Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Sultan Han, Aksaray'da kendi adıyla anılan Sultanhanı ilçesindedir. Anadolu Selçuklu Sultanı I. Alaeddin Keykubad tarafından yaptırılan eser 1229 yılında tamamlanmıştır. Mimarı 'dır. 4800 m² alana yayılan alanı ile Anadolu'daki en büyük Selçuklu kervansarayıdır. Klasik Selçuklu kervansaray şemasının örneklerindendir.
 | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Han |
| Mimari tarz | Selçuklu Mimarlık Dönemi |
| Konum |  Sultanhanı, Türkiye |
| Koordinatlar | 38°14′52″K 33°32′48″D / 38.24778°K 33.54667°D |
| Tamamlanma | Yapım:1229 Onarım:1278 |
| Sahip | I. Alaeddin Keykubad |
| Teknik ayrıntılar | |
| Zemin alanı | 4866 m² |
İlhanlı bağımlılık döneminde isyan eden Türk emirlerinden İlyas Bey’in Aksaray yakınlarındaki Sultan Alâaddin Kervansarayı’na sığınarak, İrenc'in emrindeki 20.000 kişilik İlhanlı ordusuna iki ay süreyle direndiği ve ele geçirilemediğine ya da Memluk sultanı Baybars’ın Anadolu seferi sırasında Sultan I. Alâaddin Kervansarayı'nda konakladığı ve ordusunun ihtiyaçlarını karşıladığına ilişkin kayıtlar, Selçuklu savunma sistemi kapsamında kervansaray yapılarının gerektiğinde kale ya da menzil-derbent işlevinde kullanıldığını ortaya koymaktadır.
1278 de genişletilmiştir. Dıştan yazlık ve kışlık bölümlerinin boyu 116,90 m'dir. Yazlık kısmının eni ise 49,35 m, boyu 61,75 m'dir. Kışlık kısmının eni ise 32,90 m, boyu 55,15 m'dir. Yazlık ve kışlık kısmının toplamı 4866 m²'yi bulmaktadır.
Yazlık kısmının geometrik şekillerle süslenmiş muhteşem bir ana kapısı vardır. Han içinde bulunan tüm yapı özellikleri itibarıyla Sivas’taki Gök Medrese'ye benzemektedir. Sivri kemerin hemen altında "Elminnetül Lillah" yani "Kudret Allah'ındır" ifadesi yazılıdır.
Kervansarayın ilk kitabesinde mukarnaslı dış kapı nişini çeviren süs kemerinin iki tarafında altıgen madalyonlar içinde sağda ve solda yer almaktadır. Uzun bir geçtikten sonra avluya varılır. Burada arabalara mahsus revak şeklinde yerler, sol tarafında ise kemerli ve yolculara mahsus odalar, salonlar, iki hamam ve ambarlar vardır.
Avlunun ortasında Sasani ateşgedelerinde olduğu gibi dört kemer üzerine dayanmış bir köşk mescit bulunmaktadır. Bu mescit Selçuklu süsleme sanatının en başarılı örneklerinden birini sergilemektedir. Yazlık kısmın sonunda, batı duvarında tezyinat bakımından giriş kapısından geri kalmayan bir kapı vardır. Bunun da dış ana kapıda olduğu gibi sağında solunda birer niş bulunmaktadır. Kitabe kemer ve nişlerin üzerindedir.
Basık kemerli bir kapıdan girilince kışlık kısma geçilir. Üstü tonozla örtülü bu kısımı kare kasetli dört kısa, sekizer ayak dizisi, beş sahana ayırmaktadır. Ortadaki sahan diğerlerinden daha büyük ve geniştir. Tam ortadaki yerin yukarısı pandantiflerle sekiz kenarlı kasnağa oturan bir kubbe ile örtülmüştür. İçeriyi kubbe feneri ile duvarının sağına ve soluna dörder, dipteki duvarda ise, üç olmak üzere yukarılara açılmış mazgal biçiminde iki pencere aydınlatmaktadır. Bunlardan başka ışık ve hava alacak yeri yoktur.
Çok sağlam durumda iç kapı, daha kuvvetli rölyefler halinde geometrik yıldız geçmeler ve rozetlerle işlenmiştir. Karatay Han'ın iç kapısı bunu örnek alarak aynen tekrarlanmıştır. Bu iki kapının Alaaddin Keykubat zamanında, hol kısımlarıyla birlikte tamamlandığına bir işarettir. Mukarnaslı tromplar üzerine oturan kubbe, süslemeleriyle holdeki sade taş minareyi canlandırır. Kubbenin külahı yıkılmıştır.
Kaynakça
- ^ Abü’l Farac G., 1945, Abü’l Farac Tarihi, II, Ankara. sayfa 599; Ibn Bibi, 1941, Anadolu Selçuki Devleti Tarihi (Farsça Muhtasar Selçuk-Nâme), Uzluk Basımevi, Ankara. sayfa 332; Aksarayî, 2000, Müsâmeretü’l Ahbar, Ankara. sayfa 242.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Sultan Han (Aksaray) ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Sultanhanı Belediyesi24 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sultanhanı Kervansarayı21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sultan Han Aksaray da kendi adiyla anilan Sultanhani ilcesindedir Anadolu Selcuklu Sultani I Alaeddin Keykubad tarafindan yaptirilan eser 1229 yilinda tamamlanmistir Mimari dir 4800 m alana yayilan alani ile Anadolu daki en buyuk Selcuklu kervansarayidir Klasik Selcuklu kervansaray semasinin orneklerindendir Sultan HanGenel bilgilerTurHanMimari tarzSelcuklu Mimarlik DonemiKonumSultanhani TurkiyeKoordinatlar38 14 52 K 33 32 48 D 38 24778 K 33 54667 D 38 24778 33 54667TamamlanmaYapim 1229 Onarim 1278SahipI Alaeddin KeykubadTeknik ayrintilarZemin alani4866 m Ilhanli bagimlilik doneminde isyan eden Turk emirlerinden Ilyas Bey in Aksaray yakinlarindaki Sultan Alaaddin Kervansarayi na siginarak Irenc in emrindeki 20 000 kisilik Ilhanli ordusuna iki ay sureyle direndigi ve ele gecirilemedigine ya da Memluk sultani Baybars in Anadolu seferi sirasinda Sultan I Alaaddin Kervansarayi nda konakladigi ve ordusunun ihtiyaclarini karsiladigina iliskin kayitlar Selcuklu savunma sistemi kapsaminda kervansaray yapilarinin gerektiginde kale ya da menzil derbent islevinde kullanildigini ortaya koymaktadir 1278 de genisletilmistir Distan yazlik ve kislik bolumlerinin boyu 116 90 m dir Yazlik kisminin eni ise 49 35 m boyu 61 75 m dir Kislik kisminin eni ise 32 90 m boyu 55 15 m dir Yazlik ve kislik kisminin toplami 4866 m yi bulmaktadir Yazlik kisminin geometrik sekillerle suslenmis muhtesem bir ana kapisi vardir Han icinde bulunan tum yapi ozellikleri itibariyla Sivas taki Gok Medrese ye benzemektedir Sivri kemerin hemen altinda Elminnetul Lillah yani Kudret Allah indir ifadesi yazilidir Kervansarayin ilk kitabesinde mukarnasli dis kapi nisini ceviren sus kemerinin iki tarafinda altigen madalyonlar icinde sagda ve solda yer almaktadir Uzun bir gectikten sonra avluya varilir Burada arabalara mahsus revak seklinde yerler sol tarafinda ise kemerli ve yolculara mahsus odalar salonlar iki hamam ve ambarlar vardir Avlunun ortasinda Sasani atesgedelerinde oldugu gibi dort kemer uzerine dayanmis bir kosk mescit bulunmaktadir Bu mescit Selcuklu susleme sanatinin en basarili orneklerinden birini sergilemektedir Yazlik kismin sonunda bati duvarinda tezyinat bakimindan giris kapisindan geri kalmayan bir kapi vardir Bunun da dis ana kapida oldugu gibi saginda solunda birer nis bulunmaktadir Kitabe kemer ve nislerin uzerindedir Basik kemerli bir kapidan girilince kislik kisma gecilir Ustu tonozla ortulu bu kisimi kare kasetli dort kisa sekizer ayak dizisi bes sahana ayirmaktadir Ortadaki sahan digerlerinden daha buyuk ve genistir Tam ortadaki yerin yukarisi pandantiflerle sekiz kenarli kasnaga oturan bir kubbe ile ortulmustur Iceriyi kubbe feneri ile duvarinin sagina ve soluna dorder dipteki duvarda ise uc olmak uzere yukarilara acilmis mazgal biciminde iki pencere aydinlatmaktadir Bunlardan baska isik ve hava alacak yeri yoktur Cok saglam durumda ic kapi daha kuvvetli rolyefler halinde geometrik yildiz gecmeler ve rozetlerle islenmistir Karatay Han in ic kapisi bunu ornek alarak aynen tekrarlanmistir Bu iki kapinin Alaaddin Keykubat zamaninda hol kisimlariyla birlikte tamamlandigina bir isarettir Mukarnasli tromplar uzerine oturan kubbe suslemeleriyle holdeki sade tas minareyi canlandirir Kubbenin kulahi yikilmistir Kaynakca Abu l Farac G 1945 Abu l Farac Tarihi II Ankara sayfa 599 Ibn Bibi 1941 Anadolu Selcuki Devleti Tarihi Farsca Muhtasar Selcuk Name Uzluk Basimevi Ankara sayfa 332 Aksarayi 2000 Musameretu l Ahbar Ankara sayfa 242 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Sultan Han Aksaray ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Sultanhani Belediyesi24 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sultanhani Kervansarayi21 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde