Sovyetler Birliği'nde tatil hakları, Sovyetler Birliği'nde yaşayan yurttaşların tatil haklarıdır. Sovyet anlayışında tatil ve yıllık izin kavramları, Homo Sovieticus anlayışı gereği, gerek işçi sağlığı gerekse üretimin sağlıklı bir şekilde devamı açısıyla ele alınmakta ve uygulamaları da bu bakış doğrultusunda şekillenmekteydi.
Sovyetler Birliği'nde ilk tatil hakları, 1922 tarihli çalışma yasasında oluşturulmuştu. Ardından kabul edilen 1936 Sovyet Anayasası'nda işçilerin ve emekçilerin tatil ve dinlenme hakkı güvence altına alınmıştı. Dünyada 8 saatlik çalışma saati uygulamasını getiren ilk ülke olan Sovyetler Birliği'nde, günde 7 saat çalışma sınırıyla işbaşı yapan bir işçi için tanınan bu hakkın süresi yaptığı işin zorluğuna ve tehlikesine göre belirlenmekteydi. Sovyet Emek Yasası'nda bir çalışma yılı (on bir ay) boyunca çalışan işçiler için net 28 ücretli yıllık izin günü hakkı tanınmaktaydı. Mesleklerin zorluk ve tehlikesine göre yapılan sınıflandırmayla bu süreye 7 veya 3 gün ek izin hakkı ilave edilmekteydi.
Her yurttaş iş yeri müdürüne istediği tatil beldesine yılda bir kez gitmek için talep bildirebilmekteydi.
Sanatoryumlar
Yıllık iznini kullanan işçilere sağlanan imkanlar arasında en çok kullanılanlardan biri sanatoryumlardı. Sovyetlerin pek çok noktasında inşa edilen bu sağlık merkezleri, çalışanların fiziksel ve psikolojik olarak yenilenmiş bir şekilde iş başı yapmalarını amaçlamaktaydı. Madencilik gibi zorlu mesleklerde çalışanların bu merkezlerden faydalanmaları teşvik edilmekte ve istendiği takdirde de öncelik verilmekteydi. Bununla birlikte bu sanatoryumlarda işçilerin aldıkları hizmetler doktorlar tarafından da denetlenmekteydi. Fiziksel egzersizlerin sıkça yapıldığı merkezlerde çalışanlar kaldıkları süre boyunca yine doktorlar tarafından hazırlanan besleyici bir diyet yapmaktaydı. İşçiler bu sağlık merkezlerindeki sıcak sularda banyo yaparak veya termal sularda yüzerek veyahut detoksifiye çamurla masaj yaptırarak tatillerini yapmaktaydılar. Sovyet cumhuriyetlerinde bu tesislerden 183 tane bulunmaktaydı.
Kafkasya bölgesi ve Karadeniz çevresinde yoğunlaşan tesislerin bir diğer önemi de birlik cumhuriyetlerinde yaşayan farklı uluslardan işçileri buluşturmasıydı. Bu halklar birlikte filmler izlemekte, yerel gruplardan şarkılar dinlemekte ve çeşitli okuma etkinlikleri düzenlemekteydi.
Dinlenme evleri
Sanatoryumların yanı sıra 10-12 gün gibi kısa süreli izin yapmak isteyenler sıklıkla "dinlenme evi" olarak adlandırılan tesisleri tercih etmekteydi. Sağlık hizmetlerinin daha az olduğu, işçilerin daha sakin tatiller geçirdiği bu tesisler genelde SSCB'nin dört bir yanındaki göl ve nehir çevrelerinde bulunuyordu. Şehir merkezlerine sanatoryumlara göre daha yakın olan dinlenme evlerinde işçiler için hazırlanan odalarda satranç, dama gibi oyunlar ve gazeteler hazır tutuluyordu.
Turist sağlık kampları
1950'li yılların sonuna doğru yeni bir tatil şekli daha hayata geçirildi. "Turist-sağlık kampı" adıyla başlatılan yeni uygulama, basit olmasının yanı sıra dinlenme evlerine göre çok daha "özerk" bir yapıya sahipti. Çoğu kamp içinde karyola ve minder bulunan çadırların toplamından oluşuyordu ancak yemek bölümü yoktu. Kampa gelenler kendi yiyeceklerini kendileri pişiriyordu. Gün içindeyse isteyen sabah sporlarına katılabiliyor isteyen yürüyüş, günübirlik geziler gibi etkinliklere dahil olabiliyordu. Doğayla daha iç içe olunan merkezlerde tatil devlet tarafından da teşvik ediliyordu. Bu teşvikin nedeni Marksist felsefede yer alan "insanın kendi doğasına yabancılaşmasını engellemek" idi.
Çocuklara yönelik uygulamalar
Sovyetlerde aileler çocuklarıyla birlikte tatil yapabiliyordu. Ancak çocuklar için daha farklı ve zengin alternatifler de mevcuttu. Vladimir Lenin Tüm Birlik Pioner Örgütü (Piyoner) kampları Sovyet çocuklarına yaz boyu ev sahipliği yapıyordu. Hatta bu kamplara zaman zaman diğer sosyalist ülkelerden de çocuklar gelmekteydi. Çocuklar, eğitmenler gözetiminde yaz tatillerini çeşitli faaliyetlerle geçirmekteydi. Sovyetler Birliği'nde 1960 ve 1970'li yıllar boyunca ülkede bulunan yaklaşık 40 bin Piyoner kampında yabancı çocuklar da dahil olmak üzere toplamda 10 milyon civarında çocuk tatil yapmıştır. Kamplara sık sık Yuri Gagarin, Fidel Castro gibi bilinen isimler ziyaretlerde bulunmaktaydı. Bunlara örnek olarak Türkiye asıllı Nâzım Hikmet'in Kırım Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'de bulunan Artek Piyoner Kampı'na ziyaretinden net görüntüler günümüze ulaşmıştır.
Galeri
- Artek Piyoner kampındaki çocuklar.
- Artek Piyoner kampındaki çocuklar.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d Mariam Nikuradze; Monica Ellena. (İngilizce). Chai-khana.org. 17 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2017.
- ^ "1936 Constitution of the USSR" (İngilizce). Bucknell. 6 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Temmuz 2017.
- ^ a b c Koenker, Diane P. (13 Mart 2008). (PDF). University of Illinois at Urbana-Champaign. 9 Mart 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2017.
- ^ . Tarihiolaylar.com. 13 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2017.
- ^ Gorsuch, A. E., Koenker, D. (Eds.). (2006). Turizm: the Russian and East European tourist under capitalism and socialism. Cornell University Press.
- ^ Koenker, D. P. (2009). Whose Right to Rest? Contesting the Family Vacation in the Postwar Soviet Union. Comparative Studies in Society and History, 51(2), 401-425.
- ^ Carl Bromwich; Maeve Shearlaw (3 Temmuz 2014). "My summer in a Soviet pioneer camp" (İngilizce). The Guardian. 16 Haziran 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Temmuz 2017.
Konuyla ilgili yayınlar
- Koenker, D. P. (2013). Club Red: vacation travel and the Soviet dream. Cornell University Press.
Dış bağlantılar
- Nâzım Hikmet ARTEK çocuk kampında (1952) 3 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sovyetler Birligi nde tatil haklari Sovyetler Birligi nde yasayan yurttaslarin tatil haklaridir Sovyet anlayisinda tatil ve yillik izin kavramlari Homo Sovieticus anlayisi geregi gerek isci sagligi gerekse uretimin saglikli bir sekilde devami acisiyla ele alinmakta ve uygulamalari da bu bakis dogrultusunda sekillenmekteydi Sovyetler Birligi nde ilk tatil haklari 1922 tarihli calisma yasasinda olusturulmustu Ardindan kabul edilen 1936 Sovyet Anayasasi nda iscilerin ve emekcilerin tatil ve dinlenme hakki guvence altina alinmisti Dunyada 8 saatlik calisma saati uygulamasini getiren ilk ulke olan Sovyetler Birligi nde gunde 7 saat calisma siniriyla isbasi yapan bir isci icin taninan bu hakkin suresi yaptigi isin zorluguna ve tehlikesine gore belirlenmekteydi Sovyet Emek Yasasi nda bir calisma yili on bir ay boyunca calisan isciler icin net 28 ucretli yillik izin gunu hakki taninmaktaydi Mesleklerin zorluk ve tehlikesine gore yapilan siniflandirmayla bu sureye 7 veya 3 gun ek izin hakki ilave edilmekteydi Her yurttas is yeri mudurune istedigi tatil beldesine yilda bir kez gitmek icin talep bildirebilmekteydi SanatoryumlarCocuklariyla birlikte gezen bir Sovyet aile Yillik iznini kullanan iscilere saglanan imkanlar arasinda en cok kullanilanlardan biri sanatoryumlardi Sovyetlerin pek cok noktasinda insa edilen bu saglik merkezleri calisanlarin fiziksel ve psikolojik olarak yenilenmis bir sekilde is basi yapmalarini amaclamaktaydi Madencilik gibi zorlu mesleklerde calisanlarin bu merkezlerden faydalanmalari tesvik edilmekte ve istendigi takdirde de oncelik verilmekteydi Bununla birlikte bu sanatoryumlarda iscilerin aldiklari hizmetler doktorlar tarafindan da denetlenmekteydi Fiziksel egzersizlerin sikca yapildigi merkezlerde calisanlar kaldiklari sure boyunca yine doktorlar tarafindan hazirlanan besleyici bir diyet yapmaktaydi Isciler bu saglik merkezlerindeki sicak sularda banyo yaparak veya termal sularda yuzerek veyahut detoksifiye camurla masaj yaptirarak tatillerini yapmaktaydilar Sovyet cumhuriyetlerinde bu tesislerden 183 tane bulunmaktaydi Kafkasya bolgesi ve Karadeniz cevresinde yogunlasan tesislerin bir diger onemi de birlik cumhuriyetlerinde yasayan farkli uluslardan iscileri bulusturmasiydi Bu halklar birlikte filmler izlemekte yerel gruplardan sarkilar dinlemekte ve cesitli okuma etkinlikleri duzenlemekteydi Dinlenme evleriSanatoryumlarin yani sira 10 12 gun gibi kisa sureli izin yapmak isteyenler siklikla dinlenme evi olarak adlandirilan tesisleri tercih etmekteydi Saglik hizmetlerinin daha az oldugu iscilerin daha sakin tatiller gecirdigi bu tesisler genelde SSCB nin dort bir yanindaki gol ve nehir cevrelerinde bulunuyordu Sehir merkezlerine sanatoryumlara gore daha yakin olan dinlenme evlerinde isciler icin hazirlanan odalarda satranc dama gibi oyunlar ve gazeteler hazir tutuluyordu Turist saglik kamplari1950 li yillarin sonuna dogru yeni bir tatil sekli daha hayata gecirildi Turist saglik kampi adiyla baslatilan yeni uygulama basit olmasinin yani sira dinlenme evlerine gore cok daha ozerk bir yapiya sahipti Cogu kamp icinde karyola ve minder bulunan cadirlarin toplamindan olusuyordu ancak yemek bolumu yoktu Kampa gelenler kendi yiyeceklerini kendileri pisiriyordu Gun icindeyse isteyen sabah sporlarina katilabiliyor isteyen yuruyus gunubirlik geziler gibi etkinliklere dahil olabiliyordu Dogayla daha ic ice olunan merkezlerde tatil devlet tarafindan da tesvik ediliyordu Bu tesvikin nedeni Marksist felsefede yer alan insanin kendi dogasina yabancilasmasini engellemek idi Cocuklara yonelik uygulamalarArtek Piyoner kampindaki cocuklar Sovyetlerde aileler cocuklariyla birlikte tatil yapabiliyordu Ancak cocuklar icin daha farkli ve zengin alternatifler de mevcuttu Vladimir Lenin Tum Birlik Pioner Orgutu Piyoner kamplari Sovyet cocuklarina yaz boyu ev sahipligi yapiyordu Hatta bu kamplara zaman zaman diger sosyalist ulkelerden de cocuklar gelmekteydi Cocuklar egitmenler gozetiminde yaz tatillerini cesitli faaliyetlerle gecirmekteydi Sovyetler Birligi nde 1960 ve 1970 li yillar boyunca ulkede bulunan yaklasik 40 bin Piyoner kampinda yabanci cocuklar da dahil olmak uzere toplamda 10 milyon civarinda cocuk tatil yapmistir Kamplara sik sik Yuri Gagarin Fidel Castro gibi bilinen isimler ziyaretlerde bulunmaktaydi Bunlara ornek olarak Turkiye asilli Nazim Hikmet in Kirim Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti de bulunan Artek Piyoner Kampi na ziyaretinden net goruntuler gunumuze ulasmistir GaleriArtek Piyoner kampindaki cocuklar Artek Piyoner kampindaki cocuklar Ayrica bakinizSovyetler Birligi ndeki resmi tatillerKaynakca a b c d Mariam Nikuradze Monica Ellena Ingilizce Chai khana org 17 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Temmuz 2017 1936 Constitution of the USSR Ingilizce Bucknell 6 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Temmuz 2017 a b c Koenker Diane P 13 Mart 2008 PDF University of Illinois at Urbana Champaign 9 Mart 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Temmuz 2017 Tarihiolaylar com 13 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2017 Gorsuch A E Koenker D Eds 2006 Turizm the Russian and East European tourist under capitalism and socialism Cornell University Press Koenker D P 2009 Whose Right to Rest Contesting the Family Vacation in the Postwar Soviet Union Comparative Studies in Society and History 51 2 401 425 Carl Bromwich Maeve Shearlaw 3 Temmuz 2014 My summer in a Soviet pioneer camp Ingilizce The Guardian 16 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Temmuz 2017 Konuyla ilgili yayinlarKoenker D P 2013 Club Red vacation travel and the Soviet dream Cornell University Press Dis baglantilarNazim Hikmet ARTEK cocuk kampinda 1952 3 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde