Fizikte, bir skaler, vektörden farklı olarak, koordinat sisteminin döndürülmesi veya değiştirilmesi (Newton mekaniğinde), herhangi bir Lorentz dönüşümü ya da uzay-zaman dönüşümü (görelilikte) sonucunda değişmeyen (bazen kısaca "yönü olmayan" nicelik olarak tanımlanan) basit bir fiziksel niceliktir.
Fiziksel nicelik
Bir fiziksel nicelik, sadece bir sayı değil, Matematik'ten farklı olarak sayısal bir değerin fiziksel bir birimle olarak tanımlanır. Nicelik birime göre değişmez (mesela 1 km ile 1000 m aynı uzunluktadır) fakat sayı birime bağlıdır. Yani, mesafe örneğinden gidersek, uzunluk, koordinat sistemine özgü birim vektörlerin uzunluğuna bağlı değildir. Koordinat sisteminde yapılacak değişimler skalerin hesaplanış formülünü değiştirebilir; fakat skalerin kendisi değişmez. Aynı şey boyutsuz olmayan bütün fiziksel nicelikler için de geçerlidir.
Örnekler
Kütle, elektriksel yük, sıcaklık ve bir ortamdaki bir noktanın elektrik potansiyeli skaler niceliklerdir. 3 boyutlu evrende iki nokta arasındaki mesafe skalerdir, fakat birinden diğerine olan yön ile beraber belirtildiğinde, (yönü belirtmek için herhangi bir düzlemle yaptığı açıyı üzere birden fazla fiziksel niceliğe ihtiyaç duyacağımız için) vektörel bir nicelik olur.
Örneğin kuvvet, büyüklüğü ve yönü ile beraber tanımlanması gerekeceğinden skaler bir nicelik değildir. Fakat kuvvetin büyüklüğü yalnız başına skaler olarak ifade edilebilir. Mesela herhangi bir nesneye etki eden yerçekimi kuvveti skaler değildir, fakat büyüklüğü skalerdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Arfken, George (1985). Mathematical Methods for Physicists. third. Academic Press. ISBN .
- Feynman, Richard P.; ; (2006). The Feynman Lectures on Physics. 1. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fizikte bir skaler vektorden farkli olarak koordinat sisteminin dondurulmesi veya degistirilmesi Newton mekaniginde herhangi bir Lorentz donusumu ya da uzay zaman donusumu gorelilikte sonucunda degismeyen bazen kisaca yonu olmayan nicelik olarak tanimlanan basit bir fiziksel niceliktir Mikrometre vidasi skaler degerleri okumaya yarayan bir alettirFiziksel nicelikBir fiziksel nicelik sadece bir sayi degil Matematik ten farkli olarak sayisal bir degerin fiziksel bir birimle olarak tanimlanir Nicelik birime gore degismez mesela 1 km ile 1000 m ayni uzunluktadir fakat sayi birime baglidir Yani mesafe orneginden gidersek uzunluk koordinat sistemine ozgu birim vektorlerin uzunluguna bagli degildir Koordinat sisteminde yapilacak degisimler skalerin hesaplanis formulunu degistirebilir fakat skalerin kendisi degismez Ayni sey boyutsuz olmayan butun fiziksel nicelikler icin de gecerlidir OrneklerKutle elektriksel yuk sicaklik ve bir ortamdaki bir noktanin elektrik potansiyeli skaler niceliklerdir 3 boyutlu evrende iki nokta arasindaki mesafe skalerdir fakat birinden digerine olan yon ile beraber belirtildiginde yonu belirtmek icin herhangi bir duzlemle yaptigi aciyi uzere birden fazla fiziksel nicelige ihtiyac duyacagimiz icin vektorel bir nicelik olur Ornegin kuvvet buyuklugu ve yonu ile beraber tanimlanmasi gerekeceginden skaler bir nicelik degildir Fakat kuvvetin buyuklugu yalniz basina skaler olarak ifade edilebilir Mesela herhangi bir nesneye etki eden yercekimi kuvveti skaler degildir fakat buyuklugu skalerdir Ayrica bakinizSkaler alan Skaler matematik VektorKaynakcaArfken George 1985 Mathematical Methods for Physicists third Academic Press ISBN 0 12 059820 5 Feynman Richard P 2006 The Feynman Lectures on Physics 1 ISBN 0 8053 9045 6