Mehmet Tahir Taner (28 Mart 1883, Eskişehir – 12 Eylül 1962, İstanbul), Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemi ve Türkiye Cumhuriyeti’nde önemli görevler üstlenmiş bürokrat, hukukçu, akademisyen.
Ord. Prof. Tahir Taner | |
---|---|
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı | |
Görev süresi 23 Haziran 1927 - 21 Nisan 1934 | |
Yerine geldiği | Hasan Tahsin Ayni |
Yerine gelen | Sıddık Sami Onar |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Mehmed Tahir 23 Mart 1883 Eskişehir, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 12 Eylül 1962 (79 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Evlilik(ler) | Aliye Taner |
Çocuk(lar) | Refi Taner (manevi evladı) Tomris Taner (manevi evladı) |
Bitirdiği okul | Mekteb-i Sultanî Darülfünun Hukuk Fakültesi Sorbonne Üniversitesi Hukuk Fakültesi |
Mesleği | Akademisyen, bürokrat |
Hayatı
Eskişehirli tüccar Habip Hakkı Bey ve Ayşe Hanım’ın oğlu olarak 28 Mart 1883 tarihinde Eskişehir’de doğmuştur. İlk ve orta öğrenimini Eskişehir’de tamamlamış, lise öğrenimini Mekteb-i Sultanî’de devam ettirmiş, buradan mezuniyetinin ardından Darülfünun Hukuk Fakültesi’ne başlamış ve buradan da 1905 yılında mezun olmuştur.
Mezuniyetinin ardından İstanbul Barosu’na kaydolarak avukatlık yapmaya başlamıştır. Bu görevinin yanı sıra Numûne-i Terakki Mektebi’nde Fransızca dersi muallimliğine devam etmiştir. Burada muallimlik görevine devam ederken 1906 yılında Düyûn-ı Umûmiye Merkez İdaresi Umûr-ı Hukukiye Müdürlüğü’nde müsevvid olarak memuriyet hayatına başlamıştır.
II. Meşrutiyet sonrasında başlatılan politika gereğince görevinde başarılı olan kişiler ’nce bir sınava tabi tutulmuş ve Mehmed Tahir Bey sınavı birincilikle kazanarak 1909 yılında Paris’e gönderilmiştir. Paris yıllarında ikinci defa hukuk öğrenimine başlamış ve 1912 yılında Sorbonne Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olmuştur. Mezuniyetinin ardından “Fransa Cezaevleri İdare-i Umumiyesi" ile Paris savcılık dairelerinde ve mahkemelerde staj yapmıştır.
1913 yılında Paris’ten dönerek Adliye Nezareti Teftiş Heyeti Reisi olarak göreve başlamış, aynı sene Adliye Nezareti Umûr-ı Cezâiye Müdürü olarak tayin edilmiştir. 8 yıl süren bu görevi boyunca, çeşitli kanun teklifleri ile tadillerini hazırlayan birçok komisyonun çalışmalarına ve bunların Meclis-i Mebûsan ve Meclis-i Âyan ile diğer Umumi Heyetlerdeki müzakerelerine Hükûmet namına iştirak etmiş, bundan hariç Fransa ile Osmanlı İmparatorluğu arasındaki mevcut ihtilaflı meselelerin halli için akdolunan Tahkimname gereğince kurulmuş olan Muhtelit Komisyon’da Osmanlı Hükûmetini temsil etmiştir.
1918 yılında Darülfünun Hukuk Fakültesi Hukuk-ı Ceza müderrisliğine tayin edilmiş ve bu görevi yaş haddinden emekli olduğu 1955 yılına kadar sürdürmüştür. Darülfünun Hukuk Fakültesi’ndeki derslerinin yanı sıra Mekteb-i Mülkiye’de de dersler vermiş, daha sonra Dersaadet İstinaf Mahkemesi müddeiumumiliğine tayin edilmiştir.
1921 yılında Ankara Hükûmeti tarafından davet edilmiş ve Adliye Vekaleti müsteşarlığı görevi tevdi edilmiştir. Daha sonra, 11 Kasım 1922–24 Temmuz 1923 tarihleri arasında süren Lozan Barış Konferansı’nda müşavir olarak bulunmuştur.
Lozan Barış Konferansı’ndan sonra Adliye Vekaleti müsteşarlığı görevinden istifa etmiş ve Darülfünun Hukuk Fakültesi’ndeki Hukuk-ı Ceza müderrisliğine devam etmiştir. Cumhuriyetin ilanı ile yoğunlaşan kanunlaştırma çalışmaları sırasında Ceza Muhakemeleri Kanunu Komisyonu Başkanlığı görevini sürdürmüştür. 1927 yılında İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanlığına seçilmiş ve bu görevini 1934’e kadar sürdürmüştür.
1934 yılında dekanlıktan istifa etmesinin ardından ilmî çalışmalarına devam etmiştir. 1944 yılında İstanbul Üniversitesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Enstitüsü’nü kurmuş ve emekli olduğu 1955 yılına kadar bu Enstitü’nün müdürlüğünü üstlenmiştir.
İyi derecede Fransızca bilen Tahir Taner, 12 Eylül 1962 tarihinde ölmüştür. Cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedilmiştir.
Kaynakça
- Oktay Aras Kitaplığı - Tahir Taner'e Armağan 28 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Oktay Aras Kitaplığı - Tahir Taner 28 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Galip Doğan, "Ord. Prof. Tahir Taner (1883-1956)", Terazi Hukuk Dergisi, Cilt 2, Sayı 16, Aralık 2007 19 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Milliyet Gazete Arşivi - Tahir Taner 28 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Tahir Taner 28 Mart 1883 Eskisehir 12 Eylul 1962 Istanbul Osmanli Imparatorlugu nun son donemi ve Turkiye Cumhuriyeti nde onemli gorevler ustlenmis burokrat hukukcu akademisyen Ord Prof Tahir TanerIstanbul Universitesi Hukuk Fakultesi DekaniGorev suresi 23 Haziran 1927 21 Nisan 1934Yerine geldigi Hasan Tahsin AyniYerine gelen Siddik Sami OnarKisisel bilgilerDogum Mehmed Tahir 23 Mart 1883 Eskisehir Osmanli ImparatorluguOlum 12 Eylul 1962 79 yasinda Istanbul TurkiyeEvlilik ler Aliye TanerCocuk lar Refi Taner manevi evladi Tomris Taner manevi evladi Bitirdigi okul Mekteb i Sultani Darulfunun Hukuk Fakultesi Sorbonne Universitesi Hukuk FakultesiMeslegi Akademisyen burokratHayatiEskisehirli tuccar Habip Hakki Bey ve Ayse Hanim in oglu olarak 28 Mart 1883 tarihinde Eskisehir de dogmustur Ilk ve orta ogrenimini Eskisehir de tamamlamis lise ogrenimini Mekteb i Sultani de devam ettirmis buradan mezuniyetinin ardindan Darulfunun Hukuk Fakultesi ne baslamis ve buradan da 1905 yilinda mezun olmustur Mezuniyetinin ardindan Istanbul Barosu na kaydolarak avukatlik yapmaya baslamistir Bu gorevinin yani sira Numune i Terakki Mektebi nde Fransizca dersi muallimligine devam etmistir Burada muallimlik gorevine devam ederken 1906 yilinda Duyun i Umumiye Merkez Idaresi Umur i Hukukiye Mudurlugu nde musevvid olarak memuriyet hayatina baslamistir II Mesrutiyet sonrasinda baslatilan politika geregince gorevinde basarili olan kisiler nce bir sinava tabi tutulmus ve Mehmed Tahir Bey sinavi birincilikle kazanarak 1909 yilinda Paris e gonderilmistir Paris yillarinda ikinci defa hukuk ogrenimine baslamis ve 1912 yilinda Sorbonne Universitesi Hukuk Fakultesi nden mezun olmustur Mezuniyetinin ardindan Fransa Cezaevleri Idare i Umumiyesi ile Paris savcilik dairelerinde ve mahkemelerde staj yapmistir 1913 yilinda Paris ten donerek Adliye Nezareti Teftis Heyeti Reisi olarak goreve baslamis ayni sene Adliye Nezareti Umur i Cezaiye Muduru olarak tayin edilmistir 8 yil suren bu gorevi boyunca cesitli kanun teklifleri ile tadillerini hazirlayan bircok komisyonun calismalarina ve bunlarin Meclis i Mebusan ve Meclis i Ayan ile diger Umumi Heyetlerdeki muzakerelerine Hukumet namina istirak etmis bundan haric Fransa ile Osmanli Imparatorlugu arasindaki mevcut ihtilafli meselelerin halli icin akdolunan Tahkimname geregince kurulmus olan Muhtelit Komisyon da Osmanli Hukumetini temsil etmistir 1918 yilinda Darulfunun Hukuk Fakultesi Hukuk i Ceza muderrisligine tayin edilmis ve bu gorevi yas haddinden emekli oldugu 1955 yilina kadar surdurmustur Darulfunun Hukuk Fakultesi ndeki derslerinin yani sira Mekteb i Mulkiye de de dersler vermis daha sonra Dersaadet Istinaf Mahkemesi muddeiumumiligine tayin edilmistir 1921 yilinda Ankara Hukumeti tarafindan davet edilmis ve Adliye Vekaleti mustesarligi gorevi tevdi edilmistir Daha sonra 11 Kasim 1922 24 Temmuz 1923 tarihleri arasinda suren Lozan Baris Konferansi nda musavir olarak bulunmustur Lozan Baris Konferansi ndan sonra Adliye Vekaleti mustesarligi gorevinden istifa etmis ve Darulfunun Hukuk Fakultesi ndeki Hukuk i Ceza muderrisligine devam etmistir Cumhuriyetin ilani ile yogunlasan kanunlastirma calismalari sirasinda Ceza Muhakemeleri Kanunu Komisyonu Baskanligi gorevini surdurmustur 1927 yilinda Istanbul Universitesi Hukuk Fakultesi Dekanligina secilmis ve bu gorevini 1934 e kadar surdurmustur 1934 yilinda dekanliktan istifa etmesinin ardindan ilmi calismalarina devam etmistir 1944 yilinda Istanbul Universitesi Ceza Hukuku ve Kriminoloji Enstitusu nu kurmus ve emekli oldugu 1955 yilina kadar bu Enstitu nun mudurlugunu ustlenmistir Iyi derecede Fransizca bilen Tahir Taner 12 Eylul 1962 tarihinde olmustur Cenazesi Zincirlikuyu Mezarligi na defnedilmistir KaynakcaOktay Aras Kitapligi Tahir Taner e Armagan 28 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oktay Aras Kitapligi Tahir Taner 28 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Galip Dogan Ord Prof Tahir Taner 1883 1956 Terazi Hukuk Dergisi Cilt 2 Sayi 16 Aralik 2007 19 Mayis 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde Milliyet Gazete Arsivi Tahir Taner 28 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde