Tatianus (Latince:Tatianus d. 130 ö. 176) putperest bir aileden doğan, sonraları Hristiyanlığı seçen bir Hristiyan apolojisti. Tatianus'un bir süre Roma'da yaşayıp daha sonra Edessa'ya döndüğü bilinir. Bardesanes ile çağdaş olan Tatianus Süryani edebiyatına büyük katkılarda bulunmuştur.
Tatianus | |
---|---|
Doğum | 130 Asurya (eyalet) |
Ölüm | 176 Asurya (eyalet) |
Vatandaşlık | Romalı |
Tür | Hristiyan apolojist |
Önemli eser | Diatessaron, |
Felsefesi
Tatianus, kendi teolojisinde, insan aklının Tanrı'nın varoluşunu yaratıklardan hareket ederek, a posteriori bir biçimde kanıtlayabileceğini kabul etmiş ve felsefeyle filozoflara yönelik eleştirisine karşın, teolojinin gelişimine katkı yapmıştır. Ona göre, Tanrı bir olup, var olan her şeyin ilkesidir. Duyusal yoldan bilinemeyen tinsel bir gerçeklik, saf ruh olarak Tanrı, nedeni olmayan nedendir.
İlk zamanlar Iustinus'un yerini alan Tatianus daha sonraları gnostik 'un büyüsüne kapılınca Roma'da itibarını kaybetmiştir. Daha sonraları Enkratitler (Perhizciler) olarak bilinen yeni bir gnostik mezhebin temellerini atmıştır. Bu mezhebe göre evlilik, et ve alkollü içkiler haram kabul edilmekteydi. Enkratitler, Komünyon'da şarap yerine su yahut süt kullanmalarıyla tanınmışlardı. Roma’da dinsel otoritelerin kendisine karşı artan kuşkuları karşısında Edessa’ya çekilmek zorunda kalan Tatianus, burada hemşerileri tarafından büyük bir düşünür olarak karşılanmıştır.
Grek Uygarlığı hakkındaki düşünceleri
Grekçe kaleme aldığı Greklere Söylev bir yandan Hristiyan saflığını savunurken, bir yandan da Grek uygarlığını yerden yere vurmuş, bu uygarlığın temellerinin İsa’nın öğretileriyle uyuşmadığını savunmuştur. Yunan filozofların bilgeliklerini, İbranilerden almış olduklarını öne süren Philon ve Iustinus tarafından geliştirilmiş olan kanıtlara dayanarak, Yunanlara karşı Hristiyanlığın tüm diğer öğretilere kıyasla, eski ve üstün olduğunu dile getirmiştir. Ona göre, Yunanların bilim, felsefe ve sanatları kendilerinin bulmuş ya da kurmuş oldukları şeklindeki iddiaları temelsiz bir iddiadır. Yunanlar tüm bildiklerini başkalarından öğrenmiş olup, bilimleri, hele felsefeyi geliştirip yetkinleştirecek yerde bozmuş, yanlış kullanmışlardır Asıl ününü, başta “uyum” anlamına gelen Diatessaron adlı eseri olmak üzere Süryani dinsel yazınına yaptığı katkılara borçludur. Aynı zamanda dört İncil’den derleyerek İsa’nın hayatını kaleme alıp tutarlı ve uyumlu bir öykü oluşturan yine Tatianus'du. O tarihe kadar Süryaniler, Süryanice yazılmış Yeni Ahit metinleri nin tamamına sahip değildi. Böylece Diatessaron kiliselerde Süryanilerin meşru kutsal kitabı olarak kabul edildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Quasten, Johannes (1986). Patrology - Volume 1. Christian Classics INC. ss. 220-227. ISBN .
- ^ Balthasar, Hans Urs von (1986). Les Personnes du drame. 1, L'Homme en Dieu (Fransızca). 2. Yves Claude Gélébart, Camille Dumont, Impr. de "L'Indépendant). Paris: Lethielleux. s. 115. ISBN . OCLC 416636122.
- ^ Hıristiyanlık Tarihi. Yeni Yaşam Yayınları. 2004. s. 94. ISBN .
- ^ Hıristiyanlık Tarihi. s. 110.
- ^ Aziz Atiya, Doğu Hristiyanlığı Tarihi, (İstanbul 2005) sayfa 275.
![]() | Felsefe ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tatianus Latince Tatianus d 130 o 176 putperest bir aileden dogan sonralari Hristiyanligi secen bir Hristiyan apolojisti Tatianus un bir sure Roma da yasayip daha sonra Edessa ya dondugu bilinir Bardesanes ile cagdas olan Tatianus Suryani edebiyatina buyuk katkilarda bulunmustur TatianusDogum130 Asurya eyalet Olum176 Asurya eyalet VatandaslikRomaliTurHristiyan apolojistOnemli eserDiatessaron FelsefesiTatianus kendi teolojisinde insan aklinin Tanri nin varolusunu yaratiklardan hareket ederek a posteriori bir bicimde kanitlayabilecegini kabul etmis ve felsefeyle filozoflara yonelik elestirisine karsin teolojinin gelisimine katki yapmistir Ona gore Tanri bir olup var olan her seyin ilkesidir Duyusal yoldan bilinemeyen tinsel bir gerceklik saf ruh olarak Tanri nedeni olmayan nedendir Ilk zamanlar Iustinus un yerini alan Tatianus daha sonralari gnostik un buyusune kapilinca Roma da itibarini kaybetmistir Daha sonralari Enkratitler Perhizciler ola rak bilinen yeni bir gnostik mezhebin temellerini atmistir Bu mezhebe gore evlilik et ve alkollu ickiler haram kabul edilmekteydi Enkratitler Komunyon da sarap yerine su yahut sut kullanmalariyla taninmislar di Roma da dinsel otoritelerin kendisine karsi artan kuskulari karsisinda Edessa ya cekilmek zorunda kalan Tatianus burada hemserileri tarafindan buyuk bir dusunur olarak karsilanmistir Grek Uygarligi hakkindaki dusunceleriGrekce kale me aldigi Greklere Soylev bir yandan Hristiyan safligini savunurken bir yandan da Grek uygarligini yerden yere vurmus bu uygarligin temellerinin Isa nin ogretileriyle uyusmadigini savunmustur Yunan filozoflarin bilgeliklerini Ibranilerden almis olduklarini one suren Philon ve Iustinus tarafindan gelistirilmis olan kanitlara dayanarak Yunanlara karsi Hristiyanligin tum diger ogretilere kiyasla eski ve ustun oldugunu dile getirmistir Ona gore Yunanlarin bilim felsefe ve sanatlari kendilerinin bulmus ya da kurmus olduklari seklindeki iddialari temelsiz bir iddiadir Yunanlar tum bildiklerini baskalarindan ogrenmis olup bilimleri hele felsefeyi gelistirip yetkinlestirecek yerde bozmus yanlis kullanmislardir Asil ununu basta uyum anlamina gelen Diatessaron adli eseri olmak uzere Suryani dinsel yazinina yaptigi katkilara borcludur Ayni zamanda dort Incil den derleyerek Isa nin hayatini kaleme alip tutarli ve uyumlu bir oyku olusturan yine Tatianus du O tarihe kadar Suryaniler Suryanice yazilmis Yeni Ahit metinleri nin tamamina sahip degildi Boylece Diatessaron kiliselerde Sur yanilerin mesru kutsal kitabi olarak kabul edildi Ayrica bakinizSuryaniler listesiKaynakca Quasten Johannes 1986 Patrology Volume 1 Christian Classics INC ss 220 227 ISBN 087061 084 8 Balthasar Hans Urs von 1986 Les Personnes du drame 1 L Homme en Dieu Fransizca 2 Yves Claude Gelebart Camille Dumont Impr de L Independant Paris Lethielleux s 115 ISBN 2 283 61149 0 OCLC 416636122 Hiristiyanlik Tarihi Yeni Yasam Yayinlari 2004 s 94 ISBN 975 8318 86 1 Hiristiyanlik Tarihi s 110 Aziz Atiya Dogu Hristiyanligi Tarihi Istanbul 2005 sayfa 275 Felsefe ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz