Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tabanıyassı Mehmed Paşa IV. Murad saltanatında 18 Mayıs 1632 - 2 Şubat 1637 tarihleri arasında dört yıl sekiz buçuk ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.
| Tabanıyassı Mehmed Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 18 Mayıs 1632 - 2 Şubat 1637 | |
| Hükümdar | IV. Murad |
| Yerine geldiği | Topal Recep Paşa |
| Yerine gelen | Bayram Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Ölüm | 1639 İstanbul |
Hayatı
Arnavutluk'da Taşlıca'da doğmuştu. Kızlarağası Hacı Mustafa Ağa’nın hizmetinde yetişmişti. Mirahor oldu. Sonra vezirlikle Mısır valiliğine gönderildi.
18 Mayıs 1632’de bir yeniçeri isyanı çıkarması sebebi ile IV. Murat emriyle idam edilen Topal Recep Paşa’nın yerine sadrazamlığa getirildi. Tabanıyassı Mehmet Paşa şehirde asayişi geri getirmek için tedbirler almaya başladı. 9 Haziran günü mülazım yazılmak dolayısı ile isyan eden kapıkulu askerleri Okmeydanı'nda toplandılar ve hanlarda oda döşemeyenlere mülazımlık verilmemesi isteklerinde ısrar ettiler. Atmeydanı'nda yeni bir isyan başlayacağı haberi etrafa yayıldı. IV. Murat bir ferman yayınlayarak mülazımlık uygulamasının yasak olduğunu bildirdi. Bu durumu görüşmek üzere Sinan Paşa Köşkü'nde bir ayak divanı toplanacağını ilan etti. Bu toplantıya devlet ricalinden vezirler, ulema ve ocak ağaları katıldı. Atmeydanı'nda isyancıların elebaşısı olan ocak ihtiyarları da geldiler ve halk sahili doldurdu. IV. Murat köşk önünde bir tahta oturup bu toplantıyı idare etti. Bu divana katılanlar Kuran üzerine yemin ederek padişaha sadık olacaklarını bildirdiler. Bir hüccet yazılarak isyancıların elebaşlarının yakalanıp otoritelere teslim edilmesi emredildi. Sadrazam her gün konağında toplantı yaptıktan sonra ya tebdil kıyafetle ya da açıkça şehirde kol gezmeye başladı. Bunu takip eden günlerde otoriteler isyan elebaşısı olan Saka Mehmed, Cin Ali ve diğerlerini yakalayıp idam ettirdiler. Kapıkulu askerlerinin bulunduğu hanlar boşaltıldı. Şehir sokaklarında görülen disiplinsiz, eğri sarıklı sipahi askerleri hemen idam edildiler. İsyan elebaşısı olduğu bildirilen ve yakalanmamış olan kapıkulları askerlerinin kayıtları silindi. Eyaletlere fermanlar gönderilerek celalilik yapanların hemen idam edilmeleri ve eyalette bulunup sırf ulufe elde etmek için kapıkulu askeri esamesi taşıyanların da elimine edilmeleri emredildi.
Böylece sadrazam kapıkulu isyanını bastırarak, kapıkulu ocaklarında temizlik yapıp ocaklarda disiplin ve ülkede, özellikle İstanbul'da, asayiş sağlandı.
Tabaniyassı Mehmet Paşa, 22 Ekim 1633'te doğu seferine çıkmak üzere Üskudar'dan ayrıldı. İstanbul'da sadaret kaymakamı olarak Bayram Paşa kaldı. IV. Murat ise (sonradan adı verilecek olan) doğu seferine 28 Mart 1635'te başladı. Sadrazam da IV. Murat'ın Revan Seferi'ne katıldı. Bu seferde Revan kalesi kuşatılıp alındı ve yakınındaki Maku, , Hoy ve Tebriz kaleleri de ele geçirilip bu yerlerdeki kaleler yıktırıldı. Revan'ın ve bu kalelerin ele geçirilmesinde gösterdiği üstün hizmet dolayısı ile Sadrazama sadaret görevine ek olarak Rumeli beylerbeyliği verildi. IV. Murat İstanbul'a geri döndüğü zaman sadrazam Tabanıyassı Mehmet Paşa Diyarbakır'da bırakıldı.
İran Şahı çok geçmeden Revan'a hücum edip son seferde Osmanlılar eline geçmiş toprakları geri almaya başladı. Diyarbakır'da bırakılan ve Osmanlı güçlerinin serdarı olan Tabanıyassı Mehmet Paşa doğuda kışın çok şiddetli geçmesinden dolayı bu hücumları önlemeye imkân bulamadı ve İran kaybettiği arazileri geri almayı başardı. Bu nedenle Tabanıyassı Mehmet Paşa Diyarbakır'da iken Şubat 1636'da sadrazamlıktan azledildi. Mayıs 1636'da İstanbul'a geri geldiği zaman Çinili Köşk'de tutuklandı ve idam edilmesi beklenmekteydi. Fakat hava ve iklimin bu başarısızlığına neden olduğu açıkça anlaşıldığı için affolundu.
Merkezi Silistre'de bulunan Valiliğine tayin edildi. Burada vali iken Eflak ve Boğdan voyvodaları ile arası açıldı. Ocak 1638'de Budin Valiliğine nakloldu.
IV. Murat 1639 yaz başlangıcında Bağdat Seferi sonunda İstanbul'a döndüğü sırada acele olarak İstanbul'a çağrıldı ve kaptan-ı derya olarak atanan padişahın ünlü silahtarı Mustafa Paşa yerine İstanbul'da sadaret kaymakamı olarak görevlendirildi. Bu görevde iken daha önceki görevi sırasında kendisiyle araları açılan Eflak ve Boğdan voyvodalarını görevlerinden azlettirdi. Fakat bunlar yeni kaptan-ı derya olan ve kaymakamlıkta ve başvezirlikte gözü olan Silahtar Mustafa Paşa'ya değerli hediyeler vererek onun bu değişiklikleri IV. Murat'a söyleyip şikayet etmesini sağladılar. Bunun üzerine Tabanıyassı Mehmet Paşa sadaret kaymakamlığından azledildi ve yerine Deli Hüseyin Paşa kaymakamlığa getirildi. IV. Murat da Silahtar Mustafa Paşa'nın kışkırtması ile voyvodoların bu azilleri ile Tabanıyassı Mehmet Paşa'nın bir hainlik yapıp bu bölgelerde isyana sebep olmak ve devlete yeni gaileler çıkarmak istediğini düşünerek onu önce Yedikule'de tutuklattı. 1639 günü ise burada boğularak idam edildi.
Kaynakça
- ^ a b Uzunçarsılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.384-385
- ^ a b c Sakaoglu, Necedet (1999) Bu Mulkun Sultanlari, Istanbul:Oglak Yayinlari say. 241-244
Dış bağlantılar
- Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 ISBN 978-975-16-0010) say.384-385
- Buz, Ayhan, (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN978-975-254-278-5,
- Danişmend, İsmail Hami, (2011), İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi 6 Cilt, İstanbul:Doğu Kütüphanesi,
- Tektaş, Nazım. (2009), Sadrâzamlar - Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı. İstanbul:Çatı Kitapları.
- Sakaoglu, Necedet (1999) Bu Mulkun Sultanlari, Istanbul:Oglak Yayinlari say. 241-244
Popüler kültürdeki yeri
- Muhteşem Yüzyıl Kösem dizisinde 2. sezonda Tabanıyassı Mehmed Paşa karakterini Cengiz Okuyucu canlandırmaktadır.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Topal Recep Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 18 Mayıs 1632 - 2 Şubat 1637 | Sonra gelen: Bayram Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tabaniyassi Mehmed Pasa IV Murad saltanatinda 18 Mayis 1632 2 Subat 1637 tarihleri arasinda dort yil sekiz bucuk ay sadrazamlik yapmis bir Osmanli devlet adamidir Tabaniyassi Mehmed PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 18 Mayis 1632 2 Subat 1637Hukumdar IV MuradYerine geldigi Topal Recep PasaYerine gelen Bayram PasaKisisel bilgilerOlum 1639 IstanbulHayatiArnavutluk da Taslica da dogmustu Kizlaragasi Haci Mustafa Aga nin hizmetinde yetismisti Mirahor oldu Sonra vezirlikle Misir valiligine gonderildi 18 Mayis 1632 de bir yeniceri isyani cikarmasi sebebi ile IV Murat emriyle idam edilen Topal Recep Pasa nin yerine sadrazamliga getirildi Tabaniyassi Mehmet Pasa sehirde asayisi geri getirmek icin tedbirler almaya basladi 9 Haziran gunu mulazim yazilmak dolayisi ile isyan eden kapikulu askerleri Okmeydani nda toplandilar ve hanlarda oda dosemeyenlere mulazimlik verilmemesi isteklerinde israr ettiler Atmeydani nda yeni bir isyan baslayacagi haberi etrafa yayildi IV Murat bir ferman yayinlayarak mulazimlik uygulamasinin yasak oldugunu bildirdi Bu durumu gorusmek uzere Sinan Pasa Kosku nde bir ayak divani toplanacagini ilan etti Bu toplantiya devlet ricalinden vezirler ulema ve ocak agalari katildi Atmeydani nda isyancilarin elebasisi olan ocak ihtiyarlari da geldiler ve halk sahili doldurdu IV Murat kosk onunde bir tahta oturup bu toplantiyi idare etti Bu divana katilanlar Kuran uzerine yemin ederek padisaha sadik olacaklarini bildirdiler Bir huccet yazilarak isyancilarin elebaslarinin yakalanip otoritelere teslim edilmesi emredildi Sadrazam her gun konaginda toplanti yaptiktan sonra ya tebdil kiyafetle ya da acikca sehirde kol gezmeye basladi Bunu takip eden gunlerde otoriteler isyan elebasisi olan Saka Mehmed Cin Ali ve digerlerini yakalayip idam ettirdiler Kapikulu askerlerinin bulundugu hanlar bosaltildi Sehir sokaklarinda gorulen disiplinsiz egri sarikli sipahi askerleri hemen idam edildiler Isyan elebasisi oldugu bildirilen ve yakalanmamis olan kapikullari askerlerinin kayitlari silindi Eyaletlere fermanlar gonderilerek celalilik yapanlarin hemen idam edilmeleri ve eyalette bulunup sirf ulufe elde etmek icin kapikulu askeri esamesi tasiyanlarin da elimine edilmeleri emredildi Boylece sadrazam kapikulu isyanini bastirarak kapikulu ocaklarinda temizlik yapip ocaklarda disiplin ve ulkede ozellikle Istanbul da asayis saglandi Tabaniyassi Mehmet Pasa 22 Ekim 1633 te dogu seferine cikmak uzere Uskudar dan ayrildi Istanbul da sadaret kaymakami olarak Bayram Pasa kaldi IV Murat ise sonradan adi verilecek olan dogu seferine 28 Mart 1635 te basladi Sadrazam da IV Murat in Revan Seferi ne katildi Bu seferde Revan kalesi kusatilip alindi ve yakinindaki Maku Hoy ve Tebriz kaleleri de ele gecirilip bu yerlerdeki kaleler yiktirildi Revan in ve bu kalelerin ele gecirilmesinde gosterdigi ustun hizmet dolayisi ile Sadrazama sadaret gorevine ek olarak Rumeli beylerbeyligi verildi IV Murat Istanbul a geri dondugu zaman sadrazam Tabaniyassi Mehmet Pasa Diyarbakir da birakildi Iran Sahi cok gecmeden Revan a hucum edip son seferde Osmanlilar eline gecmis topraklari geri almaya basladi Diyarbakir da birakilan ve Osmanli guclerinin serdari olan Tabaniyassi Mehmet Pasa doguda kisin cok siddetli gecmesinden dolayi bu hucumlari onlemeye imkan bulamadi ve Iran kaybettigi arazileri geri almayi basardi Bu nedenle Tabaniyassi Mehmet Pasa Diyarbakir da iken Subat 1636 da sadrazamliktan azledildi Mayis 1636 da Istanbul a geri geldigi zaman Cinili Kosk de tutuklandi ve idam edilmesi beklenmekteydi Fakat hava ve iklimin bu basarisizligina neden oldugu acikca anlasildigi icin affolundu Merkezi Silistre de bulunan Valiligine tayin edildi Burada vali iken Eflak ve Bogdan voyvodalari ile arasi acildi Ocak 1638 de Budin Valiligine nakloldu IV Murat 1639 yaz baslangicinda Bagdat Seferi sonunda Istanbul a dondugu sirada acele olarak Istanbul a cagrildi ve kaptan i derya olarak atanan padisahin unlu silahtari Mustafa Pasa yerine Istanbul da sadaret kaymakami olarak gorevlendirildi Bu gorevde iken daha onceki gorevi sirasinda kendisiyle aralari acilan Eflak ve Bogdan voyvodalarini gorevlerinden azlettirdi Fakat bunlar yeni kaptan i derya olan ve kaymakamlikta ve basvezirlikte gozu olan Silahtar Mustafa Pasa ya degerli hediyeler vererek onun bu degisiklikleri IV Murat a soyleyip sikayet etmesini sagladilar Bunun uzerine Tabaniyassi Mehmet Pasa sadaret kaymakamligindan azledildi ve yerine Deli Huseyin Pasa kaymakamliga getirildi IV Murat da Silahtar Mustafa Pasa nin kiskirtmasi ile voyvodolarin bu azilleri ile Tabaniyassi Mehmet Pasa nin bir hainlik yapip bu bolgelerde isyana sebep olmak ve devlete yeni gaileler cikarmak istedigini dusunerek onu once Yedikule de tutuklatti 1639 gunu ise burada bogularak idam edildi Kaynakca a b Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 384 385 a b c Sakaoglu Necedet 1999 Bu Mulkun Sultanlari Istanbul Oglak Yayinlari ISBN 975 329 2996 say 241 244Dis baglantilarUzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 384 385 Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN978 975 254 278 5 Danismend Ismail Hami 2011 Izahli Osmanli Tarihi Kronolojisi 6 Cilt Istanbul Dogu Kutuphanesi ISBN 9789944397681 Tektas Nazim 2009 Sadrazamlar Osmanli da Ikinci Adam Saltanati Istanbul Cati Kitaplari ISBN 9789758845000 Sakaoglu Necedet 1999 Bu Mulkun Sultanlari Istanbul Oglak Yayinlari ISBN 975 329 2996 say 241 244Populer kulturdeki yeriMuhtesem Yuzyil Kosem dizisinde 2 sezonda Tabaniyassi Mehmed Pasa karakterini Cengiz Okuyucu canlandirmaktadir Siyasi goreviOnce gelen Topal Recep Pasa Osmanli Sadrazami 18 Mayis 1632 2 Subat 1637 Sonra gelen Bayram Pasa