Tünel kalıp sistemi binalarda döşeme ve perde duvar betonunun yerinde yekpare dökülmesini sağlayan, çok katlı yapıların inşasında kullanılan bir çelik kalıp sistemidir. Binanın temel dışı taşıyıcı elemanları bu sistemle üretilmektedir. 1992 Erzincan ve 1999 Marmara depremlerinin ertesinde yeniden yapılanmalarda tünel kalıp sistemiyle inşa edilen konutlar, sonraki depremlerde elastik sınır altında kalarak kusursuz davranışlar göstermiştir. Taşıyıcı elemanlarında hasar meydana gelmeyen bu yapılarda, kesintisiz kullanım performansı elde edilmiştir.
Tünel kalıp sisteminin modüler özelliği, bina inşaatını endüstriyel üretim benzeri bir yapıya çevirerek, sahada yüksek verimliliğe olanak sağlar. Bu sayede işçilikler azalmakta, yapım süresi geleneksel yöntemlere göre kısalmakta ve kalıplar farklı projelerde kullanılabilinmektedir. Standart ölçülerdeki yatay ve dikey panolar farklı kat yükseklikleri ve aks açıklıklarına uyabilmek için ara adaptör panolarla birlikte kullanılır. Kendisini taşıyabilen bir sistem olduğundan ayrıca kalıp destek iskelesi gerektirmez. Bu sayede farklı projelerde, sistemi kullanmanın ek maliyeti en aza indirilir. Birbirini tekrar eden kat yüksekliklerine ve benzer kat planlarına sahip projelerde kullanılması daha uygundur. Dayanıklı ve uzun ömürlü olan tünel kalıp 500 defanın üzerinde çevrilebilir. Çelik yüzeyleri sayesinde çok düzgün ve kaliteli beton yüzeyler elde edilmesine imkân verir. Betonarme inşaata getirdiği kalite, kolaylık ve ölçüsel hassasiyet sayesinde binaların tesisat ve ince işlerinde tasarruf sağlar. Soğuk havalarda ilave kapatma gerektirmeden kalıp içerisine kurulan ısıtıcılarla, kürü kolaylaştırır. Kat çevresinde ve boşluklarda kalıba sabitlenen korkuluklu çalışma platformları yüksek iş güvenliği temin eder.
Tünel kalıp sistemi ile yapılan binalar, petek şeklindeki yatay veya düşey rijitliği aynı seviyedeki taşıyıcı sistemleriyle, depreme karşı en dayanıklı yapılar arasındadır. Yer hareketlerinin yol açtığı yer değiştirme talepleri ince kalınlıkta da olsa duvarlar tarafından nominal kayma gerilmeleri aracılığıyla karşılanır. Kat mekanizması meydana gelmez.
Tünel kalıp projelerinde düşey taşıyıcı sistemin neredeyse tamamını oluşturan perdelerde donatı olarak hasır çelik kullanılmaktadır. S500 çeliğinden nervürlü çubukların fabrikasyon kaynaklaması ile üretilen bu hasır çelikler, sahada kalitesiz işçiliğin önüne geçer, zayiatı azaltır, demir montaj süresini kısaltır.
Bu binalar bazı dezavantajları da beraberlerinde taşırlar. Yüksek ilk yatırım maliyeti nedeniyle, kalıpların ekonomik olabilmesi için benzer çok sayıda yapıda kullanılmaları gerekmektedir. Ayrıca mimari tasarım sırasında kullanılacak kalıp sistemi göz önünde bulundurulmalıdır. Klasik çerçeve sistemlerinden yaklaşık 50% daha fazla olan binaların ağırlığı, temel tasarımında ilave maliyetlere yol açar. Modüler şekilde kalma zorunluluğu, girintili çıkıntılı olmayan duvarları, dik açılı birleşimleri, 5-6 metreyi geçmeyen döşeme açıklıklarıyla mimari ihtiyaçlara kolayca cevap veremezler. Seri konut üretimi dışındaki yapılarda tercih edilmezler. Ses yalıtımı için ek önlemlerin alınmasını gerektirirler. Geleneksel yöntemlere nispetle cephe tasarımında esnek değildirler. Kentleşme talepleri, estetik ve imar eğilimleri tünel kalıp konutların uzun dönemde sürdürülebilme ihtimalini azaltmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b c Gülkan, Polat (15 Ocak 2024). "Burada Ne Yapmalı?" (PDF). TMH.
- ^ "MESA: Modüler Tünel Kalıp". 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Kasım 2023.
- ^ "Observations on Proportions of the Reinforced Concrete Buildings in Turkey". ACI. 28 Ocak 2024. 28 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ocak 2024.
- ^ BAMYACI, Ömer Ersan. "YÜKSEK KATLI BETONARME BİNALARDA KULLANILAN TÜNEL KALIP, GELENEKSEL KALIP VE KONVANSİYONEL KALIP SİSTEMLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI" (PDF). 21 Kasım 2023 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Kasım 2023.
- ^ Kubin, Josef (7 Şubat 2024). "Binalarımız Neden Güvenli Değil?". Prota. 7 Şubat 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tunel kalip sistemi binalarda doseme ve perde duvar betonunun yerinde yekpare dokulmesini saglayan cok katli yapilarin insasinda kullanilan bir celik kalip sistemidir Binanin temel disi tasiyici elemanlari bu sistemle uretilmektedir 1992 Erzincan ve 1999 Marmara depremlerinin ertesinde yeniden yapilanmalarda tunel kalip sistemiyle insa edilen konutlar sonraki depremlerde elastik sinir altinda kalarak kusursuz davranislar gostermistir Tasiyici elemanlarinda hasar meydana gelmeyen bu yapilarda kesintisiz kullanim performansi elde edilmistir Tunel kalip sisteminin moduler ozelligi bina insaatini endustriyel uretim benzeri bir yapiya cevirerek sahada yuksek verimlilige olanak saglar Bu sayede iscilikler azalmakta yapim suresi geleneksel yontemlere gore kisalmakta ve kaliplar farkli projelerde kullanilabilinmektedir Standart olculerdeki yatay ve dikey panolar farkli kat yukseklikleri ve aks acikliklarina uyabilmek icin ara adaptor panolarla birlikte kullanilir Kendisini tasiyabilen bir sistem oldugundan ayrica kalip destek iskelesi gerektirmez Bu sayede farkli projelerde sistemi kullanmanin ek maliyeti en aza indirilir Birbirini tekrar eden kat yuksekliklerine ve benzer kat planlarina sahip projelerde kullanilmasi daha uygundur Dayanikli ve uzun omurlu olan tunel kalip 500 defanin uzerinde cevrilebilir Celik yuzeyleri sayesinde cok duzgun ve kaliteli beton yuzeyler elde edilmesine imkan verir Betonarme insaata getirdigi kalite kolaylik ve olcusel hassasiyet sayesinde binalarin tesisat ve ince islerinde tasarruf saglar Soguk havalarda ilave kapatma gerektirmeden kalip icerisine kurulan isiticilarla kuru kolaylastirir Kat cevresinde ve bosluklarda kaliba sabitlenen korkuluklu calisma platformlari yuksek is guvenligi temin eder Tunel kalip sistemi ile yapilan binalar petek seklindeki yatay veya dusey rijitligi ayni seviyedeki tasiyici sistemleriyle depreme karsi en dayanikli yapilar arasindadir Yer hareketlerinin yol actigi yer degistirme talepleri ince kalinlikta da olsa duvarlar tarafindan nominal kayma gerilmeleri araciligiyla karsilanir Kat mekanizmasi meydana gelmez Tunel kalip projelerinde dusey tasiyici sistemin neredeyse tamamini olusturan perdelerde donati olarak hasir celik kullanilmaktadir S500 celiginden nervurlu cubuklarin fabrikasyon kaynaklamasi ile uretilen bu hasir celikler sahada kalitesiz isciligin onune gecer zayiati azaltir demir montaj suresini kisaltir Bu binalar bazi dezavantajlari da beraberlerinde tasirlar Yuksek ilk yatirim maliyeti nedeniyle kaliplarin ekonomik olabilmesi icin benzer cok sayida yapida kullanilmalari gerekmektedir Ayrica mimari tasarim sirasinda kullanilacak kalip sistemi goz onunde bulundurulmalidir Klasik cerceve sistemlerinden yaklasik 50 daha fazla olan binalarin agirligi temel tasariminda ilave maliyetlere yol acar Moduler sekilde kalma zorunlulugu girintili cikintili olmayan duvarlari dik acili birlesimleri 5 6 metreyi gecmeyen doseme acikliklariyla mimari ihtiyaclara kolayca cevap veremezler Seri konut uretimi disindaki yapilarda tercih edilmezler Ses yalitimi icin ek onlemlerin alinmasini gerektirirler Geleneksel yontemlere nispetle cephe tasariminda esnek degildirler Kentlesme talepleri estetik ve imar egilimleri tunel kalip konutlarin uzun donemde surdurulebilme ihtimalini azaltmaktadir Kaynakca a b c Gulkan Polat 15 Ocak 2024 Burada Ne Yapmali PDF TMH Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link MESA Moduler Tunel Kalip 21 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Kasim 2023 Observations on Proportions of the Reinforced Concrete Buildings in Turkey ACI 28 Ocak 2024 28 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ocak 2024 BAMYACI Omer Ersan YUKSEK KATLI BETONARME BINALARDA KULLANILAN TUNEL KALIP GELENEKSEL KALIP VE KONVANSIYONEL KALIP SISTEMLERININ KARSILASTIRILMASI PDF 21 Kasim 2023 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Kasim 2023 Kubin Josef 7 Subat 2024 Binalarimiz Neden Guvenli Degil Prota 7 Subat 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2024