Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Svirevani Kilisesi (Gürcüce: სვირევანის ეკლესია), tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Svirevani olan Dutlu köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir. Surevani Kilisesi (სურევანის ეკლესია) olarak da bilinir.
 Svirevani Kilisesi. Fotoğraf: Nikolay Marr, 1904. | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Dutlu, Şavşat |
| Koordinatlar | 41°21′56″K 42°17′06″D / 41.36556°K 42.28500°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Yıkıntılar |
| Mimari | |
| Mimari tür | Kilise |
| Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | ? Orta Çağ |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Kaba yontu taş |
Tarihçe
Svirevani Kilisesi'nin bulunduğu Svirevani köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'de yer alıyordu. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ikinci yarısının hemen başında Gürcülerden ele geçirmiştir. Bölgede Osmanlı idaresince kurulan Şavşat sancağının 1554 tarihindeki sancak beyi de Gürcü tavadi İosebiti idi. Gürcüce bir yer adı olan Svirevani'nin (სვირევანი), "çavdarlı" anlamına gelen Svilevani'den (სვილევანი) değişime uğradığı tahmin edilmektedir. Nitekim 1886 Rus nüfus tespitinde de köyün nüfusu Gürcülerden oluşuyordu. Svirevani Kilisesi, Osmanlı döneminde köy halkının Müslüman olmasıyla cemaatini ve işlevini yitirmiş, zaman içinde harabeye dönmüştür. Bununla birlikte Nikolay Marr'ın 1904 yılındaki araştırma gezisi sırasında yapı önemli ölçüde zarar görmüş olmakla birlikte, tanımlanacak durumdaydı. Nitekim Marr kiliseyi ilk kez bu sırada tanımlamıştır. 2015 yılında ise kilisenin sadece 2 metre yüksekliğe erişen doğu duvarı kalmıştı.
Mimari
Svirevani Kilisesi, köyün doğu ucunda, kayalık bir tepede inşa edilmiş tek nefli bir yapıdır. Marr'ın "Şavşet-İmerhevi tipi" olarak nitelediği dikdörtgen planlı kilise (8.4×5.0 m), doğu doğrultusunda değil, yapının inşa edildiği düz alana bağlı olarak kuzeydoğu yönünde uzanmaktadır. Marr’ın bulunduğu sırada en çok doğu duvarı harap olmuştu. Diğer duvarlar da, başta güney duvarı olmak üzere, yıkılmaya başlamıştı. Çatı örtüsü ise tamamen çökmüştü. Yuvarlak forma sahip olan apsiste, kuzey ve güneyde birer niş vardı. İki pencereden biri apsis kısmındaydı ve yuvarlak bir kemeri bunuyordu. Diğeri daha küçük bir pencere olup batı duvarında yer alıyordu. Kilisenin girişi güney cephedeydi. Kilise, kabaca yontulmuş iri taşlarla harç kullanılarak inşa edilmişti. Duvarların iç tarafında daha küçük taşlar kullanılmıştı. Duvarların iç yüzeylerinin sıvanmış ve duvar resimlerine sahip olması ihtimali de vardı. Çünkü apsisin yuvarlak kısmı ile kapı arasında bir şerit gibi kırmızı boya izi kalmıştı. Kilisenin bulunduğu alanın duvarla çevrili olduğu, Marr’ın ziyareti sırasında tespit edilen kalıntılardan anlaşılıyordu.
Kaynakça
- ^ a b Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 153-154, 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ a b c 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 59. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Şavşeti (შავშეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikidze, Cemal Karalidze, Batum, 2011, s. 16. 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ Şavşeti (შავშეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikidze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 322. 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, "Batum oblastı" - Sıra no: 1453". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mayıs 2023.
- ^ Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 153-154. 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Svirevani Kilisesi Gurcuce სვირევანის ეკლესია tarihsel Savseti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli ve eski adi Svirevani olan Dutlu koyunde Orta Cag da Gurculerden kalma bir kilisedir Surevani Kilisesi სურევანის ეკლესია olarak da bilinir Svirevani KilisesiSvirevani Kilisesi Fotograf Nikolay Marr 1904 Temel bilgilerKonumDutlu SavsatKoordinatlar41 21 56 K 42 17 06 D 41 36556 K 42 28500 D 41 36556 42 28500InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepGurcu Ortodoks KilisesiDurumYikintilarMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiTamamlanma Orta CagOzelliklerMalzemelerKaba yontu tasTarihceSvirevani Kilisesi nin bulundugu Svirevani koyu Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Savseti de yer aliyordu Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ikinci yarisinin hemen basinda Gurculerden ele gecirmistir Bolgede Osmanli idaresince kurulan Savsat sancaginin 1554 tarihindeki sancak beyi de Gurcu tavadi Iosebiti idi Gurcuce bir yer adi olan Svirevani nin სვირევანი cavdarli anlamina gelen Svilevani den სვილევანი degisime ugradigi tahmin edilmektedir Nitekim 1886 Rus nufus tespitinde de koyun nufusu Gurculerden olusuyordu Svirevani Kilisesi Osmanli doneminde koy halkinin Musluman olmasiyla cemaatini ve islevini yitirmis zaman icinde harabeye donmustur Bununla birlikte Nikolay Marr in 1904 yilindaki arastirma gezisi sirasinda yapi onemli olcude zarar gormus olmakla birlikte tanimlanacak durumdaydi Nitekim Marr kiliseyi ilk kez bu sirada tanimlamistir 2015 yilinda ise kilisenin sadece 2 metre yukseklige erisen dogu duvari kalmisti MimariSvirevani Kilisesi koyun dogu ucunda kayalik bir tepede insa edilmis tek nefli bir yapidir Marr in Savset Imerhevi tipi olarak niteledigi dikdortgen planli kilise 8 4 5 0 m dogu dogrultusunda degil yapinin insa edildigi duz alana bagli olarak kuzeydogu yonunde uzanmaktadir Marr in bulundugu sirada en cok dogu duvari harap olmustu Diger duvarlar da basta guney duvari olmak uzere yikilmaya baslamisti Cati ortusu ise tamamen cokmustu Yuvarlak forma sahip olan apsiste kuzey ve guneyde birer nis vardi Iki pencereden biri apsis kismindaydi ve yuvarlak bir kemeri bunuyordu Digeri daha kucuk bir pencere olup bati duvarinda yer aliyordu Kilisenin girisi guney cephedeydi Kilise kabaca yontulmus iri taslarla harc kullanilarak insa edilmisti Duvarlarin ic tarafinda daha kucuk taslar kullanilmisti Duvarlarin ic yuzeylerinin sivanmis ve duvar resimlerine sahip olmasi ihtimali de vardi Cunku apsisin yuvarlak kismi ile kapi arasinda bir serit gibi kirmizi boya izi kalmisti Kilisenin bulundugu alanin duvarla cevrili oldugu Marr in ziyareti sirasinda tespit edilen kalintilardan anlasiliyordu Kaynakca a b Niko Mari Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 153 154 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 9789941434112 a b c 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 59 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Savseti შავშეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikidze Cemal Karalidze Batum 2011 s 16 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 407 11 6 Savseti შავშეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikidze Cemal Karalidze Batum 2016 s 322 19 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 407 11 6 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Batum oblasti Sira no 1453 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mayis 2023 Niko Mari Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri შავშეთსა და კლარჯეთში მოგზაურობის დღიურები Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 153 154 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 9789941434112