Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tepeköy, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.
| Tepeköy | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Tepeköy Tepeköy'ün Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Şavşat |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 220 km² |
| Rakım | 1576 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 461 |
| • Yoğunluk | 2.1/km² |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08790 |
Tarihçe
Tepeköy'ün eski adı Ahaldaba'dır. Gürcüce bir yer adı olan Ahaldaba (ახალდაბა), yeni anlamındaki "ahali" (ახალი) ile köy anlamındaki "daba" (დაბა) kelimelerinden oluşur ve “yeni köy” anlamına gelir. Bu yer adı Türkçeye aynı biçimde girmiştir. Nitekim 1835 Osmanlı nüfus defteri ile Artvin vilayeti hakkında 1927 tarihli Osmanlıca bir kaynakta Ahaldaba (آخالدابا) olarak geçer.
Ahaldaba köyü, orta çağda Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Şavşeti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Osmanlı Devleti'nin aynı dönemde Gürcülerden ele geçirdiği ve Ahaldaba adını taşıyan iki köy "Ahaltaba" (اخالطبا) şeklinde kaydedilmiştir. Ahaldaba köyündeki tek nefli kilise bu dönemden kalmış olmalıdır.
Ahaldaba köyü, 1835 Osmanlı nüfus defterinde Çıldır Eyaleti'ne bağlı Şavşat (Satlel) sancağının köylerinden biriydi. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi salma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği bu tarihte köyde 75 hanede 292 kişi yaşıyordu. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, Adaldaba'nın toplam nüfusunun yaklaşık 584 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Ahaldaba bu sancağa bağlı 31 köy içinde nüfus açısından en büyük yerleşimdir.
Ahaldaba köyü, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nın ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinin Ahaldaba (Ахалдаба) olarak kaydettiği yerleşim, Artvin sancağının Şavşet-İmerhevi kazasına bağlı Garkloba nahiyesinin on köyünden biriydi. 1886 nüfus tespitinde köyde, 372'i erkek ve 392'si kadın olmak üzere 117 hanede 764 kişi yaşıyordu. Bu nüfusun tamamı Gürcülerden oluşuyordu. Bu tarihte köye beş mahalle bağlıydı. Gelsadze (Kosadze) mahallesinde 27 hane, Gogebidze (Gogelidze) mahallesinde 24 hane, Goginidze mahallesinde 30 hane, Ponadze mahallesinde 16 hane, Urumidze (Aruşidze) mahallesinde 19 hane bulunuyordu.
Gürcü tarihçi Zakaria Çiçinadze, Ahal-Daba (ახალ-დაბა) biçiminde yazdığı yerleşimi, 1890'ların başında İmerhevi vadisinide Gürcü dilinin konuşulduğu köyler arasında saymıştır.Çiçinadze'nin verdiği bilgiye göre bu tarihten önce Ahaldaba köyünden 8 hane Osmanlı ülkesine göç etmiştir. Doğubilimci Nikolay Marr, 1904 yılında 80 hanenin yaşadığı Tzkalsimeri köyünün İmerhevi'de büyük bir yerleşim olduğunu, 300 hanelik köyünün daha büyük bir yerleşim olduğunu, ancak bu köyüm İmerhevi değil Şavşat bölgesinde bulunduğunu yazmıştır.
Ahaldaba köyü, Birinci Dünya Savaşı'nın sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. 7 Mayıs 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya, Artvin sancağını Gürcistan'ın bir parçası olarak tanıdı. Ancak Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında Sovyet Rusya ile Ankara Hükümeti arasında 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlaşması'yla Ahaldaba köyünü de kapsayan Artvin bölgesi Türkiye'ye bırakıldı.
Ahaldaba köyü, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespitinde Artvin livasının Şavşat kazasınının merkez nahiyesinin köylerinden biriydi. Köydeki 200 hanede, 540'ı kadın ve 623'ü erkek olmak üzere, 1.163 kişi yaşıyordu. Bu tespitte köyün nüfusu "Türk" olarak kaydedilmiştir. Ahaldaba Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Tepeköy olarak değiştirilmiştir. Muvahhid Zeki'nin tespitlerine göre Ahaldaba, güzel havası ve ılıman iklimiyle biliniyordu. Evlerin alt katı kâgir, üst katı ahşaptı. Evlerin alt katları ahır olarak kullanılıyordu. Ahaldaba’da başlıca geçim kaynağı tarımdı. Arpa, buğday ve mısır tarımı yapılıyordu. Köylüler Arpa ve buğdayı satıp şeker, kahve ve manifatura alıyordu. 1926 nüfus tahririne göre Ahaldaba'nın nüfusu 200 hanede yaşayan 1.221 kişiden oluşuyordu. Tepeköy, 1940 genel nüfus sayımında Çoruh vilayetinin Şavşat kazasının merkez nahiyesine bağlıydı ve nüfusu 1.364 kişiden oluşuyordu. 1965 yılında ise köyde 1.874 kişi yaşıyordu ve bu nüfus içinde 861 kişi okuma yazma biliyordu.
Ahaldaba'da bilinen tek eski yapı köyün kilisesidir. Tek nefli bir yapı olan Ahaldaba Kilisesi, köyün merkezinin ucundaki bir yamaçta yer alır ve bu yapıdan günümüze sadece yıkıntılar kalmıştır.
Coğrafya
Şavşat'ın kuzeybatısında yer alan köy, Artvin il merkezine 82 km, Şavşat ilçe merkezine 17 km uzaklıktadır. Köyün yüzölçümü 22 bin hektardır. Bunun 9.300 hektarı tarımsal alan, 12.700 hektarı ise ormanlık ve meradır.
Nüfus
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 461 |
| 2019 | 442 |
| 2018 | 460 |
| 2017 | 410 |
| 2016 | 415 |
| 2015 | 399 |
| 2014 | 237 |
| 2013 | 363 |
| 2012 | 375 |
| 2011 | 381 |
| 2010 | 380 |
| 2009 | 383 |
| 2008 | 362 |
| 2007 | 306 |
| 2000 | 609 |
| 1990 | 945 |
| 1985 | 1.128 |
Kaynakça
- ^ a b . savsat.bel.tr. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2020.
- ^ (İngilizce). Fallingrain.com. 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Artvin Şavşat Tepeköy Köy Nüfusu". Nufusune.com. 21 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Nisan 2020.
- ^ "ახალი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 31 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "დაბა" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 30 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Ecem Kutlu, Şavşat Nüfus Defteri (1835) - Transkripsiyon ve Değerlendirme, Artvin, 2020, s. 19". 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Haziran 2023.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 160". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mayıs 2019.
- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1947-1958, 3 cilt; III. cilt, s. 240". 27 Nisan 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Haziran 2023.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 33 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Ecem Kutlu, Şavşat Nüfus Defteri (1835) - Transkripsiyon ve Değerlendirme, Artvin, 2020, s. 13, 113-122. 29 Kasım 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Yüksek lisans tezi
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, Sıra no: 1432". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Haziran 2023.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcüler ve Gürcistan'daki Köyleri (Gürcüce), Tiflis, 1913, s. 296" (PDF). 19 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Haziran 2023.
- ^ "Zakaria Çiçinadze, Müslüman Gürcülerin Osmanlı Ülkesine Büyük Göçü (Gürcüce), Tiflis, 1912, s. 140" (PDF). 10 Kasım 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Haziran 2023.
- ^ Niko Mari, Şavşeti ve Klarceti Gezi Günlükleri (Gürcüce), Batum, 2015 (Birinci basım: 1911, Petersburg, Rusça), s. 168. 9 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . .
- ^ ""Российско-грузинский договор 07.5.1920 г. (полный текст и карта) - один из многих нарушенных Кремлем" / "07.5.1920 tarihli Rus-Gürcü Anlaşması (tam metin ve harita) Kremlin Tarafından İhlal Edilen Birçok Anlaşmadan Biridir"". 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Haziran 2023.
- ^ "Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk, İstanbul, 1969, 3 Cilt, 2. cilt s. 489". 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Haziran 2023.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Haziran 2023.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 161". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Mayıs 2019.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 2010 (Birinci basım 1927), s. 194, .
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 2010 (Birinci basım 1927), s. 193, .
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1946, s. 169.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 89.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 158, .
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 21 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Nisan 2018.
Dış bağlantılar
- "Artvin - Şavşat - Ahaldaba Köyü" (fotoğraflar)
- Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumatı Umumiye, 1927.29 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Tepeköy, Şavşat için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tepekoy Artvin ilinin Savsat ilcesine bagli bir koydur TepekoyKoyArtvin in Turkiye deki konumuTepekoyTepekoy un Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceSavsatCografi bolgeKaradeniz BolgesiYuzolcumu Toplam220 km Rakim1576 mNufus 2020 Toplam461 Yogunluk2 1 km Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08790TarihceTepekoy un eski adi Ahaldaba dir Gurcuce bir yer adi olan Ahaldaba ახალდაბა yeni anlamindaki ahali ახალი ile koy anlamindaki daba დაბა kelimelerinden olusur ve yeni koy anlamina gelir Bu yer adi Turkceye ayni bicimde girmistir Nitekim 1835 Osmanli nufus defteri ile Artvin vilayeti hakkinda 1927 tarihli Osmanlica bir kaynakta Ahaldaba آخالدابا olarak gecer Ahaldaba koyu orta cagda Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Savseti de yer alir Nitekim Osmanlilar bu bolgeyi ve koyu 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirmistir Osmanli Devleti nin ayni donemde Gurculerden ele gecirdigi ve Ahaldaba adini tasiyan iki koy Ahaltaba اخالطبا seklinde kaydedilmistir Ahaldaba koyundeki tek nefli kilise bu donemden kalmis olmalidir Ahaldaba koyu 1835 Osmanli nufus defterinde Cildir Eyaleti ne bagli Savsat Satlel sancaginin koylerinden biriydi Osmanli idaresinin askere alma ve vergi salma amaciyla sadece erkek nufusunu tespit ettigi bu tarihte koyde 75 hanede 292 kisi yasiyordu Erkek sayisi kadar kadin eklenince Adaldaba nin toplam nufusunun yaklasik 584 kisiden olustugu ortaya cikar Ahaldaba bu sancaga bagli 31 koy icinde nufus acisindan en buyuk yerlesimdir Ahaldaba koyu 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nin ardindan imzalanan Berlin Antlasmasi uyarinca Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakildi Rus idaresinin Ahaldaba Ahaldaba olarak kaydettigi yerlesim Artvin sancaginin Savset Imerhevi kazasina bagli Garkloba nahiyesinin on koyunden biriydi 1886 nufus tespitinde koyde 372 i erkek ve 392 si kadin olmak uzere 117 hanede 764 kisi yasiyordu Bu nufusun tamami Gurculerden olusuyordu Bu tarihte koye bes mahalle bagliydi Gelsadze Kosadze mahallesinde 27 hane Gogebidze Gogelidze mahallesinde 24 hane Goginidze mahallesinde 30 hane Ponadze mahallesinde 16 hane Urumidze Arusidze mahallesinde 19 hane bulunuyordu Gurcu tarihci Zakaria Cicinadze Ahal Daba ახალ დაბა biciminde yazdigi yerlesimi 1890 larin basinda Imerhevi vadisinide Gurcu dilinin konusuldugu koyler arasinda saymistir Cicinadze nin verdigi bilgiye gore bu tarihten once Ahaldaba koyunden 8 hane Osmanli ulkesine goc etmistir Dogubilimci Nikolay Marr 1904 yilinda 80 hanenin yasadigi Tzkalsimeri koyunun Imerhevi de buyuk bir yerlesim oldugunu 300 hanelik koyunun daha buyuk bir yerlesim oldugunu ancak bu koyum Imerhevi degil Savsat bolgesinde bulundugunu yazmistir Ahaldaba koyu Birinci Dunya Savasi nin sonlarinda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan Gurcistan in sinirlari icinde kaldi 7 Mayis 1920 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya Artvin sancagini Gurcistan in bir parcasi olarak tanidi Ancak Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda Sovyet Rusya ile Ankara Hukumeti arasinda 16 Mart 1921 tarihinde imzalanan Moskova Antlasmasi yla Ahaldaba koyunu de kapsayan Artvin bolgesi Turkiye ye birakildi Ahaldaba koyu 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespitinde Artvin livasinin Savsat kazasininin merkez nahiyesinin koylerinden biriydi Koydeki 200 hanede 540 i kadin ve 623 u erkek olmak uzere 1 163 kisi yasiyordu Bu tespitte koyun nufusu Turk olarak kaydedilmistir Ahaldaba Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Tepekoy olarak degistirilmistir Muvahhid Zeki nin tespitlerine gore Ahaldaba guzel havasi ve iliman iklimiyle biliniyordu Evlerin alt kati kagir ust kati ahsapti Evlerin alt katlari ahir olarak kullaniliyordu Ahaldaba da baslica gecim kaynagi tarimdi Arpa bugday ve misir tarimi yapiliyordu Koyluler Arpa ve bugdayi satip seker kahve ve manifatura aliyordu 1926 nufus tahririne gore Ahaldaba nin nufusu 200 hanede yasayan 1 221 kisiden olusuyordu Tepekoy 1940 genel nufus sayiminda Coruh vilayetinin Savsat kazasinin merkez nahiyesine bagliydi ve nufusu 1 364 kisiden olusuyordu 1965 yilinda ise koyde 1 874 kisi yasiyordu ve bu nufus icinde 861 kisi okuma yazma biliyordu Ahaldaba da bilinen tek eski yapi koyun kilisesidir Tek nefli bir yapi olan Ahaldaba Kilisesi koyun merkezinin ucundaki bir yamacta yer alir ve bu yapidan gunumuze sadece yikintilar kalmistir CografyaSavsat in kuzeybatisinda yer alan koy Artvin il merkezine 82 km Savsat ilce merkezine 17 km uzakliktadir Koyun yuzolcumu 22 bin hektardir Bunun 9 300 hektari tarimsal alan 12 700 hektari ise ormanlik ve meradir NufusYillara gore koy nufus verileri2020 4612019 4422018 4602017 4102016 4152015 3992014 2372013 3632012 3752011 3812010 3802009 3832008 3622007 3062000 6091990 9451985 1 128Kaynakca a b savsat bel tr 16 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Nisan 2020 Ingilizce Fallingrain com 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2020 a b c d e f g h i j k l m n o Artvin Savsat Tepekoy Koy Nufusu Nufusune com 21 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Nisan 2020 ახალი A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 31 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 დაბა A Comprehensive Georgian English Dictionary Londra 2006 2 cilt 30 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 0 9535878 3 5 Ecem Kutlu Savsat Nufus Defteri 1835 Transkripsiyon ve Degerlendirme Artvin 2020 s 19 29 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Haziran 2023 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 160 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mayis 2019 Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Osmanlica ve Gurcuce Yayimlayan Sergi Cikia Tiflis 1947 1958 3 cilt III cilt s 240 27 Nisan 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Haziran 2023 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 33 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Ecem Kutlu Savsat Nufus Defteri 1835 Transkripsiyon ve Degerlendirme Artvin 2020 s 13 113 122 29 Kasim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yuksek lisans tezi Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 Sira no 1432 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Haziran 2023 Zakaria Cicinadze Musluman Gurculer ve Gurcistan daki Koyleri Gurcuce Tiflis 1913 s 296 PDF 19 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Haziran 2023 Zakaria Cicinadze Musluman Gurculerin Osmanli Ulkesine Buyuk Gocu Gurcuce Tiflis 1912 s 140 PDF 10 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Haziran 2023 Niko Mari Savseti ve Klarceti Gezi Gunlukleri Gurcuce Batum 2015 Birinci basim 1911 Petersburg Rusca s 168 9 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 434 11 2 Rossijsko gruzinskij dogovor 07 5 1920 g polnyj tekst i karta odin iz mnogih narushennyh Kremlem 07 5 1920 tarihli Rus Gurcu Anlasmasi tam metin ve harita Kremlin Tarafindan Ihlal Edilen Bircok Anlasmadan Biridir 11 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Haziran 2023 Mustafa Kemal Ataturk Nutuk Istanbul 1969 3 Cilt 2 cilt s 489 8 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Haziran 2023 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Haziran 2023 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 161 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Mayis 2019 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumati Umumiye 2010 Birinci basim 1927 s 194 ISBN 9789944197526 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumati Umumiye 2010 Birinci basim 1927 s 193 ISBN 9789944197526 1940 Genel Nufus Sayimi Ankara 1946 s 169 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 89 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 158 ISBN 9789941478178 a b c d YerelNet org tr 21 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Nisan 2018 Dis baglantilar Artvin Savsat Ahaldaba Koyu fotograflar Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumati Umumiye 1927 29 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tepekoy Savsat icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft