Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tahsin Yazıcı (1922, Hoğas, Kiğı, Bingöl - 2002, İstanbul), Fars dili ve edebiyatı uzmanı.
| Tahsin Yazıcı | |
|---|---|
| İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dekanı | |
| Görev süresi 1970-1974 | |
| Yerine geldiği | Sırrı Erinç |
| Yerine gelen | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1922 Hoğas, Kiğı, Bingöl |
| Ölüm | 20 Kasım 2002 İstanbul |
| Mezun olduğu okul(lar) | İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi |
| Kariyeri | |
| Çalıştığı kurumlar | Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi |
| Tez | Şeyh İbrâhîm-i Gülşenî: Hayatı, Eserleri ve Tarikatı (1951) |
Hayatı
Bingöl’ün Kiğı ilçesinin Hoğas köyünde doğdu. İlkokulu Kiğı’da, ortaokulu Erzincan’da tamamladıktan sonra İstanbul’a giderek Kabataş Erkek Lisesi’ne kaydoldu. 1940’ta İstanbul Yüksek Muallim Mektebi’ne girdi. O dönemde okulun eğitimi İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi’nde yapıldığı için aynı zamanda Türk Dili ve Edebiyatı ile Arap ve Fars Dilleri ve Edebiyatları Bölümü derslerini aldı. 1945’te mezun olunca Diyarbakır Lisesi edebiyat öğretmenliğine tayin edildi. Bir yıl sonra Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Klasik Şark Dilleri Bölümü’nün ilmî yardımcılığına getirildi. 1948’de aynı bölümde asistan oldu. 1951 yılında Şeyh İbrâhîm-i Gülşenî: Hayatı, Eserleri ve Tarikatı adlı teziyle doktor unvanını aldı. 1952’de İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arap ve Fars Dilleri ve Edebiyatları Bölümü’nde asistanlık görevine devam etti. 1955 yılında Mutasavvıf Hâce Abdullah-ı Ensârî Herevî hakkında hazırladığı tezle doçentliğe yükseldi. 1963’te Fars Dili ve Edebiyatı Kürsüsü başkanlığına getirildi. Ahmed Eflâkî ve Menâkıbü’l-ârifîn’i üzerinde yaptığı çalışma ile profesör oldu. Türk Tarih Kurumu, Türk Dil Kurumu, Selçuklu Araştırmaları Enstitüsü üyeliklerinde bulundu.
1961’de Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Edebiyat Fakültesi’nin iş birliğiyle çıkarılmakta olan İslam Ansiklopedisi’nin tahrir heyeti üyeliğine seçildi. 1966’da Ahmet Ateş’in ölümüyle heyetin başkanlığına getirildi. 1980’de bir yıl kadar Bekir Kütükoğlu'na geçen bu görev tekrar kendisine verildi ve ansiklopedi onun başkanlığında tamamlandı. 1970’ten itibaren iki dönem İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi dekanlığı yaptı. 1981’de yeniden yapılandırılan Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölümü başkanlığına getirildi. 1983’te üniversiteden uzaklaştırıldıysa da aklandıktan sonra görevine iade edildi. Ancak yeni Yüksek Öğretim Kanunu uyarınca kadrosu kaldırıldığı için 1985 yılında Erzurum Atatürk Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Doğu Dilleri ve Edebiyatları Bölümü’ne tayin edildi. Burada bir yıl görevde bulundu ve kendi isteğiyle emekliye ayrıldı. Beş yıla yakın bir süre Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedi’de çalıştı. 1988’de davet edildiği Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi’nde Fars dili ve edebiyatı bölümünün ilim heyeti başkanlığını 20 Kasım 2002 tarihindeki ölümüne kadar sürdürdü.
Eserleri
Telifleri
- Arapça Dilbilgisi I (İstanbul 1964, Ahmet Ateş – Nihad M. Çetin ile birlikte). Eserde Arapça dil bilgisinin sarf kısmına yer verilmiştir.
- Çağdaş İran Edebiyatından Seçmeler (İstanbul 1978, Ali Milani ile birlikte). Eserde XX. yüzyılın başından itibaren modern İran hikâyeciliği ve romancılığına öncülük yapan yazarların hikâyelerinden, roman ve mektuplarından örnekler verilmiştir. Kitabın sonunda bir sözlük bulunmaktadır.
- Eski İran Nesrinden Seçmeler (İstanbul 1983, A. Naci Tokmak – Mehmet Kanar ile birlikte). Bu çalışmada da klasik İran nesrinin belli başlı eserlerinden kısa bölümler alınmış, kitabın ikinci kısmında bu metinlerle ilgili kapsamlı bir sözlüğe yer verilmiştir.
- Farsça Dilbilgisi (I-II, İstanbul 1958-1961, 1963-1964, Ahmet Ateş ile birlikte). Daha çok klasik Farsçanın grameri olup tarihî metinleri ve şiirleri çözmede yardımcı olacak nitelikte bir çalışmadır. Kitapta klasik Farsçadan manzum ve mensur örnekler de bulunmaktadır.
- Farsça Tarihî Metinlerden Seçmeler (İstanbul 1968, Nazif Hoca ile birlikte). Türk-İslâm tarihine ait metinlerin okunup anlaşılabilmesi amacıyla hazırlanan eserde özellikle Selçuklu ve Moğol dönemlerine ait tarih kaynaklarından parçalara yer verilmiştir. Bu kitabın sonunda bir de sözlük vardır.
- Pârsî Nüvîsân-i Asyâ-yi Saġīr (Tahran 1371 hş.). Anadolu’da Farsça yazan veya Farsçadan Türkçeye tercümesi bulunan müelliflerin alfabetik bir fihristi olup Farsça esere ve bilginin alındığı kaynağa da işaret edilmiştir.
Neşir ve Tercümeleri
- Ahmed Eflâkî, Menâḳıbü’l-ʿârifîn (Metin, I-II, Ankara 1959-1961, 1976-1980) ve çevirisi Âriflerin Menkıbeleri (I-II, Ankara 1953-1954, 1966, 1989, 1995; I-II, İstanbul 1964-1966, 1972-1973, 1986-1987, 2006). Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî ve Mevlevîlik’le kuruluş dönemi hakkında birinci derecede önemli kaynaklardan biridir.
- Hatîb-i Fârsî, Menâkıb-i Cemâleddîn-i Sâvî (Ankara 1972).
- Muhyî-yi Gülşenî, Menâkıb-ı İbrâhîm Gülşenî (Ankara 1982).
- Ferîdûn-i Sipehsâlâr, Mevlânâ ve Etrafındakiler (çeviri, İstanbul 1977). Mevlânâ ve dönemi hakkında bilgi veren, Menâḳıbü’l-ʿârifîn’den sonra birinci derecede kaynaklardandır.
- Kuşeyrî, Risâle (çeviri, İstanbul 1956; Tasavvufun İlkeleri [Risâle-i Kuşeyrî], I-II, İstanbul 1978).
- Nâsır-ı Hüsrev, Rûşenâʾînâme (Tahran 1373 hş.).
Tahsin Yazıcı’nın Türkçe ve yabancı dillerde yazdığı makaleleriyle ansiklopedi maddelerinin sayısı 200’ü aşar. Bunlar Şarkiyat Mecmuası, Türkiyat Mecmuası, İlâhiyat Fakültesi İslâm İlimleri Enstitüsü Dergisi, TTK Necati Lugal Armağanı, Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Mecmuası, MEB İslâm Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, Encyclopaedia de l’Islam ve Encyclopædia Iranica gibi yayınlarda çıkmıştır.
Kaynakça
- ^ a b c Kanar, Mehmet (1988). "Tahsin Yazıcı". TDV İslâm Ansiklopedisi. 43. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 359-360. 22 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Ağustos 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tahsin Yazici 1922 Hogas Kigi Bingol 2002 Istanbul Fars dili ve edebiyati uzmani Tahsin YaziciIstanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi DekaniGorev suresi 1970 1974Yerine geldigi Sirri ErincYerine gelenKisisel bilgilerDogum 1922 Hogas Kigi BingolOlum 20 Kasim 2002 IstanbulMezun oldugu okul lar Istanbul Universitesi Edebiyat FakultesiKariyeriCalistigi kurumlarAnkara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Ataturk Universitesi Fen Edebiyat FakultesiTezSeyh Ibrahim i Gulseni Hayati Eserleri ve Tarikati 1951 HayatiBingol un Kigi ilcesinin Hogas koyunde dogdu Ilkokulu Kigi da ortaokulu Erzincan da tamamladiktan sonra Istanbul a giderek Kabatas Erkek Lisesi ne kaydoldu 1940 ta Istanbul Yuksek Muallim Mektebi ne girdi O donemde okulun egitimi Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi nde yapildigi icin ayni zamanda Turk Dili ve Edebiyati ile Arap ve Fars Dilleri ve Edebiyatlari Bolumu derslerini aldi 1945 te mezun olunca Diyarbakir Lisesi edebiyat ogretmenligine tayin edildi Bir yil sonra Ankara Universitesi Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Klasik Sark Dilleri Bolumu nun ilmi yardimciligina getirildi 1948 de ayni bolumde asistan oldu 1951 yilinda Seyh Ibrahim i Gulseni Hayati Eserleri ve Tarikati adli teziyle doktor unvanini aldi 1952 de Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi Arap ve Fars Dilleri ve Edebiyatlari Bolumu nde asistanlik gorevine devam etti 1955 yilinda Mutasavvif Hace Abdullah i Ensari Herevi hakkinda hazirladigi tezle docentlige yukseldi 1963 te Fars Dili ve Edebiyati Kursusu baskanligina getirildi Ahmed Eflaki ve Menakibu l arifin i uzerinde yaptigi calisma ile profesor oldu Turk Tarih Kurumu Turk Dil Kurumu Selcuklu Arastirmalari Enstitusu uyeliklerinde bulundu 1961 de Milli Egitim Bakanligi tarafindan Edebiyat Fakultesi nin is birligiyle cikarilmakta olan Islam Ansiklopedisi nin tahrir heyeti uyeligine secildi 1966 da Ahmet Ates in olumuyle heyetin baskanligina getirildi 1980 de bir yil kadar Bekir Kutukoglu na gecen bu gorev tekrar kendisine verildi ve ansiklopedi onun baskanliginda tamamlandi 1970 ten itibaren iki donem Istanbul Universitesi Edebiyat Fakultesi dekanligi yapti 1981 de yeniden yapilandirilan Dogu Dilleri ve Edebiyatlari Bolumu baskanligina getirildi 1983 te universiteden uzaklastirildiysa da aklandiktan sonra gorevine iade edildi Ancak yeni Yuksek Ogretim Kanunu uyarinca kadrosu kaldirildigi icin 1985 yilinda Erzurum Ataturk Universitesi Fen Edebiyat Fakultesi Dogu Dilleri ve Edebiyatlari Bolumu ne tayin edildi Burada bir yil gorevde bulundu ve kendi istegiyle emekliye ayrildi Bes yila yakin bir sure Buyuk Larousse Sozluk ve Ansiklopedi de calisti 1988 de davet edildigi Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi nde Fars dili ve edebiyati bolumunun ilim heyeti baskanligini 20 Kasim 2002 tarihindeki olumune kadar surdurdu EserleriTelifleri Arapca Dilbilgisi I Istanbul 1964 Ahmet Ates Nihad M Cetin ile birlikte Eserde Arapca dil bilgisinin sarf kismina yer verilmistir Cagdas Iran Edebiyatindan Secmeler Istanbul 1978 Ali Milani ile birlikte Eserde XX yuzyilin basindan itibaren modern Iran hikayeciligi ve romanciligina onculuk yapan yazarlarin hikayelerinden roman ve mektuplarindan ornekler verilmistir Kitabin sonunda bir sozluk bulunmaktadir Eski Iran Nesrinden Secmeler Istanbul 1983 A Naci Tokmak Mehmet Kanar ile birlikte Bu calismada da klasik Iran nesrinin belli basli eserlerinden kisa bolumler alinmis kitabin ikinci kisminda bu metinlerle ilgili kapsamli bir sozluge yer verilmistir Farsca Dilbilgisi I II Istanbul 1958 1961 1963 1964 Ahmet Ates ile birlikte Daha cok klasik Farscanin grameri olup tarihi metinleri ve siirleri cozmede yardimci olacak nitelikte bir calismadir Kitapta klasik Farscadan manzum ve mensur ornekler de bulunmaktadir Farsca Tarihi Metinlerden Secmeler Istanbul 1968 Nazif Hoca ile birlikte Turk Islam tarihine ait metinlerin okunup anlasilabilmesi amaciyla hazirlanan eserde ozellikle Selcuklu ve Mogol donemlerine ait tarih kaynaklarindan parcalara yer verilmistir Bu kitabin sonunda bir de sozluk vardir Parsi Nuvisan i Asya yi Saġir Tahran 1371 hs Anadolu da Farsca yazan veya Farscadan Turkceye tercumesi bulunan muelliflerin alfabetik bir fihristi olup Farsca esere ve bilginin alindigi kaynaga da isaret edilmistir Nesir ve Tercumeleri Ahmed Eflaki Menaḳibu l ʿarifin Metin I II Ankara 1959 1961 1976 1980 ve cevirisi Ariflerin Menkibeleri I II Ankara 1953 1954 1966 1989 1995 I II Istanbul 1964 1966 1972 1973 1986 1987 2006 Mevlana Celaleddin i Rumi ve Mevlevilik le kurulus donemi hakkinda birinci derecede onemli kaynaklardan biridir Hatib i Farsi Menakib i Cemaleddin i Savi Ankara 1972 Muhyi yi Gulseni Menakib i Ibrahim Gulseni Ankara 1982 Feridun i Sipehsalar Mevlana ve Etrafindakiler ceviri Istanbul 1977 Mevlana ve donemi hakkinda bilgi veren Menaḳibu l ʿarifin den sonra birinci derecede kaynaklardandir Kuseyri Risale ceviri Istanbul 1956 Tasavvufun Ilkeleri Risale i Kuseyri I II Istanbul 1978 Nasir i Husrev Rusenaʾiname Tahran 1373 hs Tahsin Yazici nin Turkce ve yabanci dillerde yazdigi makaleleriyle ansiklopedi maddelerinin sayisi 200 u asar Bunlar Sarkiyat Mecmuasi Turkiyat Mecmuasi Ilahiyat Fakultesi Islam Ilimleri Enstitusu Dergisi TTK Necati Lugal Armagani Dil ve Tarih Cografya Fakultesi Mecmuasi MEB Islam Ansiklopedisi Turkiye Diyanet Vakfi Islam Ansiklopedisi Encyclopaedia de l Islam ve Encyclopaedia Iranica gibi yayinlarda cikmistir Kaynakca a b c Kanar Mehmet 1988 Tahsin Yazici TDV Islam Ansiklopedisi 43 Istanbul Turkiye Diyanet Vakfi ss 359 360 22 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Agustos 2022