İribaş deniz kaplumbağası ya da Caretta caretta, Caretta cinsine bağlı bir deniz kaplumbağası türüdür.
Caretta caretta | |||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||||||||
Hassas (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||
Caretta caretta Rafinesque, 1814 |
Caretta carettalar, yumurtlamak haricinde karaya hiç çıkmaz. Sırt tarafı kırmızımsı kahverengi, alt tarafı ise beyazımsı açık sarı renklidir. Bacakları yüzmeye yarayacak biçimde kürek biçimi almıştır ve dış kenarlarında en fazla 2 tırnak bulunur. Erkekleri hem daha uzun hem de geriye doğru kıvrılmış tırnakları ve uzun kuyrukları ile dişilerinden ayrılır. Oksijeni havadan almasına rağmen uzun süre su altında kalabilir. Yumurtalarını gece kumsallarda açtıkları çukurlara gömerler. Tek seferde 100 yumurta bırakabilir (162'ye kadar tespit edilmiştir). Yavrular 2 aylık kuluçka döneminden sonra gece vakti yumurtadan çıkarak denize giderler.
Yumurtlama bölgeleri Akdeniz sahillerine yayılmıştır. En önemli yumurtlama bölgesi Adana'nın Yumurtalık ilçesi ve Belek, Anamur, Köyceğiz, Dalyan sahilidir. Belek kıyıları, Caretta caretta'ların Akdeniz'deki ikinci (Yunanistan'ın Zakintos adasının ardından) ve Türkiye'nin en büyük yumurtlama alanıdır. 2006 yılı içinde Belek'te 1000 civarında, Anamur'da 2007 yılında 1040 adet yuva tespit edilmiş ve koruma altına alınmıştır. Kabuk boyları 1 metre kadar büyüyebilir. Balıklar, kabuklular ve su canlıları (özellikle deniz anaları) ile beslenir.
Yaklaşık Eosen'den beri yeryüzünde oldukları bilinmektedir. İnsanoğlunun yerleşme ve çoğalma kapasitesi yüzünden ve ışık kirliliği nedeniyle bugün sayıları giderek azalmaktadır. Nesli tükenme tehlikesi altında olduğu için koruma altında tutulmaktadır.
Konuyla ilgili yayınlar
- Bowen, B.W.; Abreu-Grobois, F.A.; Balazs, G.H.; Kamezaki, N; Limpus, C.J.; Ferl, R.J. (1995). "Trans-Pacific migrations of the loggerhead turtle (Caretta caretta) demonstrated with mitochondrial DNA markers". Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 92 (9): 3731-4. Bibcode:1995PNAS...92.3731B. doi:10.1073/pnas.92.9.3731 . (PMC) 42035 $2. (PMID) 7731974.
- Committee on Sea Turtle Conservation, National Research Council (1990). . The National Academies Press. doi:10.17226/1536. ISBN . 28 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2010.
- Conant, Therese A.; Dutton, Peter H.; Eguchi, Tomoharu; Epperly, Sheryan P.; Fahy, Christina C.; Godfrey, Matthew H.; MacPherson, Sandra L.; Possardt, Earl E.; Schroeder, Barbara A.; Seminoff, Jeffrey A.; Snover, Melissa L.; Upite, Carrie M.; Witherington, Blair E. (August 2009). (PDF). Loggerhead Biological Review Team. 24 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2010.
- Dodd, C. Kenneth Jr. (May 1988). (PDF). Biological Report. . 88 (14): 1-83. 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2010.
- Ernst, C.H.; Lovich, J.E. (2009). Turtles of the United States and Canada (2. bas.). JHU Press. ISBN . 20 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Mayıs 2010.
- James, Michael C.; Martin, Kathleen; Dutton, Peter H. (2004). (PDF). Canadian Field- Naturalist. 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2010.
- Janzen, Fredric J (August 1994). "Climate change and temperature-dependent sex determination inreptiles". Proceedings of the National Academy of Sciences. 91 (16): 7487-7490. Bibcode:1994PNAS...91.7487J. doi:10.1073/pnas.91.16.7487 . (PMC) 44426 $2. (PMID) 8052608.
- Lorne, Jacquelyn; Salmon, Michael (11 Nisan 2007). "Effects of exposure to artificial lighting on orientation of hatchling sea turtles on the beach and in the ocean". Endangered Species Research. 3: 23-30. doi:10.3354/esr003023 .
- Marn, N.; Jusup, M.; legovic, T.; Kooijman, S.A.L.M.; klanjscek, T. (24 Eylül 2017). "Environmental effects on growth, reporduction, and life-history traits of loggerhead turtles ("Caretta caretta")". Ecological Modelling. 360 (360): 163-178. doi:10.1016/j.ecolmodel.2017.07.001.
- Márquez, R. (1990). "Sea Turtles of the World: an Annotated and Illustrated Catalogue of Sea Turtle Species Known to Date". FAO Fisheries Synopsis. 11 (125). 15 Kasım 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2010.
- Miller, Jeffrey D.; Limpus, Collin J.; Godfrey, Matthew H. (2003). "Nest site selection, oviposition, eggs, development, hatching and emergence of loggerhead turtles" (PDF). Bolten, Alan; Witherington, Blair (Ed.). Loggerhead Turtles. Smithsonian Books. ss. 125-143. ISBN . Erişim tarihi: 28 Şubat 2013.
- Peaker, Malcolm; Linzell, J. (1975). Salt Glands in Birds and Reptiles. Monographs of the Physiological Society. ss. 1-297. ISBN . (PMID) 177858.
- Shearer, Benjamin F.; Shearer, Barbara S. (1994). State names, seals, flags, and symbols (2. bas.). Westport, Connecticut: Greenwood Publishing Group. ISBN .
- Spotila, James R. (2004). Sea Turtles: A Complete Guide to their Biology, Behavior, and Conservation. Baltimore, Maryland: The Johns Hopkins University Press and Oakwood Arts. ISBN .
- Valente, A. L. S. (2007). (PDF). ISBN . 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2010.
- Witherington, Blair (2006). "Ancient Origins". Sea Turtles – An Extraordinary Natural History of Some Uncommon Turtles. St Paul, Minnesota: MBI Publishing Company. ISBN . Erişim tarihi: 4 Haziran 2010.
- Wynne, Kate; Schwartz, Malia (1999). Guide to Marine Mammals and Turtles of the U.S. Atlantic and Gulf of Mexico. illustrated by Garth Mix (2. bas.). Rhode Island Sea Grant. ISBN .
- Yntema, C.; Mrosovsky, N. (1982). "Critical periods and pivotal temperatures for sexual differentiation in loggerhead sea turtles" (PDF). Canadian Journal of Zoology. 60 (5): 1012-1016. doi:10.1139/z82-141. ISSN 1480-3283. 30 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2010.
- Arnold EN, Burton JA (1978). A Field Guide to Reptiles and Amphibians of Britain and Europe. London: Collins. 272 pp. . (Caretta caretta, p. 95 + Figure 2 on p. 99).
- , King FW (1979). The Audubon Society Field Guide to North American Reptiles and Amphibians. New York: Alfred A. Knopf. 743 pp., 657 color plates. . (Caretta caretta, pp. 475–476 + Plate 265).
- Bolten, Alan B.; Witherington, Blair E. (2003). Loggerhead Sea Turtles. Washington, District of Columbia: Smithsonian Books. ISBN .
- Boulenger GA (1889). Catalogue of the Chelonians, Rhynchocephalians, and Crocodiles in the British Museum (Natural History). New Edition. London: Trustees of the British Museum (Natural History). (Taylor and Francis, Printers). x + 311 pp. + Plates I-III. (Thalassochelys caretta, pp. 184–186).
- Goin CJ, Goin OB, Zug GR (1978). Introduction to Herpetology, Third Edition. San Francisco, California: W.H. Freeman and Company. xi + 378 pp. . (Caretta caretta, pp. 122, 124, 267).
- Gulko D, Eckert KL (2004). Sea Turtles: An Ecological Guide. Honolulu, Hawai'i: Mutual Publishing. .
- Linnaeus C (1758). Systema naturæ per regna tria naturæ, secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, diferentiis, synonymis, locis. Tomus I. Editio Decima, Reformata. Stockholm: L. Salvius. 824 pp. (Testudo caretta, new species, pp. 197–198). (in Latin).
- Lutz, Peter L.; Musick, John A.; Wyneken, Jeanette (1997). The Biology of Sea Turtles, Volume I. Boca Raton, Florida: CRC Press. ISBN .
- Lutz, Peter L.; Musick, John A.; Wyneken, Jeanette (2003). The Biology of Sea Turtles, Volume II. Boca Raton, Florida: CRC Press. ISBN .
- , , (2016). Peterson Field Guide to Reptiles and Amphibians of Eastern and Central North America, Fourth Edition. Boston and New York: Houghton Mifflin Harcourt. xiv + 494 pp., 47 plates, 207 figures. . (Caretta caretta, p. 192 + Plate 14 + Figure 81 on p. 174).
- , Brodie ED Jr (1982). Reptiles of North America: A Guide to Field Identification. New York: Golden Press. 240 pp. . (Caretta caretta, pp. 36–37).
- , (1917). A Check List of North American Amphibians and Reptiles. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. 125 pp. (Caretta caretta, p. 123).
Dış bağlantılar
- A 3D animation of a sea turtle. 10 Mayıs 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Wikimedia Commons'ta Caretta caretta ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Vikitür'de Caretta caretta ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Kaynakça
- ^ Spotila, James R. (2004). Sea turtles : a complete guide to their biology, behavior, and conservation. Baltimore: Johns Hopkins University Press. s. 59. ISBN . OCLC 54974383.
- ^ Casale, P.; Tucker, A.D. (2017). "Caretta caretta". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2017: e.T3897A119333622. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-2.RLTS.T3897A119333622.en . Erişim tarihi: 19 Kasım 2021.
- ^ . DEKAMER. 27 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2024.
- ^ . 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2022.
- ^ "Deniz Kaplumbağası İzleme ve Koruma Çalışmaları Göksu Deltası Örneği". Aralık 2020. 5 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Haziran 2021.
Caretta ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iribas deniz kaplumbagasi ya da Caretta caretta Caretta cinsine bagli bir deniz kaplumbagasi turudur Caretta caretta Yasadigi donem araligi 40 0 myo Bartoniyen Gunumuz PreYeYeOSDCPTJKPgNKorunma durumuHassas IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif ReptiliaTakim TestudinesAlt takim CryptodiraUst familya ChelonioideaFamilya CheloniidaeAlt familya CarettinaeCins Caretta Linnaeus Tur C carettaIkili adlandirmaCaretta carettaRafinesque 1814 Caretta carettalar yumurtlamak haricinde karaya hic cikmaz Sirt tarafi kirmizimsi kahverengi alt tarafi ise beyazimsi acik sari renklidir Bacaklari yuzmeye yarayacak bicimde kurek bicimi almistir ve dis kenarlarinda en fazla 2 tirnak bulunur Erkekleri hem daha uzun hem de geriye dogru kivrilmis tirnaklari ve uzun kuyruklari ile disilerinden ayrilir Oksijeni havadan almasina ragmen uzun sure su altinda kalabilir Yumurtalarini gece kumsallarda actiklari cukurlara gomerler Tek seferde 100 yumurta birakabilir 162 ye kadar tespit edilmistir Yavrular 2 aylik kulucka doneminden sonra gece vakti yumurtadan cikarak denize giderler Yumurtlama bolgeleri Akdeniz sahillerine yayilmistir En onemli yumurtlama bolgesi Adana nin Yumurtalik ilcesi ve Belek Anamur Koycegiz Dalyan sahilidir Belek kiyilari Caretta caretta larin Akdeniz deki ikinci Yunanistan in Zakintos adasinin ardindan ve Turkiye nin en buyuk yumurtlama alanidir 2006 yili icinde Belek te 1000 civarinda Anamur da 2007 yilinda 1040 adet yuva tespit edilmis ve koruma altina alinmistir Kabuk boylari 1 metre kadar buyuyebilir Baliklar kabuklular ve su canlilari ozellikle deniz analari ile beslenir Yaklasik Eosen den beri yeryuzunde olduklari bilinmektedir Insanoglunun yerlesme ve cogalma kapasitesi yuzunden ve isik kirliligi nedeniyle bugun sayilari giderek azalmaktadir Nesli tukenme tehlikesi altinda oldugu icin koruma altinda tutulmaktadir Konuyla ilgili yayinlarBowen B W Abreu Grobois F A Balazs G H Kamezaki N Limpus C J Ferl R J 1995 Trans Pacific migrations of the loggerhead turtle Caretta caretta demonstrated with mitochondrial DNA markers Proc Natl Acad Sci USA 92 9 3731 4 Bibcode 1995PNAS 92 3731B doi 10 1073 pnas 92 9 3731 PMC 42035 2 PMID 7731974 Committee on Sea Turtle Conservation National Research Council 1990 The National Academies Press doi 10 17226 1536 ISBN 0 309 04247 X 28 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mayis 2010 Conant Therese A Dutton Peter H Eguchi Tomoharu Epperly Sheryan P Fahy Christina C Godfrey Matthew H MacPherson Sandra L Possardt Earl E Schroeder Barbara A Seminoff Jeffrey A Snover Melissa L Upite Carrie M Witherington Blair E August 2009 PDF Loggerhead Biological Review Team 24 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2010 Dodd C Kenneth Jr May 1988 PDF Biological Report 88 14 1 83 18 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2010 Ernst C H Lovich J E 2009 Turtles of the United States and Canada 2 bas JHU Press ISBN 978 0 8018 9121 2 20 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Mayis 2010 James Michael C Martin Kathleen Dutton Peter H 2004 PDF Canadian Field Naturalist 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 2 Haziran 2010 Janzen Fredric J August 1994 Climate change and temperature dependent sex determination inreptiles Proceedings of the National Academy of Sciences 91 16 7487 7490 Bibcode 1994PNAS 91 7487J doi 10 1073 pnas 91 16 7487 PMC 44426 2 PMID 8052608 Lorne Jacquelyn Salmon Michael 11 Nisan 2007 Effects of exposure to artificial lighting on orientation of hatchling sea turtles on the beach and in the ocean Endangered Species Research 3 23 30 doi 10 3354 esr003023 Marn N Jusup M legovic T Kooijman S A L M klanjscek T 24 Eylul 2017 Environmental effects on growth reporduction and life history traits of loggerhead turtles Caretta caretta Ecological Modelling 360 360 163 178 doi 10 1016 j ecolmodel 2017 07 001 Marquez R 1990 Sea Turtles of the World an Annotated and Illustrated Catalogue of Sea Turtle Species Known to Date FAO Fisheries Synopsis 11 125 15 Kasim 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2010 Miller Jeffrey D Limpus Collin J Godfrey Matthew H 2003 Nest site selection oviposition eggs development hatching and emergence of loggerhead turtles PDF Bolten Alan Witherington Blair Ed Loggerhead Turtles Smithsonian Books ss 125 143 ISBN 1588341364 Erisim tarihi 28 Subat 2013 Peaker Malcolm Linzell J 1975 Salt Glands in Birds and Reptiles Monographs of the Physiological Society ss 1 297 ISBN 0 521 20629 4 PMID 177858 Shearer Benjamin F Shearer Barbara S 1994 State names seals flags and symbols 2 bas Westport Connecticut Greenwood Publishing Group ISBN 0 313 28862 3 Spotila James R 2004 Sea Turtles A Complete Guide to their Biology Behavior and Conservation Baltimore Maryland The Johns Hopkins University Press and Oakwood Arts ISBN 0 8018 8007 6 Valente A L S 2007 PDF ISBN 978 8469166239 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Mayis 2010 Witherington Blair 2006 Ancient Origins Sea Turtles An Extraordinary Natural History of Some Uncommon Turtles St Paul Minnesota MBI Publishing Company ISBN 0 7603 2644 4 Erisim tarihi 4 Haziran 2010 Wynne Kate Schwartz Malia 1999 Guide to Marine Mammals and Turtles of the U S Atlantic and Gulf of Mexico illustrated by Garth Mix 2 bas Rhode Island Sea Grant ISBN 0 938412 43 4 Yntema C Mrosovsky N 1982 Critical periods and pivotal temperatures for sexual differentiation in loggerhead sea turtles PDF Canadian Journal of Zoology 60 5 1012 1016 doi 10 1139 z82 141 ISSN 1480 3283 30 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Mayis 2010 Arnold EN Burton JA 1978 A Field Guide to Reptiles and Amphibians of Britain and Europe London Collins 272 pp 0 00 219318 3 Caretta caretta p 95 Figure 2 on p 99 King FW 1979 The Audubon Society Field Guide to North American Reptiles and Amphibians New York Alfred A Knopf 743 pp 657 color plates 0 394 50824 6 Caretta caretta pp 475 476 Plate 265 Bolten Alan B Witherington Blair E 2003 Loggerhead Sea Turtles Washington District of Columbia Smithsonian Books ISBN 1 58834 136 4 Boulenger GA 1889 Catalogue of the Chelonians Rhynchocephalians and Crocodiles in the British Museum Natural History New Edition London Trustees of the British Museum Natural History Taylor and Francis Printers x 311 pp Plates I III Thalassochelys caretta pp 184 186 Goin CJ Goin OB Zug GR 1978 Introduction to Herpetology Third Edition San Francisco California W H Freeman and Company xi 378 pp 0 7167 0020 4 Caretta caretta pp 122 124 267 Gulko D Eckert KL 2004 Sea Turtles An Ecological Guide Honolulu Hawai i Mutual Publishing 1 56647 651 8 Linnaeus C 1758 Systema naturae per regna tria naturae secundum classes ordines genera species cum characteribus diferentiis synonymis locis Tomus I Editio Decima Reformata Stockholm L Salvius 824 pp Testudo caretta new species pp 197 198 in Latin Lutz Peter L Musick John A Wyneken Jeanette 1997 The Biology of Sea Turtles Volume I Boca Raton Florida CRC Press ISBN 0 8493 8422 2 Lutz Peter L Musick John A Wyneken Jeanette 2003 The Biology of Sea Turtles Volume II Boca Raton Florida CRC Press ISBN 0 8493 1123 3 2016 Peterson Field Guide to Reptiles and Amphibians of Eastern and Central North America Fourth Edition Boston and New York Houghton Mifflin Harcourt xiv 494 pp 47 plates 207 figures 978 0 544 12997 9 Caretta caretta p 192 Plate 14 Figure 81 on p 174 Brodie ED Jr 1982 Reptiles of North America A Guide to Field Identification New York Golden Press 240 pp 0 307 13666 3 Caretta caretta pp 36 37 1917 A Check List of North American Amphibians and Reptiles Cambridge Massachusetts Harvard University Press 125 pp Caretta caretta p 123 Dis baglantilarA 3D animation of a sea turtle 10 Mayis 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Wikimedia Commons ta Caretta caretta ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Caretta caretta ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Kaynakca Spotila James R 2004 Sea turtles a complete guide to their biology behavior and conservation Baltimore Johns Hopkins University Press s 59 ISBN 0 8018 8007 6 OCLC 54974383 Casale P Tucker A D 2017 Caretta caretta IUCN Tehdit Altindaki Turlerin Kirmizi Listesi 2017 e T3897A119333622 doi 10 2305 IUCN UK 2017 2 RLTS T3897A119333622 en Erisim tarihi 19 Kasim 2021 DEKAMER 27 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Nisan 2024 30 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Nisan 2022 Deniz Kaplumbagasi Izleme ve Koruma Calismalari Goksu Deltasi Ornegi Aralik 2020 5 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Haziran 2021 Caretta ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz