the Fifth Meeting of the Edinburgh Prophecy Network Utrecht October 2013 Brill ss 20 21 Christoph Bachhuber 2013 Sumer Akkad Ebla and Anatolia Harriet Crawford Harriet Crawford Ed The Sumerian World Routledge s 503 Amir Gilan 2010 Epic and History in Hittite Anatolia David Konstan Kurt A Raaflaub Ed Epic and History John Wiley amp Sons s 54 Marc Van De Mieroop 1999 Cuneiform Texts and the Writing of History Routledge ss 67 68