Tepeli aynak (Nipponia nippon) Threskiornithidae familyasında yer alan bir monotipik kuş cinsi Nipponia içinde sınıflandırılan tek kuş türüdür. 19. yüzyıla kadar Asya'nın doğusunda yaygın olarak bulunmaktaydı ancak 20. yüzyılın ilk yarısından itibaren sayıları giderek azalmıştır. 2010 yılının Aralık ayında Çin, Güney Kore ve Japonya'da 1.814 kuş bulunmaktaydı.Nipponia nippon olan bilimsel adından ötürü Japonya'nın sembol kuşu olarak görülür ancak Japonya'nın ulusal kuşu . Japonya'da ve Wajima ile şehirlerinin sembolüdür.
Tepeli aynak | |||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||||||
Tehlikede (IUCN 2.3) | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
İkili adlandırma | |||||||||||||||||
Nipponia nippon Temminck, 1835 |
Fiziksel özellikleri
Tepeli aynağın boyu ortalama 76 cm, kanat açıklığı da ortalama 130 cm'dir. Uzun ve kıvrık gagası siyah renklidir ancak ucu kırmızıdır. Gaganın bitiminden itibaren yüzü tüysüz ve kırmızı, irisi turuncu renklidir. Ensesinde yoğun şekilde uzun sorguç şeklinde tüyler bulunur, adı da bu tüylerden gelmektedir. Gövdesi beyaz tüylerle kaplıdır. Kanatların içi kırmızı tonlu koyu pembe renklidir. Ayakları kırmızıdır. Genç kuşların gövdesi gri tüylerle kaplıdır ve yüzündeki tüysüz deri sarı renklidir. Uçarken leylekler gibi boynunu ileri doğru uzatarak uçar ve ayakları uçarken kuyruğunu geçmez. Erkek ve dişiler benzer renklere sahiptir. Daha iri olan erkek kuşların ağırlığı 1,8 ila 2 kg. arasında, dişilerin ağırlığı da 1,45 ila 1,6 kg arasında değişir. Kafadaki tüysüz kırmızı renkli deri erkeklerde dişiye göre daha büyüktür. Erkeklerin gagaları ortalama 18 cm'dir, dişilerin gagası erkeklerden daha ince ve ortalama 16 cm uzunluğundadır.
Dağılımı
Tepeli aynak 18. yüzyılda ve 19. yüzyılın ortasına kadar Hokkaidō, Honshū, Izu Adaları, Sado Adası, Oki Adaları, Shikoku, Kyūshū ve Ryukyu Adaları gibi Japonya'nın birçok yerinde,Rusya'nın uzak doğusunda Amur ve Ussuri havzasında, Kore Yarımadası'nda, Tayvan'da, Çin'de kuzeyde Jilin, güneyde Fujian batıda Kansu'ya kadar olan bölgede olmak üzere Doğu Asya'da yaygın olarak bulunan bir kuş türüydü. Japonya'da daha çok Japon Denizi kıyılarında ve Tōhoku bölgesinde bulunmaktaydı ancak Kyushu ile Pasifik Okyanusu kıyılarında çok az sayıda bulunmaktaydı.
19. yüzyılın ikinci yarısından ve 20. yüzyılın başından itibaren aşırı balık avlanması nedeniyle tepeli aynak popülasyonu çok büyük ölçüde kayba uğramıştır. Kore Yarımadası'nda 1978'den beri, Rusya'da 1981'den beri soyları tükenmiştir. Japonya'da doğmuş en son tepeli aynak olan Kin adlı kuş 2003'te ölmüştür. Günümüzde Japonya'da yaşayan tepeli aynaklar Çin'de yaşayan kuşlardan üretilmiştir.
2010 yılının Aralık ayında Çin'in Şensi eyaletinde 997 tepeli aynak bulunmaktaydı.Japonya'da Sado Adası'nda 2008 ile 2012 yılları arasında Çin'de bulunan kuşlardan üretilen 107 tepeli aynak doğaya salınmıştır. Esaret altında üretilip yaşayan kuş sayıları ise Çin'de Aralık 2010 tarihinde 620, Japonya'da Ağustos 2013 tarihinde 211, Güney Kore'de de Temmuz 2011 tarihinde 13 adettir.
Notlar
- ^ . China Radio International. (Çince). 26 Aralık 2010. 22 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2014.
- ^ "Kokucho(The national bird)". japanlink.co.jp. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 25 Temmuz 2014.
- ^ 日本鳥類目録 改訂第7版 - Check-List of Japanese Birds 7th Revised Edition (Japonca). The Ornithological Society of Japan. 2012. s. 88. ISBN .
- ^ a b . China Radio International. (Çince). 23 Aralık 2010. 29 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tepeli aynak Nipponia nippon Threskiornithidae familyasinda yer alan bir monotipik kus cinsi Nipponia icinde siniflandirilan tek kus turudur 19 yuzyila kadar Asya nin dogusunda yaygin olarak bulunmaktaydi ancak 20 yuzyilin ilk yarisindan itibaren sayilari giderek azalmistir 2010 yilinin Aralik ayinda Cin Guney Kore ve Japonya da 1 814 kus bulunmaktaydi Nipponia nippon olan bilimsel adindan oturu Japonya nin sembol kusu olarak gorulur ancak Japonya nin ulusal kusu Japonya da ve Wajima ile sehirlerinin semboludur Tepeli aynakKorunma durumuTehlikede IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif AvesTakim PelecaniformesFamilya ThreskiornithidaeAlt familya ThreskiornithinaeCins Nipponia L Reichenbach 1853Tur N nipponIkili adlandirmaNipponia nipponTemminck 1835Fiziksel ozellikleriTepeli aynagin boyu ortalama 76 cm kanat acikligi da ortalama 130 cm dir Uzun ve kivrik gagasi siyah renklidir ancak ucu kirmizidir Gaganin bitiminden itibaren yuzu tuysuz ve kirmizi irisi turuncu renklidir Ensesinde yogun sekilde uzun sorguc seklinde tuyler bulunur adi da bu tuylerden gelmektedir Govdesi beyaz tuylerle kaplidir Kanatlarin ici kirmizi tonlu koyu pembe renklidir Ayaklari kirmizidir Genc kuslarin govdesi gri tuylerle kaplidir ve yuzundeki tuysuz deri sari renklidir Ucarken leylekler gibi boynunu ileri dogru uzatarak ucar ve ayaklari ucarken kuyrugunu gecmez Erkek ve disiler benzer renklere sahiptir Daha iri olan erkek kuslarin agirligi 1 8 ila 2 kg arasinda disilerin agirligi da 1 45 ila 1 6 kg arasinda degisir Kafadaki tuysuz kirmizi renkli deri erkeklerde disiye gore daha buyuktur Erkeklerin gagalari ortalama 18 cm dir disilerin gagasi erkeklerden daha ince ve ortalama 16 cm uzunlugundadir DagilimiTepeli aynak 18 yuzyilda ve 19 yuzyilin ortasina kadar Hokkaidō Honshu Izu Adalari Sado Adasi Oki Adalari Shikoku Kyushu ve Ryukyu Adalari gibi Japonya nin bircok yerinde Rusya nin uzak dogusunda Amur ve Ussuri havzasinda Kore Yarimadasi nda Tayvan da Cin de kuzeyde Jilin guneyde Fujian batida Kansu ya kadar olan bolgede olmak uzere Dogu Asya da yaygin olarak bulunan bir kus turuydu Japonya da daha cok Japon Denizi kiyilarinda ve Tōhoku bolgesinde bulunmaktaydi ancak Kyushu ile Pasifik Okyanusu kiyilarinda cok az sayida bulunmaktaydi 19 yuzyilin ikinci yarisindan ve 20 yuzyilin basindan itibaren asiri balik avlanmasi nedeniyle tepeli aynak populasyonu cok buyuk olcude kayba ugramistir Kore Yarimadasi nda 1978 den beri Rusya da 1981 den beri soylari tukenmistir Japonya da dogmus en son tepeli aynak olan Kin adli kus 2003 te olmustur Gunumuzde Japonya da yasayan tepeli aynaklar Cin de yasayan kuslardan uretilmistir 2010 yilinin Aralik ayinda Cin in Sensi eyaletinde 997 tepeli aynak bulunmaktaydi Japonya da Sado Adasi nda 2008 ile 2012 yillari arasinda Cin de bulunan kuslardan uretilen 107 tepeli aynak dogaya salinmistir Esaret altinda uretilip yasayan kus sayilari ise Cin de Aralik 2010 tarihinde 620 Japonya da Agustos 2013 tarihinde 211 Guney Kore de de Temmuz 2011 tarihinde 13 adettir Notlar China Radio International Cince 26 Aralik 2010 22 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Temmuz 2014 Kokucho The national bird japanlink co jp 3 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 25 Temmuz 2014 日本鳥類目録 改訂第7版 Check List of Japanese Birds 7th Revised Edition Japonca The Ornithological Society of Japan 2012 s 88 ISBN 978 4 930975 00 3 a b China Radio International Cince 23 Aralik 2010 29 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Agustos 2014