Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Ocak 2013) () |
Spiritüalizm, öte âlemcilik ya da tinselcilik terimi Latince “ruh” anlamına gelen “spiritus” sözcüğünün sıfatı “spiritualis” sözcüğünden türetilmiş olup ruhçuluk anlamında kullanılmaktadır. Türkçede tinselcilik olarak da adlandırılmaktadır. Günümüzde dinsel, mistik ve felsefi alanlarda pek çok akım, ekol ve gruplar kendilerine adını vermekteyse de aralarında ilke, görüş ve kavram bakımından önemli farklar bulunmaktadır. Aralarındaki temel ortak nokta, ruh denilen manevi bir unsurun varlığını kabul etmeleridir. Fakat bunlardan bir kısmı, ruhun orijinal ve kendine özgü olduğunu kabul etmez, bir kısmı ruhun sürekli gelişim içinde olduğuna karşıdır, bir kısmı ise ruhun sürekli olarak tekrar bedenlendiğini kabul eder. Bu yüzden kimi ansiklopedilerde spiritüalizm denen ruhçuluk iki kısımda ele alınır:
- : Antik çağdan beri pek çok filozof ruh denilen bir cevherin varlığını savunmakla birlikte, bunlardan bazıları ruhların kendilerine özgü orijinal cevherler olduklarını kabul etmemişlerdir.
- Deneysel spiritüalizm: Platon ve Pisagor gibi filozofların döneminden 19. yüzyıla dek sistemsiz bir şekilde dalgalanan, reenkarnasyonu kabul eden ruhçuluğun, Fransa’da Allan Kardec tarafından kurulan ilk sistemli biçimidir. Fransa gibi kimi Avrupa ülkelerinde Spiritizm adıyla da bilinir. Latin Amerika ülkelerinde ise kurucusuna ithafen, Kardesizm adını almıştır.
Konu hakkında yeterince bilgili olmayanlar spiritüalist sözcüğünün kullanıldığı her akım, ekol ve grubun reenkarnasyonu kabul ettiğini sanmaktadırlar. Oysa bu, ruhun varlığını kabul edenlerce kullanılan çok genel bir terimdir. Örneğin ABD'de adında spiritüalist sözcüğü bulunan, sayıları yüzü aşkın Hristiyan kurum, kuruluş, örgüt ve tarikat bulunmakta olup, reenkarnasyon ilkesini kabul etmezler.
Kimileri ise ruhçuluğu maddeciliğin karşıtı olarak ele alır. Bu, felsefi alanda bazı spiritüalist akımlar için geçerli olmakla birlikte, tüm spiritüalist görüşler için geçerli değildir. Örneğin neo-spiritüalizm, ruh ve maddenin ayrılığını değil, birliğini savunur ve materyalist görüşten tümüyle kopuk ruhçuluğu eleştirir.
Genel
Spiritüalizm geniş anlamda tinselcilik (ruhçuluk) anlamında olup, ruhani tüm konuları kapsar; dar anlamda da dini bir kavram olmaktadır. Spiritüalizm’in dini anlamı öteki dünya veya sonsuzluk gibi manevi kavramlarla bağdaştırılabilir.
Spiritüalizm’in sadece kesin sınırları ve temel anlayışı diğer manevi düşünce alanlarından farklıdır. Fakat çoğu sözcüklerde (özellikle İngilizce sözcüklerde) anlayış olarak birbirlerinden farklı olmalarına rağmen dindarlık ve spiritüalizm (tinselcilik) eşanlamlı olarak verilir.
Spiritüalizm anlamı bazı yerlerde ruhçuluk, ruhaniyet, ruhani oluş olarak geçer. Materyalizm‘in (maddecilik) karşıt anlamı olarak verildiği yerler de vardır.
Spiritüalizm büyük dinlerde de yer yer geçmektedir. Bu bağlamda tinselcilik; takva tanrıya giden bir yol olarak da ele alınabilir.
Kimi psikologlar spiritüalizm’i, varoluşun en önemli ayrıcalıklarını bilmek, özellikle kişinin kendi varlığının kendi gücünün farkındalığını yaşamak olarak tanımlar.
Yani kısaca spiritüalizm, bir insanın, dinsel öğeleri manevi biçimde yaşaması demek değildir. İnsan materyalizmden kopuk yaşamaya da bilir. Spiritüalizm kişinin benliğini aşan sanal gerçeklik ve maksimum derecede önemliliği savunur. Kimi kitaplarda da spiritüalizm, maddesel olmayan, madde ötesi ruhsal, fakat anlaşılır gerçekliktir. Tanrı varlık en büyük güç ya da uyanış, anlayış tanıma gibi konuları ele alır. Bu inanışta sorgulayıcı tutum, inanarak kabul etme, bilinçli olarak edimlerde bulunma savunulmaktadır.
Spiritüalizm aşağıdaki 7 maddeyle açıklanabilir:
- Dua, tanrıya inanma, anlama
- Tanıma, bilme, anlama
- Maneviyat, inanç
- Hissetme, geniş düşünme, hoşgörü
- Dünyayı ve kendini bilerek dış çevreyi doğru algılama
- Derin saygı ve düşünceli olma
- Soğukkanlılık ve meditasyon
Birçok felsefeci yukarıdaki özelliklere sahip olunarak insanın kendi hayatının önemini, mantığını kavrayabildiğini iddia eder. Hangi tanrıya (Allah, Tao, Brahman, Praina) inanılırsa inanılsın eğer bir kişi bu özelliklere sahipse içindeki maneviyatı yakalayacağına inanılır. Spiritüalizm, aracı olmadan belli bir gruba dahil olunmadan etnik olan yaşam tarzını sürdürülebilir olduğunu savunur.
Din psikologları spiritüalizmin ana düşüncesinin maneviyata yönelme olarak da tanımlar. Onlara göre spiritüalizm bencillikten tamamen uzak, materyalist olmayan bir düşüncenin merkezinde olmaktır.
Transpersonel psikologlar da Spiritüalizm’i, tek bir gerçeğin olduğunu algılama ve ruhsal gerçekliği bilme olarak tanımlar.
Dinlere göre spiritüalizm
Spiritüalizm son zamanlarda kişiye özgü olarak ele alınır. Çünkü maneviyatta yaşayan her bir kişi hayat ya da deneyim açısından farklı boyutta ve şekildedir. Böylece dinler ve mezhepler farklı manevi etkileşimler yaratır. Bu da dini boyutta ve dini gerçeklerde farklı deneyim, tasvir ve adlandırmaya sebebiyet verir. Örneğin tanrı (İslam dininde Allah), Tao, Brahman, Maha-Atman, Shunyata, Kutsal ruh , Prajna, Maha-Puruşa, aslında tek bir gerçeklik, tek bir inanıştır.
Şimdilerde büyük din grupları ve mezhepler farklı bir şekilde manevi akımlar ortaya çıkarmaktadır. Manevi inanışlar ve farklı dinler birbirlerinden etkilenerek birbirlerini kabul ederek adaptasyon sağlayarak farklı din grupları yaratabilir. Buna örnek olarak Hristiyan dininin ve Zen inanışının ortaya çıkması gösterilebilir.Bu da farklı dinlerin ortak noktada birleşmelerinin imkânsız olmayacağını göstermektedir.
Dinlerin spiritüal ritüelleri
İslam: Dua, namaz, abdest, Hac görevi, oruç tutma, zekât.
Hristiyanlık: Bedensel ve ruhsal ibadet, meditasyon, İncil’den bölümler anlatan dramalar.
Budizm, Hinduizm, Taoizm, Jainizm: Esas olarak insanı güzelliğe, gerçekliğe, mutluluğa, empatiye yönelten manevi davranışlar, meditasyon, konsantrasyon, yoga.
Spiritüalizmle ilişkili görülen alanlar
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Spiritüalist bülten (türkçe) 6 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- Ruhçuluk Nedir, Mehmet Ali Usta
- Encyclopedia of Mystical& Paranormal Experience, Rosemary Ellen Guiley
- Dharma Ansiklopedi, Dharma Yayınları
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Ocak 2013 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Spiritualizm ote alemcilik ya da tinselcilik terimi Latince ruh anlamina gelen spiritus sozcugunun sifati spiritualis sozcugunden turetilmis olup ruhculuk anlaminda kullanilmaktadir Turkcede tinselcilik olarak da adlandirilmaktadir Gunumuzde dinsel mistik ve felsefi alanlarda pek cok akim ekol ve gruplar kendilerine adini vermekteyse de aralarinda ilke gorus ve kavram bakimindan onemli farklar bulunmaktadir Aralarindaki temel ortak nokta ruh denilen manevi bir unsurun varligini kabul etmeleridir Fakat bunlardan bir kismi ruhun orijinal ve kendine ozgu oldugunu kabul etmez bir kismi ruhun surekli gelisim icinde olduguna karsidir bir kismi ise ruhun surekli olarak tekrar bedenlendigini kabul eder Bu yuzden kimi ansiklopedilerde spiritualizm denen ruhculuk iki kisimda ele alinir Antik cagdan beri pek cok filozof ruh denilen bir cevherin varligini savunmakla birlikte bunlardan bazilari ruhlarin kendilerine ozgu orijinal cevherler olduklarini kabul etmemislerdir Deneysel spiritualizm Platon ve Pisagor gibi filozoflarin doneminden 19 yuzyila dek sistemsiz bir sekilde dalgalanan reenkarnasyonu kabul eden ruhculugun Fransa da Allan Kardec tarafindan kurulan ilk sistemli bicimidir Fransa gibi kimi Avrupa ulkelerinde Spiritizm adiyla da bilinir Latin Amerika ulkelerinde ise kurucusuna ithafen Kardesizm adini almistir Konu hakkinda yeterince bilgili olmayanlar spiritualist sozcugunun kullanildigi her akim ekol ve grubun reenkarnasyonu kabul ettigini sanmaktadirlar Oysa bu ruhun varligini kabul edenlerce kullanilan cok genel bir terimdir Ornegin ABD de adinda spiritualist sozcugu bulunan sayilari yuzu askin Hristiyan kurum kurulus orgut ve tarikat bulunmakta olup reenkarnasyon ilkesini kabul etmezler Kimileri ise ruhculugu maddeciligin karsiti olarak ele alir Bu felsefi alanda bazi spiritualist akimlar icin gecerli olmakla birlikte tum spiritualist gorusler icin gecerli degildir Ornegin neo spiritualizm ruh ve maddenin ayriligini degil birligini savunur ve materyalist gorusten tumuyle kopuk ruhculugu elestirir GenelSpiritualizm genis anlamda tinselcilik ruhculuk anlaminda olup ruhani tum konulari kapsar dar anlamda da dini bir kavram olmaktadir Spiritualizm in dini anlami oteki dunya veya sonsuzluk gibi manevi kavramlarla bagdastirilabilir Spiritualizm in sadece kesin sinirlari ve temel anlayisi diger manevi dusunce alanlarindan farklidir Fakat cogu sozcuklerde ozellikle Ingilizce sozcuklerde anlayis olarak birbirlerinden farkli olmalarina ragmen dindarlik ve spiritualizm tinselcilik esanlamli olarak verilir Spiritualizm anlami bazi yerlerde ruhculuk ruhaniyet ruhani olus olarak gecer Materyalizm in maddecilik karsit anlami olarak verildigi yerler de vardir Spiritualizm buyuk dinlerde de yer yer gecmektedir Bu baglamda tinselcilik takva tanriya giden bir yol olarak da ele alinabilir Kimi psikologlar spiritualizm i varolusun en onemli ayricaliklarini bilmek ozellikle kisinin kendi varliginin kendi gucunun farkindaligini yasamak olarak tanimlar Yani kisaca spiritualizm bir insanin dinsel ogeleri manevi bicimde yasamasi demek degildir Insan materyalizmden kopuk yasamaya da bilir Spiritualizm kisinin benligini asan sanal gerceklik ve maksimum derecede onemliligi savunur Kimi kitaplarda da spiritualizm maddesel olmayan madde otesi ruhsal fakat anlasilir gercekliktir Tanri varlik en buyuk guc ya da uyanis anlayis tanima gibi konulari ele alir Bu inanista sorgulayici tutum inanarak kabul etme bilincli olarak edimlerde bulunma savunulmaktadir Spiritualizm asagidaki 7 maddeyle aciklanabilir Dua tanriya inanma anlama Tanima bilme anlama Maneviyat inanc Hissetme genis dusunme hosgoru Dunyayi ve kendini bilerek dis cevreyi dogru algilama Derin saygi ve dusunceli olma Sogukkanlilik ve meditasyon Bircok felsefeci yukaridaki ozelliklere sahip olunarak insanin kendi hayatinin onemini mantigini kavrayabildigini iddia eder Hangi tanriya Allah Tao Brahman Praina inanilirsa inanilsin eger bir kisi bu ozelliklere sahipse icindeki maneviyati yakalayacagina inanilir Spiritualizm araci olmadan belli bir gruba dahil olunmadan etnik olan yasam tarzini surdurulebilir oldugunu savunur Din psikologlari spiritualizmin ana dusuncesinin maneviyata yonelme olarak da tanimlar Onlara gore spiritualizm bencillikten tamamen uzak materyalist olmayan bir dusuncenin merkezinde olmaktir Transpersonel psikologlar da Spiritualizm i tek bir gercegin oldugunu algilama ve ruhsal gercekligi bilme olarak tanimlar Dinlere gore spiritualizmSpiritualizm son zamanlarda kisiye ozgu olarak ele alinir Cunku maneviyatta yasayan her bir kisi hayat ya da deneyim acisindan farkli boyutta ve sekildedir Boylece dinler ve mezhepler farkli manevi etkilesimler yaratir Bu da dini boyutta ve dini gerceklerde farkli deneyim tasvir ve adlandirmaya sebebiyet verir Ornegin tanri Islam dininde Allah Tao Brahman Maha Atman Shunyata Kutsal ruh Prajna Maha Purusa aslinda tek bir gerceklik tek bir inanistir Simdilerde buyuk din gruplari ve mezhepler farkli bir sekilde manevi akimlar ortaya cikarmaktadir Manevi inanislar ve farkli dinler birbirlerinden etkilenerek birbirlerini kabul ederek adaptasyon saglayarak farkli din gruplari yaratabilir Buna ornek olarak Hristiyan dininin ve Zen inanisinin ortaya cikmasi gosterilebilir Bu da farkli dinlerin ortak noktada birlesmelerinin imkansiz olmayacagini gostermektedir Dinlerin spiritual rituelleri Islam Dua namaz abdest Hac gorevi oruc tutma zekat Hristiyanlik Bedensel ve ruhsal ibadet meditasyon Incil den bolumler anlatan dramalar Budizm Hinduizm Taoizm Jainizm Esas olarak insani guzellige gerceklige mutluluga empatiye yonelten manevi davranislar meditasyon konsantrasyon yoga Spiritualizmle iliskili gorulen alanlarEzoterizm Mistisizm Okultizm Parapsikoloji Teozofi Senkretizm Tinsel Metafizik ReikiAyrica bakinizSpiritual fakat dindar degil Spiritizm Neo spiritualizm Aura teozofik DezenkarnasyonDis baglantilarSpiritualist bulten turkce 6 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde KaynakcaRuhculuk Nedir Mehmet Ali Usta Encyclopedia of Mystical amp Paranormal Experience Rosemary Ellen Guiley Dharma Ansiklopedi Dharma Yayinlari