Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Türkçe kuş dili (Kuşdili, Işıklık, Işılık, Işıldık, Iklık), Türkçenin yüksek perdeli ıslık ve melodilerle iletilen bir uyarlamasıdır.
| Islık Dili (Kuş Dili) | |
|---|---|
| Ülke | Türkiye |
| Kaynak | 00658 |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
| Tescil geçmişi | |
| Tescil | 2017 (12 oturum) |
Günümüzde, Türkiye'de başta Giresun, Ordu ve Gümüşhane olmak üzere Doğu Karadeniz bölgesinde kullanılmaktadır. Konut yerleşimlerinin birbirinden uzak olduğu engebeli arazide yaşayan insanların ıslığın çıkardığı yüksek ses hacminden faydalanarak iletişim kurabilmesi için geliştirilmiştir. Dünyada altmışa yakın olduğu tahmin edilen ıslık dillerinden bir tanesidir.
Doğu Karadeniz bölgesinde yüzyıllardır kullanılan kuş dilinin ilk defa ne zaman kullanılmaya başlandığı yönünde herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. 1966 yılında yapılan araştırmalar Giresun’un Güce ilçesi ile Trabzon’un Şalpazarı ilçesi arasındaki dağlık kesimde yer alan pek çok köyde ıslık dili konuşulduğunu ortaya çıkarmıştır. Bu dil sayesinde derin vadileri aşmak yerine ıslık dilini kullanmak Karadeniz Bölgesi insanının işini kolaylaştırmış ancak cep telefonu, internet gibi gelişmiş iletişim araçları kuş dilinin kullanım alanını daraltmıştır. Türkçe kuş dilinin konuşan sayısı günümüzde 10.000'e kadar düşmüştür.[]
Kuzey Anadolu Dağları'nın kuzeyindeki Kuşköy’de 1997 yılından beri her Haziran ayında bir festival düzenlenmekte ve bu dili konuşanlar arasında yarışmalar yapılmaktadır. 2015 yılında başlatılan bir çalışmayla ıslık dili yeniden gün yüzüne çıkarılmış ve 2017 yılında UNESCO'nun Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras listesine dahil edilmiştir. Acil statüsünden çıkarılması için çalışmalar sürdürülmektedir.
Islık dili; halkın kendi arasında uzlaştığı ezgisel, ritimsel ve belirgin bazı seslerin birleşiminden oluşan kalıplara sahiptir. Bu kalıplar kullanılarak ıslık dili, günlük hayattaki “tamam”, “gel”, “git” gibi kısa, basit anlam birimleri yerine kullanılabilmektedir. Ayrıca ıslık dili ile "yangın var" şeklindeki acil yardım çağrıları veya "yarın bize fındık imecesine gelir misin?" gibi uzun olmayan diyalogların kurulması mümkün hale gelmektedir.
Islıkla konuşma genel olarak çocuklukta öğrenilmekte, ilkokul çağındaki çocuklar bu dili rahatça konuşabilmektedirler. Islıkla anlaşma bazı yerlerde kısmen görülmekte, bazı yerlerde ise küçük-büyük, kadın-erkek herkes tarafından başvurulan bir anlaşma aracı olmaktadır. Kısmen konuşulduğu yerlerde daha çok çobanların iletişim aracı olarak kullandıkları, ‘‘yaylaya gideceğim’ gibi sözleri ıslıkla naklettikleri görülmektedir.
Giresun'un Çanakçı ilçesine bağlı Kuşköy'de kuş dilinin unutturulmaması için 1997'den yılından itibaren her yıl Haziran ayında "Kuş Dili Kültür ve Sanat Festivali" adı ile festival düzenlenmektedir.
Kaynakça
- ^ a b c . aregem.kulturturizm.gov.tr/. T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü web sisi. 7 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2018.
- ^ a b Danışmant, Pelin. . Bilimdili.com sitesi, 31 Ekim 2016. 3 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ a b Çıtak, Atakan. "UNESCO listesindeki 'ıslık dili' yok olmaktan kurtarıldı". Anadolu Ajansi web sitesi, 12 Temmuz 2019. 13 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ "Karadeniz'de asırlardır kullanılan 'ıslık dili'ni artık dünya tanıyacak!". www.hurriyet.com.tr/. Hürriyet gazetesi, 6 Aralık 2017. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2018.
- ^ Mor, Gökmen. "Türkiye'deki gizli dillerin ses, şekil ve kavram alanı bakımından incelenmesi". Kafkas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 2009. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
- ^ "Kuşköy'de Kuş Dili Festival". www.hurriyet.com.tr/. Hürriyet gazetesi 23 Temmuz 2017. 18 Şubat 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Şubat 2018.
- ^ . Kulturportali.gov.tr sitesi. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2020.
Konuyla ilgili yayınlar
- Christie-Miller, Alexander (16 Temmuz 2012). "The Remote Village Where People 'Talk' in Intricate, Ear-Splitting Bird Whistles". The Atlantic. 5 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2020.
- Robson, David (25 Mayıs 2017). "The beautiful languages of the people who talk like birds". BBC. 25 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Mayıs 2019.
- Morgan, Martin (6 Aralık 2017). "Turkey's 'bird language' under threat". BBC. 1 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2020.
- Nijhuis, Michelle (17 Ağustos 2015). "The Whistled Language of Northern Turkey". The New Yorker. 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2020.
- "Northern village of Kuşköy still communicates with amazing Turkish whistling language". Daily Sabah. 16 Şubat 2016. 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Mayıs 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Turkce kus dili Kusdili Isiklik Isilik Isildik Iklik Turkcenin yuksek perdeli islik ve melodilerle iletilen bir uyarlamasidir Islik Dili Kus Dili UNESCO Somut Olmayan Kulturel MirasiUlkeTurkiyeKaynak00658BolgeAvrupa ve Kuzey AmerikaTescil gecmisiTescil2017 12 oturum source source Amerika nin Sesi nin dil ile ilgili Ocak 2018 deki haberi Gunumuzde Turkiye de basta Giresun Ordu ve Gumushane olmak uzere Dogu Karadeniz bolgesinde kullanilmaktadir Konut yerlesimlerinin birbirinden uzak oldugu engebeli arazide yasayan insanlarin isligin cikardigi yuksek ses hacminden faydalanarak iletisim kurabilmesi icin gelistirilmistir Dunyada altmisa yakin oldugu tahmin edilen islik dillerinden bir tanesidir Dogu Karadeniz bolgesinde yuzyillardir kullanilan kus dilinin ilk defa ne zaman kullanilmaya baslandigi yonunde herhangi bir bilgi bulunmamaktadir 1966 yilinda yapilan arastirmalar Giresun un Guce ilcesi ile Trabzon un Salpazari ilcesi arasindaki daglik kesimde yer alan pek cok koyde islik dili konusuldugunu ortaya cikarmistir Bu dil sayesinde derin vadileri asmak yerine islik dilini kullanmak Karadeniz Bolgesi insaninin isini kolaylastirmis ancak cep telefonu internet gibi gelismis iletisim araclari kus dilinin kullanim alanini daraltmistir Turkce kus dilinin konusan sayisi gunumuzde 10 000 e kadar dusmustur kaynak belirtilmeli Kuzey Anadolu Daglari nin kuzeyindeki Kuskoy de 1997 yilindan beri her Haziran ayinda bir festival duzenlenmekte ve bu dili konusanlar arasinda yarismalar yapilmaktadir 2015 yilinda baslatilan bir calismayla islik dili yeniden gun yuzune cikarilmis ve 2017 yilinda UNESCO nun Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kulturel Miras listesine dahil edilmistir Acil statusunden cikarilmasi icin calismalar surdurulmektedir Islik dili halkin kendi arasinda uzlastigi ezgisel ritimsel ve belirgin bazi seslerin birlesiminden olusan kaliplara sahiptir Bu kaliplar kullanilarak islik dili gunluk hayattaki tamam gel git gibi kisa basit anlam birimleri yerine kullanilabilmektedir Ayrica islik dili ile yangin var seklindeki acil yardim cagrilari veya yarin bize findik imecesine gelir misin gibi uzun olmayan diyaloglarin kurulmasi mumkun hale gelmektedir Islikla konusma genel olarak cocuklukta ogrenilmekte ilkokul cagindaki cocuklar bu dili rahatca konusabilmektedirler Islikla anlasma bazi yerlerde kismen gorulmekte bazi yerlerde ise kucuk buyuk kadin erkek herkes tarafindan basvurulan bir anlasma araci olmaktadir Kismen konusuldugu yerlerde daha cok cobanlarin iletisim araci olarak kullandiklari yaylaya gidecegim gibi sozleri islikla naklettikleri gorulmektedir Giresun un Canakci ilcesine bagli Kuskoy de kus dilinin unutturulmamasi icin 1997 den yilindan itibaren her yil Haziran ayinda Kus Dili Kultur ve Sanat Festivali adi ile festival duzenlenmektedir Kaynakca a b c aregem kulturturizm gov tr T C Kultur ve Turizm Bakanligi Arastirma ve Egitim Genel Mudurlugu web sisi 7 Agustos 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Subat 2018 a b Danismant Pelin Bilimdili com sitesi 31 Ekim 2016 3 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mayis 2020 a b Citak Atakan UNESCO listesindeki islik dili yok olmaktan kurtarildi Anadolu Ajansi web sitesi 12 Temmuz 2019 13 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Mayis 2020 Karadeniz de asirlardir kullanilan islik dili ni artik dunya taniyacak www hurriyet com tr Hurriyet gazetesi 6 Aralik 2017 22 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2018 Mor Gokmen Turkiye deki gizli dillerin ses sekil ve kavram alani bakimindan incelenmesi Kafkas Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi 2009 Erisim tarihi 28 Mayis 2020 Kuskoy de Kus Dili Festival www hurriyet com tr Hurriyet gazetesi 23 Temmuz 2017 18 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Subat 2018 Kulturportali gov tr sitesi 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Mayis 2020 Konuyla ilgili yayinlarChristie Miller Alexander 16 Temmuz 2012 The Remote Village Where People Talk in Intricate Ear Splitting Bird Whistles The Atlantic 5 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2020 Robson David 25 Mayis 2017 The beautiful languages of the people who talk like birds BBC 25 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Mayis 2019 Morgan Martin 6 Aralik 2017 Turkey s bird language under threat BBC 1 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2020 Nijhuis Michelle 17 Agustos 2015 The Whistled Language of Northern Turkey The New Yorker 15 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2020 Northern village of Kuskoy still communicates with amazing Turkish whistling language Daily Sabah 16 Subat 2016 14 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Mayis 2020