Sylvanus Olympio (d. 6 Eylül 1902 - ö. 13 Ocak 1963) Togolu siyasetçi. Olympio, Afrika ülkesi Togo'nun bağımsızlığı kazandığı gün üstlendiği devlet başkanlığını, gelişen bir darbe sonucu öldürüldüğü 13 Ocak 1963 yılına kadar sürdürmüştür. Olympio, Togo'nun ilk devlet başkanı olma unvanına sahip olmuştur.
Sylvanus Olympio | |
---|---|
1. Togo Devlet Başkanı | |
Görev süresi 12 Nisan 1961 - 13 Ocak 1963 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
Yerine gelen | Emmanuel Bodjollé |
1. Togo Başbakanı | |
Görev süresi 27 Nisan 1960 - 12 Nisan 1961 | |
Yerine geldiği | Makam oluşturuldu |
Yerine gelen | |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 6 Eylül 1902 , Togoland |
Ölüm | 13 Ocak 1963 (60 yaşında) Lomé, Togo |
Partisi | Togo Birlik Partisi |
Evlilik(ler) | Dina Olympio (1903–1964) |
Ülkesini, Fransa sömürgesi olarak kalmasına karşı mücadele veren Olympio, ülkenin kendi kendine karar vermesi ve idare etmesine yönelik çalışmalarda bulundu. Bu davranışları nedeniyle Fransa'ya gönderilen ve burada kalması istenen Olympio, üye olduğu partisinin 1951 seçimlerinden yenilgi ile ayrılması neticesinde ülkesine dönerek, Fransa sömürge sisteminin devamı yönünde baskı yapan Fransa'nın seçimleri etkileme yönünde faaliyetlerde bulunduğunu ifade ederek daha sonra yapılan genel seçimleri ve halk referandumlarına parti olarak katılmamayı uygun bulmuştur. Birleşmiş Milletler aracılığı ile bağımsız, Fransa'nın müdahil olmadığı seçimler için yardım talebinde bulunan partisi, bu isteğine 27 Nisan 1958 tarihinde yapılan parlamento seçimleri ile ulaşmış ve parlamentoda çoğunluğu sağlayacak milletvekili sayısına ulaşmıştır. 16 Mayıs 1958 tarihinde Togo'nun başbakanı olarak atanan Olympio, ülkesinin 27 Nisan 1960 yılında bağımsızlığına kavuşması sonucu Togo'nun ilk devlet başkanı olarak görev almıştır.
Askeri Darbe ve Ölümü
Ülkede bağımsızlığın kazanılmasından sonra belirli alanda sıkıntılar baş göstermeye başlamıştı. Togo'nun komşusu olan Gana, 1956 yılında yapılan bir halk oylaması neticesinde topraklarına kattığı Togo'nun belli bir bölümünden daha fazlasına talip olma isteği ve bu uğurda Olympio muhalifi parti liderlerinin Gana liderlerine gösterdiği ilgi ve alaka bu sıkıntıların ilki olarak ön plana çıkmaktaydı. Ayrıca Cezayir Savaşı sonrasında Fransa silahlı kuvvetlerinden çıkarılan 676 adet askerin, kendilerine ülkeleri silahlı kuvvetlerinde Olympio'nun dayanak olarak gösterdiği mali sorunlar nedeniyle yer bulamaması ve halkın büyük kısmının devletin ülkenin güneyinde yaşayanlara ayrıcalıklı davrandığını düşünmesi ülkenin diğer büyük sorunları olarak ortaya çıkmaktaydı. Tüm bu sorunlarla boğuşulduğu dönemde üç ayrı suikastı (Mayıs ve Aralık 1961, Ocak 1962) atlatan Olympio, 13 Ocak 1963 tarihinde Emmanuel Bodjollé önderliğinde küçük bir askeri grubun gerçekleştirdiği darbe sonucu ölmüştür. Olympio, 20.yy 'da bağımsızlığını kazanan Afrika ülkeleri arasında görevde olduğu sürede suikast sonucu hayatını kaybeden ilk devlet başkanı olarak kayıtlara geçmiştir.
Sonuçları
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTh5THpJd0wwSjFibVJsYzJGeVkyaHBkbDlDWHpFME5WOUNhV3hrTFVZd01UQXpOamN0TURBMk1TVXlRMTlHY21GdWEyWjFjblF0VFM0bE1rTmZVSElsUXpNbFFUUnphV1JsYm5SZmRtOXVYMVJ2WjI5ZlltVnpkV05vZEY5SWIyVmphSE4wTG1wd1p5OHpNREJ3ZUMxQ2RXNWtaWE5oY21Ob2FYWmZRbDh4TkRWZlFtbHNaQzFHTURFd016WTNMVEF3TmpFbE1rTmZSbkpoYm10bWRYSjBMVTB1SlRKRFgxQnlKVU16SlVFMGMybGtaVzUwWDNadmJsOVViMmR2WDJKbGMzVmphSFJmU0c5bFkyaHpkQzVxY0djPS5qcGc=.jpg)
Devlet Başkanı Olympio'nun askerî darbe sonucu öldürülmesinden sonra ülkede baş gösteren huzursuzluk, olağanüstü gergin halin daha da artmasına neden olmuş, Togo'ya komşu ülkeler, olabilecek bir askerî müdahale ya da ilhak sebebiyle diplomatik çabalarını en üste seviyeye çıkarmışlardı. Nijerya dışişleri bakanı Jaja Wachuku olayların tam olarak açıklığı kavuşturulması gerektiğini ifade etmiş ve olayda yabancı devletlerin finanse ettiği bir durum ile karşı karşıya olabileceklerini söylemişti. Bundan dolayı tüm tarafları bir toplantıya davet etmiş ve olayları çözümüne yönelik adımlar atılmasını sağlamıştır. Olympio'nun ardından geçici devlet başkanı olarak o sıralar Benin'den ülkesine geri dönen Nicolas Grunitzky görevlendirilmiş, bu şekilde Gana'nın dışarıdan destek verdiği muhalif liderlerin ülkenin başına geçmesi engellenmişti.
Kaynakça
- BM'nin Togo Cumhuriyeti hakkındaki kararı[]
- Mord in Tongo. 12 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . In: Die Zeit, Nr. 3/63 (Almanca)
- Der Spiegel. 15 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Almanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sylvanus Olympio d 6 Eylul 1902 o 13 Ocak 1963 Togolu siyasetci Olympio Afrika ulkesi Togo nun bagimsizligi kazandigi gun ustlendigi devlet baskanligini gelisen bir darbe sonucu olduruldugu 13 Ocak 1963 yilina kadar surdurmustur Olympio Togo nun ilk devlet baskani olma unvanina sahip olmustur Sylvanus Olympio1 Togo Devlet BaskaniGorev suresi 12 Nisan 1961 13 Ocak 1963Yerine geldigi Makam olusturulduYerine gelen Emmanuel Bodjolle1 Togo BasbakaniGorev suresi 27 Nisan 1960 12 Nisan 1961Yerine geldigi Makam olusturulduYerine gelenKisisel bilgilerDogum 6 Eylul 1902 1902 09 06 TogolandOlum 13 Ocak 1963 60 yasinda Lome TogoPartisi Togo Birlik PartisiEvlilik ler Dina Olympio 1903 1964 Ulkesini Fransa somurgesi olarak kalmasina karsi mucadele veren Olympio ulkenin kendi kendine karar vermesi ve idare etmesine yonelik calismalarda bulundu Bu davranislari nedeniyle Fransa ya gonderilen ve burada kalmasi istenen Olympio uye oldugu partisinin 1951 secimlerinden yenilgi ile ayrilmasi neticesinde ulkesine donerek Fransa somurge sisteminin devami yonunde baski yapan Fransa nin secimleri etkileme yonunde faaliyetlerde bulundugunu ifade ederek daha sonra yapilan genel secimleri ve halk referandumlarina parti olarak katilmamayi uygun bulmustur Birlesmis Milletler araciligi ile bagimsiz Fransa nin mudahil olmadigi secimler icin yardim talebinde bulunan partisi bu istegine 27 Nisan 1958 tarihinde yapilan parlamento secimleri ile ulasmis ve parlamentoda cogunlugu saglayacak milletvekili sayisina ulasmistir 16 Mayis 1958 tarihinde Togo nun basbakani olarak atanan Olympio ulkesinin 27 Nisan 1960 yilinda bagimsizligina kavusmasi sonucu Togo nun ilk devlet baskani olarak gorev almistir Askeri Darbe ve OlumuUlkede bagimsizligin kazanilmasindan sonra belirli alanda sikintilar bas gostermeye baslamisti Togo nun komsusu olan Gana 1956 yilinda yapilan bir halk oylamasi neticesinde topraklarina kattigi Togo nun belli bir bolumunden daha fazlasina talip olma istegi ve bu ugurda Olympio muhalifi parti liderlerinin Gana liderlerine gosterdigi ilgi ve alaka bu sikintilarin ilki olarak on plana cikmaktaydi Ayrica Cezayir Savasi sonrasinda Fransa silahli kuvvetlerinden cikarilan 676 adet askerin kendilerine ulkeleri silahli kuvvetlerinde Olympio nun dayanak olarak gosterdigi mali sorunlar nedeniyle yer bulamamasi ve halkin buyuk kisminin devletin ulkenin guneyinde yasayanlara ayricalikli davrandigini dusunmesi ulkenin diger buyuk sorunlari olarak ortaya cikmaktaydi Tum bu sorunlarla bogusuldugu donemde uc ayri suikasti Mayis ve Aralik 1961 Ocak 1962 atlatan Olympio 13 Ocak 1963 tarihinde Emmanuel Bodjolle onderliginde kucuk bir askeri grubun gerceklestirdigi darbe sonucu olmustur Olympio 20 yy da bagimsizligini kazanan Afrika ulkeleri arasinda gorevde oldugu surede suikast sonucu hayatini kaybeden ilk devlet baskani olarak kayitlara gecmistir SonuclariSylvanus Olympio Devlet Baskani Olympio nun askeri darbe sonucu oldurulmesinden sonra ulkede bas gosteren huzursuzluk olaganustu gergin halin daha da artmasina neden olmus Togo ya komsu ulkeler olabilecek bir askeri mudahale ya da ilhak sebebiyle diplomatik cabalarini en uste seviyeye cikarmislardi Nijerya disisleri bakani Jaja Wachuku olaylarin tam olarak acikligi kavusturulmasi gerektigini ifade etmis ve olayda yabanci devletlerin finanse ettigi bir durum ile karsi karsiya olabileceklerini soylemisti Bundan dolayi tum taraflari bir toplantiya davet etmis ve olaylari cozumune yonelik adimlar atilmasini saglamistir Olympio nun ardindan gecici devlet baskani olarak o siralar Benin den ulkesine geri donen Nicolas Grunitzky gorevlendirilmis bu sekilde Gana nin disaridan destek verdigi muhalif liderlerin ulkenin basina gecmesi engellenmisti KaynakcaBM nin Togo Cumhuriyeti hakkindaki karari olu kirik baglanti Mord in Tongo 12 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde In Die Zeit Nr 3 63 Almanca Der Spiegel 15 Eylul 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Almanca