Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sherman Antitröst Yasası (İngilizce: Sherman Antitrust Act of 1890), Benjamin Harrison başkanlığındaki Kongre tarafından 1890'da kabul edilen ve teşebbüsler arasındaki rekabeti düzenleyen Amerika Birleşik Devletleri'ndeki antitröst yasasıdır. Adını yasa teklifinin ilk sahibi olan Ohio Senatörü 'dan almıştır.
Sherman Yasası, rekabete aykırı anlaşmaları ve ilgili piyasayı tekeline alan veya tekelleştirmeye çalışan tek taraflı davranışları genel olarak yasaklar. Yasayı ihlal eden davranışları yasaklamak amacıyla yasal işlem başlatma hususunda Adalet Bakanlığı yetkilendirilirken, Yasaya aykırı davranışlar nedeniyle zarar gören taraflara ise zararın yol açtığı maliyetin üç katına kadar tazminat davası açma hakkı verilmektedir. Zaman içerisinde federal mahkemeler, Sherman Yasası kapsamında, belirli rekabete aykırı davranış türlerini kendiliğinden yasa dışı kılan ve bunun dışındaki davranış türlerini de bu davranışın ticareti makul bir şekilde kısıtlayıp kısıtlamadığına ilişkin vaka bazında değerlendirmelere tabi kılan bir mevzuat yapısı geliştirdi.
Bu yasa, ticaret veya arz üzerindeki kısıtlamalar ile fiyatların suni biçimde yükseltilmesini önlemeye çalışmaktadır. "Masum tekel" veya yalnızca liyakat sonucunda ortaya çıkan tekel yasaldır, ancak bir tekelcinin bu statüyü suni olarak korumak için hareket etmesi veya bir tekel yaratmak amacıyla kurulan anlaşmalar yasal değildir. Sherman Yasasının amacı, piyasada yasal olarak rekabet eden teşebbüsleri başarılı işletmelerin verdikleri zararlardan korumak ya da işletmelerin tüketiciler üzerinden dürüst bir biçimde kâr elde etmesini engellemek değil, daha ziyade tüketicileri suistimallerden korumak için rekabetçi bir piyasa varlığını tesis etmektir.
Hükümler
Orijinal metin
Sherman Yasası üç bölüme ayrılmıştır. 1. Madde, belirli rekabete aykırı davranış yöntemlerini tasvir edip yasaklamaktayken, 2. Madde, doğası gereği rekabete aykırı olan sonuçları ele almaktadır. Böylelikle, bu bölümler teşebbüslerin ilgili Kanun'un ruhunu ihlal etmesini önlerken, teknik olarak kanunun lafzına uyarak birbirini tamamlamaktadır. 3. Madde, basit bir şekilde 1. Madde hükümlerinin uygulanabilirliğini ABD topraklarına ve Kolumbiya Bölgesine (D.C.) kadar genişletmektedir.
1. Madde:
- Federe devletler arası ya da ABD ile başka devletler arası ticareti ve rekabeti sınırlar nitelikte olan, her türlü sözleşme, gizli anlaşma, tröst veya benzeri şekilde örgütlenme hukuka aykırıdır.
2. Madde:
- Federe devletler arası ya da ABD ile başka devletler arası ticaretin bir alanında tekelleşen, tekelleşmeye teşebbüs eden ya da tekelleşmek için başkalarıyla sözleşme ya da gizli anlaşma yapan herkes ağır suç işlemiş sayılır.
Kapsamı genişleten sonraki mevzuat
1914'te kabul edilen , Sherman Antitröst Yasası'nın kapsamı dışında kaldığı keşfedilen bazı ek faaliyetleri de yasaklamaktadır. Clayton Yasası'nın izin verilmeyen faaliyetler listesine eklediği bazı uygulama örnekleri:
- Bu tür bir ayrımcılık tekel yaratma eğilimindeyse, farklı alıcılar arasında fiyat ayrımcılığı
- Münhasır satım sözleşmeleri
- Bağlayıcı alışveriş düzenlemeleri
- Piyasa rekabetini önemli ölçüde azaltan birleşme ve devralmalar.
1936'da kabul edilen "Robinson-Patman Yasası" ile Clayton Yasası'nın fiyat ayrımcılığına ilişkin hükümleri değiştirildi. Böylece, imalatçıların eşit konumdaki dağıtıcılara karşı fiyat ayrımcılığı yaptığı bazı rekabete aykırı uygulamalar yasaklandı.
Kaynakça
- ^ "Sherman AntiTrust Act, and Analysis". 12 Mart 2011. 18 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sherman Antitrost Yasasi Ingilizce Sherman Antitrust Act of 1890 Benjamin Harrison baskanligindaki Kongre tarafindan 1890 da kabul edilen ve tesebbusler arasindaki rekabeti duzenleyen Amerika Birlesik Devletleri ndeki antitrost yasasidir Adini yasa teklifinin ilk sahibi olan Ohio Senatoru dan almistir Yasa teklifinin ilk sahibi olan Sherman Yasasi rekabete aykiri anlasmalari ve ilgili piyasayi tekeline alan veya tekellestirmeye calisan tek tarafli davranislari genel olarak yasaklar Yasayi ihlal eden davranislari yasaklamak amaciyla yasal islem baslatma hususunda Adalet Bakanligi yetkilendirilirken Yasaya aykiri davranislar nedeniyle zarar goren taraflara ise zararin yol actigi maliyetin uc katina kadar tazminat davasi acma hakki verilmektedir Zaman icerisinde federal mahkemeler Sherman Yasasi kapsaminda belirli rekabete aykiri davranis turlerini kendiliginden yasa disi kilan ve bunun disindaki davranis turlerini de bu davranisin ticareti makul bir sekilde kisitlayip kisitlamadigina iliskin vaka bazinda degerlendirmelere tabi kilan bir mevzuat yapisi gelistirdi Bu yasa ticaret veya arz uzerindeki kisitlamalar ile fiyatlarin suni bicimde yukseltilmesini onlemeye calismaktadir Masum tekel veya yalnizca liyakat sonucunda ortaya cikan tekel yasaldir ancak bir tekelcinin bu statuyu suni olarak korumak icin hareket etmesi veya bir tekel yaratmak amaciyla kurulan anlasmalar yasal degildir Sherman Yasasinin amaci piyasada yasal olarak rekabet eden tesebbusleri basarili isletmelerin verdikleri zararlardan korumak ya da isletmelerin tuketiciler uzerinden durust bir bicimde kar elde etmesini engellemek degil daha ziyade tuketicileri suistimallerden korumak icin rekabetci bir piyasa varligini tesis etmektir HukumlerOrijinal metin Sherman Yasasi uc bolume ayrilmistir 1 Madde belirli rekabete aykiri davranis yontemlerini tasvir edip yasaklamaktayken 2 Madde dogasi geregi rekabete aykiri olan sonuclari ele almaktadir Boylelikle bu bolumler tesebbuslerin ilgili Kanun un ruhunu ihlal etmesini onlerken teknik olarak kanunun lafzina uyarak birbirini tamamlamaktadir 3 Madde basit bir sekilde 1 Madde hukumlerinin uygulanabilirligini ABD topraklarina ve Kolumbiya Bolgesine D C kadar genisletmektedir 1 Madde Federe devletler arasi ya da ABD ile baska devletler arasi ticareti ve rekabeti sinirlar nitelikte olan her turlu sozlesme gizli anlasma trost veya benzeri sekilde orgutlenme hukuka aykiridir 2 Madde Federe devletler arasi ya da ABD ile baska devletler arasi ticaretin bir alaninda tekellesen tekellesmeye tesebbus eden ya da tekellesmek icin baskalariyla sozlesme ya da gizli anlasma yapan herkes agir suc islemis sayilir Kapsami genisleten sonraki mevzuat 1914 te kabul edilen Sherman Antitrost Yasasi nin kapsami disinda kaldigi kesfedilen bazi ek faaliyetleri de yasaklamaktadir Clayton Yasasi nin izin verilmeyen faaliyetler listesine ekledigi bazi uygulama ornekleri Bu tur bir ayrimcilik tekel yaratma egilimindeyse farkli alicilar arasinda fiyat ayrimciligi Munhasir satim sozlesmeleri Baglayici alisveris duzenlemeleri Piyasa rekabetini onemli olcude azaltan birlesme ve devralmalar 1936 da kabul edilen Robinson Patman Yasasi ile Clayton Yasasi nin fiyat ayrimciligina iliskin hukumleri degistirildi Boylece imalatcilarin esit konumdaki dagiticilara karsi fiyat ayrimciligi yaptigi bazi rekabete aykiri uygulamalar yasaklandi Kaynakca Sherman AntiTrust Act and Analysis 12 Mart 2011 18 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi