Cebirde sonlu alan veya Galois alanı (Évariste Galois'e ithaf edilsin diye bu adla adlandırıldı), sonlu sayıda elemandan oluşan bir cisimdir. Herhangi bir alan olarak düşünülürse sonlu alan, değişme, çarpma, toplama, çıkarma ve (sıfırdan farklı) bölme işlemlerinin tanımlandığı bir kümedir. Sonlu alanlara yaygın örnek, ℤ/3ℤ veya ℤ/7ℤ gibi tam sayı olan asal tam sayılar modülü verilebilir.
Sonlu alanlar yalnızca, (p bir asal sayı ve k pozitif tam sayı olan) pk asal kuvveti için geçerlidir. Her bir asal kuvvet için bu boyuta sahip tek sonlu alan vardır. Bu boyuttaki tüm alanlar . pk boyutuna sahip bir alanın karakteristiği p dir. Bu, sonuç sıfır olana kadar her elemanın kopyalanarak pye eklenmesi anlamına gelir. Örneğin; ℤ/2ℤ (tam sayı mod 2), 1 + 1 = 0 olduğunda karakteristiği 2 olur. ℤ/5ℤ, 0 = 1 + 1 + 1 + 1 + 1 = 2 + 2 + 2 + 2 + 2 = vb. olduğunda karakteristiği 5 olur.
q kuvvetine sahip bir sonlu alanda Xq − X polinomunun tüm ögeleri, onun kökleri olur. Böylece q farklı doğrusal faktörleri elde edilir.
Sonlu alanlara, sayılar teorisi, cebirsel geometri, Galois teorisi, sonlu geometri, kriptografi ve da dahil matematik ve bilgisayar biliminde çok sık rastlanır.
Bazı küçük sonlu alanlar
|
|
F3
|
|
F4
|
|
F8
Matris tam sayıları modül 2'yi ifade eden sekiz ögeli alan öge (0) öge (1) öge (2) öge (3) 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 1 öge (4) öge (5) öge (6) öge (7) 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 0 1 1 0 0 0 1 0 +/ (0) (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (0) 0 1 2 3 4 5 6 7 (1) 1 0 4 7 2 6 5 3 (2) 2 4 0 5 1 3 7 6 (3) 3 7 5 0 6 2 4 1 (4) 4 2 1 6 0 7 3 5 (5) 5 6 3 2 7 0 1 4 (6) 6 5 7 4 3 1 0 2 (7) 7 3 6 1 5 4 2 0 x/ (0) (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (0) 0 0 0 0 0 0 0 0 (1) 0 1 2 3 4 5 6 7 (2) 0 2 3 4 5 6 7 1 (3) 0 3 4 5 6 7 1 2 (4) 0 4 5 6 7 1 2 3 (5) 0 5 6 7 1 2 3 4 (6) 0 6 7 1 2 3 4 5 (7) 0 7 1 2 3 4 5 6
F9
Matris tam sayıları modül 3'ü ifade eden 9 ögeli alan öge (0) öge (1) öge (2) 0 0 1 0 0 1 0 0 0 1 1 1 öge (3) öge (4) öge (5) 1 1 1 2 2 0 1 2 2 0 0 2 öge (6) öge (7) öge (8) 0 2 2 2 2 1 2 2 2 1 1 0 +/ (0) (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (0) 0 1 2 3 4 5 6 7 8 (1) 1 5 3 8 7 0 4 6 2 (2) 2 3 6 4 1 8 0 5 7 (3) 3 8 4 7 5 2 1 0 6 (4) 4 7 1 5 8 6 3 2 0 (5) 5 0 8 2 6 1 7 4 3 (6) 6 4 0 1 3 7 2 8 5 (7) 7 6 5 0 2 4 8 3 1 (8) 8 2 7 6 0 3 5 1 4 x/ (0) (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (0) 0 0 0 0 0 0 0 0 0 (1) 0 1 2 3 4 5 6 7 8 (2) 0 2 3 4 5 6 7 8 1 (3) 0 3 4 5 6 7 8 1 2 (4) 0 4 5 6 7 8 1 2 3 (5) 0 5 6 7 8 1 2 3 4 (6) 0 6 7 8 1 2 3 4 5 (7) 0 7 8 1 2 3 4 5 6 (8) 0 8 1 2 3 4 5 6 7
F16
F16, a + b x + c x2 + d x3 polinomu ile ifade edilir.
a, b, c ve d tam sayı modül 2 dir.
Polinomlar, x4 = 1 + x kuralı kullanılarak x kuvvetleri ile elde edilir.
.
ö ( 0) ö ( 1) ö ( 2) ö ( 3) [ 0 0 0 0] [ 1 0 0 0] [ 0 1 0 0] [ 0 0 1 0] ö ( 4) ö ( 5) ö ( 6) ö ( 7) [ 0 0 0 1] [ 1 1 0 0] [ 0 1 1 0] [ 0 0 1 1] ö ( 8) ö ( 9) ö (10) ö (11) [ 1 1 0 1] [ 1 0 1 0] [ 0 1 0 1] [ 1 1 1 0] ö (12) ö (13) ö (14) ö (15) [ 0 1 1 1] [ 1 1 1 1] [ 1 0 1 1] [ 1 0 0 1] +/ 0_ 1_ 2_ 3_ 4_ 5_ 6_ 7_ 8_ 9_10_11_12_13_14_15_ 0_ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1_ 1 0 5 9 15 2 11 14 10 3 8 6 13 12 7 4 2_ 2 5 0 6 10 1 3 12 15 11 4 9 7 14 13 8 3_ 3 9 6 0 7 11 2 4 13 1 12 5 10 8 15 14 4_ 4 15 10 7 0 8 12 3 5 14 2 13 6 11 9 1 5_ 5 2 1 11 8 0 9 13 4 6 15 3 14 7 12 10 6_ 6 11 3 2 12 9 0 10 14 5 7 1 4 15 8 13 7_ 7 14 12 4 3 13 10 0 11 15 6 8 2 5 1 9 8_ 8 10 15 13 5 4 14 11 0 12 1 7 9 3 6 2 9_ 9 3 11 1 14 6 5 15 12 0 13 2 8 10 4 7 10_ 10 8 4 12 2 15 7 6 1 13 0 14 3 9 11 5 11_ 11 6 9 5 13 3 1 8 7 2 14 0 15 4 10 12 12_ 12 13 7 10 6 14 4 2 9 8 3 15 0 1 5 11 13_ 13 12 14 8 11 7 15 5 3 10 9 4 1 0 2 6 14_ 14 7 13 15 9 12 8 1 6 4 11 10 5 2 0 3 15_ 15 4 8 14 1 10 13 9 2 7 5 12 11 6 3 0 x/ 0_ 1_ 2_ 3_ 4_ 5_ 6_ 7_ 8_ 9_10_11_12_13_14_15_ 0_ 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1_ 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 2_ 0 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 3_ 0 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 4_ 0 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 5_ 0 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 6_ 0 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 7_ 0 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 8_ 0 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 9_ 0 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 10_ 0 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 11_ 0 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12_ 0 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 13_ 0 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 14_ 0 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 15_ 0 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14
F25
F25, a + b√2 sayıları ile ifade edilir. a ve b, tam sayı modül 5 dir.
2 + √2 kuvvetleri ile elde edilir.
ö (0) | ö (1) | ö (2) | ö (3) | ö (4) |
0 + 0√2 | 1 + 0√2 | 2 + 1√2 | 1 + 4√2 | 0 + 4√2 |
ö (5) | ö (6) | ö (7) | ö (8) | ö (9) |
3 + 3√2 | 2 + 4√2 | 2 + 0√2 | 4 + 2√2 | 2 + 3√2 |
ö (10) | ö (11) | ö (12) | ö (13) | ö (14) |
0 + 3√2 | 1 + 1√2 | 4 + 3√2 | 4 + 0√2 | 3 + 4√2 |
ö (15) | ö (16) | ö (17) | ö (18) | ö (19) |
4 + 1√2 | 0 + 1√2 | 2 + 2√2 | 3 + 1√2 | 3 + 0√2 |
ö (20) | ö (21) | ö (22) | ö (23) | ö (24) |
1 + 3√2 | 3 + 2√2 | 0 + 2√2 | 4 + 4√2 | 1 + 2√2 |
+ | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
0 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
1 | 1 | 7 | 18 | 6 | 3 | 12 | 14 | 19 | 22 | 5 | 20 | 2 | 10 | 0 | 23 | 16 | 11 | 21 | 15 | 13 | 9 | 8 | 24 | 4 | 17 |
2 | 2 | 18 | 8 | 19 | 7 | 4 | 13 | 15 | 20 | 23 | 6 | 21 | 3 | 11 | 0 | 24 | 17 | 12 | 22 | 16 | 14 | 10 | 9 | 1 | 5 |
3 | 3 | 6 | 19 | 9 | 20 | 8 | 5 | 14 | 16 | 21 | 24 | 7 | 22 | 4 | 12 | 0 | 1 | 18 | 13 | 23 | 17 | 15 | 11 | 10 | 2 |
4 | 4 | 3 | 7 | 20 | 10 | 21 | 9 | 6 | 15 | 17 | 22 | 1 | 8 | 23 | 5 | 13 | 0 | 2 | 19 | 14 | 24 | 18 | 16 | 12 | 11 |
5 | 5 | 12 | 4 | 8 | 21 | 11 | 22 | 10 | 7 | 16 | 18 | 23 | 2 | 9 | 24 | 6 | 14 | 0 | 3 | 20 | 15 | 1 | 19 | 17 | 13 |
6 | 6 | 14 | 13 | 5 | 9 | 22 | 12 | 23 | 11 | 8 | 17 | 19 | 24 | 3 | 10 | 1 | 7 | 15 | 0 | 4 | 21 | 16 | 2 | 20 | 18 |
7 | 7 | 19 | 15 | 14 | 6 | 10 | 23 | 13 | 24 | 12 | 9 | 18 | 20 | 1 | 4 | 11 | 2 | 8 | 16 | 0 | 5 | 22 | 17 | 3 | 21 |
8 | 8 | 22 | 20 | 16 | 15 | 7 | 11 | 24 | 14 | 1 | 13 | 10 | 19 | 21 | 2 | 5 | 12 | 3 | 9 | 17 | 0 | 6 | 23 | 18 | 4 |
9 | 9 | 5 | 23 | 21 | 17 | 16 | 8 | 12 | 1 | 15 | 2 | 14 | 11 | 20 | 22 | 3 | 6 | 13 | 4 | 10 | 18 | 0 | 7 | 24 | 19 |
10 | 10 | 20 | 6 | 24 | 22 | 18 | 17 | 9 | 13 | 2 | 16 | 3 | 15 | 12 | 21 | 23 | 4 | 7 | 14 | 5 | 11 | 19 | 0 | 8 | 1 |
11 | 11 | 2 | 21 | 7 | 1 | 23 | 19 | 18 | 10 | 14 | 3 | 17 | 4 | 16 | 13 | 22 | 24 | 5 | 8 | 15 | 6 | 12 | 20 | 0 | 9 |
12 | 12 | 10 | 3 | 22 | 8 | 2 | 24 | 20 | 19 | 11 | 15 | 4 | 18 | 5 | 17 | 14 | 23 | 1 | 6 | 9 | 16 | 7 | 13 | 21 | 0 |
13 | 13 | 0 | 11 | 4 | 23 | 9 | 3 | 1 | 21 | 20 | 12 | 16 | 5 | 19 | 6 | 18 | 15 | 24 | 2 | 7 | 10 | 17 | 8 | 14 | 22 |
14 | 14 | 23 | 0 | 12 | 5 | 24 | 10 | 4 | 2 | 22 | 21 | 13 | 17 | 6 | 20 | 7 | 19 | 16 | 1 | 3 | 8 | 11 | 18 | 9 | 15 |
15 | 15 | 16 | 24 | 0 | 13 | 6 | 1 | 11 | 5 | 3 | 23 | 22 | 14 | 18 | 7 | 21 | 8 | 20 | 17 | 2 | 4 | 9 | 12 | 19 | 10 |
16 | 16 | 11 | 17 | 1 | 0 | 14 | 7 | 2 | 12 | 6 | 4 | 24 | 23 | 15 | 19 | 8 | 22 | 9 | 21 | 18 | 3 | 5 | 10 | 13 | 20 |
17 | 17 | 21 | 12 | 18 | 2 | 0 | 15 | 8 | 3 | 13 | 7 | 5 | 1 | 24 | 16 | 20 | 9 | 23 | 10 | 22 | 19 | 4 | 6 | 11 | 14 |
18 | 18 | 15 | 22 | 13 | 19 | 3 | 0 | 16 | 9 | 4 | 14 | 8 | 6 | 2 | 1 | 17 | 21 | 10 | 24 | 11 | 23 | 20 | 5 | 7 | 12 |
19 | 19 | 13 | 16 | 23 | 14 | 20 | 4 | 0 | 17 | 10 | 5 | 15 | 9 | 7 | 3 | 2 | 18 | 22 | 11 | 1 | 12 | 24 | 21 | 6 | 8 |
20 | 20 | 9 | 14 | 17 | 24 | 15 | 21 | 5 | 0 | 18 | 11 | 6 | 16 | 10 | 8 | 4 | 3 | 19 | 23 | 12 | 2 | 13 | 1 | 22 | 7 |
21 | 21 | 8 | 10 | 15 | 18 | 1 | 16 | 22 | 6 | 0 | 19 | 12 | 7 | 17 | 11 | 9 | 5 | 4 | 20 | 24 | 13 | 3 | 14 | 2 | 23 |
22 | 22 | 24 | 9 | 11 | 16 | 19 | 2 | 17 | 23 | 7 | 0 | 20 | 13 | 8 | 18 | 12 | 10 | 6 | 5 | 21 | 1 | 14 | 4 | 15 | 3 |
23 | 23 | 4 | 1 | 10 | 12 | 17 | 20 | 3 | 18 | 24 | 8 | 0 | 21 | 14 | 9 | 19 | 13 | 11 | 7 | 6 | 22 | 2 | 15 | 5 | 16 |
24 | 24 | 17 | 5 | 2 | 11 | 13 | 18 | 21 | 4 | 19 | 1 | 9 | 0 | 22 | 15 | 10 | 20 | 14 | 12 | 8 | 7 | 23 | 3 | 16 | 6 |
× | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
1 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 |
2 | 0 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 |
3 | 0 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 |
4 | 0 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 |
5 | 0 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 |
6 | 0 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
7 | 0 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 |
8 | 0 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 |
9 | 0 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
10 | 0 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 |
11 | 0 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
12 | 0 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
13 | 0 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
14 | 0 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
15 | 0 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 |
16 | 0 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
17 | 0 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 |
18 | 0 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 |
19 | 0 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
20 | 0 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 |
21 | 0 | 21 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
22 | 0 | 22 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 |
23 | 0 | 23 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
24 | 0 | 24 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 | 23 |
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cebirde sonlu alan veya Galois alani Evariste Galois e ithaf edilsin diye bu adla adlandirildi sonlu sayida elemandan olusan bir cisimdir Herhangi bir alan olarak dusunulurse sonlu alan degisme carpma toplama cikarma ve sifirdan farkli bolme islemlerinin tanimlandigi bir kumedir Sonlu alanlara yaygin ornek ℤ 3ℤ veya ℤ 7ℤ gibi tam sayi olan asal tam sayilar modulu verilebilir Sonlu alanlar yalnizca p bir asal sayi ve k pozitif tam sayi olan pk asal kuvveti icin gecerlidir Her bir asal kuvvet icin bu boyuta sahip tek sonlu alan vardir Bu boyuttaki tum alanlar pk boyutuna sahip bir alanin karakteristigi p dir Bu sonuc sifir olana kadar her elemanin kopyalanarak p ye eklenmesi anlamina gelir Ornegin ℤ 2ℤ tam sayi mod 2 1 1 0 oldugunda karakteristigi 2 olur ℤ 5ℤ 0 1 1 1 1 1 2 2 2 2 2 vb oldugunda karakteristigi 5 olur q kuvvetine sahip bir sonlu alanda Xq X polinomunun tum ogeleri onun kokleri olur Boylece q farkli dogrusal faktorleri elde edilir Sonlu alanlara sayilar teorisi cebirsel geometri Galois teorisi sonlu geometri kriptografi ve da dahil matematik ve bilgisayar biliminde cok sik rastlanir Bazi kucuk sonlu alanlarF2 0 10 0 11 1 0 0 10 0 01 0 1F3 0 1 20 0 1 21 1 2 02 2 0 1 0 1 20 0 0 01 0 1 22 0 2 1F4 0 1 a a 10 0 1 a a 11 1 0 a 1 aa a a 1 0 1a 1 a 1 a 1 0 0 1 a a 10 0 0 0 01 0 1 a a 1a 0 a a 1 1a 1 0 a 1 1 aF8 Matris tam sayilari modul 2 yi ifade eden sekiz ogeli alan oge 0 oge 1 oge 2 oge 3 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 1 1 1 0 0 0 0 0 0 1 1 1 0 0 1 1 oge 4 oge 5 oge 6 oge 7 1 1 0 0 1 1 1 1 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 0 1 1 0 0 1 1 1 1 0 1 1 0 0 0 1 0 0 1 2 3 4 5 6 7 0 0 1 2 3 4 5 6 7 1 1 0 4 7 2 6 5 3 2 2 4 0 5 1 3 7 6 3 3 7 5 0 6 2 4 1 4 4 2 1 6 0 7 3 5 5 5 6 3 2 7 0 1 4 6 6 5 7 4 3 1 0 2 7 7 3 6 1 5 4 2 0 x 0 1 2 3 4 5 6 7 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 2 3 4 5 6 7 2 0 2 3 4 5 6 7 1 3 0 3 4 5 6 7 1 2 4 0 4 5 6 7 1 2 3 5 0 5 6 7 1 2 3 4 6 0 6 7 1 2 3 4 5 7 0 7 1 2 3 4 5 6 F9 Matris tam sayilari modul 3 u ifade eden 9 ogeli alan oge 0 oge 1 oge 2 0 0 1 0 0 1 0 0 0 1 1 1 oge 3 oge 4 oge 5 1 1 1 2 2 0 1 2 2 0 0 2 oge 6 oge 7 oge 8 0 2 2 2 2 1 2 2 2 1 1 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 1 1 5 3 8 7 0 4 6 2 2 2 3 6 4 1 8 0 5 7 3 3 8 4 7 5 2 1 0 6 4 4 7 1 5 8 6 3 2 0 5 5 0 8 2 6 1 7 4 3 6 6 4 0 1 3 7 2 8 5 7 7 6 5 0 2 4 8 3 1 8 8 2 7 6 0 3 5 1 4 x 0 1 2 3 4 5 6 7 8 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 2 0 2 3 4 5 6 7 8 1 3 0 3 4 5 6 7 8 1 2 4 0 4 5 6 7 8 1 2 3 5 0 5 6 7 8 1 2 3 4 6 0 6 7 8 1 2 3 4 5 7 0 7 8 1 2 3 4 5 6 8 0 8 1 2 3 4 5 6 7 F16 F16 a b x c x2 d x3 polinomu ile ifade edilir a b c ve d tam sayi modul 2 dir Polinomlar x4 1 x kurali kullanilarak x kuvvetleri ile elde edilir o 0 o 1 o 2 o 3 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 0 0 0 1 0 o 4 o 5 o 6 o 7 0 0 0 1 1 1 0 0 0 1 1 0 0 0 1 1 o 8 o 9 o 10 o 11 1 1 0 1 1 0 1 0 0 1 0 1 1 1 1 0 o 12 o 13 o 14 o 15 0 1 1 1 1 1 1 1 1 0 1 1 1 0 0 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 1 0 5 9 15 2 11 14 10 3 8 6 13 12 7 4 2 2 5 0 6 10 1 3 12 15 11 4 9 7 14 13 8 3 3 9 6 0 7 11 2 4 13 1 12 5 10 8 15 14 4 4 15 10 7 0 8 12 3 5 14 2 13 6 11 9 1 5 5 2 1 11 8 0 9 13 4 6 15 3 14 7 12 10 6 6 11 3 2 12 9 0 10 14 5 7 1 4 15 8 13 7 7 14 12 4 3 13 10 0 11 15 6 8 2 5 1 9 8 8 10 15 13 5 4 14 11 0 12 1 7 9 3 6 2 9 9 3 11 1 14 6 5 15 12 0 13 2 8 10 4 7 10 10 8 4 12 2 15 7 6 1 13 0 14 3 9 11 5 11 11 6 9 5 13 3 1 8 7 2 14 0 15 4 10 12 12 12 13 7 10 6 14 4 2 9 8 3 15 0 1 5 11 13 13 12 14 8 11 7 15 5 3 10 9 4 1 0 2 6 14 14 7 13 15 9 12 8 1 6 4 11 10 5 2 0 3 15 15 4 8 14 1 10 13 9 2 7 5 12 11 6 3 0 x 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 2 0 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 3 0 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 4 0 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 5 0 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 6 0 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 7 0 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 8 0 8 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 9 0 9 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 10 0 10 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 11 0 11 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 12 0 12 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 13 0 13 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 14 0 14 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 15 0 15 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 F25 F25 a b 2 sayilari ile ifade edilir a ve b tam sayi modul 5 dir 2 2 kuvvetleri ile elde edilir o 0 o 1 o 2 o 3 o 4 0 0 2 1 0 2 2 1 2 1 4 2 0 4 2o 5 o 6 o 7 o 8 o 9 3 3 2 2 4 2 2 0 2 4 2 2 2 3 2o 10 o 11 o 12 o 13 o 14 0 3 2 1 1 2 4 3 2 4 0 2 3 4 2o 15 o 16 o 17 o 18 o 19 4 1 2 0 1 2 2 2 2 3 1 2 3 0 2o 20 o 21 o 22 o 23 o 24 1 3 2 3 2 2 0 2 2 4 4 2 1 2 2 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 240 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 241 1 7 18 6 3 12 14 19 22 5 20 2 10 0 23 16 11 21 15 13 9 8 24 4 172 2 18 8 19 7 4 13 15 20 23 6 21 3 11 0 24 17 12 22 16 14 10 9 1 53 3 6 19 9 20 8 5 14 16 21 24 7 22 4 12 0 1 18 13 23 17 15 11 10 24 4 3 7 20 10 21 9 6 15 17 22 1 8 23 5 13 0 2 19 14 24 18 16 12 115 5 12 4 8 21 11 22 10 7 16 18 23 2 9 24 6 14 0 3 20 15 1 19 17 136 6 14 13 5 9 22 12 23 11 8 17 19 24 3 10 1 7 15 0 4 21 16 2 20 187 7 19 15 14 6 10 23 13 24 12 9 18 20 1 4 11 2 8 16 0 5 22 17 3 218 8 22 20 16 15 7 11 24 14 1 13 10 19 21 2 5 12 3 9 17 0 6 23 18 49 9 5 23 21 17 16 8 12 1 15 2 14 11 20 22 3 6 13 4 10 18 0 7 24 1910 10 20 6 24 22 18 17 9 13 2 16 3 15 12 21 23 4 7 14 5 11 19 0 8 111 11 2 21 7 1 23 19 18 10 14 3 17 4 16 13 22 24 5 8 15 6 12 20 0 912 12 10 3 22 8 2 24 20 19 11 15 4 18 5 17 14 23 1 6 9 16 7 13 21 013 13 0 11 4 23 9 3 1 21 20 12 16 5 19 6 18 15 24 2 7 10 17 8 14 2214 14 23 0 12 5 24 10 4 2 22 21 13 17 6 20 7 19 16 1 3 8 11 18 9 1515 15 16 24 0 13 6 1 11 5 3 23 22 14 18 7 21 8 20 17 2 4 9 12 19 1016 16 11 17 1 0 14 7 2 12 6 4 24 23 15 19 8 22 9 21 18 3 5 10 13 2017 17 21 12 18 2 0 15 8 3 13 7 5 1 24 16 20 9 23 10 22 19 4 6 11 1418 18 15 22 13 19 3 0 16 9 4 14 8 6 2 1 17 21 10 24 11 23 20 5 7 1219 19 13 16 23 14 20 4 0 17 10 5 15 9 7 3 2 18 22 11 1 12 24 21 6 820 20 9 14 17 24 15 21 5 0 18 11 6 16 10 8 4 3 19 23 12 2 13 1 22 721 21 8 10 15 18 1 16 22 6 0 19 12 7 17 11 9 5 4 20 24 13 3 14 2 2322 22 24 9 11 16 19 2 17 23 7 0 20 13 8 18 12 10 6 5 21 1 14 4 15 323 23 4 1 10 12 17 20 3 18 24 8 0 21 14 9 19 13 11 7 6 22 2 15 5 1624 24 17 5 2 11 13 18 21 4 19 1 9 0 22 15 10 20 14 12 8 7 23 3 16 6 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 240 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 01 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 242 0 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 13 0 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 24 0 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 35 0 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 46 0 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 57 0 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 68 0 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 79 0 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 810 0 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 911 0 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1012 0 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1113 0 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 1214 0 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1315 0 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 1416 0 16 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 1517 0 17 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 1618 0 18 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 1719 0 19 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 1820 0 20 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 1921 0 21 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 2022 0 22 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 2123 0 23 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 2224 0 24 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23Ayrica bakinizSoyut cebir