Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Selkuplar (Rusça: сельку́пы; selkupı, Selkupça: kendilerince sоlkup, sоlkup, sussе kum, çumıl-kup, şоlkup, şоşkum), (1930 yılına kadarki adları: Ostyak-Samoyedler). Rusya'da, Batı Sibiryada yaşam süren halk.
 | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
| Diller | |
| Din | |
Selkuplar Sibirya’da Tümen Oblastı (1857 kişi), Tomsk Oblastında (1787 kişi), Yamalo-Nenets Özerk Okrugu — 1797 kişi) ve Krasnoyarsk Krayı (412 kişi).
Nüfus
Rusya Federasyonu'nda Selkupların yıllara göre nüfus istatistiği:
Selkupların (2002 y.) yerleşimlere göre nüfuslarının durumu:
- Yamаlо-Nеnеts özek okruğu:
- köyü — 581;
- beldesi — 491;
- köyü — 153;
- köyü — 136;
- şehri — 103;
- Tоmsk оblаstı:
- köyü — 190;
- şehri — 153;
- Krаsnоyar krаy:
- köyü — 237.
Dil ve Eğitim
Selkup dili, eskiden Yenisey Samoyed olarak adlandırılan Samoyed dillerinden biridir. Selkuplar, bugün de kendi dillerini konuşurlar, ama eğitim dili Rusça’dır ve bundan dolayı Selkup dili yüksek oranda kaybolma riski altındadır.
Din
Geleneksel inançlar — animizm, şamanizm ve Rus misyonerlerinin etkisiyle Ortodoks Hristiyanlık .
Antropoloji
Antropolojik olarak Selkuplar, oldukça benzeyen Ural ırkının temsilcileridir. Küçük boydadırlar ve kısa kafatasları vardır. Saçları ve gözleri çoğunlukla koyudur. özellikleri Kuzey Samoyedlerdekinden daha az belirgindir, ten renkleri daha açıktır. Selkuplar sakallı oldukları için bütün Samoyed halkları arasında benzersizdir.
Tarih
13. yüzyılda Selkuplar ve diğer Samoyed halkları Tatarların egemenliğine girerek vergilendirmeye tabi tutuldular. Rus Çarlığı'nın Sibirya'yı fethi 16. yüzyılın sonlarında başladı. Krasnoyarsk kalesi 1628'de dikildiğinde, Tatarların hakimiyetinin sona ermesi ve Selkupların ve diğer Samoyed halklarının Rusların egemenliğine boyun eğmesi anlamına geliyordu.16. yüzyıl sonu Rus kaynaklarının verdiği bilgilere göre Selkuplar boylar birliği oluşturmuşlar ve bu birliğe ise Rusça Pegaya Orda, Türkçede ise « Ala Orda » denilmiştir. Tom ve Narım akarsuları arasındaki coğrafyayı kapsayan bu birlik 16. yüzyıl boyunca görülür. Daha doğuda ise Sibir Kağanlığı bulunmaktaydı Etnoğrafik çalışmalara göre, eski zamanda Selkup ritüellerinde yerlilere has özellikler mevcuttur. Selkuplar ile bir zamanlar aynı coğrafyada yaşamış Selçuk, Salçak adlarının benzerliği de dikkat çekicidir.18. yüzyılda ise Selkuplar, Taz Nehri ve Turuhan Nehri bölgelerinde hakim bir grup haline geldi. Önceki yerlilerin, Hantıların, Ketlerin ve Evenkilerin kültürünü benimsediler.
Tanınmış Sеlkuplar
Galeri
-
![image]()
A Selkup man with his dog -
![image]()
A Selkup family -
![image]()
A local Selkup man -
![image]()
Selkup grandmother -
![image]()
Painting from the late 18th century depicting a Selkup man fishing
Kaynakça
- ^ a b c d e Всероссийская перепись населения 2010 года. Официальные итоги с расширенными перечнями по национальному составу населения и по регионам. 7 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .: см. 18 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b c d e f "Всероссийская перепись населения 2002 года". 2 Şubat 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Aralık 2009.
- ^ . 1 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2015.
- ^ Селькупы[] Этноатлас Красноярского края
- ^ Селькупы[]
- ^ a b "Kızıl Kitap'ta Rus Çarlığındaki Halklar içinde Selkuplar maddesi". 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2015.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Haziran 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2015.
- ^ . 23 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2015.
- ^ Айбын. Энциклопедия. / Бас ред. Б.Ө.Жақып. - Almatı: «Qazaq Ansiklopedisi», 2011. - 880 sayfa.ISBN 9965-893-73-Х
- ^ Selkuplarla ilgi bilgiler veren bir site[]
Ayrıca bilgilenmek için
Sobanski, Florian (March 2001). "The southern Selkups of Tomsk Province before and after 1991". Nationalities Papers 29 (1): 171–179. doi:10.1080/00905990120036448
Dış bağlantılar
- Kuzey, Sibirya ve Uzakdoğu Yerli Halkları sitesinde Selkuplar 28 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Güney Selkuplarının etnik kimliği (özet) 15 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kızıl Kitap'ta Rus Çarlığındaki Halklar içinde Selkuplar maddesi 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Selkuplar Rusca selku py selkupi Selkupca kendilerince solkup solkup susse kum cumil kup solkup soskum 1930 yilina kadarki adlari Ostyak Samoyedler Rusya da Bati Sibiryada yasam suren halk Selkuplar solqup susse qum cumil qup selqup sesqum Selkuplarin yasadigi yerOnemli nufusa sahip bolgelerDillerSelkupca RuscaDinHristiyanlik cogunlukla Ortodoks SamanizmFin Ugor halklari icinde Selkup halkiUral halklari Selkuplar Sibirya da Tumen Oblasti 1857 kisi Tomsk Oblastinda 1787 kisi Yamalo Nenets Ozerk Okrugu 1797 kisi ve Krasnoyarsk Krayi 412 kisi NufusRusya Federasyonu nda Selkuplarin yillara gore nufus istatistigi Selkuplarin 2002 y yerlesimlere gore nufuslarinin durumu Yamalo Nenets ozek okrugu koyu 581 beldesi 491 koyu 153 koyu 136 sehri 103 Tomsk oblasti koyu 190 sehri 153 Krasnoyar kray koyu 237 Dil ve EgitimSelkup dili eskiden Yenisey Samoyed olarak adlandirilan Samoyed dillerinden biridir Selkuplar bugun de kendi dillerini konusurlar ama egitim dili Rusca dir ve bundan dolayi Selkup dili yuksek oranda kaybolma riski altindadir DinGeleneksel inanclar animizm samanizm ve Rus misyonerlerinin etkisiyle Ortodoks Hristiyanlik AntropolojiAntropolojik olarak Selkuplar oldukca benzeyen Ural irkinin temsilcileridir Kucuk boydadirlar ve kisa kafataslari vardir Saclari ve gozleri cogunlukla koyudur ozellikleri Kuzey Samoyedlerdekinden daha az belirgindir ten renkleri daha aciktir Selkuplar sakalli olduklari icin butun Samoyed halklari arasinda benzersizdir TarihGornostayev uzerinde bir Ostyak XVIII yuzyil sonu 13 yuzyilda Selkuplar ve diger Samoyed halklari Tatarlarin egemenligine girerek vergilendirmeye tabi tutuldular Rus Carligi nin Sibirya yi fethi 16 yuzyilin sonlarinda basladi Krasnoyarsk kalesi 1628 de dikildiginde Tatarlarin hakimiyetinin sona ermesi ve Selkuplarin ve diger Samoyed halklarinin Ruslarin egemenligine boyun egmesi anlamina geliyordu 16 yuzyil sonu Rus kaynaklarinin verdigi bilgilere gore Selkuplar boylar birligi olusturmuslar ve bu birlige ise Rusca Pegaya Orda Turkcede ise Ala Orda denilmistir Tom ve Narim akarsulari arasindaki cografyayi kapsayan bu birlik 16 yuzyil boyunca gorulur Daha doguda ise Sibir Kaganligi bulunmaktaydi Etnografik calismalara gore eski zamanda Selkup rituellerinde yerlilere has ozellikler mevcuttur Selkuplar ile bir zamanlar ayni cografyada yasamis Selcuk Salcak adlarinin benzerligi de dikkat cekicidir 18 yuzyilda ise Selkuplar Taz Nehri ve Turuhan Nehri bolgelerinde hakim bir grup haline geldi Onceki yerlilerin Hantilarin Ketlerin ve Evenkilerin kulturunu benimsediler Taninmis SelkuplarGaleriA Selkup man with his dog A Selkup family A local Selkup man Selkup grandmother Painting from the late 18th century depicting a Selkup man fishingKaynakca a b c d e Vserossijskaya perepis naseleniya 2010 goda Oficialnye itogi s rasshirennymi perechnyami po nacionalnomu sostavu naseleniya i po regionam 7 Ocak 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde sm 18 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde a b c d e f Vserossijskaya perepis naseleniya 2002 goda 2 Subat 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Aralik 2009 1 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Temmuz 2015 Selkupy olu kirik baglanti Etnoatlas Krasnoyarskogo kraya Selkupy olu kirik baglanti a b Kizil Kitap ta Rus Carligindaki Halklar icinde Selkuplar maddesi 25 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2015 Arsivlenmis kopya 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2015 Arsivlenmis kopya 30 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2015 23 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Temmuz 2015 Ajbyn Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almati Qazaq Ansiklopedisi 2011 880 sayfa ISBN 9965 893 73 H Selkuplarla ilgi bilgiler veren bir site olu kirik baglanti Ayrica bilgilenmek icinSobanski Florian March 2001 The southern Selkups of Tomsk Province before and after 1991 Nationalities Papers 29 1 171 179 doi 10 1080 00905990120036448Dis baglantilarKuzey Sibirya ve Uzakdogu Yerli Halklari sitesinde Selkuplar 28 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Guney Selkuplarinin etnik kimligi ozet 15 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kizil Kitap ta Rus Carligindaki Halklar icinde Selkuplar maddesi 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde