Suharto (d. 8 Haziran 1921 - ö. 27 Ocak 2008), Endonezyalı asker ve siyasetçi. 1967-1998 yılları arasında Endonezya devlet başkanı olarak görev yaptı.
Suharto | |
---|---|
2. Endonezya Devlet Başkanı | |
Görev süresi 12 Mart 1967 - 21 Mayıs 1998 (27 Mart 1968'e kadar Geçici) | |
Başkan Yardımcısı | Bacharuddin Jusuf Habibie |
Yerine geldiği | Sukarno |
Yerine gelen | Bacharuddin Jusuf Habibie |
16. Bağlantısızlar Hareketi Genel Sekreteri | |
Görev süresi 7 Eylül 1992 - 20 Ekim 1995 | |
Yerine geldiği | Dobrica Ćosić |
Yerine gelen | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 8 Haziran 1921 , Yogyakarta, Java |
Ölüm | 27 Ocak 2008 (86 yaşında) Cakarta, Endonezya |
Partisi | |
Evlilik(ler) | (m. 1947-1996; öldü) |
Mesleği | Asker |
Dini | İslam |
İmzası |
Hayatı
Suharto, ülke siyasi yaşamına, 30 Eylül 1965 tarihinde 6 generalin suikasta kurban gitmesiyle yaşanan kaos ortamında yaptığı darbe ile girdi. Suharto, Batılılaşma projesinin Güneydoğu Asya’daki modeli Endonezya’da, modern ulus devlet projesini yerleştirmek için devlet mekanizmasını -halka rağmen- sonuna kadar kullandı. Bu hedefe ulaşmak için ülke insanlarını aktif katılımcı ve aktör bireyler kılmak yerine, “ben bilirim”ci, faşizan ve diktatoryal bir korku ağı ile “Endonezyalı kullar” yarattı. Baskıcı rejimin en şiddetli savunucusu ve uygulayıcısı olarak devleti tek başına yönetti.
Suharto, gücünü iki kurumdan alıyordu. Birincisi kendi kurduğu devlet partisi Golkar Partisi. İkincisi, ise içinden çıktığı ordu. Golkar’ın manipülasyonuyla gerçekleşen demokratik seçimlerle ulusal ve uluslararası arenada meşruiyetini sağladı. Ordu ise, bir zamanlar ordu mensubu olan Suharto’yu desteklemekten geri kalmadı. Suharto, Golkar’la siyasi arenada meşruiyetini sağlarken, orduya biçtiği yeni rol ile asker desteğini 32 yıl boyunca arkasına almayı başardı. Aslında karşılıklı çıkar ilişkilerinin bir ürünü olan bu siyasi oyun, ülkede genel anlamda sivil toplumun önünü açmaya yönelik her türlü talebi reddeden, eleştiriye kapalı “modern Cavalı bir kral” edasıyla hareket eden Suharto’nun yarattığı rejimi meşrulaştırdı.
Suharto 1965’deki askerî darbe ile selefi Sukarno ve onun oluşturduğu “eski düzen” dönemine son verdi. Generalleri katledenlerin Komünist Parti mensupları olduğu şaiasının yayılmasıyla ülkede askerler öncülüğünde komünistlere karşı olan hemen her kesimin katılımıyla bir şiddet ortamı başlatıldı. Suharto, “komünist karşıtlığı” etrafında bir araya gelen çeşitli siyasi ve sivil kurumlar nezdinde bir anda ülkede birlik ve beraberliğin sembolü oldu ve böylece meşruiyetini pekiştirdi. Komünistlere karşı ülkenin dört bir yanında destek bulan Suharto, 1968 yılında resmen devlet başkanı oldu. Ancak kıyımlar bununla bitmedi. Zamanla diğer muhalifler de Suharto’nun dahice planlanmış diktatörlük hesabında yerini aldı. Suharto ve kurduğu “yeni düzen”e muhalif hangi etnik ve dini yapı varsa, şu veya bu şekilde komünistlerin akıbetine maruz kaldı.
Suharto, içinden çıktığı orduyu sürekli kontrolü altında tutmayı başardı. “Yeni düzen” adıyla anılan tek adam yönetimini benimseyen Suharto, ekonomik kalkınmayı da, bir anlamda şansı yaver giderek, ülkenin çeşitli yerlerinde keşfedilen doğal kaynakların Batılı şirketlerce işletilmesi sonucu sağlamış oldu. Altyapı çalışmalarına -özellikle de Cava Adası’nda- hız verilirken, hedeflenen ekonomik ve sosyal kalkınmanın sadece askerler eliyle yapılması kararlaştırıldı. Böylece “yeni düzen” içerisinde Suharto’dan sonra önemli rol oynayan ordu, “dual fungsi” yani ikili işlevi ile savunma ve güvenlik gibi bir ordudan beklenecek öncü görevinin yanı sıra, bu dönemde daha çok ülkedeki ekonomik varlıkların işletmesini üstlendi.
Askerî görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen | Endonezya Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı 1965–1967 | Sonra gelen |
Boş Makam 17 Ekim 1952'den sonra kaldırıldı Başka isim ile kullanılan makam Savaş Kuvvetleri Kurmay Başkanı olarak | Endonezya Silahlı Kuvvetleri Başkomutanı 1969–1973 | Sonra gelen |
Siyasi görevi | ||
Önce gelen Sukarno | Endonezya Devlet Başkanı 1967–1998 | Sonra gelen Bacharuddin Jusuf Habibie |
Parti siyasi görevi | ||
Yeni makam | Golkar Merkez Komitesi Başkanı 1983–1998 | |
Diplomatik görevi | ||
Önce gelen Dobrica Ćosić | 1992–1995 | Sonra gelen |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Suharto d 8 Haziran 1921 o 27 Ocak 2008 Endonezyali asker ve siyasetci 1967 1998 yillari arasinda Endonezya devlet baskani olarak gorev yapti Suharto2 Endonezya Devlet BaskaniGorev suresi 12 Mart 1967 21 Mayis 1998 27 Mart 1968 e kadar Gecici Baskan Yardimcisi Bacharuddin Jusuf HabibieYerine geldigi SukarnoYerine gelen Bacharuddin Jusuf Habibie16 Baglantisizlar Hareketi Genel SekreteriGorev suresi 7 Eylul 1992 20 Ekim 1995Yerine geldigi Dobrica CosicYerine gelenKisisel bilgilerDogum 8 Haziran 1921 Yogyakarta JavaOlum 27 Ocak 2008 86 yasinda Cakarta EndonezyaPartisiEvlilik ler m 1947 1996 oldu Meslegi AskerDini IslamImzasiHayatiSuharto ulke siyasi yasamina 30 Eylul 1965 tarihinde 6 generalin suikasta kurban gitmesiyle yasanan kaos ortaminda yaptigi darbe ile girdi Suharto Batililasma projesinin Guneydogu Asya daki modeli Endonezya da modern ulus devlet projesini yerlestirmek icin devlet mekanizmasini halka ragmen sonuna kadar kullandi Bu hedefe ulasmak icin ulke insanlarini aktif katilimci ve aktor bireyler kilmak yerine ben bilirim ci fasizan ve diktatoryal bir korku agi ile Endonezyali kullar yaratti Baskici rejimin en siddetli savunucusu ve uygulayicisi olarak devleti tek basina yonetti Suharto gucunu iki kurumdan aliyordu Birincisi kendi kurdugu devlet partisi Golkar Partisi Ikincisi ise icinden ciktigi ordu Golkar in manipulasyonuyla gerceklesen demokratik secimlerle ulusal ve uluslararasi arenada mesruiyetini sagladi Ordu ise bir zamanlar ordu mensubu olan Suharto yu desteklemekten geri kalmadi Suharto Golkar la siyasi arenada mesruiyetini saglarken orduya bictigi yeni rol ile asker destegini 32 yil boyunca arkasina almayi basardi Aslinda karsilikli cikar iliskilerinin bir urunu olan bu siyasi oyun ulkede genel anlamda sivil toplumun onunu acmaya yonelik her turlu talebi reddeden elestiriye kapali modern Cavali bir kral edasiyla hareket eden Suharto nun yarattigi rejimi mesrulastirdi Suharto 1965 deki askeri darbe ile selefi Sukarno ve onun olusturdugu eski duzen donemine son verdi Generalleri katledenlerin Komunist Parti mensuplari oldugu saiasinin yayilmasiyla ulkede askerler onculugunde komunistlere karsi olan hemen her kesimin katilimiyla bir siddet ortami baslatildi Suharto komunist karsitligi etrafinda bir araya gelen cesitli siyasi ve sivil kurumlar nezdinde bir anda ulkede birlik ve beraberligin sembolu oldu ve boylece mesruiyetini pekistirdi Komunistlere karsi ulkenin dort bir yaninda destek bulan Suharto 1968 yilinda resmen devlet baskani oldu Ancak kiyimlar bununla bitmedi Zamanla diger muhalifler de Suharto nun dahice planlanmis diktatorluk hesabinda yerini aldi Suharto ve kurdugu yeni duzen e muhalif hangi etnik ve dini yapi varsa su veya bu sekilde komunistlerin akibetine maruz kaldi Suharto icinden ciktigi orduyu surekli kontrolu altinda tutmayi basardi Yeni duzen adiyla anilan tek adam yonetimini benimseyen Suharto ekonomik kalkinmayi da bir anlamda sansi yaver giderek ulkenin cesitli yerlerinde kesfedilen dogal kaynaklarin Batili sirketlerce isletilmesi sonucu saglamis oldu Altyapi calismalarina ozellikle de Cava Adasi nda hiz verilirken hedeflenen ekonomik ve sosyal kalkinmanin sadece askerler eliyle yapilmasi kararlastirildi Boylece yeni duzen icerisinde Suharto dan sonra onemli rol oynayan ordu dual fungsi yani ikili islevi ile savunma ve guvenlik gibi bir ordudan beklenecek oncu gorevinin yani sira bu donemde daha cok ulkedeki ekonomik varliklarin isletmesini ustlendi Askeri goreviOnce gelen Endonezya Silahli Kuvvetleri Genelkurmay Baskani 1965 1967 Sonra gelenBosMakam 17 Ekim 1952 den sonra kaldirildiBaska isim ile kullanilan makamSavas Kuvvetleri Kurmay Baskani olarak Endonezya Silahli Kuvvetleri Baskomutani 1969 1973 Sonra gelenSiyasi goreviOnce gelen Sukarno Endonezya Devlet Baskani 1967 1998 Sonra gelen Bacharuddin Jusuf HabibieParti siyasi goreviYeni makam Golkar Merkez Komitesi Baskani 1983 1998Diplomatik goreviOnce gelen Dobrica Cosic 1992 1995 Sonra gelen