Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sidi Khalef Muharebesi Satvali Muharebesi akabinde 5 gün sonra Osmanlı Cezayir Beylerbeyliği birlikleri ile Cezayir'i işgal eden Fransız Birlikleri arasında gerçekleşen ikinci muharebedir. Muharebe Osmanlı Cezayir birliklerinin yenilgisi ve İmparator kalesi de dahil Cezayir şehrinin Fransızların eline geçmesi ve Osmanlı'nın Cezayir Beylerbeyliğini kaybı ile sonuçlanmıştır.
| Sidi Khalef Muharebesi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Fransa'nın Cezayir'i İşgali | |||||||||
 Muharebeyi resmeden bir Fransız gravürü | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Fransa Krallığı |  Osmanlı İmparatorluğu•   Cezayir Beylerbeyliği | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| | Hüseyin Dayı İbrahim Ağa | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| 60 ölü 480 yaralı | Bilinmiyor ancak Fransızlardan çok daha fazla | ||||||||
Muharebe
Satvali Muharebesi'nden 5 gün sonra 24 Haziran'da, gün ağarırken, bu muharebeden arta kalan ve toplanabilen Cezayir dayısı Hüseyin bin Hüseyin'e bağlı ve damadı İbrahim Ağa komutasındaki Osmanlı Cezayir Yeniçeri birlikleri başta olmak üzere tüm Cezayir kuvvetleri Satvali platosuna tekrar geldi ve Fransız ileri karakollarının karşısında mevzilendi. Ancak sorun şu ki Fransızlar tüm birliklerini gemiden indirmiş ve bu saldırıyı hesaplamışlardı.İlk silah sesleri duyulur duyulmaz, bu saldırıyı tahmin eden gerekli hazırlıkları yapmış olan Fransız general Bourmont aceleyle ileri birinci tümenin tamamı ve ikinci tümenin birinci tugayını, Cezayir kuvvetlerini geri püskürtmek üzere hemen önlerindeki tüm noktalarda taarruza geçmek üzere görevlendirdi; Monk d'Uzer ve Collomb d'Arcine tugayları kamp muhafazası içinde yedekte kaldılar.Fransızlar: sol kanatta Clouet, merkezde Achard ve Poret de Morvan, sağ kanata Damremont birlilleri ile her bölgede çift sütun piyade hattı oluşturdu ve denen Fransız hafif piyade avcı bölükleri tarafından bu hatlar desteklendi, yine tugaylar arasında, topçularda avcı erleri üzerinde hizalandı; her şey bir manevra alanında olduğu gibi acele etmeden, ritim içinde bir plan dahilinde yürütülmüştü.Yeniçeriler haricinde çok fazla deneyimsiz ve düzensiz milisten ve süvariden oluşan Osmanlı Cezayir birlikleri bu düzenli Fransız hat piyade birlikleri ateş gücü karşısında tereddüte düştü; saldırıları boşa çıkarıldı. Osmanlı Cezayir birlikleri herhangi bir yerde toplanıp tutunmaya çalıştığında, etkili top atışları onları tekrar geri çekilmeye zorluyordu.
Cezayir birlikleri saatler içinde platonun hemen diğer ucundaki Sidi Khalef köyüne çekilerek yüksekte sarp arazide bulunma avantajından yararlarak bir savunma hattı oluşturmaya çalışsa da Fransızlar kayıplarına karşın düzenli piyade topçu saldırısı ve süngü hücümları ile buraları da ele geçirdi ve Cezayir beylerbeyliği ordusunu tekrar dağıttı. O gün Fransız kayıpları çok azdı ama Fransız başkomutanının dört oğlundan biri olan teğmen Amédée de Bourmont ölenler arasındaydı.
Sonrası
Muharebe akabinde çatışmalar devam etti ve Fransızlar çatışa çatışa ilerleyerek, 4 Temmuz'da Cezayir şehrinin hemen yaķinındaki 'ü (İmparator kalesini) ele geçirdikten sonra, Cezayir şehri 5 Temmuz'da teslim olarak düştü ve bu olay Fransız Cezayiri'nin kurulmasına yol açtı, Osmanlı İmparatorluğu Cezayir'i kaybetmiş oldu. Bununla birlikte Fransızlar Cezayir beylerbeyliğinin 3 beyliğinin 3 valisine de (beyine de) teslim olmalarını talep eden mektuplar gönderdi. Sadece teslim oldu. Buna karşın Konstantin Beyliği'nden Ahmed Bey bin Muhammed Şerif ve 'nden bu Fransız çağrısını reddetti ve direnişe devam etti, anlaşmayı tanımadılar ve Dayılık'ı yeniden kurmak ve Fransız işgali altındaki bölgeleri kurtarmak için cihat ilan ettiler. Osmanlı İmparatorluğu'nun vasalı gibi hareket etmeye çalıştılar. Batı (Oran) Beyliği'ndeki çoğu yetkili ise Beyin hükmünü dinlemeyip Fransız işgaline boyun eğmedi ve teslimiyet sadece Oran Beyi ve sözde çevresi ile sınırlı kaldı. Bununla birlkte 1857'ye kadar Fransızlar Oran'ın yanı sıra Titeri ve Konstantin beyliklerini de ele geçirip, kendilerine isyanla Abdülkadir el-Cezairî'nin ihdas ettiği 'ni de ele geçirip, Cezayir üzerindeki Osmanlı İmparatorluğu'nun son hakimiyet kalıntılarını da ortadan kaldırmışlardır. Ancak sınırlı da olsa iç kesimlerde 1903'e kadar direniş yine de devam etmiştir.
Kaynakça
Atıflar
- ^ Abel Hugo, histoire des armées françaises, tome V, p.338.
- ^ Rousset 1879, s. 162.
- ^ Rousset 1879, s. 163-165.
- ^ Rousset 1879, s. 168.
- ^ French Conquest of Algeria 1830-1857 (İngilizce), 16 Şubat 2023, 5 Ocak 2024 tarihinde kaynağından , erişim tarihi: 5 Ocak 2024
Kaynak
- Rousset, Camille (1879). La conquête d'Alger. Paris: Plon-Nourrit.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sidi Khalef Muharebesi Satvali Muharebesi akabinde 5 gun sonra Osmanli Cezayir Beylerbeyligi birlikleri ile Cezayir i isgal eden Fransiz Birlikleri arasinda gerceklesen ikinci muharebedir Muharebe Osmanli Cezayir birliklerinin yenilgisi ve Imparator kalesi de dahil Cezayir sehrinin Fransizlarin eline gecmesi ve Osmanli nin Cezayir Beylerbeyligini kaybi ile sonuclanmistir Sidi Khalef MuharebesiFransa nin Cezayir i IsgaliMuharebeyi resmeden bir Fransiz gravuruTarih24 Haziran 1830BolgeSatvali Sidi Khalef Koyu Cezayir sehri CezayirSonucFransiz zaferiCografi DegisikliklerCezayir Beylerbeyligi ve Cezayir sehri Fransa nin eline gectiTaraflarFransa KralligiOsmanli Imparatorlugu Cezayir BeylerbeyligiKomutanlar ve liderlerHuseyin Dayi Ibrahim AgaKayiplar60 olu 480 yaraliBilinmiyor ancak Fransizlardan cok daha fazlaMuharebeSatvali Muharebesi nden 5 gun sonra 24 Haziran da gun agarirken bu muharebeden arta kalan ve toplanabilen Cezayir dayisi Huseyin bin Huseyin e bagli ve damadi Ibrahim Aga komutasindaki Osmanli Cezayir Yeniceri birlikleri basta olmak uzere tum Cezayir kuvvetleri Satvali platosuna tekrar geldi ve Fransiz ileri karakollarinin karsisinda mevzilendi Ancak sorun su ki Fransizlar tum birliklerini gemiden indirmis ve bu saldiriyi hesaplamislardi Ilk silah sesleri duyulur duyulmaz bu saldiriyi tahmin eden gerekli hazirliklari yapmis olan Fransiz general Bourmont aceleyle ileri birinci tumenin tamami ve ikinci tumenin birinci tugayini Cezayir kuvvetlerini geri puskurtmek uzere hemen onlerindeki tum noktalarda taarruza gecmek uzere gorevlendirdi Monk d Uzer ve Collomb d Arcine tugaylari kamp muhafazasi icinde yedekte kaldilar Fransizlar sol kanatta Clouet merkezde Achard ve Poret de Morvan sag kanata Damremont birlilleri ile her bolgede cift sutun piyade hatti olusturdu ve denen Fransiz hafif piyade avci bolukleri tarafindan bu hatlar desteklendi yine tugaylar arasinda topcularda avci erleri uzerinde hizalandi her sey bir manevra alaninda oldugu gibi acele etmeden ritim icinde bir plan dahilinde yurutulmustu Yeniceriler haricinde cok fazla deneyimsiz ve duzensiz milisten ve suvariden olusan Osmanli Cezayir birlikleri bu duzenli Fransiz hat piyade birlikleri ates gucu karsisinda tereddute dustu saldirilari bosa cikarildi Osmanli Cezayir birlikleri herhangi bir yerde toplanip tutunmaya calistiginda etkili top atislari onlari tekrar geri cekilmeye zorluyordu Cezayir birlikleri saatler icinde platonun hemen diger ucundaki Sidi Khalef koyune cekilerek yuksekte sarp arazide bulunma avantajindan yararlarak bir savunma hatti olusturmaya calissa da Fransizlar kayiplarina karsin duzenli piyade topcu saldirisi ve sungu hucumlari ile buralari da ele gecirdi ve Cezayir beylerbeyligi ordusunu tekrar dagitti O gun Fransiz kayiplari cok azdi ama Fransiz baskomutaninin dort oglundan biri olan tegmen Amedee de Bourmont olenler arasindaydi SonrasiMuharebe akabinde catismalar devam etti ve Fransizlar catisa catisa ilerleyerek 4 Temmuz da Cezayir sehrinin hemen yakinindaki u Imparator kalesini ele gecirdikten sonra Cezayir sehri 5 Temmuz da teslim olarak dustu ve bu olay Fransiz Cezayiri nin kurulmasina yol acti Osmanli Imparatorlugu Cezayir i kaybetmis oldu Bununla birlikte Fransizlar Cezayir beylerbeyliginin 3 beyliginin 3 valisine de beyine de teslim olmalarini talep eden mektuplar gonderdi Sadece teslim oldu Buna karsin Konstantin Beyligi nden Ahmed Bey bin Muhammed Serif ve nden bu Fransiz cagrisini reddetti ve direnise devam etti anlasmayi tanimadilar ve Dayilik i yeniden kurmak ve Fransiz isgali altindaki bolgeleri kurtarmak icin cihat ilan ettiler Osmanli Imparatorlugu nun vasali gibi hareket etmeye calistilar Bati Oran Beyligi ndeki cogu yetkili ise Beyin hukmunu dinlemeyip Fransiz isgaline boyun egmedi ve teslimiyet sadece Oran Beyi ve sozde cevresi ile sinirli kaldi Bununla birlkte 1857 ye kadar Fransizlar Oran in yani sira Titeri ve Konstantin beyliklerini de ele gecirip kendilerine isyanla Abdulkadir el Cezairi nin ihdas ettigi ni de ele gecirip Cezayir uzerindeki Osmanli Imparatorlugu nun son hakimiyet kalintilarini da ortadan kaldirmislardir Ancak sinirli da olsa ic kesimlerde 1903 e kadar direnis yine de devam etmistir KaynakcaAtiflar Abel Hugo histoire des armees francaises tome V p 338 Rousset 1879 s 162 Rousset 1879 s 163 165 Rousset 1879 s 168 French Conquest of Algeria 1830 1857 Ingilizce 16 Subat 2023 5 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan erisim tarihi 5 Ocak 2024 Kaynak Rousset Camille 1879 La conquete d Alger Paris Plon Nourrit