Taşköprü, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
Taşköprü | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Taşköprü Taşköprü'nün Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Şavşat |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1.348 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 225 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08700 |
Tarihçe
Taşköprü köyünün eski adı İphvreuli veya İphreuli'dir. Gürcüce bir yer adı olan İphvreuli'nin (იფხრეული), bir eğrelti otu türünün yöresel adı olan “iphri” (იფხრი) ya da “iphvri” (იფხვრი) kelimesinden türemiş olduğu tahmin edilmektedir. Bu yer adı Türkçeye İphrevul şeklinde girmiştir.
İphreuli köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Köyün sınırları içinde bulunan kale ve daran bu dönemden kalmış olabilir.
İphreuli, 1835 tarihli Osmanlıca nüfus defterine göre Çıldır Eyaleti'ne bağlı İmerhev sancağının köylerinden biriydi. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi salma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği bu tarihte köyde 34 hanede 171 erkek yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, İphreuli köyünün toplam nüfusunun yaklaşık 342 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.
İphreuli köyü, uzun süre Osmanlı egemenliğinde kaldıktan sonra, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin "İphruhul" (Ипхрухул) olarak kaydettiği köy, Artvin sancağının Şavşet-İmerhevi kazasına bağlı Tzkalsimeri nahiyesinin dört köyüden biriydi. Bu sırada köy "İvet" (Иветъ) ve "İmnadzelar" (Имназеларъ) mahallelerini kapsıyordu. İvet mahallesinde 28 hane, İmnadzeler mahallesinde de 28 hane bulunuyordu. İphreuli 96 hanede, 311'i erkek ve 324'ü kadın olmak üzere, 635 kişi yaşıyordu. Bir hane hariç İphreuli köyünün nüfusu Gürcülerden oluşuyordu. Bir hanede yaşayan 7 kişi ise Türk olarak kaydedilmiştir.
Rus idaresi sırasında, 1890'ların bölgeyi başında gezen Zakaria Çiçinadze köyün adını İprhevi (იფრხევი], 1904 yılında gezen Nikolay Marr ise İphreuli (იფხრეული) biçiminde yazmıştır. Zakaria Çiçinadze İphreuli'yi İmerhevi'de Gürcücenin konuşulduğu köyler arasında saymıştır. Çiçinadze, köyün eski beyinin Savarsamidze (სავარსამიძე) soyadını taşıdığını, bu adın Kartlis Tshovreba ile Amiran Darecaniani adlı eski Gürcü kaynaklarında geçtiğini yazmıştır. Köyde bugün de kullanılan Kokotasdziri (კოკოტასძირი), Gora (გორა), Kvabliani (ქვაბლიანი) gibi Gürcüce mevki adları da buranın bir Gürcü köyü olduğuna işaret etmektedir.
İphreuli köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya, Artvin sancağını Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla İphreuli köyünü de kapsayan Artvin bölgesi Türkiye'ye bırakıldı.
İphreuli köyü, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespitinde Artvin livasının Şavşat kazasına bağlı İmerhev nahiyesinin köylerinden biriydi. Köydeki 75 hanede, 272'si kadın ve 271'i erkek olmak üzere, 543 kişi yaşıyordu. Bu tespitte de köyünün nüfusu Gürcü olarak kaydedilmiştir. İphreuli veya İphrevul Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Taşköprü olarak değiştirilmiştir. Taşköprü köyü, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetinin Şavşat kazasının Meydancık nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 809 kişiden oluşuyordu. 1965 yılında ise köyde 808 kişi yaşıyordu ve bu nüfus içinde 330 kişi okuma yazma biliyordu.
15 Aralık 1993 tarihinde Meydancık (Diobani) köyü ile Balıklı (Tskalsimeri), Mısırlı (İveti) ve Taşköprü (İphrevi) köyleri birleştirilerek Meydancık Belediyesi kuruldu ve Taşköprü bu belediyeye bağlı bir mahalleye dönüştü. Ancak, Meydancık'ın belediye statüsü 2013 yılında sona erdi ve Taşköprü yeniden köy statüsü aldı.
Taşköprü köyünde Parehi Kalesi olarak bilinen bir adet kale, megalit bir yapı, kemerli bir köprü ve bir kule günümüze ulaşmıştır.
Coğrafya
Taşköprü, Artvin il merkezine 98 km, Şavşat ilçe merkezine 33 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 219 |
2020 | 225 |
2019 | 232 |
2018 | 245 |
2017 | 245 |
2016 | 263 |
2015 | 271 |
2014 | 244 |
1990 | 574 |
1985 | 652 |
1980 | 791 |
1922 | 543 |
Kaynakça
- ^ "Taskopru, Turkey Page". Fallingrain.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i "Artvin Şavşat Taşköprü Köy Nüfusu". Nufusune.com. 31 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ ""İphreuli" - Tao-Klarceti". 12 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2023.
- ^ Hasan Hüseyin Alemdar - Çıldır Eyaleti İmerhev Sancağı 2771 Numaralı Nüfus Defteri’nin Çevirisi ve Değerlendirmesi, Rize, 2020, s. 20 15 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yüksek lisans tezi
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 161-162. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Hasan Hüseyin Alemdar - Çıldır Eyaleti İmerhev Sancağı 2771 Numaralı Nüfus Defteri’nin Çevirisi ve Değerlendirmesi, Rize, 2020, s. 139-144. 15 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yüksek lisans tezi
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1471". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Haziran 2023.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (Gürcüce), Tiflis, 1913, s. 295" (PDF). 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 15 Nisan 2022.
- ^ Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (Gürcüce), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 173 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 186 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Haziran 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Haziran 2023.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Mayıs 2021.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 161". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Mayıs 2021.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 169.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ (PDF). Resmî Gazete. 17 Aralık 1993. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2021.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 143, .
- ^ . kamudan.com. 10 Ekim 2012. 27 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2020.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 61-62 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;kutuphane.tuik.gov.tr
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;dspace.ankara.edu.tr
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: )
Dış bağlantılar
- Taşköprü, Şavşat için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Taskopru Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli bir koydur TaskopruKoyArtvin in Turkiye deki konumuTaskopruTaskopru nun Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceSavsatCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1 348 mNufus 2021 Toplam225Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08700TarihceIphreuli koyundeki kale Fotograf Nikolay Marr 1904 Fotograf Nikolay Marr in 1904 tarihli gezisinin notlari olan Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri 1911 Petersburg Rusca Gurcuce baskisi 2015 Batum adli kitaptan alinmistir Taskopru koyunun eski adi Iphvreuli veya Iphreuli dir Gurcuce bir yer adi olan Iphvreuli nin იფხრეული bir egrelti otu turunun yoresel adi olan iphri იფხრი ya da iphvri იფხვრი kelimesinden turemis oldugu tahmin edilmektedir Bu yer adi Turkceye Iphrevul seklinde girmistir Iphreuli koyu Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Savseti de yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Koyun sinirlari icinde bulunan kale ve daran bu donemden kalmis olabilir Iphreuli 1835 tarihli Osmanlica nufus defterine gore Cildir Eyaleti ne bagli Imerhev sancaginin koylerinden biriydi Osmanli idaresinin askere alma ve vergi salma amaciyla sadece erkek nufusunu tespit ettigi bu tarihte koyde 34 hanede 171 erkek yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Iphreuli koyunun toplam nufusunun yaklasik 342 kisiden olustugu ortaya cikar Iphreuli koyu uzun sure Osmanli egemenliginde kaldiktan sonra 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin Iphruhul Iphruhul olarak kaydettigi koy Artvin sancaginin Savset Imerhevi kazasina bagli Tzkalsimeri nahiyesinin dort koyuden biriydi Bu sirada koy Ivet Ivet ve Imnadzelar Imnazelar mahallelerini kapsiyordu Ivet mahallesinde 28 hane Imnadzeler mahallesinde de 28 hane bulunuyordu Iphreuli 96 hanede 311 i erkek ve 324 u kadin olmak uzere 635 kisi yasiyordu Bir hane haric Iphreuli koyunun nufusu Gurculerden olusuyordu Bir hanede yasayan 7 kisi ise Turk olarak kaydedilmistir Rus idaresi sirasinda 1890 larin bolgeyi basinda gezen Zakaria Cicinadze koyun adini Iprhevi იფრხევი 1904 yilinda gezen Nikolay Marr ise Iphreuli იფხრეული biciminde yazmistir Zakaria Cicinadze Iphreuli yi Imerhevi de Gurcucenin konusuldugu koyler arasinda saymistir Cicinadze koyun eski beyinin Savarsamidze სავარსამიძე soyadini tasidigini bu adin Kartlis Tshovreba ile Amiran Darecaniani adli eski Gurcu kaynaklarinda gectigini yazmistir Koyde bugun de kullanilan Kokotasdziri კოკოტასძირი Gora გორა Kvabliani ქვაბლიანი gibi Gurcuce mevki adlari da buranin bir Gurcu koyu olduguna isaret etmektedir Iphreuli koyu Birinci Dunya Savasi nin sonlarinda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 7 Mayis 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya Artvin sancagini Gurcistan in bir parcasi olarak tanidi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Iphreuli koyunu de kapsayan Artvin bolgesi Turkiye ye birakildi Iphreuli koyu 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespitinde Artvin livasinin Savsat kazasina bagli Imerhev nahiyesinin koylerinden biriydi Koydeki 75 hanede 272 si kadin ve 271 i erkek olmak uzere 543 kisi yasiyordu Bu tespitte de koyunun nufusu Gurcu olarak kaydedilmistir Iphreuli veya Iphrevul Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Taskopru olarak degistirilmistir Taskopru koyu 1940 genel nufus sayiminda Coruh vilayetinin Savsat kazasinin Meydancik nahiyesine bagliydi ve nufusu 809 kisiden olusuyordu 1965 yilinda ise koyde 808 kisi yasiyordu ve bu nufus icinde 330 kisi okuma yazma biliyordu 15 Aralik 1993 tarihinde Meydancik Diobani koyu ile Balikli Tskalsimeri Misirli Iveti ve Taskopru Iphrevi koyleri birlestirilerek Meydancik Belediyesi kuruldu ve Taskopru bu belediyeye bagli bir mahalleye donustu Ancak Meydancik in belediye statusu 2013 yilinda sona erdi ve Taskopru yeniden koy statusu aldi Taskopru koyunde Parehi Kalesi olarak bilinen bir adet kale megalit bir yapi kemerli bir kopru ve bir kule gunumuze ulasmistir CografyaTaskopru Artvin il merkezine 98 km Savsat ilce merkezine 33 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 2192020 2252019 2322018 2452017 2452016 2632015 2712014 2441990 5741985 6521980 7911922 543Kaynakca Taskopru Turkey Page Fallingrain com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i Artvin Savsat Taskopru Koy Nufusu Nufusune com 31 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Subat 2022 Iphreuli Tao Klarceti 12 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2023 Hasan Huseyin Alemdar Cildir Eyaleti Imerhev Sancagi 2771 Numarali Nufus Defteri nin Cevirisi ve Degerlendirmesi Rize 2020 s 20 15 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek lisans tezi 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 161 162 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Hasan Huseyin Alemdar Cildir Eyaleti Imerhev Sancagi 2771 Numarali Nufus Defteri nin Cevirisi ve Degerlendirmesi Rize 2020 s 139 144 15 Eylul 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek lisans tezi Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 1471 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Haziran 2023 Zakaria Cicinadze Musluman Gurculer ve Gurcistan daki Koyleri Gurcuce Tiflis 1913 s 295 PDF 19 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 15 Nisan 2022 Niko Mari Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri Gurcuce Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 173 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 434 11 2 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 186 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Haziran 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Haziran 2023 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Mayis 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 161 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Mayis 2021 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 169 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 89 PDF Resmi Gazete 17 Aralik 1993 9 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 9 Mayis 2021 Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu Istanbul 2013 s 143 ISBN 9786055708856 kamudan com 10 Ekim 2012 27 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Mayis 2020 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 61 62 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi kutuphane tuik gov tr isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi dspace ankara edu tr isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme Dis baglantilarTaskopru Savsat icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft