Sveti Stefan Kilisesi (Bulgarca: Свети Стефан Sveti Stefan) bilinen adıyla Demir Kilise, İstanbul, Fatih'te, Balat'la Fener semtleri arasında Haliç kıyısında yer alan, Bulgar Eksarhhanesi'ne bağlı kilise. 25 Ekim 1859 senesinde İstefanaki Bey adına inşa edilen kilise, 2018'de yedi yıllık restorasyonun ardından tekrar hizmete girdi.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Fatih, İstanbul, Türkiye |
Koordinatlar | 41°01′55″K 28°56′59″D / 41.03194°K 28.94972°D |
İnanç | Doğu Ortodoks |
Mezhep | Bulgar Ortodoks Kilisesi |
Açılış | 8 Eylül 1898 |
Durum | Etkin |
Yönetici | Dimitri Yotef |
Web sitesi | http://www.svetistephan.com |
Mimari | |
Mimar(lar) | Hovsep Aznavur |
Mimari tür | Neo-Gotik, Neo-Barok |
İnşaat başlangıcı | 25 Ekim 1859 |
Tamamlanma | 14 Temmuz 1896 |
Özellikler | |
Kubbe sayısı | 3 |
Çan kulesi sayısı | 1 |
Çan kulesi yüksekliği | 40 metre |
Malzemeler | Dökme demir, çelik |
Tarihçe
Osmanlı İmparatorluğu'nun Bulgarları, İmparatorluğun Ortodoks Hristiyanları topluluğu olan 'in bir parçası oldukları için Fener Ortodoks Patrikhanesi'nin kiliselerinde dua ederlerdi, ancak 19. yüzyılın Bulgar milliyetçi hareketi ayrı bir Bulgar devletinin kurulmasını savundu. Fener Patrikhanesi'ni ağırlıklı olarak Yunan bir kurum olarak gördükleri için Bulgar Ortodoks Hristiyanları için ayrı Bulgar dini bir organizasyon oluşturulmasını savunuldu. Bu çabalar, 1870 yılında Osmanlı İmparatorluğu Sultanı Abdülaziz tarafından yayınlanan bir fermanla Bulgar Eksarhlığının tanınmasıyla sonuçlandı.
Zengin süslemeli kilise, üç kubbeli haç biçimli bir bazilikadır. Mihrap Haliç'e bakar ve narteksin üzerinde altı çanı Yaroslavl'da dökülmüş 40 m yüksekliğinde bir çan kulesi yükselir. Haliç kıyısında, Balat ve Fener meydanları arasında (Eyüp Mahallesi yakınında), şimdiki kilisenin bulunduğu yere önce küçük bir ahşap kilise dikildi. Devlet adamı Stefan Bogoridi tarafından bir ev bağışlandı ve ahşap bir kilise olarak yeniden düzenlendi. 9 Ekim 1849'da açıldı ve Bulgar Ulusal Uyanışının önemli bir yeri oldu. Bulgar Eksarhlığı'nı kuran 28 Şubat 1870 tarihli Osmanlı kraliyet fermanı ilk olarak bu kilisede okundu.Orijinal ahşap yapı yangından zarar gördükten sonra, yerine daha büyük mevcut bina inşa edildi. Zayıf zemin koşulları nedeniyle betonarme donatı yerine demir çerçeve tercih edilmiştir. İmar planları İstanbul merkezli Osmanlı Ermeni mimar Hovsep Aznavur tarafından hazırlandı.
Avusturyalı bir şirket olan R. Ph. Waagner tarafından kazanılan kilisenin prefabrike dökme demir parçalarını üretmek için uluslararası bir yarışma düzenlendi. 500 ton ağırlığındaki prefabrik elemanlar 1893-1896 yılları arasında Viyana'da üretilmiş ve Tuna ve Karadeniz üzerinden gemilerle İstanbul'a taşınmıştır.
Bir buçuk yıl sonra, kilise 1898'de tamamlandı ve o yıl 8 Eylül'de Exarch Joseph tarafından açıldı. Kilisenin ana iskeleti çelikten yapılmış ve metal levhalarla kaplanmıştır. Tüm parçalar somun, cıvata, perçin veya kaynakla birbirine bağlanmıştır. Mimari açıdan kilise, Neo-Gotik ve Neo-Barok etkilerini birleştirir.
Aziz Stephen, prefabrike demir kiliselerle 19. yüzyıl deneylerinin ürünüydü. 1829'da oluklu demiri icat eden İngilizler, Avustralya gibi uzak kolonilere göndermek için portatif demir kiliseler ürettiler. Eyfel Kulesi'nin yaratıcısı Fransız mühendis Gustave Eiffel, Filipinler ve Peru'ya kadar gönderilen demir kiliseler tasarladı. Şimdi, St.Stephen, dünyanın hayatta kalan birkaç prefabrik dökme demir kilisesinden biridir.
27 Aralık 2010'da Aziz Stephen bayram gününde, kilisede koruyucu azizi onuruna bir kutlama ayini düzenlendi. Toplantıya Vratsa Metropolitan Kalinik, piskopos Naum, Bulgar Kutsal Sinodu Genel Sekreteri ve "Aziz Stephen Kilisesi" Vakfının temsilcileri katıldı. Kutlamanın şerefine kilisenin kubbesi, Filibe Bulgarları tarafından bağışlanan altın fonlarla kaplandı.
2011 yılında Bulgar-Türk iş birliğiyle başlayan ve 15 milyon ₺'den fazlaya mal olan kilise binasında tadilat yapıldı. 8 Ocak 2018'de, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Bulgaristan Başbakanı Boyko Borisov, İstanbul'daki yenilenen Aziz Stephen Ortodoks Kilisesi'nin 120. kuruluş yıl dönümü münasebetiyle açılışında yer aldılar.
Aziz Stephen Kilisesi'nin yanı sıra İstanbul'da bir başka Bulgar Ortodoks kilisesi olan Feriköy'de Aziz Demetrius Kilisesi bulunmaktadır.
Kaynakça
- Özel
- ^ "Bulgarian Iron Church Celebrates Patron Day" (İngilizce). 27 Aralık 2010. 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2018.
- ^ a b c d e . Sveti Stefan Kilisesi. 23 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2018.
- ^ "İstanbul'daki Demir Kilise törenle açıldı". Deutsche Welle Türkçe. 7 Ocak 2018. 10 Ocak 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ocak 2018.
- ^ . 29 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- ^ "Bulgarian St. Stephen Church". 5 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2022.
- Genel
- Hasan Kuruyazıcı - Mete Tapan, Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, c. 7, s. 44-45 (1994)
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Sveti Stefan Kilisesi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Demir Kilise "Sveti Stefan" - svetistephan.com23 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Благовеста Иванова. Църквата "Св. Стефан" край Златния рог и нейните събратя 17 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Благовеста Иванова, Ради Ганев. "Желязото" и стоманата в храма "Св. Стефан" в Истанбул 29 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Благовеста Иванова. Неосъщественият каменен храм "Св. Троица" на брега на Златния рог и архитектите Фосати 8 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Благовеста Иванова. Българските старини в Цариград 23 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Blagovesta Ivanova, Radi Ganev, Milosh Drdacky. Architectural, Material and Damage Survey of the Bulgarian Metal Church of St. Stefan in Istanbul 5 Aralık 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- , ibb.gov.tr, erişim 14 Mart 2013
- Иванова, Бл. Невидимата страна на «желязната» църква в Истанбул. Инженерни науки, 1/2018, с. 45-60./Ivanova, Bl. NONSEEN SIDE OF THE “IRON” CHURCH IN ISTANBUL. - Engineering Sciences, LV, 2018, No. 1,p. 45-60 [1] DOI:10.7546/EngSci.LV.18.01.04
- Ivanova-Tsotsova, Bl. The Architectural Complex at the Golden Horn a Monument of Cultural Heritage of Bulgaria and Turkey. - International Journal of Engineering and Technical Research (IJETR) ISSN: 2321-0869 (O) 2454-4698 (P) Volume-8, Issue-3, March 2018, p. 27-35. [2]
Bir kilise ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sveti Stefan Kilisesi Bulgarca Sveti Stefan Sveti Stefan bilinen adiyla Demir Kilise Istanbul Fatih te Balat la Fener semtleri arasinda Halic kiyisinda yer alan Bulgar Eksarhhanesi ne bagli kilise 25 Ekim 1859 senesinde Istefanaki Bey adina insa edilen kilise 2018 de yedi yillik restorasyonun ardindan tekrar hizmete girdi Sveti Stefan KilisesiTemel bilgilerKonumFatih Istanbul TurkiyeKoordinatlar41 01 55 K 28 56 59 D 41 03194 K 28 94972 D 41 03194 28 94972InancDogu OrtodoksMezhepBulgar Ortodoks KilisesiAcilis8 Eylul 1898DurumEtkinYoneticiDimitri YotefWeb sitesihttp www svetistephan comMimariMimar lar Hovsep AznavurMimari turNeo Gotik Neo BarokInsaat baslangici25 Ekim 1859Tamamlanma14 Temmuz 1896OzelliklerKubbe sayisi3Can kulesi sayisi1Can kulesi yuksekligi40 metreMalzemelerDokme demir celikSveti Stefan Kilisesi nin IciTarihceOsmanli Imparatorlugu nun Bulgarlari Imparatorlugun Ortodoks Hristiyanlari toplulugu olan in bir parcasi olduklari icin Fener Ortodoks Patrikhanesi nin kiliselerinde dua ederlerdi ancak 19 yuzyilin Bulgar milliyetci hareketi ayri bir Bulgar devletinin kurulmasini savundu Fener Patrikhanesi ni agirlikli olarak Yunan bir kurum olarak gordukleri icin Bulgar Ortodoks Hristiyanlari icin ayri Bulgar dini bir organizasyon olusturulmasini savunuldu Bu cabalar 1870 yilinda Osmanli Imparatorlugu Sultani Abdulaziz tarafindan yayinlanan bir fermanla Bulgar Eksarhliginin taninmasiyla sonuclandi Zengin suslemeli kilise uc kubbeli hac bicimli bir bazilikadir Mihrap Halic e bakar ve narteksin uzerinde alti cani Yaroslavl da dokulmus 40 m yuksekliginde bir can kulesi yukselir Halic kiyisinda Balat ve Fener meydanlari arasinda Eyup Mahallesi yakininda simdiki kilisenin bulundugu yere once kucuk bir ahsap kilise dikildi Devlet adami Stefan Bogoridi tarafindan bir ev bagislandi ve ahsap bir kilise olarak yeniden duzenlendi 9 Ekim 1849 da acildi ve Bulgar Ulusal Uyanisinin onemli bir yeri oldu Bulgar Eksarhligi ni kuran 28 Subat 1870 tarihli Osmanli kraliyet fermani ilk olarak bu kilisede okundu Orijinal ahsap yapi yangindan zarar gordukten sonra yerine daha buyuk mevcut bina insa edildi Zayif zemin kosullari nedeniyle betonarme donati yerine demir cerceve tercih edilmistir Imar planlari Istanbul merkezli Osmanli Ermeni mimar Hovsep Aznavur tarafindan hazirlandi Avusturyali bir sirket olan R Ph Waagner tarafindan kazanilan kilisenin prefabrike dokme demir parcalarini uretmek icin uluslararasi bir yarisma duzenlendi 500 ton agirligindaki prefabrik elemanlar 1893 1896 yillari arasinda Viyana da uretilmis ve Tuna ve Karadeniz uzerinden gemilerle Istanbul a tasinmistir Bir bucuk yil sonra kilise 1898 de tamamlandi ve o yil 8 Eylul de Exarch Joseph tarafindan acildi Kilisenin ana iskeleti celikten yapilmis ve metal levhalarla kaplanmistir Tum parcalar somun civata percin veya kaynakla birbirine baglanmistir Mimari acidan kilise Neo Gotik ve Neo Barok etkilerini birlestirir Aziz Stephen prefabrike demir kiliselerle 19 yuzyil deneylerinin urunuydu 1829 da oluklu demiri icat eden Ingilizler Avustralya gibi uzak kolonilere gondermek icin portatif demir kiliseler urettiler Eyfel Kulesi nin yaraticisi Fransiz muhendis Gustave Eiffel Filipinler ve Peru ya kadar gonderilen demir kiliseler tasarladi Simdi St Stephen dunyanin hayatta kalan birkac prefabrik dokme demir kilisesinden biridir 27 Aralik 2010 da Aziz Stephen bayram gununde kilisede koruyucu azizi onuruna bir kutlama ayini duzenlendi Toplantiya Vratsa Metropolitan Kalinik piskopos Naum Bulgar Kutsal Sinodu Genel Sekreteri ve Aziz Stephen Kilisesi Vakfinin temsilcileri katildi Kutlamanin serefine kilisenin kubbesi Filibe Bulgarlari tarafindan bagislanan altin fonlarla kaplandi 2011 yilinda Bulgar Turk is birligiyle baslayan ve 15 milyon den fazlaya mal olan kilise binasinda tadilat yapildi 8 Ocak 2018 de Turkiye Cumhurbaskani Recep Tayyip Erdogan ve Bulgaristan Basbakani Boyko Borisov Istanbul daki yenilenen Aziz Stephen Ortodoks Kilisesi nin 120 kurulus yil donumu munasebetiyle acilisinda yer aldilar Aziz Stephen Kilisesi nin yani sira Istanbul da bir baska Bulgar Ortodoks kilisesi olan Ferikoy de Aziz Demetrius Kilisesi bulunmaktadir KaynakcaOzel Bulgarian Iron Church Celebrates Patron Day Ingilizce 27 Aralik 2010 8 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2018 a b c d e Sveti Stefan Kilisesi 23 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Ocak 2018 Istanbul daki Demir Kilise torenle acildi Deutsche Welle Turkce 7 Ocak 2018 10 Ocak 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Ocak 2018 29 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2022 Bulgarian St Stephen Church 5 Mart 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2022 GenelHasan Kuruyazici Mete Tapan Dunden Bugune Istanbul Ansiklopedisi c 7 s 44 45 1994 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Sveti Stefan Kilisesi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Demir Kilise Sveti Stefan svetistephan com23 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Blagovesta Ivanova Crkvata Sv Stefan kraj Zlatniya rog i nejnite sbratya 17 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Blagovesta Ivanova Radi Ganev Zhelyazoto i stomanata v hrama Sv Stefan v Istanbul 29 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Blagovesta Ivanova Neosshestveniyat kamenen hram Sv Troica na brega na Zlatniya rog i arhitektite Fosati 8 Aralik 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Blagovesta Ivanova Blgarskite starini v Carigrad 23 Kasim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Blagovesta Ivanova Radi Ganev Milosh Drdacky Architectural Material and Damage Survey of the Bulgarian Metal Church of St Stefan in Istanbul 5 Aralik 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ibb gov tr erisim 14 Mart 2013 Ivanova Bl Nevidimata strana na zhelyaznata crkva v Istanbul Inzhenerni nauki 1 2018 s 45 60 Ivanova Bl NONSEEN SIDE OF THE IRON CHURCH IN ISTANBUL Engineering Sciences LV 2018 No 1 p 45 60 1 DOI 10 7546 EngSci LV 18 01 04 Ivanova Tsotsova Bl The Architectural Complex at the Golden Horn a Monument of Cultural Heritage of Bulgaria and Turkey International Journal of Engineering and Technical Research IJETR ISSN 2321 0869 O 2454 4698 P Volume 8 Issue 3 March 2018 p 27 35 2 Bir kilise ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz