Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Zeliha Sevim Burak (d.26 Haziran 1931, İstanbul - ö.31 Aralık 1983, İstanbul), Türk yazardır.
Sevim Burak | |
|---|---|
| Doğum | Zeliha Sevim Burak 26 Haziran 1931 Ortaköy, İstanbul |
| Ölüm | 31 Aralık 1983 (52 yaşında) İstanbul |
| Eğitim | Alman Lisesi |
| Meslek | Öykü ve oyun yazarı |
Tiyatro, roman, anı-mektup gibi türlerde eserleri bulunan sanatçı, en çok öykücü kimliği ile ön plana çıkmıştır. Mevcut edebiyat topluluklarının hiçbirinin içinde yer almamış, kendi edebiyat dilini oluşturmaya çalışmış bir yazardır. Eserlerinde gerçeküstücülük akımının izlerini görmek mümkündür.
Yaşamı
| “ | 1931'de, İstanbul'da doğdum. 21 yaşıma kadar Kuzguncuk'un tepesindeki evimizde babaannem ve büyükbabamla geçirdim. Bu yüzden çocukluğumla büyüklüğüm arasında büyük fark yok gibidir. Aile çevremizde, çocuktan çok yaşlı komşular, yaşlı akrabalar bulunduğu için, onların arasında, yaşlı bir insan gibi yetiştim. İlkokulu Kuzguncuk'ta, ortaokulu Tünel'deki Alman Lisesi'nde bitirdim. Öğrenimim bu kadardır. | „ |
—(Bir Sevim Burak söyleşisinden alıntıdır.) | ||
26 Haziran 1931’de İstanbul, Ortaköy’de dünyaya geldi. Babası bir gemi kaptanı olan Mehmet Seyfullah Burak; annesi 1910’lı yıllarda Bulgaristan’dan göçmüş Yahudi asıllı bir ailenin kızı olan ev hanımı Aysel Kudret Hanım (Marie Mandil)’dır. Ailenin ikinci çocuğudur.
İlkokula 1938 yılında babasının görevi nedeniyle bulundukları Çanakkale’de başladı. İlköğrenimini Kuzguncuk’taki Süleyman Şefik Paşa Nakkaştepe 45. İlkokulu’nda tamamladı. 21 yaşına kadar yaşadığı Kuzguncuk, hikâyelerinde azınlık kültürünün yaşlı insanlarına ağırlık vermesinde etkili oldu. Ortaokulu Alman Lisesi’nde tamamladıktan sonra okul hayatına son verdi.
Annesini 17 yaşında iken kaybetti. İlk evliliğini 18 yaşında, keman sanatçısı Orhan Borar ile yaptı (1949). 1950’de Olgunlaşma Enstitüsü’nde mankenliğe başladı. Dönemin Amerikan Büyükelçisi Mc Ghee’nin öncülüğünde düzenlenen kültür etkinlikleri kapsamında Amerika’ya giderek, orada defilelere çıktı. Amerika dönüşünde kendine ait bir modaevi ve atölye açtı.
Orhan Borar ile evliliğinden oğlu Karaca Borar dünyaya geldi (1955). Bu evliliği sırasında romancı Peyami Safa ile bir aşk yaşadığı iddia edilir. Yakınlarına Peyami Bey ile ilişkisini arkadaş olarak koruduğunu söylemiştir. Sanatçının öykü dünyasının şekillenmesinde bu ilişki etkili oldu; eserlerinde kahramanları da bu ilişkiye benzeyen yasak aşklar yaşadı. 1958 yılında ilk eşinden boşandı. Bu dönemde amatör hikayeler yazmaya başladı.
İkinci evliliğini ressam Ömer Uluç'la yaptı; bu evlilikten Elfe Uluç adındaki kızı dünyaya geldi. 1960 ihtilalinden sonra bozulan ekonomi nedeniyle işyerini kapattı ve tamamen hikâye yazarlığı üstüne yoğunlaştı.
İlk hikâye kitabı "Yanık Saraylar"ı 1965'te yayımladı. Kapalı ve alışılmadık biçimsel üslubu nedeniyle kitap çok tartışıldı. Sait Faik Ödülü’ne aday oldu, ancak ödülü alamadı. Kitabının aforoz edildiğini düşünen Burak, bu kitaptan sonra on yedi yıl boyunca edebiyat piyasasından çekildi. Bu süre içinde “Mach 1” adını verdiği romanı üzerinde çalıştı.
Yazar, çocukluğunda geçirdiği kalp romatizması tekrarladığı için 1970'li yıllarda bir tedavi sürecine girdi; ancak eşinin Nijerya’ya atanması üzerine olması gereken kalp kapakçığı ameliyatını geciktirerek 1976’da Nijerya’ya gitti ve bir buçuk yıl orada yaşadı. Bu dönem dışında tüm yaşamını İstanbul’da geçirdi. 1980 yılında İstanbul’da bir ameliyat geçiren Sevim Burak, ameliyata girerken aldığı karar sonucu Ömer Uluç’tan ayrıldı. Kızı Elfe Uluç diyor ki: “Ömer Uluç’un Afrika’ya gitmesi geciktirmemiş, tam tersi ameliyat için imkan sağlamış, bu sayede İngiltere’de Hammersimth Hastanesi’nde o dönem için maddi olarak çok zor olan ilk açık kalp ameliyatı olmuştur. Boşanması da ameliyatın ardından değil, yıllar sonra başka saiklerle olmuştur.”
Yeniden yazılarını yayımlamaya başlayan sanatçı, 1982 yılında "Sahibinin Sesi" adlı oyunu yayımladı. Aynı yıl “Palyaço Ruşen” isimli öyküsüyle Sabahattin Ali Öykü yarışmasına katıldıysa da, hak ettiğini düşündüğü bu ödülü alamadı ve tepki olarak hikâyelerini yayımlayacak antolojiden çekti. 1983’te "Afrika Dansı" adlı öykü kitabı yayımlandı. Çok farklı teknikler denediği bu kitap, edebiyat dünyasında büyük tartışmalara neden oldu. Aynı yıl "Everest My Lord (İşte Baş, İşte Gövde, İşte Kanatlar)” adlı kitabını yazdı ve romanını yazmayı sürdürdü.
Yeni bir kalp ameliyatı geçirmek üzere yattığı 'nde 31 Aralık 1983 günü ameliyat edilemeden hayatını kaybetti. 5 Ocak 1984 günü Kuzguncuk Camii’nde kılınan cenaze namazının ardından Nakkaştepe Mezarlığı’na defnedildi.
“Everest My Lord (İşte Baş, İşte Gövde, İşte Kanatlar)” (1984) adlı oyunu ve son öykü kitabı "Palyaço Ruşen" (1993) ölümünden sonra yayımlandı. Ayrıca oğluna yazdığı mektuplar “Mach I’dan Mektuplar” adıyla kitaplaştırıldı (1990).
Genellikle azınlık toplumlar ile kadın sorunlarını anlattığı yapıtlarında şiirsel bir dil kullanmıştır.
Dış Bağlantılar
- "Edebiyatın yanık saraylarında... Sevim Burak!" Nihat Ziyalan, 12 Ağustos 2021, Cumhuriyet gazetesi
Kaynakça
- ^ a b c Bedia Koçakoğlu, Sevim Burak’ın Suskun Mekanı Kuzguncuk, Uluslararası ÜsküdarSempozyumu VI, İstanbul, 6-9 Kasım 2008[]
- ^ a b Necip Tosun, Sevim Burak Öykücülüğü, Erişim tarihi:31.05.2011[]
- ^ "Bahar Akpınar, Sevim Burak/ / 'Her / Şeye / Rağmen'in / Yazarı – 1, İzinsiz Gösteri, Sayı 227, Ekim 2010". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2011.
- ^ a b "Sevim Burak". Elfe Uluç. 26 Haziran 2022.
- ^ a b c d . 15 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2011.
- ^ Cumhuriyetin 75 yılı. Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık. 1998. ISBN . 14 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ocak 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zeliha Sevim Burak d 26 Haziran 1931 Istanbul o 31 Aralik 1983 Istanbul Turk yazardir Sevim BurakDogumZeliha Sevim Burak 26 Haziran 1931 Ortakoy IstanbulOlum31 Aralik 1983 52 yasinda IstanbulEgitimAlman LisesiMeslekOyku ve oyun yazari Tiyatro roman ani mektup gibi turlerde eserleri bulunan sanatci en cok oykucu kimligi ile on plana cikmistir Mevcut edebiyat topluluklarinin hicbirinin icinde yer almamis kendi edebiyat dilini olusturmaya calismis bir yazardir Eserlerinde gercekustuculuk akiminin izlerini gormek mumkundur Yasami 1931 de Istanbul da dogdum 21 yasima kadar Kuzguncuk un tepesindeki evimizde babaannem ve buyukbabamla gecirdim Bu yuzden cocuklugumla buyuklugum arasinda buyuk fark yok gibidir Aile cevremizde cocuktan cok yasli komsular yasli akrabalar bulundugu icin onlarin arasinda yasli bir insan gibi yetistim Ilkokulu Kuzguncuk ta ortaokulu Tunel deki Alman Lisesi nde bitirdim Ogrenimim bu kadardir Bir Sevim Burak soylesisinden alintidir 26 Haziran 1931 de Istanbul Ortakoy de dunyaya geldi Babasi bir gemi kaptani olan Mehmet Seyfullah Burak annesi 1910 li yillarda Bulgaristan dan gocmus Yahudi asilli bir ailenin kizi olan ev hanimi Aysel Kudret Hanim Marie Mandil dir Ailenin ikinci cocugudur Ilkokula 1938 yilinda babasinin gorevi nedeniyle bulunduklari Canakkale de basladi Ilkogrenimini Kuzguncuk taki Suleyman Sefik Pasa Nakkastepe 45 Ilkokulu nda tamamladi 21 yasina kadar yasadigi Kuzguncuk hikayelerinde azinlik kulturunun yasli insanlarina agirlik vermesinde etkili oldu Ortaokulu Alman Lisesi nde tamamladiktan sonra okul hayatina son verdi Annesini 17 yasinda iken kaybetti Ilk evliligini 18 yasinda keman sanatcisi Orhan Borar ile yapti 1949 1950 de Olgunlasma Enstitusu nde mankenlige basladi Donemin Amerikan Buyukelcisi Mc Ghee nin onculugunde duzenlenen kultur etkinlikleri kapsaminda Amerika ya giderek orada defilelere cikti Amerika donusunde kendine ait bir modaevi ve atolye acti Orhan Borar ile evliliginden oglu Karaca Borar dunyaya geldi 1955 Bu evliligi sirasinda romanci Peyami Safa ile bir ask yasadigi iddia edilir Yakinlarina Peyami Bey ile iliskisini arkadas olarak korudugunu soylemistir Sanatcinin oyku dunyasinin sekillenmesinde bu iliski etkili oldu eserlerinde kahramanlari da bu iliskiye benzeyen yasak asklar yasadi 1958 yilinda ilk esinden bosandi Bu donemde amator hikayeler yazmaya basladi Ikinci evliligini ressam Omer Uluc la yapti bu evlilikten Elfe Uluc adindaki kizi dunyaya geldi 1960 ihtilalinden sonra bozulan ekonomi nedeniyle isyerini kapatti ve tamamen hikaye yazarligi ustune yogunlasti Ilk hikaye kitabi Yanik Saraylar i 1965 te yayimladi Kapali ve alisilmadik bicimsel uslubu nedeniyle kitap cok tartisildi Sait Faik Odulu ne aday oldu ancak odulu alamadi Kitabinin aforoz edildigini dusunen Burak bu kitaptan sonra on yedi yil boyunca edebiyat piyasasindan cekildi Bu sure icinde Mach 1 adini verdigi romani uzerinde calisti Yazar cocuklugunda gecirdigi kalp romatizmasi tekrarladigi icin 1970 li yillarda bir tedavi surecine girdi ancak esinin Nijerya ya atanmasi uzerine olmasi gereken kalp kapakcigi ameliyatini geciktirerek 1976 da Nijerya ya gitti ve bir bucuk yil orada yasadi Bu donem disinda tum yasamini Istanbul da gecirdi 1980 yilinda Istanbul da bir ameliyat geciren Sevim Burak ameliyata girerken aldigi karar sonucu Omer Uluc tan ayrildi Kizi Elfe Uluc diyor ki Omer Uluc un Afrika ya gitmesi geciktirmemis tam tersi ameliyat icin imkan saglamis bu sayede Ingiltere de Hammersimth Hastanesi nde o donem icin maddi olarak cok zor olan ilk acik kalp ameliyati olmustur Bosanmasi da ameliyatin ardindan degil yillar sonra baska saiklerle olmustur Yeniden yazilarini yayimlamaya baslayan sanatci 1982 yilinda Sahibinin Sesi adli oyunu yayimladi Ayni yil Palyaco Rusen isimli oykusuyle Sabahattin Ali Oyku yarismasina katildiysa da hak ettigini dusundugu bu odulu alamadi ve tepki olarak hikayelerini yayimlayacak antolojiden cekti 1983 te Afrika Dansi adli oyku kitabi yayimlandi Cok farkli teknikler denedigi bu kitap edebiyat dunyasinda buyuk tartismalara neden oldu Ayni yil Everest My Lord Iste Bas Iste Govde Iste Kanatlar adli kitabini yazdi ve romanini yazmayi surdurdu Yeni bir kalp ameliyati gecirmek uzere yattigi nde 31 Aralik 1983 gunu ameliyat edilemeden hayatini kaybetti 5 Ocak 1984 gunu Kuzguncuk Camii nde kilinan cenaze namazinin ardindan Nakkastepe Mezarligi na defnedildi Everest My Lord Iste Bas Iste Govde Iste Kanatlar 1984 adli oyunu ve son oyku kitabi Palyaco Rusen 1993 olumunden sonra yayimlandi Ayrica ogluna yazdigi mektuplar Mach I dan Mektuplar adiyla kitaplastirildi 1990 Genellikle azinlik toplumlar ile kadin sorunlarini anlattigi yapitlarinda siirsel bir dil kullanmistir Dis Baglantilar Edebiyatin yanik saraylarinda Sevim Burak Nihat Ziyalan 12 Agustos 2021 Cumhuriyet gazetesiKaynakca a b c Bedia Kocakoglu Sevim Burak in Suskun Mekani Kuzguncuk Uluslararasi UskudarSempozyumu VI Istanbul 6 9 Kasim 2008 olu kirik baglanti a b Necip Tosun Sevim Burak Oykuculugu Erisim tarihi 31 05 2011 olu kirik baglanti Bahar Akpinar Sevim Burak Her Seye Ragmen in Yazari 1 Izinsiz Gosteri Sayi 227 Ekim 2010 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2011 a b Sevim Burak Elfe Uluc 26 Haziran 2022 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link a b c d 15 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2011 Cumhuriyetin 75 yili Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik 1998 ISBN 978 975 363 938 5 14 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ocak 2024