Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tepeli deve kuşu ya da latince ismi ile Casuarius, tepeli deve kuşları türlerini içeren bir kuş cinsidir. Taksonomide koşucu kuşlar alt sınıfı arasında gösterilirler. Yeni Gine'nin tropik ormanlarında (Papua Yeni Gine ve Endonezya), ve kuzeydoğu Avusturalya'nın yerel türleri arasındadır.
| Tepeli Deve Kuşu | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Üç türün birleştirilmiş resmi, soldan sağa: Güney, kuzey ve cüce tepeli deve kuşu | ||||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||||
Birdlife IUCN | ||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
| Sinonimler | ||||||||||||||||
| Casoarius Bonhote Cela Oken, 1816 Cela Moehr, 1752 nomen rejectum Rhea Lacépède, 1800 non Latham 1790 Chelarga Billberg, 1828 Oxyporus Brookes, 1828 Thrasys Billberg, 1828 Cassowara Perry, 1811 Hippalectryo Gloger, 1842 |
Cinsin bilenen dört türü bulunmaktadır ve üç türü yaşamını sürdürmektedir. En yaygın türü olan güney tepeli deve kuşu (C. casuarius) deve kuşu ve emu türlerinden sonra yaşayan en büyük üçüncü kuş türüdür. Nesli tükenmemiş diğer iki tür ise cüce tepeli deve kuşu () ve kuzey tepeli deve kuşudur (). C. lydekkeri ise cinsin dördüncü ama nesli tükenmiş bir türüdür.
Tepeli deve kuşları genellikle meyvelerle beslenirler. Buna rağmen tüm türleri omnivordur ve sürüngenler, bitki kökleri, mantarlar, küçük omurgalılar, omurgasızlar gibi geniş bir beslenme çeşitliliğine sahiptir. Bu beslenme davranışı sayesinde yağmur ormanlarındaki tohumların dağılmasına yardımcı olmaktadır. Tepeli deve kuşları insanlara karşı oldukça çekingen davranış gösterir ancak nadiren de olsa kışkırtıldıklarında insanlara saldırabilirler ve pençeleriyle ölümcül olabilecek kadar ağır yaralamalara sebebiyet verebilmektedirler. Bu yüzden tepeli deve kuşu genellikle dünyanın en tehlikeli kuşu olarak anılır.
Taksonomi
Casuarius cinsi Fransız bilim insanı Mathurin Jacques Brisson tarafından 1760 yılında yayınlanmıştır. Cinsin tipik türü güney tepeli devekuşudur (Casuarius casuarius).İsveçli doğa bilimleri insanı Carl Linnaeus bu cinsi 1748 yılında Systema Naturae dergisinin altıncı baskısında Casuarius ismiyle tanıttı. Ama Linnaeus 1758 yılında derginin meşhur onuncu baskısında güney tepeli devekuşunu bayağı devekuşu ve nandularla beraber Struthio cinsi içinde değerlendirilmişti. Türün ilk isimlendirmesi Linnaeus'un altıncı sayısının yayınladığı 1748 yılında olmuştur. Ancak Uluslararası Zooloji İsimlendirme Komisyonu (ICZN) 1758 yılında kurulduğu için komisyon cins yazarı olarak Linaaeus'u değil Brisson'u kabul etmiştir.
Cinsin İngilizce ismi Malay dilindeki kĕsuari kelimesinden türemiştir. Cinsin uçamayan kuşlar grubundaki emular, nandolar, devekuşları, moalar, fil kuşları ve kivilerle akrabalığı bulunmaktadır. Cinsin içerisinde kabul görmüş türler şunlardır:
| Resim | Bilimsel Adlandırma | Yaygın Adlandırma | Yaşam Alanları |
|---|---|---|---|
 | Casuarius casuarius | Güney Tepeli Devekuşu | Güney Yeni Gine Kuzeydoğu Avustralya |
 | Kuzey Tepeli Devekuşu | Kuzey ve Batı Yeni Gine adası | |
 | Cüce Tepeli Devekuşu | Yeni Gine Yapen adası | |
| (Nesli Tükendi) † | Casuarius lydekkeri | Pygmy Tepeli Devekuşu | Papua Yeni Gine |
Bazı otoriteler taksonomik sınıflandırmanın monotipik olduğunu düşünmektedir. Ancak cins içerisinde farklı alt türler tanımlanmıştır.C. (b) papuanus gibi bazı alt türlerin Casuarius (bennetti) westermanni gibi ayrı bir tür olarak görülmesi gerektiğini düşünen otoriteler de bulunmaktadır.
Tüm koşucu kuşlar gibi tepeli devekuşunun da evrimsel tarihi çok iyi bilinmemektedir. Avustralya'da bulunan bir fosil kesin olmamakla birlikte ilkel bir Emuarius cinsi ile akrabalığını göstermektedir. Tüm koşucu kuşların yaklaşık 180 milyon yıl önce ayrılan süper kıta Gondvana'dan geldiğini düşünülüyor. Araştırmalar, kıtanın ayrılmasından sonra türlerin yavaş bir şekilde modern türlere dönüştüğünü gösteriyor.
Kaynakça
- ^ a b c Clements, James F. (2007). The Clements checklist of birds of the world. 6th ed. James F. Clements, Cornell University. Laboratory of Ornithology, American Birding Association. Ithaca: Comstock Pub. Associates/Cornell University Press. ISBN . OCLC 77573859.
- ^ Linnaeus, 1758
- ^ Gould, 1857
- ^ Blyth 1860
- ^ Rothschild, 1911
- ^ a b . web.archive.org. 5 Mart 2016. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021.
- ^ . Evrim Ağacı. 14 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 19 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ Mosbergen, Dominique (14 Nisan 2019). . HuffPost (İngilizce). 15 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ Brisson, Mathurin Jacques (1760). Ornithologie, ou, Méthode contenant la division des oiseaux en ordres, sections, genres, especes & leurs variétés (Fransızca ve Latince). Volume 1. Vol. 1, p. 46, Vol. 5: p. 10, Plate 1 fig 2: Jean-Baptiste Bauche.
- ^ Mayr, Ernst; Cottrell, G. William ((Ed.)). Check-list of Birds of the World. Volume 1 (2.2yıl=1979 bas.). Cambridge, Massachusetts: Museum of Comparative Zoology. s. 7. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ Linné, Carl von (1748). Caroli Linnaei ... Systema naturae, sistens regna tria naturae : in classes et ordines, genera et species redacta tabulisque æneis illustrata. Ed. 6., emendata et aucta. Stockholmiæ :: Impensis Godofr, Kiesewetteri,. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ Linné, Carl von; Salvius, Lars (1758). Caroli Linnaei...Systema naturae per regna tria naturae :secundum classes, ordines, genera, species, cum characteribus, differentiis, synonymis, locis. 1. Holmiae :: Impensis Direct. Laurentii Salvii,. 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ Allen, J. A. (Joel Asaph); Brisson, Mathurin-Jacques; Linné, Carl von (1910). "Collation of Brisson's genera of birds with those of Linnaeus. Bulletin of the AMNH ; v. 28, article 27" (İngilizce). 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ "The Code Online | International Commission on Zoological Nomenclature". www.iczn.org. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ . www.merriam-webster.com (İngilizce). 25 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ a b Davies, S. J. J. F. (2002). Ratites and tinamous : Tinamidae, Rheidae, Dromaiidae, Casuariidae, Apterygidae, Struthionidae. Mike Bamford. Oxford: Oxford University Press. ISBN . OCLC 47756048.
- ^ "A pygmy cassowary (Casuarius lydekken) from late Pleistocene bog deposits at Pureni, Papua New Guinea" (PDF). BMR Journal of Australian Geology & Geophysics, 10, 377- 389. 1988. 12 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). web.archive.org. 22 Kasım 2015. 22 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
- ^ . jungletours.com.au. 26 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tepeli deve kusu ya da latince ismi ile Casuarius tepeli deve kuslari turlerini iceren bir kus cinsidir Taksonomide kosucu kuslar alt sinifi arasinda gosterilirler Yeni Gine nin tropik ormanlarinda Papua Yeni Gine ve Endonezya ve kuzeydogu Avusturalya nin yerel turleri arasindadir Tepeli Deve Kusu PreYeYeOSDCPTJKPgN Uc turun birlestirilmis resmi soldan saga Guney kuzey ve cuce tepeli deve kusuKorunma durumuAsgari endise altinda IUCN 2 3 Birdlife IUCNBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif AvesAlt sinif PalaeognathaeUst takim NotopalaeognathaeTakim CasuariiformesFamilya Casuariidae Kaup 1847Cins Casuarius Brisson 1760SinonimlerCasoarius Bonhote Cela Oken 1816 Cela Moehr 1752 nomen rejectum Rhea Lacepede 1800 non Latham 1790 Chelarga Billberg 1828 Oxyporus Brookes 1828 Thrasys Billberg 1828 Cassowara Perry 1811 Hippalectryo Gloger 1842 Cinsin bilenen dort turu bulunmaktadir ve uc turu yasamini surdurmektedir En yaygin turu olan guney tepeli deve kusu C casuarius deve kusu ve emu turlerinden sonra yasayan en buyuk ucuncu kus turudur Nesli tukenmemis diger iki tur ise cuce tepeli deve kusu ve kuzey tepeli deve kusudur C lydekkeri ise cinsin dorduncu ama nesli tukenmis bir turudur Tepeli deve kuslari genellikle meyvelerle beslenirler Buna ragmen tum turleri omnivordur ve surungenler bitki kokleri mantarlar kucuk omurgalilar omurgasizlar gibi genis bir beslenme cesitliligine sahiptir Bu beslenme davranisi sayesinde yagmur ormanlarindaki tohumlarin dagilmasina yardimci olmaktadir Tepeli deve kuslari insanlara karsi oldukca cekingen davranis gosterir ancak nadiren de olsa kiskirtildiklarinda insanlara saldirabilirler ve penceleriyle olumcul olabilecek kadar agir yaralamalara sebebiyet verebilmektedirler Bu yuzden tepeli deve kusu genellikle dunyanin en tehlikeli kusu olarak anilir TaksonomiCasuarius cinsi Fransiz bilim insani Mathurin Jacques Brisson tarafindan 1760 yilinda yayinlanmistir Cinsin tipik turu guney tepeli devekusudur Casuarius casuarius Isvecli doga bilimleri insani Carl Linnaeus bu cinsi 1748 yilinda Systema Naturae dergisinin altinci baskisinda Casuarius ismiyle tanitti Ama Linnaeus 1758 yilinda derginin meshur onuncu baskisinda guney tepeli devekusunu bayagi devekusu ve nandularla beraber Struthio cinsi icinde degerlendirilmisti Turun ilk isimlendirmesi Linnaeus un altinci sayisinin yayinladigi 1748 yilinda olmustur Ancak Uluslararasi Zooloji Isimlendirme Komisyonu ICZN 1758 yilinda kuruldugu icin komisyon cins yazari olarak Linaaeus u degil Brisson u kabul etmistir Cinsin Ingilizce ismi Malay dilindeki kĕsuari kelimesinden turemistir Cinsin ucamayan kuslar grubundaki emular nandolar devekuslari moalar fil kuslari ve kivilerle akrabaligi bulunmaktadir Cinsin icerisinde kabul gormus turler sunlardir Resim Bilimsel Adlandirma Yaygin Adlandirma Yasam AlanlariCasuarius casuarius Guney Tepeli Devekusu Guney Yeni Gine Kuzeydogu AvustralyaKuzey Tepeli Devekusu Kuzey ve Bati Yeni Gine adasiCuce Tepeli Devekusu Yeni Gine Yeni Britanya Yapen adasi Nesli Tukendi Casuarius lydekkeri Pygmy Tepeli Devekusu Papua Yeni Gine Bazi otoriteler taksonomik siniflandirmanin monotipik oldugunu dusunmektedir Ancak cins icerisinde farkli alt turler tanimlanmistir C b papuanus gibi bazi alt turlerin Casuarius bennetti westermanni gibi ayri bir tur olarak gorulmesi gerektigini dusunen otoriteler de bulunmaktadir Tum kosucu kuslar gibi tepeli devekusunun da evrimsel tarihi cok iyi bilinmemektedir Avustralya da bulunan bir fosil kesin olmamakla birlikte ilkel bir Emuarius cinsi ile akrabaligini gostermektedir Tum kosucu kuslarin yaklasik 180 milyon yil once ayrilan super kita Gondvana dan geldigini dusunuluyor Arastirmalar kitanin ayrilmasindan sonra turlerin yavas bir sekilde modern turlere donustugunu gosteriyor Kaynakca a b c Clements James F 2007 The Clements checklist of birds of the world 6th ed James F Clements Cornell University Laboratory of Ornithology American Birding Association Ithaca Comstock Pub Associates Cornell University Press ISBN 978 0 8014 4501 9 OCLC 77573859 Linnaeus 1758 Gould 1857 Blyth 1860 Rothschild 1911 a b web archive org 5 Mart 2016 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2021 Evrim Agaci 14 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mayis 2021 Encyclopedia Britannica Ingilizce 19 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mayis 2021 Mosbergen Dominique 14 Nisan 2019 HuffPost Ingilizce 15 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mayis 2021 Brisson Mathurin Jacques 1760 Ornithologie ou Methode contenant la division des oiseaux en ordres sections genres especes amp leurs varietes Fransizca ve Latince Volume 1 Vol 1 p 46 Vol 5 p 10 Plate 1 fig 2 Jean Baptiste Bauche Mayr Ernst Cottrell G William Ed Check list of Birds of the World Volume 1 2 2yil 1979 bas Cambridge Massachusetts Museum of Comparative Zoology s 7 20 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2021 Linne Carl von 1748 Caroli Linnaei Systema naturae sistens regna tria naturae in classes et ordines genera et species redacta tabulisque aeneis illustrata Ed 6 emendata et aucta Stockholmiae Impensis Godofr Kiesewetteri 12 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2021 Linne Carl von Salvius Lars 1758 Caroli Linnaei Systema naturae per regna tria naturae secundum classes ordines genera species cum characteribus differentiis synonymis locis 1 Holmiae Impensis Direct Laurentii Salvii 25 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2021 Allen J A Joel Asaph Brisson Mathurin Jacques Linne Carl von 1910 Collation of Brisson s genera of birds with those of Linnaeus Bulletin of the AMNH v 28 article 27 Ingilizce 24 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2021 The Code Online International Commission on Zoological Nomenclature www iczn org 27 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Mayis 2021 www merriam webster com Ingilizce 25 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mayis 2021 a b Davies S J J F 2002 Ratites and tinamous Tinamidae Rheidae Dromaiidae Casuariidae Apterygidae Struthionidae Mike Bamford Oxford Oxford University Press ISBN 0 19 854996 2 OCLC 47756048 A pygmy cassowary Casuarius lydekken from late Pleistocene bog deposits at Pureni Papua New Guinea PDF BMR Journal of Australian Geology amp Geophysics 10 377 389 1988 12 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Mayis 2021 PDF web archive org 22 Kasim 2015 22 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Mayis 2021 jungletours com au 26 Subat 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Mayis 2021