Bu madde, ; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur.Nisan 2024) ( |
Seyyid Ali Sultan Tekkesi (Yunanca: Τεκκές Σεγίτ Αλί Σουλτάν) veya Kızıl Deli Tekkesi, Rusa Tekkesi ve Rusa Manastırı olarak da bilinir, Yunanistan'ın Doğu Makedonya ve Trakya bölgesine bağlı Rusa köyünde bulunan bir Bektaşî tekkesidir. Tekke, 15. yüzyılda Osmanlı döneminde inşa edilmiş olup dervişlerin, özellikle de Bektaşi tarikatına mensup olanların toplanma yeridir. Bugün restore edilmiş ve zaman zaman yerel topluluk için faaliyete geçmiştir. Balkanlar'ın korunmuş en eski tekkelerinden biri ve Bektaşilik için çok önemli bir merkez olarak kabul edilmektedir.
Seyyid Ali Sultan Tekkesi | |
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Rusa, Yunanistan |
Koordinatlar | 41°17′33″K 25°59′56″D / 41.29250°K 25.99889°D |
İnanç | Bektaşi |
Mimari | |
Mimari tür | Tekke |
Mimari biçim | Osmanlı |
Tamamlanma | 1402 |
Özellikler | |
Malzemeler | Tuğla, mermer ve taş |
Adı
Tekkenin kurucusu Seyyid Ali Sultan, asker olarak hızlı ve çevik refleksleri nedeniyle sıklıkla "kızıl deli" olarak anılırdı. Bir başka rivayete göre ise ismi, kurduğu tekkenin Meriç Nehri'nin bir kolu olan 'nin yakınında bulunmasından kaynaklanmaktadır. Bir başka rivayete göre ise Seyyid Ali Sultan'ın hayatta iken ona verdiği isimden dolayı nehir bu ismi almıştır.
Tarihçe
Tekke, Bektaşî tarikatının mensuplarının toplandığı dinî yapıdır. Tekke, 1400-1403 yıllarında Seyyid Ali Sultan adında bir derviş tarafından yaptırılmış ve adını almıştır. Tekke için özel yer tahsisi padişah I. Bayezid'e verilmişken, restorasyon tarihi külliyenin meydan evi binasında bulunan Osmanlı Türkçesi kitabesinde verilmektedir. Osmanlı kitabesinde şöyle yazmaktadır: "804 [Hicri yılı, 1402/3'e tekabül eden] yılında yeniden yaptırılmış, Derviş Ali'nin başarısızlıkları çok olmasına karşın gerçek bir evliya olma isteği üzerine 1173 [1759/60] yılında yenilenmiştir". Batı Trakya Üniversite Mezunları Azınlık Birliği'nin Avrupa Güvenlik ve İş Birliği Teşkilatı'na (OSCE) yaptığı şikayete göre tekke, 2000'lerin başlarındaki onarımından önce Hristiyan halk tarafından ahır olarak kullanılmış ve büyük zarar görmüştü. Geçmişte tekkeye giden yol yapılana kadar ulaşım daha zordu.
Osmanlı İmparatorluğu döneminde tekkeler, Türk yerleşimciler tarafından başka yerlere gönderilmeden önce geçici bir toplanma ve barınma yeri olarak kullanılmıştı. On dördüncü yüzyılın sonlarından başlayarak, daha geniş Evros'taki tekkeler, yolların kontrol edilmesi ve korunması için kullanıldı ve ayrıca vergi muafiyetlerinden de yararlandı. Seyyid Ali Sultan Tekkesi, Rodoplar'dan Sofulu ve Dimetoka kentlerine kadar olan dağ geçidini korumak için kullanıldı. Site, 2002 yılından bu yana "Seyyid Ali Sultan Vakfı'nı Koruma İdari Komitesi" tarafından yönetilmekte ve bakımı yapılmaktadır.
Mimarisi
Tekkenin ortasında meyveleri dini geleneklere göre mucizevi olan 600 yıllık bir dut ağacı bulunmaktadır. Birinin bu ağacın meyvelerini yemesi durumunda tüm hastalık ve rahatsızlıklardan korunacağı geleneği devam etmektedir. Aynı ağaç, Bektaşi tarikatının merkezi buluşma yeri olan Orta Anadolu'daki Hacıbektaş köyünde de bulunmaktadır. Tekke külliyesi binaları ağacın her tarafına sıralanmıştır; tatillerde çok sayıda ziyaretçi için yemeklerin pişirildiği mutfaklar; günümüzde türbedarın ailesiyle (Çolak) birlikte yaşadığı konak; Seyyid Ali Sultan'ın türbesi; ibadet alanı ve son olarak ziyaretçiler için ortak tuvaletli yeni tesisler bulunmaktadır. Mezarlıkta çok sayıda derviş ve şeyh defnedilmiştir.
Tekkenin güneyinde, yaklaşık bir kilometre uzaklıkta, on altıncı ve on sekizinci yüzyıllara tarihlenen mezarların bulunduğu iki büyük mezarlık bulunmaktadır. Ayrıca bir meydan evi mevcuttur ve tekke sakinlerinin çoğu burada gömülüdür.
Kutlamalar
Günümüzde özellikle Mayıs ayından Ağustos ayına kadar çevre köylerden gelen müminler tarafından ziyaret edilmektedir. Yorgo Mauromatis'e göre tekke, Osmanlı döneminde Bektaşiliğin büyük rol oynadığının anlaşılması ve merak nedeniyle Hristiyanlar tarafından bile ziyaret edilmektedir. Aziz Yorgi, her yıl Hristiyanların ve Alevilerin ortak kutlaması olan tekkede, (eski takvime göre) 6 Mayıs'ta, Dimetoka, Kumçiftliği ve Sofulu metropolitinin huzurunda yenilenir. Kutlamaya kurbanya törenleri ve toplantılar eşlik etmektedir.
Galeri
- Mutfaklar
- Türbe
- Seyyid Ali Sultan türbesi
- Dut ağacının altındaki çeşme
Kaynakça
- ^ a b c d Lowry 2009, s. 22.
- ^ Γεώργιος Τσιγάρας (26 Şubat 2008). "Τεκκές Σεγίτ Αλή Σουλτάν ή Κιζίλ Ντελή Ρούσσας" (Yunanca). Οδηγός Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης. 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ a b Ζεγκίνης 1985, s. 179.
- ^ Giorgos Mavrommatis (2008). "Bektashis in 20th Century Greece". Turcica. Cilt 40. ss. 242-251. doi:10.2143/TURC.40.0.2037140. 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ Ηλίας Κολοβός (2011). Ορθόδοξα μοναστήρια και δερβίσικοι τεκέδες: προς μια συγκριτική προσέγγιση του οικονομικού και πολιτικού τους ρόλου στην οθωμανική κοινωνία (Yunanca). Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας Ινστιτούτο Μεσογειακών Σπουδών Ι.Τ.Ε.: Πανεπιστήμιο Κρήτης. s. 236. ISBN . 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ Suraiya Faroqhi (1976). "Agricultural Activities in a Bektashi Center: The Tekke of Kızıl Deli 1750 - 1830". Südost Forschungen. Cilt XXXV. ss. 69-96.
- ^ Vallidis 2012, s. 245.
- ^ "Alevi-Bektashi communities in southeastern Europe: spiritual heritage and environmental consciousness, Irene Lyratzaki". 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ Vallidis 2012, ss. 6, 29, 132, 158, 163.
- ^ "Greece: All time classic, Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης, Ελληνικός Οργανισμός Τουρισμού" (Yunanca). 1 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ Vallidis 2012, s. 177.
- ^ "Λατρευτικός Κύκλος - Εκκλησίες - Μοναστήρια" (Yunanca). Εθνολογικό Μουσείο Θράκης. 24 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ a b Ο Τεκκές του Σεγγήτ Αλή Σουλτάν στο Διδυμότειχο (Yunanca). Administrative Committee for the Protection of the Seyyid Ali Sultan Waqf.
- ^ Ζεγκίνης 1985, s. 180.
- ^ "Mosques in Western Thrace". Western Thrace Minority University Graduates Association. Organization for Security and Co-operation in Europe. 10 Temmuz 2009. s. 10. 3 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- ^ Lowry 2009, s. 23.
- ^ Lowry 2009, s. 24.
- ^ Lowry 2009, s. 25.
- ^ Lowry 2009, s. 26.
- ^ "Holy Metropolis of Didymoteicho, Orestias and Soufli. Saint George is for Christians and Muslims both, May 2012". 25 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
Bibliyografi
- Ζεγκίνης, Ευστράτιος (1985). "Ο Μπεκτασισμός στη Δ. Θράκη - Συμβολή στην ιστορία της διαδόσεως του μουσουλμανισμού στον ελλαδικό χώρο (Διδακτορική διατριβή)". Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ). Erişim tarihi: 6 Nisan 2024.
- Lowry, Heath W. (2009). In the Footsteps of the Ottomans: A Search for Sacred Spaces & Architectural Monuments in Northern Greece]. İstanbul: Mary Martin Booksellers / Bahçesehir University Publications. ISBN .
- Vallidis, Stavros (2012). Αλληλεπιδράσεις μεταξύ Χριστιανών και Μουσουλμάνων στη Μικρά Ασία την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το δερβίσικο τάγμα των Μπεκτασήδων και Κιζιλμπάσιδων (PDF) (Tez) (Yunanca). Θεσσαλονίκη: Θεολογική Σχολή Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde oksuz maddedir zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmis bir baglanti yoktur Lutfen ilgili maddelerden bu sayfaya baglanti vermeye calisin Nisan 2024 Seyyid Ali Sultan Tekkesi Yunanca Tekkes Segit Ali Soyltan veya Kizil Deli Tekkesi Rusa Tekkesi ve Rusa Manastiri olarak da bilinir Yunanistan in Dogu Makedonya ve Trakya bolgesine bagli Rusa koyunde bulunan bir Bektasi tekkesidir Tekke 15 yuzyilda Osmanli doneminde insa edilmis olup dervislerin ozellikle de Bektasi tarikatina mensup olanlarin toplanma yeridir Bugun restore edilmis ve zaman zaman yerel topluluk icin faaliyete gecmistir Balkanlar in korunmus en eski tekkelerinden biri ve Bektasilik icin cok onemli bir merkez olarak kabul edilmektedir Seyyid Ali Sultan Tekkesi Tekkes Segit Ali SoyltanSeyyid Ali Sultan TekkesiTemel bilgilerKonumRusa YunanistanKoordinatlar41 17 33 K 25 59 56 D 41 29250 K 25 99889 D 41 29250 25 99889InancBektasiMimariMimari turTekkeMimari bicimOsmanliTamamlanma1402OzelliklerMalzemelerTugla mermer ve tasAdiTekkenin kurucusu Seyyid Ali Sultan asker olarak hizli ve cevik refleksleri nedeniyle siklikla kizil deli olarak anilirdi Bir baska rivayete gore ise ismi kurdugu tekkenin Meric Nehri nin bir kolu olan nin yakininda bulunmasindan kaynaklanmaktadir Bir baska rivayete gore ise Seyyid Ali Sultan in hayatta iken ona verdigi isimden dolayi nehir bu ismi almistir TarihceTekke Bektasi tarikatinin mensuplarinin toplandigi dini yapidir Tekke 1400 1403 yillarinda Seyyid Ali Sultan adinda bir dervis tarafindan yaptirilmis ve adini almistir Tekke icin ozel yer tahsisi padisah I Bayezid e verilmisken restorasyon tarihi kulliyenin meydan evi binasinda bulunan Osmanli Turkcesi kitabesinde verilmektedir Osmanli kitabesinde soyle yazmaktadir 804 Hicri yili 1402 3 e tekabul eden yilinda yeniden yaptirilmis Dervis Ali nin basarisizliklari cok olmasina karsin gercek bir evliya olma istegi uzerine 1173 1759 60 yilinda yenilenmistir Bati Trakya Universite Mezunlari Azinlik Birligi nin Avrupa Guvenlik ve Is Birligi Teskilati na OSCE yaptigi sikayete gore tekke 2000 lerin baslarindaki onarimindan once Hristiyan halk tarafindan ahir olarak kullanilmis ve buyuk zarar gormustu Gecmiste tekkeye giden yol yapilana kadar ulasim daha zordu Osmanli Imparatorlugu doneminde tekkeler Turk yerlesimciler tarafindan baska yerlere gonderilmeden once gecici bir toplanma ve barinma yeri olarak kullanilmisti On dorduncu yuzyilin sonlarindan baslayarak daha genis Evros taki tekkeler yollarin kontrol edilmesi ve korunmasi icin kullanildi ve ayrica vergi muafiyetlerinden de yararlandi Seyyid Ali Sultan Tekkesi Rodoplar dan Sofulu ve Dimetoka kentlerine kadar olan dag gecidini korumak icin kullanildi Site 2002 yilindan bu yana Seyyid Ali Sultan Vakfi ni Koruma Idari Komitesi tarafindan yonetilmekte ve bakimi yapilmaktadir MimarisiTekkenin ortasinda meyveleri dini geleneklere gore mucizevi olan 600 yillik bir dut agaci bulunmaktadir Birinin bu agacin meyvelerini yemesi durumunda tum hastalik ve rahatsizliklardan korunacagi gelenegi devam etmektedir Ayni agac Bektasi tarikatinin merkezi bulusma yeri olan Orta Anadolu daki Hacibektas koyunde de bulunmaktadir Tekke kulliyesi binalari agacin her tarafina siralanmistir tatillerde cok sayida ziyaretci icin yemeklerin pisirildigi mutfaklar gunumuzde turbedarin ailesiyle Colak birlikte yasadigi konak Seyyid Ali Sultan in turbesi ibadet alani ve son olarak ziyaretciler icin ortak tuvaletli yeni tesisler bulunmaktadir Mezarlikta cok sayida dervis ve seyh defnedilmistir Tekkenin guneyinde yaklasik bir kilometre uzaklikta on altinci ve on sekizinci yuzyillara tarihlenen mezarlarin bulundugu iki buyuk mezarlik bulunmaktadir Ayrica bir meydan evi mevcuttur ve tekke sakinlerinin cogu burada gomuludur KutlamalarGunumuzde ozellikle Mayis ayindan Agustos ayina kadar cevre koylerden gelen muminler tarafindan ziyaret edilmektedir Yorgo Mauromatis e gore tekke Osmanli doneminde Bektasiligin buyuk rol oynadiginin anlasilmasi ve merak nedeniyle Hristiyanlar tarafindan bile ziyaret edilmektedir Aziz Yorgi her yil Hristiyanlarin ve Alevilerin ortak kutlamasi olan tekkede eski takvime gore 6 Mayis ta Dimetoka Kumciftligi ve Sofulu metropolitinin huzurunda yenilenir Kutlamaya kurbanya torenleri ve toplantilar eslik etmektedir GaleriMutfaklar Turbe Seyyid Ali Sultan turbesi Dut agacinin altindaki cesmeKaynakca a b c d Lowry 2009 s 22 Gewrgios Tsigaras 26 Subat 2008 Tekkes Segit Alh Soyltan h Kizil Ntelh Royssas Yunanca Odhgos Perifereias Anatolikhs Makedonias 8rakhs 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2024 a b Zegkinhs 1985 s 179 Giorgos Mavrommatis 2008 Bektashis in 20th Century Greece Turcica Cilt 40 ss 242 251 doi 10 2143 TURC 40 0 2037140 25 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Hlias Kolobos 2011 Or8odo3a monasthria kai derbisikoi tekedes pros mia sygkritikh proseggish toy oikonomikoy kai politikoy toys roloy sthn o8wmanikh koinwnia Yunanca Tmhma Istorias kai Arxaiologias Institoyto Mesogeiakwn Spoydwn I T E Panepisthmio Krhths s 236 ISBN 978 960 524 350 0 30 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Suraiya Faroqhi 1976 Agricultural Activities in a Bektashi Center The Tekke of Kizil Deli 1750 1830 Sudost Forschungen Cilt XXXV ss 69 96 Vallidis 2012 s 245 Alevi Bektashi communities in southeastern Europe spiritual heritage and environmental consciousness Irene Lyratzaki 25 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Vallidis 2012 ss 6 29 132 158 163 Greece All time classic Ypoyrgeio Toyristikhs Anapty3hs Ellhnikos Organismos Toyrismoy Yunanca 1 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Vallidis 2012 s 177 Latreytikos Kyklos Ekklhsies Monasthria Yunanca E8nologiko Moyseio 8rakhs 24 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2024 a b O Tekkes toy Segght Alh Soyltan sto Didymoteixo Yunanca Administrative Committee for the Protection of the Seyyid Ali Sultan Waqf Zegkinhs 1985 s 180 Mosques in Western Thrace Western Thrace Minority University Graduates Association Organization for Security and Co operation in Europe 10 Temmuz 2009 s 10 3 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Lowry 2009 s 23 Lowry 2009 s 24 Lowry 2009 s 25 Lowry 2009 s 26 Holy Metropolis of Didymoteicho Orestias and Soufli Saint George is for Christians and Muslims both May 2012 25 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Nisan 2024 BibliyografiWikimedia Commons ta Seyyid Ali Sultan Tekkesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Zegkinhs Eystratios 1985 O Mpektasismos sth D 8rakh Symbolh sthn istoria ths diadosews toy moysoylmanismoy ston elladiko xwro Didaktorikh diatribh Aristoteleio Panepisthmio 8essalonikhs AP8 Erisim tarihi 6 Nisan 2024 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Lowry Heath W 2009 In the Footsteps of the Ottomans A Search for Sacred Spaces amp Architectural Monuments in Northern Greece Istanbul Mary Martin Booksellers Bahcesehir University Publications ISBN 9789756437865 Vallidis Stavros 2012 Allhlepidraseis meta3y Xristianwn kai Moysoylmanwn sth Mikra Asia thn periodo ths O8wmanikhs Aytokratorias To derbisiko tagma twn Mpektashdwn kai Kizilmpasidwn PDF Tez Yunanca 8essalonikh 8eologikh Sxolh Aristoteleioy Panepisthmioy 8essalonikhs