Stoke-on-Trent, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Batı Midlands bölgesinde ve törensel Staffordshire kontluğunda bulunan ama 1997'den itibaren Tek-Seviyeli Yerel İdare olarak idare edilen ve 1925'te krallık beratı ile şehir olma statüsü de kazanan bir yerleşke ve idare merkezidir.
Stoke-on-Trent | |
---|---|
City of Stoke-on-Trent | |
Arma | |
Takma ad: "Potteries (Çanak-Çömlek Üreticileri)" | |
Slogan: Vis Unita Fortior (Birleşmiş kuvvetler daha güçlü olur) | |
Staffordshire içinde Stoke-on-Trent | |
Ülke | Birleşik Krallık |
Kurucu Ülke | İngiltere |
Bölge | Batı Midlands |
Kontluk | Staffordshire |
Yüzölçümü | |
• Şehir | 92.74 km² |
En yüksek nokta | 250 m (820 ft) |
En alçak nokta | 96 m (314 ft) |
Nüfus (2019) | |
• Şehir | 256,375 |
• Yoğunluk | 2,738/km² |
• Kent | 372,775 |
• Metropol | 678,000 |
Zaman dilimi | UTC±00.00 (BAS) |
• Yaz (YSU) | (BAYS) |
Resmî site http://www.stoke.gov.uk |
Coğrafi konum
Stoke-on-Trent şehri İngiltere ülkesinin "Batı Midlands" bölgesinde Manchester ile Birmingham şehirlerinin arasında hemen hemen ortada bulunmaktadır. Kuzeyinde ve şehirsel olarak birleşmiş şeklinde olan "Newcastle-ünder-Lyme" kenti ve buna bağlı yöre bulunmaktadır. Bu birleşik Stoke ile Newcastle-under-Lynee şehirsel bölgesine coğrafyacılar "Potteries Şehirsel Alani ( Potteries Urban Area)" adını vermektedirler. Coğrafyacılar bu iki şehirsel bölge ve bunların kuzeyinde bulunan kırsal alanlar birlikte "Kuzey Stafordshire Bölgesi" adını vermektedirler. 2001 nüfus sayımında bu "Kuzey Stafordshire Bölgesi" nüfusu 457.165 olarak bulunmuştur.
Stoke-on-Trent 1910 kadar resmen 6 değişik adlı değişik özellikli kent olarak ama gayriresmî "Potteries" olarak bilinmekteydi: Hanley, Fenton, Longton, Burslem, , . 1910'da bu şehirler bir yöresel idare federasyonu olarak birleştirildiler ve bunların arasında an tren istasyonu bulunan Stoke idare merkezi olarak seçildi ve birleştirilmiş kente "Stoke-on -Trent" ismi verildi. Fakat 20. yüzyılda gelişen şehrin ticari merkezi, Burslem'ın sıkı rekabetine rağmen, Hanley oldu.
Ekonomi
Stoke-on-Trent şehrinin daha birleştirilmeden önce, 17. yüzyıldan beridir bu kuzey Staffordshire'da bulunan şehirler seramik sanayiinin merkezi olarak bilinmekteydi ve Stoke ismi verilmeden "Potteries (Çanak-Çömlekler)" şehri olarak gayri-resmi olarak anılmaktaydı. Şehrin birçok tarafında bulunan büyük şişe şeklindeki seramik ateşleme fırınları şehrin silüetini sağlamakta ve geceleri bunların gösterdiği ateş manzarası 19. yüzyıl edebiyatında yer almıştı. Stoke'da İngiliz mali seramikler üreticileri olan Royal Doulton, Spode, Wedgwood, Minton vb firmalarin kaliteli seramikleri dünya pazarlarını tutmuştu.
Fakat 20. yüzyılda bu sanayi dünyanın diğer bölgelerinde de gelişmiştir. İngiltere'de özellikle Stoke-on-Trent'te bulunan seramik sanayi teknolojik ve artıstık üstünlüğünü kaybetmiştir. Şehirde bulunan seramik üretim fabrikaları ve ateşleme fırınlarının çoğu kapatılmış ve yıkılmıştır. Ama Stoke-on-Trent'te seramik sanayinin en kaliteli üreticilerinin özel fabrika dükkanları bulunmakta ve bunlar şehri şahsen ziyarete gelen turistlerden özel talep görmektedirler. Ayrıca şehirde bulunan "Gladstone Seramik Müzesi" bu eski sanayinin gelişmesini göstermektedir.
Şehrin civarında olan Kuzey Staffordshire İngiltere'nin büyük kömür madenlerinin bulunduğu bir yöre idi. Stoke civarında 300 km² alanda bir arazi altında 13. yüzyıldan beridir işletilen zengin kömür yatakları bulunmaktaydı. 1947'de kömür madenciliği devletleştirildiği zaman Stoke-on-Trent'te 20.000 kömür madeni işçisi çalışmaktaydı. Bundan sonra madenler modernleştirilip prodüktiviteleri çok artırılmıştı ve burada bulunan bir ocak 1992'de 2,5 milyon ton satılabilecek kömür üreterek dünya kapalı maden ocağı üretim rekoru kırmıştı. Ancak 1979'da gelen Muhafazakâr Parti hükûmeti ve başbakanı Margaret Thatcher kömür madencilerine nerede ise harp ilan ederek madenlerin 1980'li ve 1990'lı yıllarda kapanmasına neden olmuştur. Bugün Stole civarındaki kömür havzasında tek bir maden ocağı bile bulunmamaktadır. Ama kömür ocaklarından çıkan cürufların yığıldığı tepeler hala şehrin ufkunda bulunmaya devam etmektedirler ve şehrin ve varoşlarının altında bulunan boşaltılmış kömür madeni tünelleri çöküntüleri hala yer üstünde bulunan ev ve binalara zarar vermeye devam etmektedir.
Şehir demir ve çelik üretiminde de 19. ve 20. yüzyılda çok önemliydi. Tunstall, Burslem ve Hanley kasabalarında tepelik alanlar arasında bulunan Goldendale ve Shelton vadileri demir-çelik fabrikalarının bulunduğu bölgeydi. Bu yörede en son çelik üretimi 1978'da Sheldon Çelik Fabrikasında üretilmiş ve bundan sonra bu fabrika çelik levha üretimi için kullanılması ve bu da en son 2002 üretimden sonra kapatılmıştır.
Şehirde büyük demiryolları çer atölyeleri de bulunmakta ve 1881-1930 döneminde istim lokomotifleri üretilmekte idi. Bu sanayiler de 20. yüzyılın ikinci yarısında kaybedilmiştir.
1920'lerde Michelin otolastik fabrikası Stoke'da açılmış ve 1990'lı yıllarda bu fabrika 9000 işçi kullanırken günümüzde işçi sayısı 1200 altına düşmüştür.
Genellikle Stoke-on-Trent 20. yüzyılın ikinci yarısında İngiltere'nin sanayisizleşme trendinden çok büyük zararlar görmüştür. Şehir bir sanayi şehri iken bir işsizler ordusu şehri ve hizmet sektörü şehrine dönmüştür. Büyük gayretlerle hizmet sektöründe, ulaşım sektöründe ve turizmle çalışma alanları yaratılmaya çalışılmaktadır.
Eğitim
Şehir yöresel idaresine bağlı ikincil eğitim için 13 tane 'toplum' okulu, 4 tane 'kilise okulu ve 5 'özel okul bulunmaktadır. Stoke, son yıllarda gazete ve haber bültenlerinin de dikkatini çeken, bu okul sayısını azaltıp ve okulların kuruluş şeklini değiştirmek için reform planları yapmış ve bunlar topluluğun büyük reaksiyonuna sebep olmuştur. 2010'daki seçimle gelen koalisyon hükûmeti okulları kurulmasını ve idaresini özel sektöre, toplum kurumlarına ve isteyen ve organize olabilen aile gruplarına bırakacağını ilan etmiştir. Stoke okullarının bir özelliği tatillerinin hala seramik işçilerinin tatillerine uydurulması ve bu okullarda genel İngiltere ülkesinden başka zamanlarda yaz tatillerinin yapılmasıdır.
Stoke-on-Trent'te 1971'den beri "North-Staffordshire Polytechnic" adında yüksek eğitim kurumu bulunmaktaydı. 1992'de bu kurum tam olarak özerk bir üniversite'ye dönüştü ve Staffordshire Üniversitesi adını aldı. Ama ana kampüslerinden biri hala Stoke-on-Trent şehrinin Shelton mahallesinde şehir garı yakınlarında bulunmaktadır.
Spor
Stoke-on-Trent şehrinde iki tane profesyonel futbol takımı bulunmaktadır.
Stoke City FC 1863'te kurulmuş olup dünyada ikinci profesyonel olan takım olmakla övünmektedir. 1997'de yapılan 27.500 kusur kişilik Britannia Stadı ana sahalarıdır ve "The Potters ("çömlekçiler")" adı ile anılmaktadırlar. 2009-2010 Premier League'de oynamaktaydılar ve Türk futbolcu Tuncay Şanlı £5 milyona Middlesborough'dan transfer etmişlerdir.
Port Vale FC ise 1876'da Burslem'de kurulmuştur ve Burslem'de buluna "Vale Park Stadı" merkezleridir. Bu takım İngiltere liglerinde epeydir oynamakla beraber hiç yüksek seviyelerine çıkmamıştır. Son sezonda ligin dördüncü seviyesi olan "League Two" oynamaktadır.
Kardeş şehirler
Stoke-on-Trent'in şu resmî kardeş şehir anlaşması vardır:
Resimler
- Tunstall'da saat kulesi meydanı
- Hanley'de Stoke-on-Trent ana çarşısı
- Stoke-on-Trent Tren Garı
Kaynakça
Dış bağlantılar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Stoke on Trent Birlesik Krallik in Ingiltere ulkesinin Bati Midlands bolgesinde ve torensel Staffordshire kontlugunda bulunan ama 1997 den itibaren Tek Seviyeli Yerel Idare olarak idare edilen ve 1925 te krallik berati ile sehir olma statusu de kazanan bir yerleske ve idare merkezidir Stoke on TrentSehirCity of Stoke on TrentArmaTakma ad Potteries Canak Comlek Ureticileri Slogan Vis Unita Fortior Birlesmis kuvvetler daha guclu olur Staffordshire icinde Stoke on TrentUlkeBirlesik KrallikKurucu UlkeIngiltereBolgeBati MidlandsKontlukStaffordshireYuzolcumu Sehir92 74 km En yuksek nokta250 m 820 ft En alcak nokta96 m 314 ft Nufus 2019 Sehir256 375 Yogunluk2 738 km Kent372 775 Metropol678 000Zaman dilimiUTC 00 00 BAS Yaz YSU UTC 01 00 BAYS Resmi site http www stoke gov ukCografi konumStoke on Trent sehri Ingiltere ulkesinin Bati Midlands bolgesinde Manchester ile Birmingham sehirlerinin arasinda hemen hemen ortada bulunmaktadir Kuzeyinde ve sehirsel olarak birlesmis seklinde olan Newcastle under Lyme kenti ve buna bagli yore bulunmaktadir Bu birlesik Stoke ile Newcastle under Lynee sehirsel bolgesine cografyacilar Potteries Sehirsel Alani Potteries Urban Area adini vermektedirler Cografyacilar bu iki sehirsel bolge ve bunlarin kuzeyinde bulunan kirsal alanlar birlikte Kuzey Stafordshire Bolgesi adini vermektedirler 2001 nufus sayiminda bu Kuzey Stafordshire Bolgesi nufusu 457 165 olarak bulunmustur Stoke on Trent 1910 kadar resmen 6 degisik adli degisik ozellikli kent olarak ama gayriresmi Potteries olarak bilinmekteydi Hanley Fenton Longton Burslem 1910 da bu sehirler bir yoresel idare federasyonu olarak birlestirildiler ve bunlarin arasinda an tren istasyonu bulunan Stoke idare merkezi olarak secildi ve birlestirilmis kente Stoke on Trent ismi verildi Fakat 20 yuzyilda gelisen sehrin ticari merkezi Burslem in siki rekabetine ragmen Hanley oldu EkonomiStoke on Trent te kalan sise sekilli canak comlek atesleme firini Stoke on Trent sehrinin daha birlestirilmeden once 17 yuzyildan beridir bu kuzey Staffordshire da bulunan sehirler seramik sanayiinin merkezi olarak bilinmekteydi ve Stoke ismi verilmeden Potteries Canak Comlekler sehri olarak gayri resmi olarak anilmaktaydi Sehrin bircok tarafinda bulunan buyuk sise seklindeki seramik atesleme firinlari sehrin siluetini saglamakta ve geceleri bunlarin gosterdigi ates manzarasi 19 yuzyil edebiyatinda yer almisti Stoke da Ingiliz mali seramikler ureticileri olan Royal Doulton Spode Wedgwood Minton vb firmalarin kaliteli seramikleri dunya pazarlarini tutmustu Fakat 20 yuzyilda bu sanayi dunyanin diger bolgelerinde de gelismistir Ingiltere de ozellikle Stoke on Trent te bulunan seramik sanayi teknolojik ve artistik ustunlugunu kaybetmistir Sehirde bulunan seramik uretim fabrikalari ve atesleme firinlarinin cogu kapatilmis ve yikilmistir Ama Stoke on Trent te seramik sanayinin en kaliteli ureticilerinin ozel fabrika dukkanlari bulunmakta ve bunlar sehri sahsen ziyarete gelen turistlerden ozel talep gormektedirler Ayrica sehirde bulunan Gladstone Seramik Muzesi bu eski sanayinin gelismesini gostermektedir Sehrin civarinda olan Kuzey Staffordshire Ingiltere nin buyuk komur madenlerinin bulundugu bir yore idi Stoke civarinda 300 km alanda bir arazi altinda 13 yuzyildan beridir isletilen zengin komur yataklari bulunmaktaydi 1947 de komur madenciligi devletlestirildigi zaman Stoke on Trent te 20 000 komur madeni iscisi calismaktaydi Bundan sonra madenler modernlestirilip produktiviteleri cok artirilmisti ve burada bulunan bir ocak 1992 de 2 5 milyon ton satilabilecek komur ureterek dunya kapali maden ocagi uretim rekoru kirmisti Ancak 1979 da gelen Muhafazakar Parti hukumeti ve basbakani Margaret Thatcher komur madencilerine nerede ise harp ilan ederek madenlerin 1980 li ve 1990 li yillarda kapanmasina neden olmustur Bugun Stole civarindaki komur havzasinda tek bir maden ocagi bile bulunmamaktadir Ama komur ocaklarindan cikan curuflarin yigildigi tepeler hala sehrin ufkunda bulunmaya devam etmektedirler ve sehrin ve varoslarinin altinda bulunan bosaltilmis komur madeni tunelleri cokuntuleri hala yer ustunde bulunan ev ve binalara zarar vermeye devam etmektedir Sehir demir ve celik uretiminde de 19 ve 20 yuzyilda cok onemliydi Tunstall Burslem ve Hanley kasabalarinda tepelik alanlar arasinda bulunan Goldendale ve Shelton vadileri demir celik fabrikalarinin bulundugu bolgeydi Bu yorede en son celik uretimi 1978 da Sheldon Celik Fabrikasinda uretilmis ve bundan sonra bu fabrika celik levha uretimi icin kullanilmasi ve bu da en son 2002 uretimden sonra kapatilmistir Sehirde buyuk demiryollari cer atolyeleri de bulunmakta ve 1881 1930 doneminde istim lokomotifleri uretilmekte idi Bu sanayiler de 20 yuzyilin ikinci yarisinda kaybedilmistir 1920 lerde Michelin otolastik fabrikasi Stoke da acilmis ve 1990 li yillarda bu fabrika 9000 isci kullanirken gunumuzde isci sayisi 1200 altina dusmustur Genellikle Stoke on Trent 20 yuzyilin ikinci yarisinda Ingiltere nin sanayisizlesme trendinden cok buyuk zararlar gormustur Sehir bir sanayi sehri iken bir issizler ordusu sehri ve hizmet sektoru sehrine donmustur Buyuk gayretlerle hizmet sektorunde ulasim sektorunde ve turizmle calisma alanlari yaratilmaya calisilmaktadir EgitimStaffordshire Universitesi Stoke Kampusu Sehir yoresel idaresine bagli ikincil egitim icin 13 tane toplum okulu 4 tane kiliseokulu ve 5 ozel okul bulunmaktadir Stoke son yillarda gazete ve haber bultenlerinin de dikkatini ceken bu okul sayisini azaltip ve okullarin kurulus seklini degistirmek icin reform planlari yapmis ve bunlar toplulugun buyuk reaksiyonuna sebep olmustur 2010 daki secimle gelen koalisyon hukumeti okullari kurulmasini ve idaresini ozel sektore toplum kurumlarina ve isteyen ve organize olabilen aile gruplarina birakacagini ilan etmistir Stoke okullarinin bir ozelligi tatillerinin hala seramik iscilerinin tatillerine uydurulmasi ve bu okullarda genel Ingiltere ulkesinden baska zamanlarda yaz tatillerinin yapilmasidir Stoke on Trent te 1971 den beri North Staffordshire Polytechnic adinda yuksek egitim kurumu bulunmaktaydi 1992 de bu kurum tam olarak ozerk bir universite ye donustu ve Staffordshire Universitesi adini aldi Ama ana kampuslerinden biri hala Stoke on Trent sehrinin Shelton mahallesinde sehir gari yakinlarinda bulunmaktadir SporStoke City FC Britannia Futbol Stadyumu Stoke on Trent sehrinde iki tane profesyonel futbol takimi bulunmaktadir Stoke City FC 1863 te kurulmus olup dunyada ikinci profesyonel olan takim olmakla ovunmektedir 1997 de yapilan 27 500 kusur kisilik Britannia Stadi ana sahalaridir ve The Potters comlekciler adi ile anilmaktadirlar 2009 2010 Premier League de oynamaktaydilar ve Turk futbolcu Tuncay Sanli 5 milyona Middlesborough dan transfer etmislerdir Port Vale FC ise 1876 da Burslem de kurulmustur ve Burslem de buluna Vale Park Stadi merkezleridir Bu takim Ingiltere liglerinde epeydir oynamakla beraber hic yuksek seviyelerine cikmamistir Son sezonda ligin dorduncu seviyesi olan League Two oynamaktadir Kardes sehirlerStoke on Trent in su resmi kardes sehir anlasmasi vardir Erlangen AlmanyaResimlerTunstall da saat kulesi meydani Hanley de Stoke on Trent ana carsisi Stoke on Trent Tren GariKaynakca ol section Dis baglantilarCurlie de Stoke on Trent DMOZ tabanli Ingilizce Vikigezgin de Stoke on Trent ile ilgili gezi rehberi bulunmaktadir Ingilizce Ingilizce