Tecahül-i arif (Osmanlıca: تجاهل العارف), şiir ve nesirde bilinen bir hususun bir nükteye bağlı olarak bilinmiyormuş gibi ifade edilmesidir. Bilineni bilmez görünmek özel bir amaçla ve nükteli şekilde gerçekleştirilir. Bunun için sanatkâr muhatabına cevabını bildiği sorular sorar. Böylece hem maksadı doğrudan söylemenin yeknesaklığı kırılır hem de söze nükte ve zarafet kazandırılmış olur. Sanatın başlıca amaçları arasında şunlar vardır:
- kınama ("Ey Habur ağacı, niye yapraklısın? / Sanki Tarîfoğlu'na üzülmemiş gibisin?")
- dokundurma ("Biz veya siz, ikimizden biri ya doğru yol üzerinde veya açık bir sapıklık içindedir.")
- aşkta şaşkınlık ("Sizi Allah'a salarım çölün ceylanları! Söyleyin bana / Leylâm sizden mi yoksa Leylâ beşerden midir?")
- medihte mübalağa ("Görünen şimşek parıltısı mı yoksa lamba ziyası mı / Ya da sevgilinin görünen yüzündeki tebessümleri mi?)
- tâzimde mübalağa ("Ben susuzluk mu çekerim sen her pınardan akan su iken / Ben dünyada zulme mi uğrarım sen benim yardımcım iken")
- hicivde mübalağa ("Bilmiyorum, ileride bileceğimi de sanmıyorum / Şu Âl-i Hasn erkekler topluluğu mudur yoksa kadınlar topluluğu mu!")
- olayın kesinliğini belirtmek gayesiyle tecâhül yollu soruya başvurma ("Allah, 'Ey Meryem oğlu Îsâ! İnsanlara beni ve annemi Allah’tan başka iki tanrı bilin diye sen mi söyledin?' buyurdu")
Örnekler
- Sular mı yandı neden tunca benziyor mermer?
- Arzu dolu,yaşamak dolu / Bu eller miydi resimleri tutarken uyuyan?
- Şakaklarıma kar mı yağdı ne var / Benim mi Allah'ım bu çizgili yüz?
Kaynakça
- ^ Yıldıran Sarıkaya, Meliha. . TDV İslâm Ansiklopedisi. 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2019.
- ^ Durmuş, İsmail. . islamansiklopedisi.org.tr (İngilizce). 14 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Şubat 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tecahul i arif Osmanlica تجاهل العارف siir ve nesirde bilinen bir hususun bir nukteye bagli olarak bilinmiyormus gibi ifade edilmesidir Bilineni bilmez gorunmek ozel bir amacla ve nukteli sekilde gerceklestirilir Bunun icin sanatkar muhatabina cevabini bildigi sorular sorar Boylece hem maksadi dogrudan soylemenin yeknesakligi kirilir hem de soze nukte ve zarafet kazandirilmis olur Sanatin baslica amaclari arasinda sunlar vardir kinama Ey Habur agaci niye yapraklisin Sanki Tarifoglu na uzulmemis gibisin dokundurma Biz veya siz ikimizden biri ya dogru yol uzerinde veya acik bir sapiklik icindedir askta saskinlik Sizi Allah a salarim colun ceylanlari Soyleyin bana Leylam sizden mi yoksa Leyla beserden midir medihte mubalaga Gorunen simsek pariltisi mi yoksa lamba ziyasi mi Ya da sevgilinin gorunen yuzundeki tebessumleri mi tazimde mubalaga Ben susuzluk mu cekerim sen her pinardan akan su iken Ben dunyada zulme mi ugrarim sen benim yardimcim iken hicivde mubalaga Bilmiyorum ileride bilecegimi de sanmiyorum Su Al i Hasn erkekler toplulugu mudur yoksa kadinlar toplulugu mu olayin kesinligini belirtmek gayesiyle tecahul yollu soruya basvurma Allah Ey Meryem oglu Isa Insanlara beni ve annemi Allah tan baska iki tanri bilin diye sen mi soyledin buyurdu OrneklerSular mi yandi neden tunca benziyor mermer Arzu dolu yasamak dolu Bu eller miydi resimleri tutarken uyuyan Sakaklarima kar mi yagdi ne var Benim mi Allah im bu cizgili yuz Kaynakca Yildiran Sarikaya Meliha TDV Islam Ansiklopedisi 14 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Subat 2019 Durmus Ismail islamansiklopedisi org tr Ingilizce 14 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Subat 2019