Sağduyu, insanın kişisel günlük yaşantısından edindiği görüş, duyuş, davranış ve düşünüş biçimlerininin tümü.
Bir yanıyla maddecilikle uyuşan sağduyu, diğer yanıyla metafizik bir özellik taşır. Çünkü, doğrudan gündelik pratikte sınırlandığından, nesnelerin ve süreçlerin özüne inmez. Böylece de, bir bakıma, bilimsel düşünceye aykırı düşer. Bertrand Russell, Batı Felsefesi Tarihi adlı yapıtında, Aristoteles'in öğretisini, bir ölçüde bir sağduyu öğretisi olarak değerlendirdi; “Aristotales'in yargıları, çoğunlukla sudan ayrıntılar üzerinde bile özenle duran ve öğretici bir hava içinde öne sürülen sağduyu önyargılarıdır.”Einstein ise, “sağduyunun on sekiz yaşından önce zihinde yerleşen önyargılardan başka bir şey olmadığını” ileri sürdü. , Einstein'in başarısını, tartışmasız benimseyen sağduyu önyargılarına karşı çıkışında bulur.
Sağduyu Felsefesi'ni (Philosophy of Common Sense) öne süren İskoçya Okulu'nun öncüsü Thomas Reid, sağduyuyu, “doğuştan gelen ve herkesçe aynı biçimde duyulanı dile getiren ortakduyuş (Common Sense)” diye tanımladı. (1723-1796) izleyen Adam Ferguson (1723-1816) ve (1753-1828) gibi düşünürler de, Hume, Berkeley, Descartes ve Locke'a bağlanabilecek metafizik bir sağduyu anlayışı geliştirdiler. Ancak sağduyu yalnızca bu yanıyla ele alma, kimi düşünürlere göre, doğru değildir. Çünkü sağduyu, doğru ve bilimsel muhakeme yapma yeteneğini de içerir. Bu açıdan, bilimsel bilgiye yaklaşan sağduyu ile bilimsel düşünüş arasındaki karşıtlık görelidir.
Zorunlu olarak günlük pratiğin bilgileriyle sınırlı olan sağduyu, yine ve ancak günlük pratiğin bilimselleşmesiyle serpilip gelişebilir. Bilim ile üretim arasındaki bağlar sıkılaşıp bilimsel görüşler yaygınlaştıkça, kişinin günlük pratiğinin niteliği de değişikliğe uğrar. Bu nedenle sağduyuyu bir süreç içinde ele almak gerektiğini ileri süren bu düşünürler şu tanımı yapmaktadır: “İnsanın günlük yaşamı içinde bulunan görüşlerin, alışkanlıkların ve düşünme biçimlerinin toplamı sağduyudur.”
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ For example, Thomas Reid contrasted common sense and good sense to some extent. See Wierzbicka (2010), page 340.
- ^ Gregorić (2007), page 12.
- ^ See for example Rosenfeld (2011), page 282; Wierzbicka (2010); and van Kessel (1987, s. 117): "today the Anglo-Saxon concept prevails almost everywhere".
- ^ Bugter (1987), ss. 90.
- ^ "De Oratore, I, 3, 12". 27 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Mart 2015.
Felsefe ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sagduyu insanin kisisel gunluk yasantisindan edindigi gorus duyus davranis ve dusunus bicimlerininin tumu Sagduyu kavramini ele aldigi bilinen ilk kisi Aristo dur Bir yaniyla maddecilikle uyusan sagduyu diger yaniyla metafizik bir ozellik tasir Cunku dogrudan gundelik pratikte sinirlandigindan nesnelerin ve sureclerin ozune inmez Boylece de bir bakima bilimsel dusunceye aykiri duser Bertrand Russell Bati Felsefesi Tarihi adli yapitinda Aristoteles in ogretisini bir olcude bir sagduyu ogretisi olarak degerlendirdi Aristotales in yargilari cogunlukla sudan ayrintilar uzerinde bile ozenle duran ve ogretici bir hava icinde one surulen sagduyu onyargilaridir Einstein ise sagduyunun on sekiz yasindan once zihinde yerlesen onyargilardan baska bir sey olmadigini ileri surdu Einstein in basarisini tartismasiz benimseyen sagduyu onyargilarina karsi cikisinda bulur Sagduyu Felsefesi ni Philosophy of Common Sense one suren Iskocya Okulu nun oncusu Thomas Reid sagduyuyu dogustan gelen ve herkesce ayni bicimde duyulani dile getiren ortakduyus Common Sense diye tanimladi 1723 1796 izleyen Adam Ferguson 1723 1816 ve 1753 1828 gibi dusunurler de Hume Berkeley Descartes ve Locke a baglanabilecek metafizik bir sagduyu anlayisi gelistirdiler Ancak sagduyu yalnizca bu yaniyla ele alma kimi dusunurlere gore dogru degildir Cunku sagduyu dogru ve bilimsel muhakeme yapma yetenegini de icerir Bu acidan bilimsel bilgiye yaklasan sagduyu ile bilimsel dusunus arasindaki karsitlik gorelidir Zorunlu olarak gunluk pratigin bilgileriyle sinirli olan sagduyu yine ve ancak gunluk pratigin bilimsellesmesiyle serpilip gelisebilir Bilim ile uretim arasindaki baglar sikilasip bilimsel gorusler yayginlastikca kisinin gunluk pratiginin niteligi de degisiklige ugrar Bu nedenle sagduyuyu bir surec icinde ele almak gerektigini ileri suren bu dusunurler su tanimi yapmaktadir Insanin gunluk yasami icinde bulunan goruslerin aliskanliklarin ve dusunme bicimlerinin toplami sagduyudur Ayrica bakinizRetorik Epistemoloji Kuskuculuk EtikKaynakca For example Thomas Reid contrasted common sense and good sense to some extent See Wierzbicka 2010 page 340 Gregoric 2007 page 12 See for example Rosenfeld 2011 page 282 Wierzbicka 2010 and van Kessel 1987 s 117 today the Anglo Saxon concept prevails almost everywhere Bugter 1987 ss 90 De Oratore I 3 12 27 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Mart 2015 Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz