Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Stereotipik hareket bozukluğu (SMD), çocukluk çağında başlayan, kısıtlayıcı ve/veya tekrarlayıcı, işlevsel olmayan (örneğin, el sallama veya baş vurma) ile karakterize edilen bir motor bozukluğudur ve normal aktiviteleri önemli ölçüde etkiler veya vücut yaralanmasına neden olur. SMD olarak sınıflandırılabilmesi için söz konusu davranışın bir maddenin, otizmin veya başka bir tıbbi durumun doğrudan etkilerinden kaynaklanmaması gerekir. Bu bozukluğun nedeni bilinmemektedir.
| Stereotipik hareket bozukluğu | |
|---|---|
| Uzmanlık | Psikiyatri |
Belirti ve bulgular
SMD'nin yaygın tekrarlayıcı hareketleri arasında baş vurma, el sallama, el titremesi, sallanma ve ritmik hareketler, kendi kendini ısırma, kendi kendini vurma ve deri yolma bulunur; diğer stereotipler ise , deri yeme, tırnak yeme, trikotilomani, ve anormal koşma veya sekmeyi içerir.
Sebep
Stereotipik hareket bozukluklarının sebebi bilinmemektedir.
Teşhis
Bebeklerde ve küçük çocuklarda stereotipik hareketler yaygındır. Eğer çocuk bu hareketlerden rahatsız değilse ve günlük aktiviteleri etkilenmiyorsa, teşhis koymak gerekli değildir. Stereotipik davranışlar işlevsellikte önemli bir bozulmaya yol açtığında, stereotipi hareket bozukluğu değerlendirmesi yapılmalıdır. Bu bozukluğu teşhis etmek için özel testler olmasa da, diğer durumları ekarte etmek için bazı testler istenebilir. SMD, , zihinsel yetersizlik, Otizm Spektrum Bozukluğu, fetal alkol maruziyeti veya amfetamin zehirlenmesi sonucu ortaya çıkabilir.
Stereotipi hareket bozukluğu teşhisi konulurken, DSM-5 aşağıdakilerin belirtilmesini gerektirir:
- kendine zarar verici davranışın olup olmaması;
- başka bilinen bir tıbbi durum veya çevresel faktör ile ilişkisi;
- ve şiddeti (hafif, orta veya şiddetli).
Sınıflandırma
Stereotipi hareket bozukluğu, Mental Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabı'nın (DSM-5) beşinci baskısında nörogelişimsel bozukluklar kategorisi altında bir motor bozukluk olarak sınıflandırılır.
Ayırt edici tanı
Stereotipi hareket bozukluğu tanısında ayırt edici tanı gereken diğer tekrarlayıcı davranış gösteren durumlar şunlardır: otizm spektrum bozuklukları, obsesif kompülsif bozukluk, (örneğin, Tourette sendromu) ve gibi diğer durumlar.
Stereotipik hareket bozukluğu sıklıkla tik veya Tourette sendromu (TS) olarak yanlış teşhis edilir. TS'deki tikler genellikle altı veya yedi yaş civarında ortaya çıkarken, stereotipi hareket bozukluğunda tekrarlayıcı hareketler tipik olarak üç yaşından önce başlar, tiklerden daha çift taraflıdır ve tiklerden daha uzun süre boyunca yoğun hareket kalıplarından oluşur. Tiklerin heyecanla tetiklenme olasılığı daha düşüktür. Stereotipi hareket bozukluğu olan çocuklar, tikleri olan bir çocuğun aksine, hareketlerden her zaman rahatsız olduklarını bildirmezler.
Tedavi
SMD için sürekli etkili bir ilaç bulunmamakta ve herhangi bir etkili tedaviye dair de az kanıt vardır. Otizmli olmayan vakalarda alışkanlık değiştirme eğitimi faydalı olabilir ve ayırma tekniği de uygulanabilir. Hareketler günlük yaşamı etkilemiyorsa tedaviye gerek yoktur.
Seyir
Hastalığın seyri bozukluğun şiddetine bağlıdır. Erken tanı semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir. Baş travmasına bağlı stereotipi hareket bozukluğu kalıcı olabilir.
Epidemiyoloji
Tanı için gerekli olmasa da, zihinsel yetersizliği olan kişilerde SMD görülme riski daha yüksektir. Erkeklerde daha sık görülür ve herhangi bir yaşta ortaya çıkabilir.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j American Psychiatric Association; American Psychiatric Association, (Ed.) (2013). Diagnostic and statistical manual of mental disorders: DSM-5. 5th ed. Washington, D.C: American Psychiatric Association. ISBN .
- ^ a b c "Stereotypic movement disorder". MedinePlus. 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2024.
- ^ a b Ellis CR, Pataki C. "Childhood Habit Behaviors and Stereotypic Movement Disorder". Medscape. 15 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2024.
- ^ Millichap, J Gordon (1 Eylül 2004). "Complex Motor Stereotypies in Non-Autistic, Non-Retarded Children". Pediatric Neurology Briefs. 18 (9): 72. doi:10.15844/pedneurbriefs-18-9-9. ISSN 2166-6482.
- ^ a b c d Singer, Harvey S. (Haziran 2009). "Motor Stereotypies". Seminars in Pediatric Neurology (İngilizce). 16 (2): 77-81. doi:10.1016/j.spen.2009.03.008. 13 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2024.
- ^ "Childhood Habit Behaviors and Stereotypic Movement Disorder". 31 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2024.
- ^ a b Freeman, Roger D. (15 Mayıs 2007). "Tic disorders and ADHD: answers from a world-wide clinical dataset on Tourette syndrome". European Child & Adolescent Psychiatry. 16 (S1): 15-23. doi:10.1007/s00787-007-1003-7. ISSN 1018-8827.
- ^ Lee, Melissa T.; Mpavaenda, Davis N.; Fineberg, Naomi A. (24 Nisan 2019). "Habit Reversal Therapy in Obsessive Compulsive Related Disorders: A Systematic Review of the Evidence and CONSORT Evaluation of Randomized Controlled Trials". Frontiers in Behavioral Neuroscience. 13. doi:10.3389/fnbeh.2019.00079. ISSN 1662-5153. 1 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Mart 2024.
Konuyla ilgili yayınlar
- Freeman, RD; Soltanifar, A; Baer, S (Aug 2010). "Stereotypic movement disorder: easily missed". Dev Med Child Neurol. 52 (8). ss. 733-8. doi:10.1111/j.1469-8749.2010.03627.x
![image]()
. (PMID) 20187883.
Dış bağlantılar
| Sınıflandırma | D |
|---|---|
| Dış kaynaklar |
|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Stereotipik hareket bozuklugu SMD cocukluk caginda baslayan kisitlayici ve veya tekrarlayici islevsel olmayan ornegin el sallama veya bas vurma ile karakterize edilen bir motor bozuklugudur ve normal aktiviteleri onemli olcude etkiler veya vucut yaralanmasina neden olur SMD olarak siniflandirilabilmesi icin soz konusu davranisin bir maddenin otizmin veya baska bir tibbi durumun dogrudan etkilerinden kaynaklanmamasi gerekir Bu bozuklugun nedeni bilinmemektedir Stereotipik hareket bozukluguUzmanlikPsikiyatriBelirti ve bulgularSMD nin yaygin tekrarlayici hareketleri arasinda bas vurma el sallama el titremesi sallanma ve ritmik hareketler kendi kendini isirma kendi kendini vurma ve deri yolma bulunur diger stereotipler ise deri yeme tirnak yeme trikotilomani ve anormal kosma veya sekmeyi icerir SebepStereotipik hareket bozukluklarinin sebebi bilinmemektedir TeshisBebeklerde ve kucuk cocuklarda stereotipik hareketler yaygindir Eger cocuk bu hareketlerden rahatsiz degilse ve gunluk aktiviteleri etkilenmiyorsa teshis koymak gerekli degildir Stereotipik davranislar islevsellikte onemli bir bozulmaya yol actiginda stereotipi hareket bozuklugu degerlendirmesi yapilmalidir Bu bozuklugu teshis etmek icin ozel testler olmasa da diger durumlari ekarte etmek icin bazi testler istenebilir SMD zihinsel yetersizlik Otizm Spektrum Bozuklugu fetal alkol maruziyeti veya amfetamin zehirlenmesi sonucu ortaya cikabilir Stereotipi hareket bozuklugu teshisi konulurken DSM 5 asagidakilerin belirtilmesini gerektirir kendine zarar verici davranisin olup olmamasi baska bilinen bir tibbi durum veya cevresel faktor ile iliskisi ve siddeti hafif orta veya siddetli Siniflandirma Stereotipi hareket bozuklugu Mental Bozukluklarin Tanisal ve Istatistiksel El Kitabi nin DSM 5 besinci baskisinda norogelisimsel bozukluklar kategorisi altinda bir motor bozukluk olarak siniflandirilir Ayirt edici tani Stereotipi hareket bozuklugu tanisinda ayirt edici tani gereken diger tekrarlayici davranis gosteren durumlar sunlardir otizm spektrum bozukluklari obsesif kompulsif bozukluk ornegin Tourette sendromu ve gibi diger durumlar Stereotipik hareket bozuklugu siklikla tik veya Tourette sendromu TS olarak yanlis teshis edilir TS deki tikler genellikle alti veya yedi yas civarinda ortaya cikarken stereotipi hareket bozuklugunda tekrarlayici hareketler tipik olarak uc yasindan once baslar tiklerden daha cift taraflidir ve tiklerden daha uzun sure boyunca yogun hareket kaliplarindan olusur Tiklerin heyecanla tetiklenme olasiligi daha dusuktur Stereotipi hareket bozuklugu olan cocuklar tikleri olan bir cocugun aksine hareketlerden her zaman rahatsiz olduklarini bildirmezler TedaviSMD icin surekli etkili bir ilac bulunmamakta ve herhangi bir etkili tedaviye dair de az kanit vardir Otizmli olmayan vakalarda aliskanlik degistirme egitimi faydali olabilir ve ayirma teknigi de uygulanabilir Hareketler gunluk yasami etkilemiyorsa tedaviye gerek yoktur SeyirHastaligin seyri bozuklugun siddetine baglidir Erken tani semptomlarin azaltilmasina yardimci olabilir Bas travmasina bagli stereotipi hareket bozuklugu kalici olabilir EpidemiyolojiTani icin gerekli olmasa da zihinsel yetersizligi olan kisilerde SMD gorulme riski daha yuksektir Erkeklerde daha sik gorulur ve herhangi bir yasta ortaya cikabilir Kaynakca a b c d e f g h i j American Psychiatric Association American Psychiatric Association Ed 2013 Diagnostic and statistical manual of mental disorders DSM 5 5th ed Washington D C American Psychiatric Association ISBN 978 0 89042 554 1 a b c Stereotypic movement disorder MedinePlus 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2024 a b Ellis CR Pataki C Childhood Habit Behaviors and Stereotypic Movement Disorder Medscape 15 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2024 Millichap J Gordon 1 Eylul 2004 Complex Motor Stereotypies in Non Autistic Non Retarded Children Pediatric Neurology Briefs 18 9 72 doi 10 15844 pedneurbriefs 18 9 9 ISSN 2166 6482 a b c d Singer Harvey S Haziran 2009 Motor Stereotypies Seminars in Pediatric Neurology Ingilizce 16 2 77 81 doi 10 1016 j spen 2009 03 008 13 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2024 Childhood Habit Behaviors and Stereotypic Movement Disorder 31 Agustos 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2024 a b Freeman Roger D 15 Mayis 2007 Tic disorders and ADHD answers from a world wide clinical dataset on Tourette syndrome European Child amp Adolescent Psychiatry 16 S1 15 23 doi 10 1007 s00787 007 1003 7 ISSN 1018 8827 Lee Melissa T Mpavaenda Davis N Fineberg Naomi A 24 Nisan 2019 Habit Reversal Therapy in Obsessive Compulsive Related Disorders A Systematic Review of the Evidence and CONSORT Evaluation of Randomized Controlled Trials Frontiers in Behavioral Neuroscience 13 doi 10 3389 fnbeh 2019 00079 ISSN 1662 5153 1 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2024 Konuyla ilgili yayinlarFreeman RD Soltanifar A Baer S Aug 2010 Stereotypic movement disorder easily missed Dev Med Child Neurol 52 8 ss 733 8 doi 10 1111 j 1469 8749 2010 03627 x PMID 20187883 Dis baglantilarSiniflandirmaDICD 10 F98 4ICD 9 CM 307 3MeSH D019956Dis kaynaklarMedlinePlus 001548