Susma hakkı, konuşmama hakkı veya Miranda hakları, bireyin kendi aleyhine tanıklık etmemesine olanak veren bireysel hak. Temel olarak "Hiçbir şüpheli veya sanık, konuşmaya veya kendini suç altına sokmaya zorlanamaz." ilkesinden ileri gelmektedir.
Tarihçe
Sanığın susma hakkı; dünyada ilk olarak İngiltere'de 15 Haziran 1215 tarihinde imzalananMagna Carta Libertatum ile verilmiştir. Böylece, kıta Avrupası hukuk düzenine yerleşmiş ve sonrasında diğer pek çok ülkeye yayılmıştır.
“ | Bundan böyle, herhangi bir adliye görevlisi güvenilir tanıklıklar sunmaksızın asılsız şikayetlerine dayandırarak hiç kimse hakkında soruşturma açamaz. Özgür bir kimse, kendi zümresinin yasal kararı olmadan veya ülkenin ilgili yasalarına göre muhakeme edilmeden tutuklanamaz ya da hapse atılamaz; malına el konulamaz ya da yasal haklarından yoksun bırakılamaz; sürgün edilemez ya da herhangi bir şekilde zarara uğratılamaz; biz ona karşı bir kovuşturma başlatmayacağız ya da kovuşturma açması için başkalarını görevlendirmeyeceğiz. Hakkı ya da adaleti hiç kimseye satmayacağız, hiç kimseyi bundan mahrum etmeyeceğiz ya da bunu sağlamakta gecikmeyeceğiz. | „ |
Ülkelerde susma hakkı
Almanya
Almanya Federal Cumhuriyeti'nde, Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu (Strafprozessordnung) gereği, ifade verenlerin kendilerini veya bir başkasını tehlikeye düşürebilecek soruları cevaplamama hakkı bulunmaktadır. Maddenin ikinci fıkrasına göre ifade veren kişiler, bu haklarının bulunduğuna dair bilgilendirilirler.
Birleşik Krallık
Birleşik Krallık'ta, 1994 tarihli Cezai Adalet ve Kamu Düzeni Kanunu (Criminal Justice and Public Order Act) gereği; güvenlik güçleri tarafından şüphelinin gözaltına alındığı veya sanığın tutuklandığı esnada ve her sorgulamanın başlangıcında aşağıdaki uyarı ile susma hakkının olduğu bildirilir.
“ | You have the right to remain silent, but anything you do say will be taken down and may be used in evidence against you. — Sessiz kalma hakkına sahipsiniz; ancak söylediğiniz her şey kaydedilir ve aleyhinizde delil olarak kullanılabilir. | „ |
Türkiye
Türkiye'de susma hakkı; yürürlükte olan Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın, "Hakların korunması ile ilgili hükümler" başlıklı on üçüncü bölümünün otuz sekizinci maddesinde temel olarak koruma altına alınır.
“ | Hiç kimse kendisini ve kanunda gösterilen yakınlarını suçlayan bir beyanda bulunmaya veya bu yolda delil göstermeye zorlanamaz. | „ |
Bu hak ayrıca, adli işlemlerle ilgili yürürlükte olan Ceza Muhakemesi Kanunu'nda da belirtilmiştir.
“ | (1) Şüphelinin veya sanığın ifadesinin alınmasında veya sorguya çekilmesinde aşağıdaki hususlara uyulur: (...) | „ |
Dipnotlar
- ^ Lat.: "Nemo tenetur se ipsum accusare."
- ^ Lat.: Büyük özgürlükler sözleşmesi
- ^ Burada "ballivus" sözcüğü geniş anlamıyla kullanılmakta, hukuk işleriyle ilgili krala ya da şerife bağlı olarak çalışan görevliler kastedilmektedir.
- ^ Kendisiyle eşit haklara sahip kişilerce.
- ^ Lat.: "Nullus Ballivus ponat de caetero aliquem ad legem, simplici loquela sua, sine testibus fidelibus ad hoc inductis. Nullus liber homo capiatur, vel imprisonetur, aut dissaisiatur, aut utlagetur, aut exuletur, aut aliquo modo destruatur; nec super eum ibimus, nec super eum mittemus, nisi per legale judicium parium suorum, vel per legem terrae. Nulli vendemus, nulli negabimus, aut differimus, rectum aut justitiam."
Kaynakça
- Atıflar
- Genel
- Akyazan, Ahmet Emrah; "Miranda Hakları (Miranda v. Arizona 1966)"[]. TBB Dergisi, sayı 71 (2007), sf. 339-354. (15.05.2013 tarihinde erişildi.)
- Bundesministerium der Justiz, "Strafprozessordnung" 7 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (12.03.2012 tarihinde erişildi.) (Almanca)
- Büyük Sözleşme (Magna Charta), Çev.: Çiğdem Dürüşken, Kabalcı, İstanbul, 2009. (Latince)(Türkçe)
- Furlong, Anthony; Hume, Edward; "Reflections on the Criminal Justice and Public Order Bill". Free Life, sayı 20, Ağustos 1994. (12.03.2012 tarihinde erişildi.) (İngilizce)
- Kocaoğlu, Prof. Dr. A. Mehmet; ; "İnsan Hak ve Özgürlüklerinin Uluslararası Korunması"[]. Ankara Barosu Dergisi, sayı 2007/3 (Temmuz 2007), sf. 105-128. (05.03.2012 tarihinde erişildi.)
- Kocaoğlu, Dr. S. Sinan; "Susma Hakkı" 25 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Ankara Barosu Dergisi, sayı 2011/1 (Ocak 2011), sf. 29-58. (05.03.2012 tarihinde erişildi.)
- Türkiye Büyük Millet Meclisi, "Türkiye Cumhuriyeti Anayasası"8 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (05.03.2012 tarihinde erişildi.)
- Türkiye Büyük Millet Meclisi, "Türkiye Cumhuriyeti Ceza Muhakemesi Kanunu" 8 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (12.03.2012 tarihinde erişildi.)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Susma hakki konusmama hakki veya Miranda haklari bireyin kendi aleyhine taniklik etmemesine olanak veren bireysel hak Temel olarak Hicbir supheli veya sanik konusmaya veya kendini suc altina sokmaya zorlanamaz ilkesinden ileri gelmektedir TarihceSanigin susma hakki dunyada ilk olarak Ingiltere de 15 Haziran 1215 tarihinde imzalananMagna Carta Libertatum ile verilmistir Boylece kita Avrupasi hukuk duzenine yerlesmis ve sonrasinda diger pek cok ulkeye yayilmistir Bundan boyle herhangi bir adliye gorevlisi guvenilir tanikliklar sunmaksizin asilsiz sikayetlerine dayandirarak hic kimse hakkinda sorusturma acamaz Ozgur bir kimse kendi zumresinin yasal karari olmadan veya ulkenin ilgili yasalarina gore muhakeme edilmeden tutuklanamaz ya da hapse atilamaz malina el konulamaz ya da yasal haklarindan yoksun birakilamaz surgun edilemez ya da herhangi bir sekilde zarara ugratilamaz biz ona karsi bir kovusturma baslatmayacagiz ya da kovusturma acmasi icin baskalarini gorevlendirmeyecegiz Hakki ya da adaleti hic kimseye satmayacagiz hic kimseyi bundan mahrum etmeyecegiz ya da bunu saglamakta gecikmeyecegiz Ulkelerde susma hakkiAlmanya Almanya Federal Cumhuriyeti nde Ceza Muhakemeleri Usulu Kanunu Strafprozessordnung geregi ifade verenlerin kendilerini veya bir baskasini tehlikeye dusurebilecek sorulari cevaplamama hakki bulunmaktadir Maddenin ikinci fikrasina gore ifade veren kisiler bu haklarinin bulunduguna dair bilgilendirilirler Birlesik Krallik Birlesik Krallik ta 1994 tarihli Cezai Adalet ve Kamu Duzeni Kanunu Criminal Justice and Public Order Act geregi guvenlik gucleri tarafindan suphelinin gozaltina alindigi veya sanigin tutuklandigi esnada ve her sorgulamanin baslangicinda asagidaki uyari ile susma hakkinin oldugu bildirilir You have the right to remain silent but anything you do say will be taken down and may be used in evidence against you Sessiz kalma hakkina sahipsiniz ancak soylediginiz her sey kaydedilir ve aleyhinizde delil olarak kullanilabilir Turkiye Turkiye de susma hakki yururlukte olan Turkiye Cumhuriyeti Anayasasi nin Haklarin korunmasi ile ilgili hukumler baslikli on ucuncu bolumunun otuz sekizinci maddesinde temel olarak koruma altina alinir Hic kimse kendisini ve kanunda gosterilen yakinlarini suclayan bir beyanda bulunmaya veya bu yolda delil gostermeye zorlanamaz Bu hak ayrica adli islemlerle ilgili yururlukte olan Ceza Muhakemesi Kanunu nda da belirtilmistir 1 Suphelinin veya sanigin ifadesinin alinmasinda veya sorguya cekilmesinde asagidaki hususlara uyulur e Yuklenen suc hakkinda aciklamada bulunmamasinin kanuni hakki oldugu soylenir Dipnotlar Lat Nemo tenetur se ipsum accusare Lat Buyuk ozgurlukler sozlesmesi Burada ballivus sozcugu genis anlamiyla kullanilmakta hukuk isleriyle ilgili krala ya da serife bagli olarak calisan gorevliler kastedilmektedir Kendisiyle esit haklara sahip kisilerce Lat Nullus Ballivus ponat de caetero aliquem ad legem simplici loquela sua sine testibus fidelibus ad hoc inductis Nullus liber homo capiatur vel imprisonetur aut dissaisiatur aut utlagetur aut exuletur aut aliquo modo destruatur nec super eum ibimus nec super eum mittemus nisi per legale judicium parium suorum vel per legem terrae Nulli vendemus nulli negabimus aut differimus rectum aut justitiam KaynakcaAtiflar Akyazan s 346 a b Kocaoglu 2011 s 31 Buyuk Sozlesme s 14 15 Kocaoglu 2007 s 108 a b Kocaoglu 2011 s 32 Buyuk Sozlesme s 43 45 A F C Ceza Muhakemeleri Usulu Kanunu Madde 55 Furlong Hume T C Anayasasi Madde 38 T C Ceza Muhakemesi Kanunu Madde 147 GenelAkyazan Ahmet Emrah Miranda Haklari Miranda v Arizona 1966 olu kirik baglanti TBB Dergisi sayi 71 2007 sf 339 354 15 05 2013 tarihinde erisildi Bundesministerium der Justiz Strafprozessordnung 7 Temmuz 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde 12 03 2012 tarihinde erisildi Almanca Buyuk Sozlesme Magna Charta Cev Cigdem Durusken Kabalci Istanbul 2009 Latince Turkce Furlong Anthony Hume Edward Reflections on the Criminal Justice and Public Order Bill Free Life sayi 20 Agustos 1994 12 03 2012 tarihinde erisildi Ingilizce Kocaoglu Prof Dr A Mehmet Insan Hak ve Ozgurluklerinin Uluslararasi Korunmasi olu kirik baglanti Ankara Barosu Dergisi sayi 2007 3 Temmuz 2007 sf 105 128 05 03 2012 tarihinde erisildi Kocaoglu Dr S Sinan Susma Hakki 25 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ankara Barosu Dergisi sayi 2011 1 Ocak 2011 sf 29 58 05 03 2012 tarihinde erisildi Turkiye Buyuk Millet Meclisi Turkiye Cumhuriyeti Anayasasi 8 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde 05 03 2012 tarihinde erisildi Turkiye Buyuk Millet Meclisi Turkiye Cumhuriyeti Ceza Muhakemesi Kanunu 8 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde 12 03 2012 tarihinde erisildi