Tepegöz, Türk mitolojisinde de adı geçen tek gözlü devdir. Değişik Türk dillerinde Tübegöz, Töbököz, Töpekös olarak da söylenir.
Özellikleri
Kaf dağında yaşar. Annesi alageyik donuna girebilen bir peridir. Bu perinin bir çobanla birleşmesinden doğmuştur. Bazen dişi, bazen de erkek Tepegöz’lere rastlanabilir. Parmağında büyülü bir yüzük takılıdır. Yalnızca gözünden vurularak öldürülebilir. Bedeninin diğer kısımlarına silah işlemez. Türklerle iç içe geçmiş olan Nart mitolojisinde olaylar da dâhil bire bir aynı özellikleri taşıyan bu deve rastlanır. Ayrıca Sokur (Sokor) “Kör” adıyla biten dev adları da mevcuttur. Sokur sözcüğü Anadolu'da "köstebek" anlamında da kullanılır. Yaztırnak bazen onun karısı olarak gösterilir. İnsan eti yer. İnsan kemiklerinden örülmüş bir kalede yaşar. Çobanlık yapar ve bir tılsımlı nesnesi vardır. Bazen baştan aşağı demir giyimli olarak anlatılır. Bir tas büyüklüğünde gözü vardır. Kayalık dağlardaki düzlüklerde yaşarlar. Bazen aileleri olduğu söylenir. Bazıları karnı şişen dağlardan doğar. Kirgis adını taşıyan bir Tepegöz çok tehlikelidir.
Tepegözler genellikle Romalıların inandığı bir yaratıktır. Bir çeşit devdir. Elinde dikenli bir balyoz ya da buna benzer araçlar taşır. Kafasının tepesinde 1 tane gözü olduğu için ona tepegöz denmiştir. Bazı inançlarda tepesinde boynuz olduğu söylenir.
Bir Dede Korkut (Korkut Ata) masalında; kılıcın kesmediği, okun işlemediği bir bedene sahip, yalnızca gözünden zarar verilebilen, çobandan olma, peri kızından doğma canavar. Basat adlı kahraman tarafından öldürülür. Kiklop'a benzeyen bir yaratıktır.
Çok bilinen iki türü vardır.
1. Eğegöz, 2. Yalgızgöz
Eğegöz
İğegöz olarak da bilinir. Başının üzerinde tek gözü olan canavardır. Tek göz şeytaniliği simgelemektedir. Tepegöz’ün bir türüdür. Eğe, "göğüs kafesi" demektir, belki de gözü göğsünün üzerindedir. İğ kökü ise hastalık, şeytanilik gibi anlamlar barındırır.
Yalgızgöz
Yalgöz de denir. Başının ortasında tek bir gözü vardır. Tepegöz’ün bir türü olarak geçer. Yal, “tek” kökünden gelir. Yal sözcüğü aynı zamanda ateşi çağrıştırır (Yalım, Yalkın). Moğolcada Yalgah, fark etmek anlamına gelir.
Dipnotlar
- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) 7 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ . 23 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2011.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tepegoz Turk mitolojisinde de adi gecen tek gozlu devdir Degisik Turk dillerinde Tubegoz Tobokoz Topekos olarak da soylenir OzellikleriKaf daginda yasar Annesi alageyik donuna girebilen bir peridir Bu perinin bir cobanla birlesmesinden dogmustur Bazen disi bazen de erkek Tepegoz lere rastlanabilir Parmaginda buyulu bir yuzuk takilidir Yalnizca gozunden vurularak oldurulebilir Bedeninin diger kisimlarina silah islemez Turklerle ic ice gecmis olan Nart mitolojisinde olaylar da dahil bire bir ayni ozellikleri tasiyan bu deve rastlanir Ayrica Sokur Sokor Kor adiyla biten dev adlari da mevcuttur Sokur sozcugu Anadolu da kostebek anlaminda da kullanilir Yaztirnak bazen onun karisi olarak gosterilir Insan eti yer Insan kemiklerinden orulmus bir kalede yasar Cobanlik yapar ve bir tilsimli nesnesi vardir Bazen bastan asagi demir giyimli olarak anlatilir Bir tas buyuklugunde gozu vardir Kayalik daglardaki duzluklerde yasarlar Bazen aileleri oldugu soylenir Bazilari karni sisen daglardan dogar Kirgis adini tasiyan bir Tepegoz cok tehlikelidir Tepegozler genellikle Romalilarin inandigi bir yaratiktir Bir cesit devdir Elinde dikenli bir balyoz ya da buna benzer araclar tasir Kafasinin tepesinde 1 tane gozu oldugu icin ona tepegoz denmistir Bazi inanclarda tepesinde boynuz oldugu soylenir Bir Dede Korkut Korkut Ata masalinda kilicin kesmedigi okun islemedigi bir bedene sahip yalnizca gozunden zarar verilebilen cobandan olma peri kizindan dogma canavar Basat adli kahraman tarafindan oldurulur Kiklop a benzeyen bir yaratiktir Cok bilinen iki turu vardir 1 Egegoz 2 YalgizgozEgegozIgegoz olarak da bilinir Basinin uzerinde tek gozu olan canavardir Tek goz seytaniligi simgelemektedir Tepegoz un bir turudur Ege gogus kafesi demektir belki de gozu gogsunun uzerindedir Ig koku ise hastalik seytanilik gibi anlamlar barindirir YalgizgozYalgoz de denir Basinin ortasinda tek bir gozu vardir Tepegoz un bir turu olarak gecer Yal tek kokunden gelir Yal sozcugu ayni zamanda atesi cagristirir Yalim Yalkin Mogolcada Yalgah fark etmek anlamina gelir Dipnotlar Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 7 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi 23 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Aralik 2011 Ayrica bakinizBasat in Tepegoz u Oldurmesi Azmanlar