Sesmerkezcilik ya da fonosentrizm (İngilizce: phonocentrism) doğasından ötürü sözlü iletişime yazılı iletişimin üzerinde bir değer biçen dilbilimsel yaklaşımdır. Bu yaklaşımı benimseyen biliminsanları, sözlü iletişimi temel iletişim biçimi sayarlar. Onlara göre yazılı iletişim, sözlü iletişimin ikincil bir göstergesi olmaktadır.
Platon, Jean-Jacques Rousseau ve Ferdinand de Saussure gibi filozofların sesmerkezci fikirlere sahip olduğu ileri sürülmektedir. Jacques Derrida'nın da dahil olduğu bir grup filozof ise sesmerkezcilik terimini yazılı kültürün aşağılanmasını eleştirmek için kullanmışlardır.
Derrida
Derrida metinlerinde felsefe, edebiyat, antropoloji ve dilbilim çalışmalarının sesmerkezci oluşundan yakınır. Ona göre sesmerkezcilik, batı felsefesinde hüküm süren sözmerkezciliğin bir örneğidir. Derrida, sesmerkezciliğin insanın kendini özgün bir biçimde ifade etme arzusu nedeniyle geliştiğini iddia etmektedir. Konuşmanın yazı yazmaktan daha iyi olmadığını, ancak aşkın bir ifade biçimi bulmaya çalışan toplumlar tarafından bu şekilde kullanıldığını ifade eden Derrida, bu toplumlarda konuşmanın aşkın metafizik fikirleri daha iyi aktardığına yönelik bir inançları olduğunu vurgular. Derrida, sesmerkezci kültürlerin konuşmayı anlamın yazı tarafından çalınmadığı bir zamana ait gördüğüne inanıyordu.
Kaynakça
- ^ Hogan 2000, s. 249
Konuyla ilgili yayınlar
- Derrida, Jacques (1998), Of Grammatology (İngilizce), Baltimore: JHU Press, s. 452, ISBN
- Evans, Joseph Claude (1991), Strategies of deconstruction: Derrida and the myth of the voice (İngilizce), Minneapolis: U of Minnesota Press, s. 224, ISBN
- Fasold, Ralph W. (2003), The sociolinguistics of language (İngilizce), Oxford: Wiley-Blackwell, s. 352, ISBN
- Hogan, Patrick Colm (2000), Philosophical approaches to the study of literature, Gainesville: University Press of Florida, s. 384, ISBN
- Holme, Randal (2004), Literacy: an introduction (İngilizce), Edinburgh: Edinburgh University Press, s. 280, ISBN
- Ong, Walter J. (1994), "Literacy and Orality in Our Times", Young, Richard E.; Liu, Yameng (Ed.), Landmark essays on rhetorical invention in writing (İngilizce), 8, Davis: Psychology Press, s. 272, ISBN []
- Ong, Walter J. (2004), Orality and literacy: the technologizing of the word (İngilizce), New York: Psychology Press, s. 232, ISBN
- Sarup, Madan (1993), An introductory guide to post-structuralism and postmodernism (İngilizce), Atina: University of Georgia Press, s. 240, ISBN
- Searle, John R. (1983), "The Word Turned Upside Down", The New York Review of Books (İngilizce), New York, 30 (16), 13 Ekim 2012 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 8 Temmuz 2018
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sesmerkezcilik ya da fonosentrizm Ingilizce phonocentrism dogasindan oturu sozlu iletisime yazili iletisimin uzerinde bir deger bicen dilbilimsel yaklasimdir Bu yaklasimi benimseyen biliminsanlari sozlu iletisimi temel iletisim bicimi sayarlar Onlara gore yazili iletisim sozlu iletisimin ikincil bir gostergesi olmaktadir Platon Jean Jacques Rousseau ve Ferdinand de Saussure gibi filozoflarin sesmerkezci fikirlere sahip oldugu ileri surulmektedir Jacques Derrida nin da dahil oldugu bir grup filozof ise sesmerkezcilik terimini yazili kulturun asagilanmasini elestirmek icin kullanmislardir DerridaDerrida metinlerinde felsefe edebiyat antropoloji ve dilbilim calismalarinin sesmerkezci olusundan yakinir Ona gore sesmerkezcilik bati felsefesinde hukum suren sozmerkezciligin bir ornegidir Derrida sesmerkezciligin insanin kendini ozgun bir bicimde ifade etme arzusu nedeniyle gelistigini iddia etmektedir Konusmanin yazi yazmaktan daha iyi olmadigini ancak askin bir ifade bicimi bulmaya calisan toplumlar tarafindan bu sekilde kullanildigini ifade eden Derrida bu toplumlarda konusmanin askin metafizik fikirleri daha iyi aktardigina yonelik bir inanclari oldugunu vurgular Derrida sesmerkezci kulturlerin konusmayi anlamin yazi tarafindan calinmadigi bir zamana ait gordugune inaniyordu Kaynakca Hogan 2000 s 249Konuyla ilgili yayinlarDerrida Jacques 1998 Of Grammatology Ingilizce Baltimore JHU Press s 452 ISBN 978 0 8018 5830 7 Evans Joseph Claude 1991 Strategies of deconstruction Derrida and the myth of the voice Ingilizce Minneapolis U of Minnesota Press s 224 ISBN 978 0 8166 1925 2 Fasold Ralph W 2003 The sociolinguistics of language Ingilizce Oxford Wiley Blackwell s 352 ISBN 978 0 631 13825 9 Hogan Patrick Colm 2000 Philosophical approaches to the study of literature Gainesville University Press of Florida s 384 ISBN 978 0 8130 1764 8 Holme Randal 2004 Literacy an introduction Ingilizce Edinburgh Edinburgh University Press s 280 ISBN 978 0 7486 1689 3 Ong Walter J 1994 Literacy and Orality in Our Times Young Richard E Liu Yameng Ed Landmark essays on rhetorical invention in writing Ingilizce 8 Davis Psychology Press s 272 ISBN 978 1 880393 14 7 olu kirik baglanti Ong Walter J 2004 Orality and literacy the technologizing of the word Ingilizce New York Psychology Press s 232 ISBN 978 0 415 28129 4 Sarup Madan 1993 An introductory guide to post structuralism and postmodernism Ingilizce Atina University of Georgia Press s 240 ISBN 978 0 8203 1531 7 Searle John R 1983 The Word Turned Upside Down The New York Review of Books Ingilizce New York 30 16 13 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 8 Temmuz 2018